Arna Mackic - International Centre for Architectural Disaster

Dividual - Colonies of Benevolence

Lesia Topolnyk – No Innocent Landscape

Studio KIWI - Grounds of [In]justice

Shortlist Prix de Rome Architectuur 2022 bekend

12 april 2022, 13:18

De shortlist voor de Prix de Rome Architectuur 2022 is bekend. Uit 53 inzendingen heeft de jury vier deelnemers genomineerd die mogen werken aan een vervolgopdracht in de tweede ronde. De genomineerden zijn Arna Mackic, Dividual (Andrea Bit en Maciej Wieczorkowski), Lesia Topolnyk en Studio KIWI (Kim Kool en Willemijn van Manen). Dat hebben het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Mondriaan Fonds dinsdag bekendgemaakt.

De vierjaarlijkse Prix de Rome Architectuur staat deze keer in het teken van het thema Healing Sites. De genomineerden krijgen een werkbudget om tijdens een periode van vier maanden te werken aan de vervolgopgave. In deze volgende fase wordt aan de ontwerpers gevraagd om de beschreven problematiek en positionering verder te onderzoeken, om zo uiteindelijk toe te werken naar een ruimtelijke interventie voor de zelfgekozen ‘Healing Site’.

Op basis van de uitkomsten van de werkperiode zal de jury begin december een winnaar bekendmaken. De winnende ontwerper ontvangt een bedrag van 40.000 euro en de mogelijkheid om deel te nemen aan een residency-programma. De resultaten zijn vanaf november te zien in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam.

De genomineerden zijn geselecteerd uit 53 anonieme inzendingen. Naast de genomineerden heeft de jury ook zes inzendingen voorgedragen voor een eervolle vermelding: Bram van Ooijen – DISPLACED CITY, dérive (Kevin Westerveld en Hedwig van der Linden) – Ground for Dialogue, Estelle Barriol – Cultivating the Metropolis, Georges Taminiau – Architect of the Natural Kingdom, Gianna Bottema – Cooperative Resistance: Spatial Protocols for Collective Action, en Sophia Holst.

De inzendingen waarmee de genomineerden zijn geselecteerd voor de volgende ronde:

Arna Mackic - International Centre for Architectural Disaster
International Centre for Architectural Disaster appelleert aan de verantwoordelijkheid van architecten om de wonden van architectural disasters te genezen door het opzetten van een nieuw instituut. Daarbij ligt de architectonische focus op het herontwerpen van het gebouw waarin momenteel het Joegoslaviëtribunaal zit gehuisvest.

Deze plek vormt het centrum van een genezingsproces dat start vanuit de gedachte van herstellende gerechtigheid: een proces gericht op bemiddeling in plaats van berechting. Dit wordt gedaan om de systemen achter de architecturale rampen aan het licht te brengen, een stem te geven aan de gedupeerden, om de schade te herstellen en om toe te werken naar ruimtelijke inzichten die een nieuwe architecturale beweging in gang kan zetten.

De jury prees de originele aanpak die door het herontwerpen van een symbolisch gebouw een heel scala aan relevante locaties kan adresseren. Het ruimtelijke statement toont een helder voorstel en de jury was zeer te spreken over de gestructureerde en overtuigende tekst. Deze bood een directe kritiek op de positie die de professie inneemt. De jury benoemt dat eigenlijk alle rampen in potentie kunnen worden gezien als ‘architecturale’ rampen. Wat is nodig om een nieuwe wettelijke helende structuur op te zetten en hoe vertaalt zich dit naar een architecturale interventie die op dynamische wijze de dialoog aangaat met de verschillende stakeholders?

Dividual - Colonies of Benevolence
Colonies of Benevolence focust op kolonialiën in eigen land, waarbij er wordt gekeken naar de ontstaansgeschiedenis en de huidige situatie van Veenhuizen. Deze complexe geschiedenis bevat een interessante reflectie op de relatie tussen arbeid en natuur, en toont tegelijkertijd dat genezing niet altijd een onschuldig proces hoeft te zijn. De jury prijst de analytische premisse die in de inzending uiteen wordt gezet en de wijze waarop dit leidt tot de gekozen site. Deze bevat voor haar verschillende interessante spanningsvelden, wat relevant is om dit vanuit de hedendaagse vraagstukken te analyseren. Daarnaast toont het ruimtelijke statement een artistieke precisie die wordt doorgevoerd in de bijbehorende tekst, waarin het Nederlandse kolonialisme, het ontstaan van de Nederlandse welvaart en een lofzang voor onproductiviteit met elkaar wordt verweven. Hoe kan de historische waarde van deze plek leiden tot een actieve genezingsmethodiek voor de huidige tijd?

Lesia Topolnyk – No Innocent Landscape
No Innocent Landscape stelt dat de huidige problemen die worden veroorzaakt door menselijke interventie, noodzakelijkerwijs verankerd raken in de lagen van ons landschap. Het mijndorp Hrabove is hiervan een direct voorbeeld. Deze plek werd door het ongeval met MH17 van het ene op het ander moment van nationaal belang voor Nederland, ongeacht de geografische grenzen en fysieke afstand tot het Nederlandse grondgebied.

De jury was onder de indruk van de keuze voor deze site. Deze bevat in haar optiek een overduidelijke relevantie voor het centrale thema van guilty landscapes met het opsporen van de verschillende sporen die het krachtenspel op deze locatie blootleggen: van het neerhalen van het vliegtuig tot de illegale mijnwerkzaamheden in de regio. Deze krachtige conceptuele benadering ziet de jury terug in het ruimtelijke statement, dat zowel een sterke artistieke kwaliteit toont door inzet van geluid en beeld, en een gevoeligheid laat zien voor de historische gelaagdheid.

De jury onderstreept dat ontwerp kan dienen als ruimtelijke taal om onzichtbare processen te tonen en vragen te stellen over wat een helende aanpak kan zijn voor de toekomst. Hoe kan het voorstel verder treden dan een autonome artistieke interventie en forensisch onderzoek inzetten om allen die aan deze plek verbonden zijn te kunnen helen?

Studio KIWI - Grounds of [In]justice
Grounds of [In]justice adresseert het ontstane wantrouwen van de Nederlandse samenleving in de politiek, waarbij in dit geval wordt verwezen naar de toeslagenaffaire. Studio KIWI ziet dat het noodzakelijk is om een herstelproces voor deze vertrouwensbreuk in gang te zetten. Niet alleen voor de directe slachtoffers, maar ook voor het werken aan oplossingen voor omvangrijke vraagstukken waarvoor een landelijke aanpak en draagvlak nodig is, zoals het adequaat aanpakken van de gevolgen van klimaatverandering. Als mogelijk startpunt voor herstel stelt Studio KIWI daarom voor om de belastingdienst op een andere manier te verweven met de samenleving en daarbij de eenentwintig belastingkantoren te herontwerpen.

De jury waardeerde deze gelaagde aanpak, waarin sociale vraagstukken zijn verbonden met de fysieke gebouwen om zo het genezingsproces te zoeken in zowel de materiële laag als de systeemverandering. Daarbij prees de jury de artistieke kwaliteit en de getoonde verbeeldingskracht van de inzending in beeld en het ruimtelijk statement. Hoe kunnen de beschreven sites onderdeel worden van het genezingsproces voorbij het inzetten van de plek als ruimte voor bezinning, maar als ruimtelijke interventie die op een actieve manier het vertrouwen in de fiscale dienst kan versterken?

Trefwoorden

studio kiwi willemijn van manen lesia topolnyk kim kool maciej wieczorkowski andrea bit arna mackic stimuleringsfonds creatieve industrie dividual prix de rome mondriaan fonds jonge architecten prix de rome architectuur

1	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 10 september
2	10 nieuwe steden dinsdag, 9 september
3	Bouwend Nederland: ‘Er komt een groot tekort aan bouwers’ dinsdag, 9 september
4	Rijksbouwmeester: tijd van nieuwe steden bouwen ligt achter ons maandag, 8 september
5	Transformatie Arnhems postgebouw tot rijkskantoor De Nieuwe Post van start woensdag, 10 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuwe Gezichten: Studio Ossidiana

24 maart 2022

Inschrijving Prix de Rome Architectuur 2022 van start

28 januari 2022

Prix de Rome: de andere drie genomineerden

19 oktober 2018

Alessandra Covini wint Prix de Rome Architectuur 2018

18 oktober 2018

Terugkijken: Afbraak van de architectuur

17 maart 2022

Terugkijken: Door de ogen van Arna

29 mei 2020

Architect Lesia Topolnyk: ik moedig iedereen aan om te gaan protesteren

2 maart 2022

Jonge architecten presenteren ontwerpstudies toekomst Maritiem Museum

25 januari 2022

Ontwerpen voor verduurzaming iconische stadskerken gepresenteerd

21 oktober 2021

Archiprix 2019: twee winnaars, vier eervolle vermeldingen

24 juni 2019

Twee Nederlandse winnaars Archiprix International

8 mei 2019

Tentoonstelling finalisten Prix de Rome 2022 geopend

17 november 2022

Lesia Topolnyk wint Prix de Rome Architectuur 2022

2 december 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

JKMM Architects wint prijsvraag voor nieuw architectuur- en designmuseum Helsinki

12 september, 3:10

Het bureau werd bij de anonieme prijsvraag geselecteerd uit liefst 624 inzendingen. Het gebouw moet vanaf 2030 een nieuw herkenningspunt worden voor de Eteläsatama-haven in het zuiden van de stad.

Behandelcentrum van atelier PRO is poortgebouw voor wijk

12 september, 2:15

Nieuw gebouw voor Eijkman Kliniek in Nijkerk is ontworpen door atelier PRO.

Wij Maken Nederland organiseert verkiezingsdebat over nieuwe Nota Ruimte

12 september, 1:31

Op maandag 6 oktober organiseert het onafhankelijk netwerk van stad- en landmakers Wij Maken Nederland een verkiezingsdebat over de Nota Ruimte.

Natrufied Architecture wint prijsvraag voor biobased geluidsscherm

12 september, 11:51

Het ontwerp Zacht Zicht werd gekozen uit negentien inzendingen voor de Start-up Challenge 2025. Het scherm bestaat uit een houten draagstructuur, waarin vezelgewassen zijn verwerkt.

Aartsen wil doelen circulaire economie ‘actualiseren’

12 september, 10:38

"We gaan kijken wat er nodig is om het aan de ene kant realistisch te maken, zonder dat je weer zwabberbeleid gaat krijgen", zegt de demissionair staatssecretaris.