Ontwerp voor een Paleis der Staten-Generaal op het Binnenhof, Ludwig Lange, 1865.

Maquette van het 'bestemmingsplan Oranjeplein' oftewel Van Grijs naar Groen in de Schilderswijk, 1968.

Impressie van J.F. Staals Bijenkorf bij nacht, 1923

Plan tot uitbreiding van 's-Gravenhage, H.P. Berlage, 1908.

Ontwerp 'Koningin Julianaplein' (beter bekend als de M) van OMA, 2008-2010.

Ontwerp voor paleis koning Willen II op Zorgvliet in Den Haag, Henry Ashton, 1838.

Boek gaat dieper in op nooit gebouwd Den Haag

6 december 2019, 14:11

Vorige maand is in het Haags Historisch Museum de tentoonstelling Nooit Gebouwd Den Haag van start gegaan. Bij de expositie is een gelijknamig boek verschenen, waarin auteur Lex van Tilborg dieper ingaat op de nooit uitgevoerde bouwplannen voor de Hofstad. Hij bespreekt onder meer de context, betrokken architecten en welke behoeften en idealen aan de plannen ten grondslag lagen.

Waar in de tentoonstelling elf plannen uit verschillende tijden centraal staan die onuitgevoerd zijn gebleven, neemt Van Tilborg er 22 onder de loep. Het spectrum loopt uiteen van niet-gerealiseerde gebouwen Als het M-gebouw van OMA tot vestingwerken, stadsuitbreidingen en vernieuwingen van wijken (zoals een ‘Bijlmer-plan’ voor de Schilderswijk).

De oorzaken waarom de plannen nooit zijn uitgevoerd zijn eveneens divers. Een belangrijke oorzaak waarom Den Haag nooit stadsmuren heeft gekregen bijvoorbeeld, is de politieke machtstwist tussen hof en magistraat in de stad. Maar ook publieke opinie speelde vaak een rol, evenals een gebrek aan geld en ruimte. Daarnaast werden projecten soms ingehaald door de tijd, werden prijsvragen door een andere architect gewonnen en waren sommige plannen wat al te utopisch.

Al lezend en kijkend in het boek kun je dromen hoe Den Haag er anders had kunnen uitzien, soms is het maar goed ook dat plannen niet zijn doorgegaan. Van Tilborg laat ook zien hoe niet-uitgevoerde projecten hun sporen in de stad hebben nagelaten. Zo staat het huidige Tweede Kamergebouw aan het Plein tussen twee gebouwen in die bedoeld waren als onderdeel van een totaalplan, alleen bleef dat onuitgevoerd.

Resultaat is een vrij onsamenhangend ensemble van gebouwen aan deze kant van het regeringscentrum. Uiteraard is het Binnenhof zelf ook een allegaartje van stijlen door de eeuwen heen en zijn er voor het complex verschillende onuitgevoerde plannen bedacht.

Het boek Nooit Gebouwd Den Haag, uitgegeven door Bekking & Blitz, is verkrijgbaar voor 29,90 euro.

Trefwoorden

boek nooit gebouwd den haag den haag

1	Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op maandag, 13 oktober
2	David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid woensdag, 15 oktober
3	Kantoorgebouw door Arthur Staal aan de Schinkel gerenoveerd en uitgebreid woensdag, 15 oktober
4	Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch maandag, 13 oktober
5	Gezicht van de tijd woensdag, 15 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Heruitgave boek 'Nooit gebouwd Nederland' door Cees Nooteboom

2 december 2024

Maand van de Architectuur Den Haag over de publieke zaak

19 augustus 2020

Boek Van Nellefabriek belicht iconisch complex vanuit vele hoeken

5 februari 2020

Rotterdam toont zijn nooit gebouwde kant

30 november 2009

Nooit gebouwd Nijmegen, de gedroomde stad

27 mei 2005

Oude Tweede Kamer moet weer als vroeger worden

27 november 2019

Haagse ambtenaar van OCC gehaald wegens onderzoek

22 november 2019

Escher in Het Paleis toont 'architecten van het onmogelijke'

4 november 2019

Renovatie Binnenhof mogelijk nog langer vertraagd

18 oktober 2019

Stikstofuitspraak treft Haagse bouwplannen

25 september 2019

Waagstukken, een boek over architecten en (fatale) ambities

29 januari 2020

Haagse architectuur verweven in lichtwand fietsenstalling Julianaplein

15 juli 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

CPO meer&deel grote winnaar Dirk Roosenburgprijs 2025

17 oktober, 3:37

Het project naar ontwerp van Tom van Tuijn Stedenbouw, Werkstatt en Volle Grond kreeg zowel de vakjury- als publieksprijs.

Gedetailleerde 3D-geprinte maquette toont ruimtelijke ontwikkeling Amsterdam

17 oktober, 2:56

In het WTC op de Amsterdamse Zuidas is een gedetailleerde maquette van de stad Amsterdam geplaatst. In de 3D-geprinte en interactieve maquette zijn bekende plekken en gebouwen te zien, maar ook gebieden die tussen nu en 2030 worden ontwikkeld.

Woongebouwen door VdpArchitecten vormen nieuwe 'voorkant' Groningse Oosterparkwijk

17 oktober, 1:48

Aan de Oosterhamrikkade in Groningen is dit jaar woongebouw Talent opgeleverd. Het complex, dat net als het naastgelegen gebouw Karaat is ontworpen door VdpArchitecten, bestaat uit 108 middeldure huurwoningen.

Het Cultuurfonds kent subsidie toe aan biobased paviljoen voor Amsterdamse Bos ontworpen door Space Encounters

17 oktober, 11:07

Het Cultuurfonds stelt € 100.000 beschikbaar voor het Amsterdamse Bosnest. Het paviljoen is ontworpen door Space Encounters en wordt volledig gebouwd met biobased materialen uit het Amsterdamse Bos.

Sweco neemt groot Belgisch architectenbureau over

17 oktober, 4:23

Het 150 medewerkers tellende assar architects ontwierp onder meer het nieuwe hoofdkantoor van de NAVO in Brussel.

IMF: geen forse huizenprijsdaling bij einde hypotheekrenteaftrek

17 oktober, 12:14

Een mogelijke afschaffing van de hypotheekrenteaftrek in Nederland heeft waarschijnlijk een prijsremmende werking, stelt de Nederlandse bestuurder van het IMF Marnix van Rij

EIB: 75.000 nieuwe voltijdse arbeidskrachten nodig in de bouw

17 oktober, 10:11

Volgens het instituut wordt het tekort aan vakmensen in de bouw steeds groter, vooral omdat de energietransitie een enorme extra vraag naar arbeid creëert.