Huishoud- en Nijverheidsschool Leiden / Herbestemming

30 januari 2017

Op het Rapenburg 23 en op hoek van de Groenhazengracht bevindt zich de voormalige Vakschool voor Meisjes oftewel de Huishoud- en Industrieschool met internaat. Het complex bestaat uit twee gebouwen die onderling met elkaar verbonden zijn: Rapenburg 23, een historische pand uit het midden van de achttiende eeuw dat rijksmonument is en de uitbreiding aan de Groenhazengracht, een gemeentelijk monument. In ons voorstel worden het Rijksmonument en het Gemeentelijk monument van elkaar gesplitst in twee afzonderlijk van elkaar functionerende gebouwen.

Rijksmonument

Het huidige Rapenburg 23 is pas in 1767-’68 ontstaan, door samenvoeging van twee kleinere panden. Nog steeds zie je duidelijk de scheiding tussen het noordelijke en het zuidelijke huisdeel in het metselwerk en de sprong in de kroonlijst. In 1922 verkocht de toenmalig bewoonster mevrouw Siegenbeek van Heukelom-Lamme het pand aan de “Vereniging Vakschool voor meisjes voor Leiden en omstreken”, waardoor het voorgoed zijn woonhuiskarakter zou verliezen.

De herbestemming van het Rijksmonument, terug naar de woonfunctie waarvoor het gebouwd is, doen we met groot respect voor de monumentale waarde. Het hoekpand, van in totaal ruim 500 m2, wordt weer in tweeen gesplitst. Daarnaast stellen we een tweetal ingrepen voor, om dit Rijksmonument weer bruikbaar te maken voor zowel een kantoor- als een woonfunctie: het plaatsen van trappen voor de verticale ontsluiting, en het maken van de dakterrassen als buitenruimte voor de woningen.

Gemeentelijk monument

Het schoolgebouw aan de Groenhazengracht is in het begin van de Tweede Wereldoorlog, naar ontwerp van de Leidse architect Bernard Buurman, gebouwd in de toen ruime tuin achter het Rapenburg 23 en vormt nu een beeldbepalend deel van de gracht. Het gebouw, een vroeg voorbeeld van de Shake-hands architectuur, heeft een architectuurhistorische waarde vanwege de gave verhoudingen en vormgeving, de kwaliteit en de verfijnde uitwerking. Daarnaast heeft de huishoudschool een cultuurhistorische waarde vanwege de vroege twintigste-eeuwse geschiedenis van de emancipatie van de vrouwelijke arbeidersklasse in Leiden.

Het gemeentelijk monument heeft een grote ruimtelijke kwaliteit. De verkeersruimtes hebben een prachtige overmaat, de route architecturale van voordeur naar klaslokaal brengt je langs riante plekken met telkens een andere lichtval en uitzicht. Eenmaal thuis, in de hoge klaslokalen, heeft het licht vrij spel en kijk je weer uit op een prachtig historisch stukje Leiden, de Groenhazengracht.

In de herbestemming willen we deze bestaande kwaliteiten uiteraard zoveel mogelijk benadrukken, aangezien deze uiteindelijk ook het woongenot van de bewoners zullen bepalen. De ingrepen die we doen, nodig voor het verbeteren van de woonkwaliteit, zijn bescheiden, en zullen zich voegen naar het bestaande gebouw; uitgangspunt bij het ontwerp is de bestaande, of beter gezegd oorspronkelijke structuur.

Het gemeentelijk monument biedt veel mogelijkheden om op relatief eenvoudige wijze woningen te realiseren. In basis is de indeling een appartement per lokaal. Het geheel wordt ontsloten vanuit de bestaande entree, gangen, trappen- en liftstructuur. Deze indeling kent twee uitzonderingen. De woningen op de begane grond en de tweede verdieping. Deze worden uitgebreid met de verdieping eronder [kelder] en erboven [zolder]. Dit levert meer kwaliteit op in de appartementen want er kunnen twee-laagse woningen en meer vrij indeelbare ruimtes worden gerealiseerd.

Kwaliteit van de appartementen is het licht en de ruimte: de ruimte heeft een ruime vrije hoogte en op het zuiden een grote raampartij van een zevental ramen. Deze ruimtelijke kwaliteit willen we in de appartementen zoveel mogelijk ervaarbaar laten. Daarom blijft de helft van de appartementen, de zone aan de buitengevel, volledig vrij van wanden en voorzieningen, die volledig in de zone aan de gangzijde zitten. De vloer in deze open ruimte verhogen we zodat je hier, al zittend, goed uit het raam kan kijken.

De binnentuin wordt weer in oude glorie hersteld. Een beschutte plek, een gezamenlijke buitenruimte voor alle bewoners. De tuin krijgt een simpele indeling met terrassen aan de kopse kanten en de open ruimte in het midden, een indeling die gelijkenis vertoond met het oorspronkelijk ontwerp van de tuin uit 1939.

Doel van de aanpak van de gevel is het verbeteren van het wooncomfort. Zo vergroten van het aantal te openen delen in de voorgevel, zodat de bewoners hier heerlijk in de zon kunnen zitten. Daarnaast ontstaat, door het maken van naar buiten vouwende ramen in deze voorgevel, een levendig en afwisselend beeld, meer passend bij de nieuwe woonbestemming van het gebouw. De ramen op maaiveldniveau worden, wederom binnen de bestaande structuur, verhoogd, met als doel om de kelderverdieping woonkwaliteit te tegen. Uitgangspunt bij al deze ingrepen is de structuur, de regelmaat en de uitstraling van de huidige gevel.

Kijk voor meer informatie over dit project ook op de websites

www.huishoudschoolleiden.nl en www.hetkasteelvanantwerpen.nl

Locatie

Trefwoorden

schoolgebouw voormalig schoolgebouw huishoudschool monument wonen leiden appartementen transformatie woningbouw herbestemming

Zijdekwartier architecten bv

Neem contact op

Start bouw 2017

Plaats Leiden

Bruto m² 3533

Stel jezelf kort voor! Dan weet het betreffende bedrijf wie hun brochure gedownload heeft.

Wil je niet bij elke download jouw gegevens in hoeven voeren?
Klik dan hier om in te loggen. Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Downloaden

Wanneer je brochures downloadt op Architectenweb.nl worden relevante gegevens van jou – zoals jouw naam en e-mailadres – met het betreffende bedrijf gedeeld. Meer hierover lees je in ons privacybeleid.

Frank Allart Schuifdeurtrekringen

Brochure

Stel jezelf kort voor! Dan weet het betreffende bedrijf wie hun model gedownload heeft.

Wil je niet bij elke download jouw gegevens in hoeven voeren?
Klik dan hier om in te loggen. Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Downloaden

Wanneer je modellen downloadt op Architectenweb.nl worden relevante gegevens van jou – zoals jouw naam en e-mailadres – met het betreffende bedrijf gedeeld. Meer hierover lees je in ons privacybeleid.

Neem contact op met Zijdekwartier architecten bv

Je bent momenteel niet ingelogd. Hierdoor is het alleen mogelijk om meer informatie per e-mail op te vragen. Wil je liever gebeld worden of documentatie per post ontvangen? Klik dan hier om in te loggen.
Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Opmerkingen