Studentenhuis Weesperstraat, Amsterdam (1959-1966). Herman Hertzberger, Tjakko Hazewinkel, Henk Dicke.

Arcam toont collectieve architectuur toen en nu

8 januari 2019, 12:11

In Amsterdam is collectief wonen en bouwen bezig aan een comeback. Mede als gevolg van de gespannen woningmarkt kiezen steeds meer mensen voor compacte woningen met gedeelde voorzieningen. Vanaf vrijdag is in Architectuurcentrum Amsterdam (Arcam) een tentoonstelling te zien waarin de hedendaagse collectieve architectuur wordt afgezet tegenover die van de periode 1965-1985.

Na de wederopbouw vindt er een omslag plaats in de architectuur, meldt Arcam. De welvaart neemt toe, de woningnood neemt af en de architect kan zich richten op comfort en kwaliteit. Ontwerpers zetten hun zinnen op collectieve architectuur. Voorbeelden, die ook op de tentoonstelling te zien zijn, zijn het Plan van Gool (1968, door Frans van Gool) De Drie Hoven (1975) van Herman Hertzberger en de experimentele woningbouw op het Bickerseiland (1982, Paul de Ley en Jouke van den Bout).

Enkele decennia later is collectieve architectuur opnieuw actueel. Compacte woningen met gedeelde voorzieningen bieden soelaas in een verdichtend en verduurzamend Amsterdam. Steeds meer Amsterdammers wonen buiten het klassieke gezinsverband. Voor hen biedt collectieve architectuur een betaalbaar middel in de gespannen huizenmarkt.

Het gaat niet alleen om nieuwe concepten van samenwonen, zoals het friends-wonen (zoals de in de expositie getoonde woontoren B’MINE, 2017, Paul de Ruiter Architects), maar ook nieuwe vormen van collectief opdrachtgeverschap rukken op. Te zien zijn onder andere CPO De Hallen (CASA architecten, ontwerp RA-AR architecten/Ramon Scharff, 2018), het Bajeskwartier (OMA, FABRICations, LOLA Landscape Architects, verwachte oplevering in 2023) en de renovatie van het Plan van Gool (2016, de Architekten Cie.)

De officiële opening wordt aanstaande vrijdag verricht door Herman Hertzberger, die met twee projecten (naast De Drie Hoven de Weesperflat uit 1966) vertegenwoordigd is in de tentoonstelling. De expositie Collectieve Comeback is te zien tot en met 23 juni.

Trefwoorden

tentoonstelling plan van gool woningbouw arcam amsterdam herman hertzberger

1	Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op maandag, 13 oktober
2	David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid woensdag, 15 oktober
3	Woongebouwen door VdpArchitecten vormen nieuwe 'voorkant' Groningse Oosterparkwijk vrijdag, 17 oktober
4	Kantoorgebouw door Arthur Staal aan de Schinkel gerenoveerd en uitgebreid woensdag, 15 oktober
5	Gezicht van de tijd woensdag, 15 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Bewoners toren B’MINE ontvangen sleutel

9 mei 2017

I.M. Frans van Gool (1922-2015)

29 oktober 2015

Video: Wonen in het Plan Van Gool

20 december 2013

Dubbel jubileum TivoliVredenburg met lezing Herman Hertzberger

19 december 2018

PUUUR BSH: architect als bouwmeester

20 juli 2017

BlackJack: meer kwaliteit voor dezelfde prijs

22 mei 2017

Sloop Bijlmerbajes begint vandaag

3 oktober 2018

Het Timmermansoog: Bajespuin

16 januari 2018

Video: lezing Hertzberger over grote zaal TivoliVredenburg

8 februari 2019

Directeur Yvonne Franquinet verlaat Arcam

7 juni 2019

Terugkijken: boekpresentatie 'De ruimte van Herman Hertzberger'

23 augustus 2021

Tentoonstelling over structuralisme in Rietveldpaviljoen Amersfoort

30 augustus 2021

Plan van Gool wordt beschermd stadsgezicht

22 maart 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Paviljoen met zonne-energieopwekkend textiel op Ketelhuisplein in Eindhoven

40 minuten geleden

Op het Ketelplein in Eindhoven is afgelopen zaterdag het Umbra Pavilion geopend. Het paviljoen, dat is ontworpen en ontwikkeld door Studio Pauline van Dongen en Tentech, is voorzien van een zonne-energieopwekkend textiel.

CPO meer&deel grote winnaar Dirk Roosenburgprijs 2025

17 oktober, 3:37

Het project naar ontwerp van Tom van Tuijn Stedenbouw, Werkstatt en Volle Grond kreeg zowel de vakjury- als publieksprijs.

Gedetailleerde 3D-geprinte maquette toont ruimtelijke ontwikkeling Amsterdam

17 oktober, 2:56

In het WTC op de Amsterdamse Zuidas is een gedetailleerde maquette van de stad Amsterdam geplaatst. In de 3D-geprinte en interactieve maquette zijn bekende plekken en gebouwen te zien, maar ook gebieden die tussen nu en 2030 worden ontwikkeld.

Woongebouwen door VdpArchitecten vormen nieuwe 'voorkant' Groningse Oosterparkwijk

17 oktober, 1:48

Aan de Oosterhamrikkade in Groningen is dit jaar woongebouw Talent opgeleverd. Het complex, dat net als het naastgelegen gebouw Karaat is ontworpen door VdpArchitecten, bestaat uit 108 middeldure huurwoningen.

Controle na asbestsanering schiet in derde van gevallen tekort

2 uur geleden

Daardoor worden gebouwen schoon verklaard terwijl er nog asbestresten aanwezig zijn, waarschuwt de Arbeidsinspectie.

Sweco neemt groot Belgisch architectenbureau over

17 oktober, 4:23

Het 150 medewerkers tellende assar architects ontwierp onder meer het nieuwe hoofdkantoor van de NAVO in Brussel.

IMF: geen forse huizenprijsdaling bij einde hypotheekrenteaftrek

17 oktober, 12:14

Een mogelijke afschaffing van de hypotheekrenteaftrek in Nederland heeft waarschijnlijk een prijsremmende werking, stelt de Nederlandse bestuurder van het IMF Marnix van Rij

EIB: 75.000 nieuwe voltijdse arbeidskrachten nodig in de bouw

17 oktober, 10:11

Volgens het instituut wordt het tekort aan vakmensen in de bouw steeds groter, vooral omdat de energietransitie een enorme extra vraag naar arbeid creëert.