de houttuin

het entree-atrium

de zuidgevel

de watertuin

de noordgevel

kantoren en studeerplekken

zicht vanaf de Hengelosestraat

de entree-patio

het entree-atrium

zicht op de Drienerloweg vanuit de entree

de zuidgevel

onderwijsruimte

zicht op de entreepatio

het casco voor de transformatie

het uitzagen van de atria

situatietekening

begane grond

verdieping

doorsnede

schema ontwerpstrategie

de houttuin

het entree-atrium

de zuidgevel

de watertuin

de noordgevel

kantoren en studeerplekken

zicht vanaf de Hengelosestraat

de entree-patio

het entree-atrium

zicht op de Drienerloweg vanuit de entree

de zuidgevel

onderwijsruimte

zicht op de entreepatio

het casco voor de transformatie

het uitzagen van de atria

situatietekening

begane grond

verdieping

doorsnede

schema ontwerpstrategie

Faculteit ITC, Universiteit Twente

18 oktober 2023

Het International Institute for Geo-Information Sciences (ITC) is een bijzondere faculteit aan de Universiteit Twente. Uit de hele wereld komen studenten naar Enschede om te onderzoeken hoe ze hun land van herkomst kunnen verduurzamen. De faculteit is voor hen een thuisadres, een ontmoetingsplek en een duurzaam symbool. Het gebouw van 13.605 m² BVO - ontworpen door Civic Architects, VDNDP, Studio Groen+Schild en DS Landschapsarchitecten - herbergt onderwijsruimtes, labs, een studiecentrum, kantoren, een restaurant en drie patiotuinen.

Transformatie
De faculteit heeft niet gekozen voor nieuwbouw maar voor transformatie van ‘Langezijds’; een voormalig laboratorium van Choisy en Van Embden uit 1972. Langezijds is extreem lang (220m) en breed (38m) en heeft een lage begane grond en een hoge verdieping. Deze eigenschappen maakten het gebouw bijzonder, maar ongeschikt voor modern onderwijs. Het nieuwe ontwerp draait om het scheppen van ruimte en licht. Niet door toe te voegen maar door weg te laten. Het ontwerp behoudt het casco maar doet daarin één cruciale ingreep: grote zaagsnedes vormen vier atria die zorgen voor groen, daglicht, verse lucht en een heldere oriëntatie.

Universiteitsgebouwen lijken steeds vaker op reguliere kantoren. De nieuwe ITC-faculteit zet in op een andere, specifiekere architectuur. Het ontwerp bouwt voort op de schoonheid van het bestaande. Het BIMs betonnen plafond en het beton- en staalcasco blijven in het zicht, inclusief beschadigingen en gebruiksporen. Zaagsnedes tonen waar ooit vloeren liepen. Balken steken door naar buiten, kolommen staan als ruïnes in de ruimte. De materialen zijn robuust, de details verfijnd, de kleuren materiaaleigen. De eikenhouten puien en de bamboe verdiepingsvloer voegen een warme tint toe aan het materiaalpalet.

Context
ITC staat op landgoed Drienerlo. Een prachtige campus met vrijstaande gebouwen in een groen landschap. Het nieuwe ontwerp neemt de relatie tussen groen en architectuur als vertrekpunt. De vier atria verbinden natuur en techniek. Alle kantoor- en onderwijsruimtes hebben zicht op groen. We verplaatsen de oorspronkelijke entree naar het hart van het gebouw, precies op de plek waar twee belangrijke assen op de campus elkaar ontmoeten. Het gebouw, dat vroeger als een van de twee vleugels van het Langezijdscomplex een bijrol speelde op campus, heeft daardoor een eigen adres. Het campuslandschap plooit naar binnen, de bomen groeien tot in het gebouw.

Duurzaamheid
Het gebouw symboliseert de duurzame missie van ITC; ‘architecture follows climate’. De atria stimuleren natuurlijke ventilatie en vormen kleine ecosystemen voor flora en fauna. Iedere tuin heeft een eigen karakter. De planten staan er in de volle grond, regenwater loopt van de glazen daken zo de vijvers in. De hergebruikte zonwering op de zuidgevel voorkomt opwarming. Gebruikers kunnen de ramen openen en het klimaat direct beïnvloeden. De installaties voor beide verdiepingen zijn gebundeld in een ‘luchtplenum’ boven op de verdiepingsvloer, waardoor de vrije hoogte op de begane grond maximaal wordt benut. Het ventilatieprincipe maakt het gebouw flexibel, omdat bij verplaatsing van wanden de installatie niet ingeregeld hoeft te worden.

Interactie
Het faculteitsgebouw is voor de vele buitenlandse studenten en onderzoekers meer dan een plek om te studeren en werken, het gebouw vormt hun thuisbasis. Het nieuwe gebouw biedt veel ruimte voor de culturele gebruiken in de organisatie; samen koffiedrinken, eten, samen studeren. Centraal staat het begrip ontmoeting. Daarom heeft het gebouw een ‘Sociale Hart’; een vloeiende ruimte met een tribunetrap die leidt naar het restaurant en het ‘study and learning centre’. De wetenschappelijke departementen zijn geclusterd rondom de atria. Onderwijs, kantoren, labs en studieplekken zijn gemixt. Beneden is er plek voor concentratie, boven liggen de grotere vertrekken en is er ruimte voor ontmoeting, met open studiepleinen aan de binnentuin. Een brede binnenstraat verbindt alle ontmoetingsplekken op de verdieping.

Locatie

Trefwoorden

enschede universiteit utwente schoolgebouw architectuur itc faculteit civic architects

Civic Architects

Neem contact op

Staat van realisatie Voltooid

Start ontwerpproces 2019

Start bouw 2021

Oplevering 2023

Ingebruikname 2023

Plaats Enschede

Meewerkende partijen

ArchitectCivic Architects, VDNDPInterieurarchitectStudio Groen+SchildProjectarchitectRick ten Doeschate, Jan Lebbink, Gert Kwekkeboom, Ingrid van der HeijdenOntwerpteamFernanda Romeu, Natalia Drozdzowska, Mihalis Fountedakis, Fred Jager, Nico Hesseling, Theresia van Koppen, Marc Wools, Ellen Schild, Thijs Bongers, Rosanne BommartiniOpdrachtgeverUniversiteit TwenteAannemerBouwcombinatie Dura Vermeer Bouw Hengelo/Trebbe (bouwkundig) en Croonwolter&dros (installaties)ConstructeurSchreuders bouwadviesAdviseurs installaties E & WValstar SimonisFotograafStijn BollaertLandschapsarchitectDS LandschapsarchitectenDesignerJoost de Beij (lichtadvies)GebruikerFaculteit ITCAdviseur bouwfysicaArupAdviseur brandveiligheidArup

Leveranciers

SysteemwandenQbiQ Wall Systems

Stel jezelf kort voor! Dan weet het betreffende bedrijf wie hun brochure gedownload heeft.

Wil je niet bij elke download jouw gegevens in hoeven voeren?
Klik dan hier om in te loggen. Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Downloaden

Wanneer je brochures downloadt op Architectenweb.nl worden relevante gegevens van jou – zoals jouw naam en e-mailadres – met het betreffende bedrijf gedeeld. Meer hierover lees je in ons privacybeleid.

Frank Allart Schuifdeurtrekringen

Brochure

Stel jezelf kort voor! Dan weet het betreffende bedrijf wie hun model gedownload heeft.

Wil je niet bij elke download jouw gegevens in hoeven voeren?
Klik dan hier om in te loggen. Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Downloaden

Wanneer je modellen downloadt op Architectenweb.nl worden relevante gegevens van jou – zoals jouw naam en e-mailadres – met het betreffende bedrijf gedeeld. Meer hierover lees je in ons privacybeleid.

Neem contact op met Civic Architects

Je bent momenteel niet ingelogd. Hierdoor is het alleen mogelijk om meer informatie per e-mail op te vragen. Wil je liever gebeld worden of documentatie per post ontvangen? Klik dan hier om in te loggen.
Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Opmerkingen