Drie plannen voor hoek Grote Markt Groningen

15 november 2016, 15:04

Voor het hoekpand van de Grote Markt en Poelestraat schreef de gemeente Groningen een ontwikkelcompetitie uit. Via een enquête hebben de inwoners van de stad een stem in de keuze uit drie ontwerpen.

De Groningers kunnen stemmen op de ontwerpen Groenn van ontwikkelaar NESK, TWA architecten en AchterboschZantman architecten, Merckt van Mensenborgh Projecten en Powerhouse Company, en Oosterling van PME/Vastgoud en Monadnock. De stem van het publiek telt voor een kwart mee; een vakjury legt voor driekwart zijn gewicht in de schaal.

Daarbij geeft de jury punten voor de onderdelen architectuur, programma, planning en bouwlogistiek, en duurzaamheid. De ontwikkelwedstrijd betreft een hoekpand in de oostwand van de Grote Markt. Daar staat nu een gebouw uit 1955 dat, in afwachting van zijn sloop, onlangs roze is geschilderd.

De vernieuwing van de oostwand betekent een naar voren plaatsen van de rooilijn en daarmee herstel van het historisch profiel van voor de Tweede Wereldoorlog. De positie van het nieuw te realiseren pand betekent dat de architecten een brug moeten slaan tussen de verschillen in schaal en in functie van de Grote Markt en de omgeving.

Groenn
Een van de opvallendste punten in het plan van TWA architecten en AchterboschZantman architecten, is de nadruk op duurzaamheid en – dat gevoelige Groningse punt – afzien van aardgas. In Groenn kan “gasvrij gegeten, gewinkeld en gewoond” worden.

De architecten stellen een geïntegreerd ontwerp voor, waarbij de regels van de Trias Energetica zijn toegepast. Architectuur en materiaalkeuzes moeten bijdragen aan het verlagen van de warmte- en koudevraag. Voor de opwekking van energie maakt Groenn gebruik van onder meer PV-panelen, aardwarmte en restwarmte.

Zoals de naam suggereert wordt het gebouw in meerdere betekenissen groen. De gemetselde donkere stenen bieden hier en daar letterlijk ruimte aan gevelbegroeiing. Insneden in de gevel laten het organische interieur, met veel hout en groen, zien. Groenn biedt plek aan commerciële ruimte en een mix aan appartementen.

Merckt
Powerhouse Company heeft een ontwerp gemaakt voor gebouw dat een food market in de plint en kelder, een cocktailbar op de hoogste verdieping en daartussen vier lagen met appartementen combineert. Dit alles gaat schuil achter een gevel met diepliggende, verdiepinghoge ramen tussen witte penanten.

De verbindende functie die Merckt heeft tussen de omliggende pleinen en straten expliciteren de architecten door de gele bestrating in de interieur van de Food Merckt te laten doorlopen. De commerciële en horeca-functies lijkt een belangrijke rol in het project te spelen. Het concept voor de exploitatie is ontwikkeld met een lokaal actieve horeca-ondernemer.

Oosterling
Monadnock legt de nadruk weer op de samenhang van het stadsweefsel. Het bureau ziet het nieuwe pand “als een bijdrage aan het cement van de stad”. De Oosterling, zoals het ontwerp heet, moet het bouwblok richting Grote Markt afsluiten en de historisch gegroeide, compacte stad belichamen. Het architectenbureau stelt een gebouw voor dat enerzijds een “bescheiden passtuk” voor het cement van de stad is, anderzijds een prominente hoeksteen voor een locatie die wordt gezien als de huiskamer van de stad.

Het front van de nieuwbouw wil het bureau een verdieping verhogen, in combinatie met een verlaging van de kroonlijst aan beide zijgevels van De Oosterling, om het gebouw te laten aansluiten bij de lagere schaal van die straten. Voegt het gebouw zich als geheel naar de context, de materialisering zal juist zijn eigenheid benadrukken.

De architecten stellen het gebouw voor als een solid, een gebouw met een duurzame schil en een neutraal interieur, dat eenvoudig aanpasbaar is aan veranderende programma’s. Als invulling stelt Monadnock een food court over twee verdiepingen voor; daarnaast wil het architectenbureau de opgave meteen aangrijpen voor diversificatie van het woningaanbod.

Website
De drie voorstellen, waaruit vakjury en Groningers kunnen kiezen, zijn te lezen en bekijken op een speciale site van de gemeente. De uitslag wordt op woensdag 23 november bekend gemaakt.

Trefwoorden

pme/vastgoud ontwikkelcompetitie groningen twa architecten powerhouse company oosterling merckt achterboschzantman architecten nesk mensenborgh projecten monadnock

1	Een winkelgevel als haute couture van UNStudio woensdag, 11 december
2	Villa als lijnenspel van glas, hout en schoon beton woensdag, 11 december
3	Clubgebouw met contrasterende volumes voor watersportvereniging dinsdag, 10 december
4	Ingrijpende verbouwing stationsplein Oostende voltooid dinsdag, 10 december
5	Architectenweb netwerkevent: ontwerpen van interieurs tot op het kleinste detail maandag, 09 december