Nieuwbouw Erasmus MC
3 september 2018
De nieuwbouw van het Erasmus MC transformeert het academisch ziekenhuis van een verzameling losse gebouwen naar een medisch complex waar dagelijks 13.500 medewerkers, 4.500 studenten en duizenden patiënten en bezoekers hun weg vinden. Belangrijk uitgangspunt voor het ontwerp was het creëren van een Healing Environment voor patiënten, bezoekers en medewerkers. In deze omgeving spelen het afgewogen kleurenpalet, de intuïtief aanvoelende bewegwijzering alsmede daglichttoetreding en uitzicht een prominente functionele en esthetische rol. Atria, publieke gebieden, groen, kunst en glaspartijen geven het gebouw zijn identiteit, creëren intieme plekken en zorgen voor de verbinding met de stad.
Daglicht en oriëntatie
De entrees leiden naar de publiekelijk toegankelijke glasoverkapte centrale as die een overzichtelijke verbinding vormt tussen de verschillende bouwdelen. Deze U-vormige binnenstraat met receptiebalies, wacht-, ontmoet- en werkplekken, winkels en horecagelegenheden kent een diversiteit aan ruimtelijkheid, dynamiek en afwerking waardoor zowel grootschalige levendige als intieme rustige plekken voor patiënten, medewerkers en bezoekers ontstaan. De as is de geleidelijke overgang tussen stad en ziekenhuis en een belangrijk herkenningspunt voor al zijn gebruikers.
Aan de binnenstraat grenzen grote atria met grote glazen gevels, verdiepte patio’ en veel groen. De atria leggen de verbinding met de stad en zorgen tegelijkertijd voor oriëntatie en daglichttoetreding in het ziekenhuis. Hier wordt geluncht, gewerkt en gewacht. De wachtruimtes op de poli’s zijn aan de buitengevel van het gebouw gesitueerd waardoor ook daar daglicht toetreed en uitzicht is; spreek- en behandelkamers waar privacy gewenst is zitten aan de binnenzijde van het gebouw. In de dieper gelegen wachtruimtes als die van Radiotherapie en de Spoedeisende Hulp biedt natuurlijk daglicht via verdiepte patio’s met veel groen een rustgevende afleiding en dragen zo ook bij aan stressvermindering.
Organisatie
Vanuit het publieksgebied worden de verschillende functionele zones van het ziekenhuis ontsloten. De verticale verbindingen zijn georganiseerd rondom patiëntenthema’s zoals zorg voor kinderen en een hart-vaatcentrum. Voor patiënten is het daardoor duidelijk waar ze in het complex moeten zijn. Horizontaal zijn juist dezelfde functies zoals spreekruimtes en operatiekamers op dezelfde verdieping gelegd. Daardoor kan een operatiekamer de ene dag gebruikt worden voor een hersenoperatie en de volgende dag voor een borstoperatie. Met dit harmonicamodel kan het ziekenhuis haar capaciteiten optimaal en flexibel inzetten.
De functionele gelaagdheid is terug te zien in de gevel van het Erasmus MC. Op de begane grond nodigt een glazen plint uit om dicht langs het gebouw te lopen en naar binnen te komen. Daarboven begint de meer gesloten opbouw met verschillende koude en warme materialen, horizontale en verticale stroken, diepe neggen of juist erkers. Op de bovenste, meest rustige, verdiepingen zijn de gevels van de patiëntenkamers uitgevoerd in hout met een dubbele gevel van glas. Deze unieke toepassing van hout draagt in sterke mate bij aan de positieve beleving van de patiënt.
Door de variëteit in gevelbeelden oogt het complex divers met een heldere indeling en zoekt de façade aansluiting op de schaal van de stad.
Zorg
De verpleegafdelingen liggen op de bovenste verdiepingen, ver weg van hectiek en rumoer. Net als daglicht, groen en afleiding is ook autonomie van de patiënt een belangrijk onderdeel van de Healing Environment. Daarom is door het Erasmus MC gekozen voor uitsluitend éénpersoons patiëntenkamers. Zo heeft elke patiënt een eigen intieme privéplek. De houten gevel in de patiëntenkamer creëert een warm gevoel waarbij de glazen voorzetgevel de wind-, vuil- en geluidsbelasting op de kamer beperkt. Vanuit het bed heeft de patiënt direct zicht op de deur en naar buiten. Om de ruimtelijkheid van de kamer te behouden is de inrichting laag gehouden. Het door EGM interieur ontworpen Rooming-In meubel (gerealiseerd in samenwerking met Ahrend) biedt de mogelijkheid om een naaste op de kamer te laten overnachten. Ook dat draagt positief bij aan de gemoedsrust van de patiënt. Alle patiënten hebben toegang tot 3.000 m² daktuin , die ook met bed begaanbaar zijn. De daktuin en overige groene daken, samen 6.000 m², zijn een wezenlijk onderdeel van de Healing Environment.