Bossche School-kerk Heelsum wordt onderkomen van woongemeenschap

23 november 2023, 14:12

De Sint Josephkerk in het Gelderse Heelsum wordt getransformeerd tot het onderkomen van een woongemeenschap. Behalve twaalf woonunits komen er functies als een muziekruimte, werk- en atelierruimten en een centrale ontmoetingsruimte in het gebouw. ARCOM architectuur + bouwmanagement heeft het ontwerp voor de appartementen, studio's en leefruimten gemaakt.

De Sint Josephkerk, die enkele jaren geleden aan de dienst is onttrokken vanwege het teruglopende aantal parochianen, is de enige kerk in het oeuvre van architect Fons Vermeulen (1913-2013). Het kerkgebouw is samen met de naastgelegen pastorie en vrijstaande kerktoren een gemeentelijk monument in de stijl van de Bossche School.

“Om het kerkgebouw zowel van buiten als van binnen zo min mogelijk aan te tasten, kozen we voor een concept waarbij de woonunits als losse elementen in het gebouw worden geplaatst”, zegt architect Henno Westeneng van ARCOM. “Dit gebeurt zodanig dat aangesloten wordt bij het bestaande, strakke ritme en er een logisch semiopenbaar gebied ontstaat waarbij mensen elkaar ontmoeten en samen activiteiten ondernemen.”

De dagkapel en de kleine Sint Josephkapel behouden hun functie, de apsis wordt getransformeerd tot muziekruimte en de vergaderruimten worden omgevormd tot werk- en atelierruimten. In het hart van de kerk komt een grote kas; dit wordt de centrale plek waar mensen elkaar ontmoeten, eten en drinken allerlei activiteiten organiseren.

Openen van een deel van het dak
Het uitgangspunt om een monumentaal, relatief gesloten gebouw zo min mogelijk aan te tasten en toch te bestemmen als woongebouw conflicteert met elkaar. Om het gebouw te laten voldoen aan de huidige regelgeving is licht en lucht noodzakelijk. De oplossing is gevonden in het openen van een deel van het dak. Daarbij wordt de bestaande constructie gehandhaafd, zodat het dak optisch doorloopt en zonlicht op een gefilterde wijze het gebouw binnen komt.

Qua materialisatie wordt aangesloten bij de bestaande combinatie van metselwerk, beton en hout. Daarbij worden de gedemonteerde materialen zoveel mogelijk hergebruikt en wordt bij nieuwe materialen gekozen voor biobased producten.

De Stichting Woonvlinder, de opdrachtgever van ARCOM die recent een haalbaarheidsovereenkomst met de gemeente Renkum sloot voor de transformatie van de kerk, wil appartementen voor kleine huishoudens in de kerk mogelijk maken. “Het worden twaalf woonunits van tussen de 25 en 60 vierkante meter in de kerk zelf én drie appartementen op de verdieping van de parochiewoning”, vertelt stichtingbestuurder Arthur van Iterson.

“De mensen die er komen wonen, vormen een gemeenschap. De betrokkenheid op de omgeving is groot. Er komen gezamenlijke voorzieningen, zoals een keuken en een eetzaal, die ook voor de mensen uit de wijk bedoeld zijn. Zo kan de lokale gemeenschap omzien naar elkaar, net als toen de kerk nog in gebruik was. Maar als een bewoner behoefte heeft aan afzondering kan dat ook. De woonunits hebben ook de nodige eigen voorzieningen.”

Kerkdeuren gaan permanent open
De kerkdeuren gaan permanent open. “Iedereen die wil, kan binnenlopen”, vertelt Jeroen van Slooten, die beheer is van het kerkgebouw en straks samen met zijn vrouw de leefgemeenschap gaat leiden. “Bezoekers kunnen zowel aan de voorkant als de zijkant het gebouw in wandelen. Het moet een soort parkachtig karakter krijgen. Iedereen moet zich welkom voelen.”

Naar verwachting gaat de uitvoering in de loop van volgend jaar van start en kunnen de bewoners in 2025 hun intrek nemen in het getransformeerde kerkgebouw.

Trefwoorden

arcom arcom architectuur + bouwmanagement bossche school heelsum fons vermeulen transformatie kerk

1	Nominaties Woongebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 3 september
2	Vijf nominaties voor de prijs voor Architect van het Jaar 2025 maandag, 1 september
3	Woontoren De Vrijheid door Atelier Kempe Thill in Bajeskwartier opgeleverd maandag, 1 september
4	D66 wil stad bouwen in nieuwe polder tussen Amsterdam en Almere woensdag, 3 september
5	's-Hertogenbosch selecteert acht ontwerpteams voor volgende ronde Citadelpoort woensdag, 3 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Invloeden Bossche School geven nieuw hoofdgebouw Radboudumc eigen ritmiek

23 november 2022

Woonruimte in een voormalig kerkgebouw met optopping

20 maart 2024

Grotendeels houten hoofdkantoor voor GMB langs A15 Dodewaard

27 juni 2024

DP6 ontwerpt 23 appartementen in Bossche School-kerk Malden

30 september 2022

Pauwert respecteert Bossche school bij herbestemming en nieuwbouw

8 juli 2020

Woonhuis architect Jan de Jong rijksmonument

16 februari 2018

Woonhuizen Dom Hans van der Laan en navolgers besproken in boek

5 december 2024

Ruim zestig woningen op kunstmatig eiland in Doetinchem

15 november 2021

Zelfvoorzienend 'zorglandgoed' voor Almere Oosterwold

15 maart 2021

Huis Jan de Jong wordt voltooid met toevoeging woonhuis

5 april 2024

Energieneutrale nieuwbouw voor Wilhelminaschool Woerden

22 januari 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Glasgebouw op Strijp-S in Eindhoven krijgt nieuw leven als woongebouw

Gisteren, 14:25

In het complex in het hart van het voormalige Philipsterrein komen 177 woningen en verschillende functies in de plint. In het ontwerpt streeft architecten-en-en een goede balans tussen oud en nieuw na.

VORM koopt voormalige boekweitfabriek in Rotterdamse Piekstraat

Gisteren, 11:59

De ontwikkelaar wil er een woongebouw met ongeveer tweehonderd appartementen realiseren, waarvan het merendeel in het betaalbare segment. Ook komt er ruimte voor bedrijven en parkeren.

Nieuwe partners Powerhouse Company gaan vestiging in Nairobi leiden

Gisteren, 10:53

Powerhouse Company heeft een vestiging geopend in de Keniaanse hoofdstad Nairobi. Robyne Somé en Maarten Diederix, die beide tot partner zijn benoemd, gaat het filiaal leiden.

Limburgse bessenplantage uitgebreid met (on)opvallende groepsaccommodatie

4 september, 2:47

Op de bessenplantage Blankwater in Swalmen is naar ontwerp van Jasper Smits Architecten in samenwerking met Raumkultur een groepsaccommodatie opgeleverd.

Huren van woning opnieuw flink duurder in juli

Gisteren, 13:33

De prijsstijging was minder sterk dan in juli vorig jaar, toen de huren het meest stegen in ruim dertig jaar.

Huizenprijzen in het tweede kwartaal gestegen in alle gemeenten

Gisteren, 09:56

In heel Nederland stegen de prijzen van bestaande woningen in het afgelopen kwartaal gemiddeld met 9,7 procent.

Kenniscentrum: veel studenten zoeken niet meer naar kamer

4 september, 12:08

Steeds minder studenten gaan op kamers, constateert Kences.

Ronald Schleurholts gestart als hoogleraar Heritage & Design aan TU Delft

4 september, 11:22

Met het oog op de klimaatdoelen bepleit de partner bij cepezed een herwaardering van alle bestaande gebouwen, ook de niet-monumenten.

Energiekosten huishoudens Randstad lager dan in rest van het land

3 september, 12:27

In Groningen betaalt een gezin gemiddeld 105 euro meer per maand aan energie dan een vergelijkbaar huishouden in Utrecht.

ING en Rabobank stoppen 200 miljoen euro in Nationaal Warmtefonds

2 september, 11:58

Het fonds verwacht dat de bijdrage 12.500 huishoudens helpt bij het energiezuiniger maken van hun woning. Met een lening kunnen ze bijvoorbeeld een warmtepomp aanschaffen of hun vloeren isoleren.

Ga naar het nieuws-archief