Koningswei, Tilburg

Koningswei, historische situatie

Koningswei, bestaande situatie

Koningswei, toekomstige situatie

Koningswei, landschap

Koningswei, situatie

Koningswei, parkeergarage

Tilburgs Koningsplein wordt Koningswei

22 mei 2024, 15:25

In Tilburg is begonnen met de transformatie van het Koningsplein. In het hart van de binnenstad, tussen de Piushaven en het centrum, worden twee nieuwe gebouwen gerealiseerd in een nieuw groen stadspark: de Koningswei.

Hier zullen in totaal 367 koop- en (sociale) huurwoningen worden gerealiseerd. In opdracht van Gemeente Tilburg, Amvest en TBV Wonen ontwierp LEVS architecten het noordelijke blok, awg architecten het zuidelijke blok en ZUS (Zones Urbaines Sensibles) maakte het ontwerp van het landschap en de openbare ruimte. LEVS architecten is sinds 2019 bij de planvorming betrokken. Inmiddels is de omgevingsvergunning definitief en kan er begonnen worden aan de sloop van de oostelijke strookbebouwing en een deel van de ondergronds parkeergarage. Het is een mijlpaal waar de stad lang naar heeft uitgekeken.

Lange aanloop
De herontwikkeling van het Koningsplein is al enige tijd in voorbereiding. De eerste verkenning van een mogelijke transformatie van het onder Tilburgse burgers weinig geliefde markt/winkelplein vond alweer zestien jaar geleden plaats.

Daarvoor was het plein getekend door ingrepen en bijdragen waarbij vermaarde ontwerpers als Van den Broek en Bakema en Jo Coenen betrokken waren. Het plein ontstond begin jaren zeventig na de sloop van een aantal straten die de voormalig volkswijk Koningwei vormden (Oranjestraat, Anna Pawlownastraat en Prinses Sophiastraat). De herinrichting vond plaats op basis van een stedenbouwkundig plan van Van den Broek en Bakema. Rond het plein verrezen achtereenvolgens twee bibliotheken in 1972 en in 1992, maar ook het geprezen/verafschuwde kernwandgebouw De Katterug (1975) van Van den Broek en Bakema (projectarchitect: Wim van der Jagt) en later het Kunstcluster van de hand van Jo Coenen. Coenen richtte het plein in de jaren 90 ook opnieuw in waarbij hij met een pergola trachtte de ruimte te verkleinen.

Ondanks dat alles stond het plein tot voort kort te boek als betonnen woestijn en ‘lelijkste plein van Tilburg’.

Verbindende locatie
Het Koningsplein ligt op een centrale plek in Tilburg. Het verbindt drie kenmerkende gebieden: het historisch centrum, de Piushaven en het stadspark Oude Dijk. De nu gestarte bebouwing gaat een bestaand, langgerekt blok langs de Piusstraat vervangen. De bestaande garage onder het plein wordt daarbij gehandhaafd, maar krijgt een nieuwe entree vanuit het noordblok van levs architecten. In de nieuwe situatie komt er ook een groen dek bovenop de parkeergarage waar nu nog asfalt ligt.

Plein wordt weide
Het ontwerp van ZUS voor de openbare ruimte transformeert het versteende plein in een speelweide. De betonnen woestijn wordt dus ingeruild voor een nieuw stadspark met veel groen en 150 nieuwe bomen. Dit alles wordt boven op het oude parkeerdek aangelegd. De Koningswei omsluit ook de beide nieuwe bouwblokken. Die staan daardoor niet aan, maar zoveel mogelijk op de Koningswei. Het landschap vouwt zich zo letterlijk om de hoek van zuidblok en noordblok heen. Eén element van het huidige Koningsplein blijft behouden: de stalen pergola van architect Jo Coenen krijgt in een aangepaste vorm een tweede leven. De pergola wordt opgeknapt en omgevormd tot een begroeide en bloeiende speelstructuur.

Ruimtelijke balans
Het door LEVS ontworpen noordblok sluit aan op de bestaande lijn en het hoogteprofiel van de naastgelegen Katterug van Van den Broek en Bakema. Samen met de naastgelegen, bestaande bebouwing en het zuidelijke blok ontstaan er langs de Koningswei drie hoogteaccenten. Zowel het noord- als het zuidblok omarmen met een laagbouwdeel een binnentuin voor bewoners. Terwijl er dus een verdichtingslag plaatsvindt, wordt tevens de schaalverkleining in de richting van de lage bebouwing ten zuiden van de locatie versterkt.

Robuust woongebouw
Het gevelontwerp van het noordblok kenmerkt zich door een harmonieuze combinatie van horizontale en verticale geledingen. De witte banden in de gevel benadrukken de lengte van het gebouw, terwijl robuuste metselwerkdammen voor verticale accenten zorgen. Verdiepingshoge raamkozijnen en open hoeken in de toren creëren een licht en transparant geheel.

De laagbouw omsluit de intieme, groene binnentuin met twee armen. Uitgevoerd in lichtgele baksteen en witte betonbanden oogt het gebouw fris en optimistisch. Bij de materialisatie in het gebouw zijn meerdere, duurzame materiaalkeuzes gemaakt. Op de groendaken zijn PV-panelen voorzien en wordt hemelwater gebufferd. Daarnaast wordt een grijswatersysteem ingezet om het drinkwatergebruik te verminderen.

Doorgangen
In de aansluiting tussen het noordblok en de bestaande bebouwing wordt een open doorgang voor voetgangers en fietsers aangelegd. Hierdoor ontstaat er een eenvoudige en directe verbinding naar de nieuwe Koningswei. Hiermee wordt een naadloze verbinding tussen het stadspark én en de omliggende bebouwing gecreëerd. De ingang van de ondergrondse parkeergarage loopt daarbij onder het noordblok door.

Planning
De start van de sloopwerkzaamheden staan voor de komende weken gepland. Daarna is de bouwstart voorzien voor midden 2025. De verwachte oplevering is in 2027.

Trefwoorden

tbv wonen levs architecten gemeente tilburg zus [zones urbaines sensibles] awg architecten amvest

1	EGM architecten over uitwerking ontwerp Fenix: “Het was echt teamwork” woensdag, 16 juli
2	CO2-gestuurd ontwerpen is efficiënt ontwerpen. Levert dat ruimtelijk nog wat op? Jazeker! dinsdag, 15 juli
3	Aquon – transparant laboratorium met in houten hart plek voor ontmoeting dinsdag, 15 juli
4	ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven woensdag, 16 juli
5	Benthem Crouwel en Snøhetta geven eerste indruk van Huis van Cultuur en Bestuur Eemsdelta maandag, 14 juli

Gerelateerde nieuwsberichten

Expositie voorstellen Koningsplein Tilburg

9 februari 2012

Woontoren voor starters op de Zuidas klaar

29 februari 2024

LEVS architecten bundelt projecten op Cruquiuseiland in boek

16 januari 2024

Transformatie voormalig fabrieksterrein Bensdorp belicht in boek

19 oktober 2023

LEVS architecten – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2024

23 september 2024

Bouw natuurinclusief project De Juffer in Pijnacker gestart

10 april 2024

Openingslezing Rotterdam Architectuur Maand voor Elma van Boxel

27 mei 2024

LEVS architecten

1 september 2024

Woongebouw Podium door LEVS architecten in Amsterdam Nieuw-West klaar

24 september 2024

Reizend programma verkent opgaven stedelijke regio Breda en Tilburg

22 november 2024

Heringerichte Delftsehof bij het Schieblock officieel geopend

2 april 2024

Parkeerterrein bij Schieblock wordt groene ontmoetingsruimte

16 februari 2024

Team met awg architecten transformeert steenbakkerijterrein in Rijkevorsel

2 februari 2022

Vier nieuwe vennoten voor awg architecten

6 mei 2021

Amvest ontvangt Van Abbepenning 2024 voor herontwikkeling Strijp R

4 november 2024

Bouw van project Fusion in Amsterdam Zuidoost gestart

5 maart

Woningbouwproject Lloyd Yard in Rotterdam opgeleverd

13 juni 2024

Nijmegen kiest voor plan Stadgoed DUUX van ZUS en Koschuch Architects

28 mei

Team Provast wint tender Amsterdam Muyskenkwartier met woonproject Hoeksteen

23 april

Toon alles

Gerelateerde video's

LEVS architecten

Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024

Andere nieuwsberichten

VORM ontwikkelt laatste twee kavels Eenhoorngebied Amsterdam

Gisteren, 14:24

Op de kavels worden onder de projectnaam Portico twee bouwblokken met in totaal 88 woningen gerealiseerd. Marcel Lok_Architect en Studio Blad (landschap) zijn verantwoordelijk voor het ontwerp.

Multifunctioneel gebouw Floating Gardens in Sloterdijk biedt plek aan woningen en een IKC

Gisteren, 12:18

In het gebouw zijn 192 appartementen en een IKC ondergebracht. Het gebouw en de woningen zijn ontworpen door Orange Architects, Bureau Rowin Petersma ontwierp de ‘alles-in-één-school’.

Architectenweb Sportzomer: Vincent van Heesch is een fanatiek tennisser

Gisteren, 09:15

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tweede aflevering spreken we met Vincent van Heesch, die vaak op de tennisbaan is te vinden.

Powerhouse Company presenteert opgeleverde woontoren Nelson in Arnhem

16 juli, 11:46

Aan de voet van de Nelson Mandelabrug in Arnhem is woontoren Nelson opgeleverd. De door Powerhouse Company ontworpen diamantvormige toren biedt plek aan 93 woningen.

Provincie komt bij BAM en SPIE uit voor onderhoud aan Zeelandbrug

Gisteren, 13:39

Zeeland opende de aanbesteding in januari, maar geen partij meldde zich voor de klus.

Meerderheid Limburgers houdt rekening met nieuwe overstromingen

Gisteren, 10:35

Bijna driekwart van de Limburgers denkt dat hun provincie de komende vijf jaar weer te maken krijgt met wateroverlast zoals overstromingen en stortbuien.

ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven

16 juli, 12:31

Het concern heeft in Eindhoven grond gekocht en wil begin 2026 starten met de bouwwerkzaamheden.

Organisaties: compensatie natuur Maasvlakte II onvoldoende

16 juli, 9:17

Zeven natuurorganisaties stapten in 2022 naar de rechter om het kabinet te dwingen de natuur te herstellen in een Europees beschermd natuurgebied voor de kust van Zeeland en Zuid-Holland.