Rechter: omwonenden Schiphol onvoldoende beschermd tegen geluidshinder

21 maart 2024, 11:10

De Staat heeft de belangen van omwonenden rond Schiphol ‘stelselmatig onrechtmatig’ ondergeschikt gesteld aan die van de luchtvaart. Dat heeft de rechtbank in Den Haag woensdag bepaald. De rechter stelt dat de Nederlandse overheid daarmee in strijd handelde met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Centraal in de zaak, die werd aangespannen door omwonenden van Schiphol, stond de handhaving op geluidshinder door de overheid.

Daarin is de Staat sinds 2010 tekortgeschoten waarbij onrechtmatig is gehandeld, stelt de rechter. Zo is er sinds dat jaar gewerkt met ‘tijdelijke regelingen en conceptregelingen die niet door de wetgever zijn aangenomen of niet in werking zijn getreden’. Daarom is het volgens de rechtbank niet duidelijk op welke normen nu precies is gehandhaafd. De Staat moet nu binnen twaalf maanden de geldende wet- en regelgeving toepassen en handhaven. Dat is het Luchthavenverkeerbesluit (LVB) uit 2008.

Het beleid dat er lag, is bovendien gebaseerd op geluidsmeetpunten ‘waarvan al sinds 2005 duidelijk is dat die geen volledig beeld geven van (de spreiding en ernst van) de geluidsoverlast’, aldus de rechter. “Daarbij komt dat in de handelswijze van de Staat steeds de ‘hubfunctie’ en de groei van Schiphol voorop zijn gesteld en eerst zijn gewaarborgd. Pas daarna werd gekeken hoe tegemoet kon worden gekomen aan de belangen van omwonenden en anderen.”

Niet op de juiste wijze uitgevoerd
De belangenafweging die de Staat had moeten maken, wordt voorgeschreven door het EVRM. De rechter erkent dat lidstaten van dit verdrag een bepaalde mate van beleidsvrijheid hebben voor politieke keuzes. Maar deze afweging is niet op de juiste wijze uitgevoerd. “Het beleidsvormingsproces moet wel eerlijk zijn en zodanig dat belangen van het individu op passende wijze worden gerespecteerd”, oordeelt de rechter. Het gaat dan bijvoorbeeld om de inmenging in de persoonlijke levenssfeer van omwonenden, door geluidsoverlast en slaapverstoring.

Deze groep omwonenden is overigens groter dan de groep waarvan de Staat de belangen in eerdere onderzoeken heeft meegenomen. Om de geluidshinder van Schiphol in kaart te brengen, wordt namelijk gekeken naar een specifiek gebied rond de luchthaven. De mensen die binnen dit gebied wonen hadden toegang tot rechtsbescherming, die daarbuiten niet. De rechter oordeelt dat de Staat deze bescherming mogelijk moet maken voor ‘alle mensen die ernstige geluidshinder en/of slaapverstoring ondervinden’.

Glashelder
Het kabinet erkent dat er meer aandacht moet komen voor omwonenden en het terugdringen van geluidshinder rond Schiphol. Dat laat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat weten in reactie op de uitspraak van de rechter. “Het oordeel van de rechter is glashelder”, wil het ministerie verder alleen kwijt. Het departement gaat het vonnis nu eerst bestuderen, aldus een woordvoerder.

Schiphol vindt het belangrijk dat er op korte termijn duidelijkheid komt voor zowel omwonenden als de luchtvaartsector, laat de luchthaven weten. Tegelijkertijd benadrukt Schiphol ook minder overlast na te streven. Zo werden eerder al plannen gepresenteerd om vluchten in de nacht te weren. Ook wil Schiphol de meest lawaaiige toestellen niet meer toelaten. “Daar blijven we ons onverminderd voor inzetten”, zegt de luchthaven over die plannen.

Omwonenden 'heel gelukkig' met uitspraak
Advocaat Channa Samkalden laat namens de omwonenden weten dat zij ‘heel gelukkig’ zijn met de uitspraak. Volgens haar moet de Staat nu aan de slag met het terugbrengen van het aantal vliegbewegingen naar de situatie in 2008 en zorgen voor effectieve rechtsbescherming voor omwonenden en voor alle mensen die hinder ondervinden.

Daarnaast wijst ze erop dat er nooit een goede belangenafweging is geweest tussen de omwonenden en de economie. “Over dat punt is er geen concrete opdracht gekomen, maar met dat onrechtmatige handelen moet de Staat ook wat”, aldus Samkalden.

Bron: ANP

Trefwoorden

luchthaven schiphol geluidshinder geluid vlieglawaai

1	Omgevingsvergunning voor twee woontorens op Katendrecht Rotterdam onherroepelijk woensdag, 2 april
2	Zeven nominaties BNA Beste Gebouw van het Jaar 2025 maandag, 31 maart
3	Team met Studio Nauta en Pieter Bedaux presenteert hun inzending voor M HKA maandag, 31 maart
4	Omgevingsvergunning nieuwbouwproject Groei! onherroepelijk maandag, 31 maart
5	Team met Groosman wint aanbesteding P+R Meijersplein in Rotterdam dinsdag, 1 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Vernieuwing voor busstation Schiphol

18 maart 2024

Amsterdamse erepenning voor Jan Benthem en Mels Crouwel

16 februari 2024

Luchthavens kunnen volgens minister zonder natuurvergunning

17 juni 2024

Bouwbedrijven slepen Schiphol voor de rechter om bouw A-pier

12 december 2023

Minder nachtvluchten op Schiphol, ban op luidste vluchten in nacht

27 mei 2024

Studie: fijnstof luchtvaart risico voor miljoenen Europeanen

25 juni 2024

Schiphol wordt opgeknapt met 'inhaalslag' van drie miljard euro

2 oktober 2023

Royal Schiphol Group ondertekent convenant Schoon en Emissieloos Bouwen

3 juli 2024

Schiphol heeft weer vergunning om stikstof uit te stoten

27 september 2023

Doortrekken Noord-Zuidlijn onzeker na miljardenbezuiniging

21 september 2023

Nog meer uitstel Lelystad Airport: besluit is aan volgend kabinet

8 september 2023

Kabinet wil 25 miljoen ophalen voor geluidsisolatie rond Schiphol

17 oktober 2024

Minister Harbers zet definitief streep door tweede Kaagbaan

12 juni 2023

Miljardeninvestering Schiphol om tevredenheid passagiers te vergroten

30 augustus 2024

Strategiedirecteur Schiphol vertrekt na ‘verschil van inzicht’

31 oktober 2024

Onderzoek: geluidsoverlast rond luchthavens daalt door anders te bouwen

20 februari 2023

Bestuur Flevoland: te vroeg voor alternatieven Lelystad Airport

1 februari 2024

Schiphol zoekt architecten om luchthaven consistentere uitstraling te geven

6 december 2024

Studie: minder vluchten Schiphol schaden vestigingsklimaat niet

5 februari

Toon alles

Andere nieuwsberichten

De Zwarte Hond ontwerpt ‘industriële’ leeromgeving voor Gilde Vakcollege

Gisteren, 11:00

Door de installaties en constructie in het zicht te laten, is het gebouw zelf ook leerobject in het bouwkundige onderwijs dat er ook gegeven wordt.

Zorgvuldige inpassing van twee woongebouwen in binnenstad van Hattem

3 april, 5:01

In het hart van Hattem is een achterbouw aan de hoofdwinkelstraat getransformeerd tot woningen. Het ontwerp van Groothuijse de Boer architecten voegt zich in de context van de bestaande stad en brengt tegelijkertijd een nieuwe ordening aan.

Coöperatie De Woonwolk ontwikkelt duurzaam woongebouw in Amsterdam-Noord

3 april, 2:57

Een Amsterdamse wooncoöperatie, De Woonwolk, wil in de wijk Buiksloterham een zeer duurzaam gebouw met ongeveer vijftig appartementen realiseren. In een ‘crowdlending’-actie haalde de coöperatie 100.000 euro voor het bouwproject op.

Benthem Crouwel Architects en Snøhetta ontwerpen Huis van Cultuur en Bestuur in Delfzijl

3 april, 9:33

Benthem Crouwel Architects en het Noorse Snøhetta zijn door de gemeente Eemsdelta geselecteerd voor het ontwerp van het Huis van Cultuur en Bestuur in Delfzijl. Het gebouw gaat onderdak bieden aan gemeentehuis, theater en bibliotheek.

Bureau LUX ontwerpt villa tussen de bomen van een bos

Gisteren, 09:20

Aan de rand van de Veluwe, in de gemeente Vaassen, heeft Bureau LUX architectuur en advies een villa ontworpen die zich tussen de bomen nestelt. Doordat de bosgrond tot aan de woning doorloopt, heb je binnen echt het gevoel middenin het bos te wonen.

Utrecht wil oude dieselmachines weren op bouwplaatsen

Gisteren, 09:05

De gemeente heeft besloten eisen te stellen aan de motoren van mobiele werktuigen bij een vergunningsaanvraag

ABN AMRO verwacht verdere stijging huizenprijzen

3 april, 12:46

De huizenprijzen stijgen dit en volgend jaar verder, na de recordhoogtes van vorig jaar.

Oproep aan klimaatminister voor steunmaatregelen zonnepanelen

1 april, 2:25

Consumenten- en milieuorganisaties vinden dat minister Hermans maatregelen moet nemen om zonnepanelen ook na afschaffing van de salderingsregeling aantrekkelijk te houden.