Macht - 800 jaar Binnenhof

Impressie van de tentoonstelling

De Ridderzaal circa 1655

Macht - 800 jaar Binnenhof

Impressie van de tentoonstelling

De Ridderzaal circa 1655

'Mantra sober en doelmatig al zo oud als het Binnenhof zelf'

27 september 2021, 16:13

Aanstaande zaterdag start in het Haags Historisch Museum de tentoonstelling Macht - 800 jaar Binnenhof. Gedurende de 5,5 jaar durende verbouwing van het Nederlandse regeringscentrum toont het museum in deze vaste presentatie de ontwikkeling van het Binnenhof, aan de hand van vier thema’s rond het thema macht. Bouw voor de macht is een van de thema’s.

Dat laatste thema past uiteraard bijzonder goed in de soap de zich de laatste jaren ontvouwde rond de renovatie van het Binnenhof. Zo werden de coördinerend architecten voor verbouwing van zowel de Eerste als Tweede Kamer aan de kant gezet, omdat respectievelijk Liesbeth van der Pol en Ellen van Loon te ingrijpende plannen zouden hebben gemaakt.

Zij hielden zich volgens critici binnen het parlement niet aan het mantra ‘sober en doelmatig’. In het geval van Van Loon werd zelfs gesproken van ‘megalomane plannen’, waarbij vooral werd gewezen op haar vermeende voorstel voor een ‘tropische kantoortuin’. De affaire was bepaald niet gespeend van politieke framing, maar de toverwoorden ‘sober en doelmatig’ tekenen de ontwikkeling van het Binnenhof volgens curator Lex van Tilborg al vanaf het begin.

“Het sobere en doelmatige zit vaak in wat er niet is gebeurd met het Binnenhof”, vertelt Van Tilborg. “Het heeft bijvoorbeeld heel lang geduurd voordat de Staten-Generaal besloten om een nieuwe, representatieve ontvangst- en vergaderzaal te bouwen: de Trêveszaal. Daarvoor vergaderde de Staten-Generaal in een zaal die qua decorum weinig om het lijf had. Een Italiaanse bezoeker typeerde die ruimte als een 'povero luogo', een armoedige plek dus.”

Geen verbouwing in de zeventiende eeuw
Daarnaast zou je in de zeventiende eeuw, toen de Republiek op het hoogtepunt van haar macht was, hebben verwacht dat het Binnenhof grootschalig verbouwd zou zijn. “Maar dat is nooit gebeurd. Het Binnenhof bleef ook in die tijd een bonte verzameling van gebouwen”, vertelt Van Tilborg.

“Het gebruik van de Ridderzaal is veelzeggend: vanouds het meest imponerende gebouw op het Binnenhof, symbool van de grafelijke macht, had in de zeventiende eeuw geen politieke functie meer en was in gebruik als overdekte boekenmarkt en loterijzaal. Veel later, in de negentiende eeuw, is de Ridderzaal nog een tijd lang in gebruik geweest als archiefruimte. Over sober en doelmatig gesproken”, aldus de curator.

Ook de verschillende (mislukte) prijsvragen die in de loop van de negentiende en twintigste eeuw zijn uitgeschreven voor de bouw van bijvoorbeeld een nieuwe Tweede Kamer hebben volgens Van Tilborg laten zien dat het op het Binnenhof onmogelijk was om een groots, bouwkundig statement te maken.

“Voor een deel had dat met politieke onenigheid te maken of jury's die het niet eens konden worden over een winnaar, maar ook met spaarzaamheid. Bij een prijsvraag in de jaren 1920 waren het onder meer de hoge kosten voor de bouw van een nieuwe Tweede Kamer die de politiek afschrikten. En dus werd er niks bijgebouwd, maar door interne verbouwingen en een stoelendans probeerde men het chronische ruimtegebrek te tackelen”, aldus Van Tilborg.

Pi de Bruijn
Ook het huidige Tweede Kamergebouw, dat sinds deze zomer is gesloten vanwege de renovatie, kun je volgens Van Tilborg typeren als sober en doelmatig. Zeker wanneer je het ontwerp van architect Pi de Bruijn vergelijkt met eerdere plannen uit de negentiende en twintigste eeuw. “Het is geen groots gebaar, maar juist vrij onopvallend en harmonieus tussen de bestaande bebouwing ingepast”, aldus Van Tilborg.

Trefwoorden

den haag binnenhof haags historisch museum tentoonstelling renovatie binnenhof

1	Hoogwaardig blok met sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum vrijdag, 22 september
2	MIX: “We wilden laten zien dat duurzaam bouwen wel degelijk kan” dinsdag, 26 september
3	Bouw houten woongebouw in gebiedsontwikkeling Oostenburg gestart maandag, 25 september
4	Nominaties Zorggebouw van het Jaar 2023 bekend maandag, 25 september
5	NGA architecten wint selectie eerste zelfbouwkavel Amsterdam-Zuidoost donderdag, 21 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Voorlopig ontwerp nieuwe publieksentree Tweede Kamer gepresenteerd

5 september

Zecc Architecten presenteert tijdelijke huisvesting Tweede Kamer

2 september 2021

Terugkijken: Rijksbouwmeester Floris Alkemade in Zomergasten

19 juli 2021

Renovatie Binnenhof valt weer fors duurder uit

12 juli 2021

Kamervoorzitter doet voor jaren het licht uit in Tweede Kamergebouw

9 juli 2021

Kabinet houdt vast aan integrale verbouwing Binnenhof

7 januari 2021

Tentoonstelling over nooit gebouwd Den Haag

24 juli 2019

DP6 maakt plan voor vernieuwing Haags Historisch Museum

12 oktober 2021

Tijdelijke verhuizing ministerie naar Catshuis van de baan

8 november 2021

Risico's rond renovatie Binnenhof kunnen leiden tot meer kosten

15 april 2022

'Werkzaamheden renovatie Binnenhof nemen veel meer ruimte in beslag'

14 december 2022

Renovatie Binnenhof gaat zeker twee jaar langer duren

3 april

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Buurtje met 54 woningen langs Kralingse Zoom opgeleverd

46 minuten geleden

Het project behelst 54 woningen in een buurtje langs de Kralingse Zoom, naar ontwerp van De Kovel architecten en studio AAAN.

Bouwvergunning aangevraagd voor Lumière in Rotterdam

2 uur geleden

De Lumièretoren in het centrum van Rotterdam wordt 45 meter lager dan oorspronkelijk was voorgesteld. Dat blijkt uit het definitief ontwerp dat KAAN Architecten heeft gepresenteerd.

MindLabs in Tilburgse Spoorzone officieel geopend

Gisteren, 15:08

In een oude spoorhal en een naastgelegen nieuwbouw is een kennis- en bedrijvencentrum rond artificial intelligence en technologie ondergebracht. Het ontwerp voor de transformatie en nieuwbouw is gemaakt door Ector Hoogstad Architecten.

Pleinen van kunstenaar Sol LeWitt in Amsterdam weer schoon

Gisteren, 12:10

De gemeente Amsterdam heeft twee sterk vervuilde pleinen laten schoonmaken, in het kader van een aanstaande tentoonstelling rond kunstenaar Sol LeWitt in het nabijgelegen Joods Museum.

Bloomberg: oprichter wankel vastgoedconcern Evergrande zit vast

1 uur geleden

Het Chinese bedrijf kampt net als andere vastgoedondernemingen in het land met grote problemen.

Vijlbrief somber over investeringen in nieuwe gasprojecten Noordzee

2 uur geleden

Bedrijven zijn niet of nauwelijks bereid te investeren in nieuwe gasprojecten in de Noordzee.

Woonbond blij dat Kamer winstbelasting corporaties wil afschaffen

Gisteren, 16:31

Het is goed nieuws voor huurders dat de Tweede Kamer zich dinsdag heeft uitgesproken tegen de winstbelasting voor woningcorporaties, stelt de Woonbond.

Schiphol heeft weer vergunning om stikstof uit te stoten

Gisteren, 15:48

Het gaat om een natuurvergunning voor 440.000 starts en landingen, met een tijdelijke vergunning waardoor voor nu 500.000 starts vliegbewegingen mogelijk zijn.