De eerstehouten kolommen voor Rijkskantoor Mandemaat 3 in Assen zijn op donderdag 6 maart 2025 geplaatst

Hergebruik van materialen

Duurzaamheidsmaatregelen

Kantoorgebouw en parkeerdek

Entree

Oostgevel

Entreegebied

Interieur Mandemaat 3

Eerste houten kolom geplaatst voor bijzonder duurzaam rijkskantoor

20 maart, 16:27

In Assen is eerder deze maand de eerste houten kolom geplaatst van het Rijkskantoor Mandemaat 3. De kolommen maken deel uit van een flexibel indeelbaar casco, als basis van een zo circulair en biobased mogelijk gebouw. Rudy Uytenhaak + Partners Architecten en Baljon Landschapsarchitecten maakten het ontwerp voor het gebouw en het bijhorende landschap.

Het duurzame nieuwe gebouw en landschap van Mandemaat 3 zijn bestemd voor de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Dienst ICT Uitvoering (DICTU). Het verantwoordelijke consortium bestaat, naast Rudy Uytenhaak + Partners Architecten (RU+PA ) en Baljon Landschapsarchitecten, uit Hegeman Bouw & Infra (hoofdaannemer), De Groot Installatiegroep, IMd Raadgevende ingenieurs, ZRi, Swegers de Bruijn en Alba Concepts.

Het nieuwe Rijkskantoor Mandemaat 3 vervangt het gelijknamige bestaande kantoorgebouw. Bij de sloop van het oude gebouw wordt zo optimaal mogelijk ‘geoogst’ en de geschikte materialen keren terug in de nieuwbouw. Naast hergebruik van materialen wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van biobased materialen. Het ontwerp voorziet in een compact en energiezuinig gebouw.

Het nieuwe gebouw krijgt een flexibel indeelbaar houten casco en kent een grote mate van prefabricage. In afmetingen en gewicht zijn de bouwelementen zo ontworpen dat de bouw grotendeels met elektrisch materieel gerealiseerd kan worden. Al deze oplossingen samen resulteren in een gebouw dat in zijn levenscyclus minder CO₂ uitstoot en zowel toekomstbestendig als economisch voordeliger is, stelt RU+PA.

Openheid en verbinding
Het compacte gebouw is georganiseerd rond het royale, centraal gesitueerde atrium, dat fungeert als kloppend hart, legt het architectenbureau uit. Het atrium zorgt voor de ruimtelijke verbinding van verschillende landschappen en de sociale verbinding van mensen. Voor zowel gebruikers als bezoekers is er één ruime, duidelijke en gastvrije entree naar het atrium.

De balie en bezoekersfuncties, evenals de strategisch gepositioneerde open trappen en liften, zijn bij de entree direct zichtbaar. Hierachter bevindt zich het ontmoetingsplein, dat doorloopt in het groene verblijflandschap. De gevels zijn open voor licht en zicht. Het dak boven het atrium bestaat uit sheds die het noorderlicht binnenleiden en tegelijkertijd de felle zonnestralen en -warmte tegenhouden met de PV-panelen op de zuidzijde.

Rond het atrium liggen de rationeel opgezette kantoorvleugels. Opgebouwd uit een houten kolommenstructuur en houten vloeren bieden deze verdiepingen volledige flexibiliteit in de indeling van de plattegrond. Daarmee kunnen de kantoorvloeren een optimale invulling volgens de huidige wensen krijgen, terwijl ze tevens volledig aanpasbaar zijn voor eventuele toekomstige wensen, aldus RU+PA.

De openheid dankzij toepassing van een sprinklerinstallatie draagt bij aan een goede verbinding tussen de vier verdiepingen, naast de toepassing van vijf trappenhuizen en een open trap in het atrium. Hiermee ontstaat tevens een heldere structuur, waarbinnen het open werklandschap met een ordening van rust-ruis-reuring is vormgegeven, vertellen de architecten. De gevels van de kantoorvleugels zijn opgebouwd uit een plint van schanskorven met een vulling van hergebruikt metselwerk, nestkasten en begroeiing, met daarboven bamboe- en raambanden, voorzien van aluminiumlamellen en geïntegreerde zonwering.

Landschappelijke inpassing
RU+PA en Baljon hebben in het ontwerp voor het nieuwe Mandemaat 3 een optimale samenhang tussen landschap en bebouwing nagestreefd. In de zogenoemde FlorijnAs, een belangrijk ontwikkelingsgebied van de gemeente Assen, ligt de kavel aan de Europaweg-Zuid, langs het Anreperdiep en tussen twee Natuurnetwerk Nederland-gebieden in. Het plan versterkt de verbindingen met deze gebieden door het bestaande groen aan te vullen en de oevers te verbreden, vertellen de architecten.

De positionering van de nieuwbouw maakt het mogelijk de aanwezige bomen te behouden en verdeelt tegelijkertijd de kavel in enerzijds een publiek entreelandschap en anderzijds een privé-verblijflandschap. In het entreelandschap zijn de parkeerplaatsen verscholen ingepast tussen de bomen en met een halfverdiept parkeerdek van hergebruikte TT-platen.

Bij aankomst op het terrein zien medewerkers en bezoekers direct het groene landschap, dat ter plaatse van het atrium en de hoofdentree naar binnen en over het gebouw wordt getrokken. Zo worden entreelandschap en verblijflandschap door het gebouw heen met elkaar verbonden en is er vanuit het kantoor volop zicht op groen, wat medewerkers stimuleert om in de pauze naar buiten te gaan. In het verlengde van het atrium ligt in het privélandschap een groot terras, vlonderranden aan de oever en losse zitplaatsen. Medewerkers en bezoekers kunnen hier lunchen, vergaderen of ontspannen.

In zowel de landschappelijke inrichting als in het ontwerp van het gebouw worden de bestaande biotopen versterkt om zo een omgeving te bieden waar dieren en planten kunnen leven, leggen RU+PA en Baljon uit. Het ontwerp voorziet daartoe onder andere in verbrede oevers, diverse nestkastvoorzieningen, robuuste beplanting en nestmogelijkheden in schanskorven van de gevel, op de groene, getrapt oplopende daken en de drie vleermuistorens.

Integrale duurzaamheid
Volgens de architecten wordt het nieuwe Mandemaat 3 één van de duurzaamste rijkskantoren. In het ontwerp hebben ze gezocht naar de balans tussen materiaalgebruik, energieverbruik, gezondheid, natuurinclusiviteit en toekomstbestendigheid.

Zoals aangegeven wordt het houten gebouw zo losmaakbaar en aanpasbaar mogelijk gerealiseerd, met bovendien toepassing van zoveel mogelijk uit het bestaande gebouw geoogste materialen. Naast het al genoemde oude metselwerk dat in de schanskorven wordt hergebruikt, worden de straatklinkers hergebruikt in het vaste meubilair en landschap, en worden plafondplaten en vloerbedekking hergebruikt. Verder is het beton geoogst en volledig verwerkt tot de nieuwe begane grondvloer. De houten vloeren worden voorzien van een laag hergebruikte stoeptegels om een losmaakbare massalaag aan te brengen.

Het compacte volume beperkt de energieverliezen met een hoogwaardige schil en korte leidinglengtes. De PV-panelen dragen bij aan de eigen energievoorziening en het pand krijgt een energiezuinige installatie met warmtepompen, aanwezigheidsdetectie en warmteterugwinning.

Het ontwerp heeft een positief effect op het welzijn van zijn gebruikers en de omgeving, stellen RU+PA en Baljon. De gebouwgebruikers krijgen met veel daglicht, goede akoestiek, natuurlijke materialen, open trapverbindingen en de interactie tussen werkomgeving en het landschap een gezond binnenklimaat. Door de beperkte voetafduk ten opzichte van het oude gebouw kan zo’n 20% van het terrein worden teruggegeven aan het landschap, wat wordt ingezet voor versterking van de biodiversiteit. Een bestaande lift- en installatieschacht in het terrein blijven gehandhaafd als verblijf voor vleermuizen. In nauwe samenwerking met een ecoloog realiseert het ontwerpteam een zeer natuurinclusief plan.

De oplevering van het nieuwe rijkskantoor vindt naar verwachting plaats in de zomer van 2026.

Trefwoorden

losmaakbaar circulair kantoorgebouw assen aanpasbaar natuurinclusief rudy uytenhaak + partners architecten biodiversiteit biobased houtbouw donorgebouw hergebruik energiezuinig rijkskantoor landschap landschapsontwerp toekomstbestendig rijkskantoor mandemaat 3 baljon landschapsarchitecten

1	Vernieuwd winkelpand markeert hoek tegenover Hoog Catharijne dinsdag, 26 augustus
2	Een opgeruimd en ‘paperless’ kantoor, werkt dat wel voor architecten? dinsdag, 26 augustus
3	Folly Hemelwerk van Tim Stoop wint hoofdprijs Folly Art Norg 2025 maandag, 25 augustus
4	Architectenweb Sportzomer: hockeyster Pien Tol speelde jaren in de hoofdklasse maandag, 25 augustus
5	Architectenweb Sportzomer: Richard Proudley zet zijn hoofd ‘op stil’ tijdens krachttraining woensdag, 27 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Nudus presenteert ontwerp Matrix Innovation Center op Zuidas

13 november 2024

Beeldkwaliteitsplan Health Campus Boxmeer bestuurlijk vastgesteld

5 juni 2024

MoederscheimMoonen ontwerpt woon-werkgebouw in drie volumes

2 mei 2024

Energiezuinige wijk Haarzicht in Utrecht opgeleverd

14 december 2023

Amsterdam kiest met Innovatiepartnerschap Schoolgebouwen nieuwe aanbestedingsmethode

16 mei 2023

Huis voor de Stad Amersfoort krijgt flexibel karakter

14 november 2022

Aanleg Van Leeuwenhoekpark in Delft van start gegaan

12 september 2022

Laatste fase in grote gebiedsontwikkeling Merwehoofd gestart

10 april

Overeenkomst getekend voor woningbouwproject BRISK in Amstel III

24 maart 2022

Ruim zestig architectenbureaus ondertekenen commitment biobased bouwen

3 juni

Nieuwe buurt op plek woonzorgcentrum Venserpolder

18 mei 2022

Vijf woongebouwen op plek oude Rijkswaterstaatpanden in Alkmaar

14 februari 2022

UNStudio maakt tech-ondersteund masterplan voor tienminutenwijk in Seoul

1 november 2021

Prominente ontwikkelaars committeren zich aan bouw biobased woningen

19 juni

Twee modulaire woongebouwen voor starters in Aalsmeer

20 mei 2021

IKC Overhoeks in Amsterdam-Noord van Rudy Uytenhaak in gebruik genomen

12 mei 2021

Woonblok met rijk metselwerk naar ontwerp KOW opgeleverd

17 mei 2021

Woningbouw bij aanlanding De Oversteek in Nijmegen

5 januari 2021

Definitief ontwerp noordelijk deel Van Leeuwenhoekpark Delft gepresenteerd

24 juli 2020

Groene en waterrijke buurt voor Skoatterwâld in Heerenveen

4 september 2019

UNStudio presenteert masterplan nieuwe wijk Bangalore

5 juni 2019

Lodewijk Baljon breidt directie uit

21 februari 2019

Kinderopvang Mowgli in Vught is als een reeks avontuurlijke boomhutten

4 juni

Video: Dafne Schippersbrug

12 oktober 2018

Stadhuistoren Eindhoven ‘circulair gerenoveerd’

27 juni 2018

Twee nieuwe partners voor Rudy Uytenhaak

3 mei 2017

Gemeentehuis Bloemendaal vernieuwd achter oud voorhuis

26 juni 2015

Stadstuin en paviljoen Kempkensberg geopend

1 augustus 2014

Nederlandse ambassade in Canberra geopend

26 februari 2014

ZUS ontwerpt bruggen hoogwatergeul IJssel

4 februari 2014

Officiële opening voor Eriba-gebouw Groningen

23 oktober 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Houten groepsaccommodatie voor scouting in de bossen van Baarn

29 augustus, 2:35

In de bossen van Baarn zijn de ‘Vleermuisgrot’ en ‘de Beverburcht’ geopend. Tezamen vormen ze een nieuwe groepsaccommodatie van Scouting Nederland, ontworpen door MOST Architecture en TomDavid Architecten.

RAUM organiseert conferentie over inclusievere en veiliger steden

29 augustus, 11:41

Naar verwachting blijft de Nederlandse bevolking de komende decennia groeien tot zo’n 20,6 miljoen inwoners in 2070. Hoe zorgen we ervoor dat onze steden niet alleen meegroeien, maar ook inclusiever, veiliger en leefbaarder worden?

RiverEvent meert half september aan in Zwolle, Rotterdam en Den Bosch

29 augustus, 11:00

Op het schip presenteren leveranciers op twee verdiepingen hun noviteiten. Dit jaar is daarbij extra aandacht voor biobased bouwen.

MVRDV ontwerpt Taiwanees bezoekerscentrum met gebouwen als 'rotsformaties'

29 augustus, 9:07

Het bestuur van de Taiwanese provincie Pingtung heeft het ontwerp van MVRDV en HWC Architects geselecteerd voor de herontwikkeling van het bezoekerscentrum in Jialeshui.