D/DOCK: ‘We moeten naar een hybride samenleving’

4 november 2013, 12:29

Om ouderenzorg te verbeteren moeten we volgens Francesco Messori, ontwerper en partner bij D/DOCK, geen verpleeghuizen meer bouwen, maar de ouderen onderdeel maken van onze samenleving en een productieve rol geven. Volgens hem moeten we naar een “hybride samenleving waar alle functies gemengd zijn”.

Tekst Lisa Wagemans

“We plaatsen de ouderen in een verpleeghuis en ervaren dat vervolgens als negatief, maar we willen ook niet onze eigen ouders in huis nemen”, stelt Messori. “Dat moet veranderen”, zegt hij, “We moeten het ouderenprobleem ons eigen probleem maken. Onze samenleving moet empathischer worden”. Voor Messori betekent empathie dat we betrokken zijn bij het ‘probleem’ en niet denken vanuit het budget.

Om zijn stelling kracht bij te zetten stelt hij: “Als de architect zich het zorgprobleem eigen maakt, zou hij samen met zijn partners actief op zoek gaan naar financiering in het
geval een budget niet toereikend is. Zo zou hij een goede leefomgeving creëren voor ouderen.” De rol van de architect moet volgens hem dan ook veranderen. “De architect moet durven te vernieuwen en moet ontwerpen met liefde en emotie, zoals bij de Amsterdamse School”.

Betrokkenheid
Het project De Vallei is een voorbeeld van ontwerpen met ‘liefde en emotie’, volgens Messori. In dit project is, voor zorginstelling Arkin, een handleiding gecreëerd voor de ideale huisvesting van de psychiatrische zorg. “Vaak zijn psychiatrische woningen ontworpen vanuit een ‘angst’ voor woede aanvallen bij de cliënten, waardoor een overdreven veilige situatie wordt gecreëerd. Dit heeft soms het tegenovergestelde effect”, vertelt Messori. “In het ontwerp en de handleiding van D/DOCK zijn er geen afgesloten ruimtes of beveiliging die een opgesloten gevoel geven. Dat geeft rust. Hier kunnen mensen bijvoorbeeld buiten in de zon zitten.”

Messori zegt altijd het probleem eerst zelf te willen ervaren voordat hij een ontwerp maakt, zodat hij zich het probleem ‘eigen kan maken’. Voor De Vallei liet hij zich opnemen in een psychiatrische instelling, waardoor hij de frustratie ontdekte die bij opsluiting kan ontstaan

Messori ontdekte op deze manier ook hoe belangrijk het interieur is. “Ouderen ervaren vooral de ruimte en het interieur waarin zij leven. Het exterieur is daardoor minder belangrijk voor hun.” Als voorbeeld geeft hij de verlichting in verpleeghuizen, die vaak de hele dag lang en op elke plek met dezelfde aantal lux brandt. “Dat is eigenlijk heel onnatuurlijk. Het licht verandert gedurende de dag en buiten zijn er plekken met schaduw en plekken in de zon. Die verschillen moeten ook in een gebouw te ervaren zijn.”

Dat nog niet wordt ontworpen vanuit het interieur komt volgens Messori doordat in de huidige verpleeghuizen de zorgorganisaties de macht hebben en zorg centraal staat. “De macht moet naar de bewoners. Als de bewoner en het wonen weer centraal komen te staan, wordt ruimte en interieur ook belangrijker.”

Hybride samenleving
Volgens Messori moeten in de toekomst geen speciale plekken voor de ouderen, zoals verpleeghuizen, meer gebouwd worden. “We moeten naar een hybride samenleving waar alle functies gemengd zijn”, stelt hij. Naar zijn idee moeten verschillende generaties door elkaar wonen en kan in een ziekenhuis bijvoorbeeld een basisschool worden opgenomen. Hij pleit ook voor mantelzorg:
“De wijkbewoners zorgen voor de ouderen in de buurt”.

In de huidige maatschappij zijn mensen, zo merkt Messori op, maar vijfentwintig jaar productief en leveren ze vervolgens niets meer op voor de maatschappij. “Ouderen moeten weer productief deelnemen in onze samenleving”, stelt hij. “Ouderen zouden langer moeten doorwerken en kunnen investeren in de samenleving en economie, met hun vermogen en kennis”.

Als voorbeeld noemt hij de kinderopvang. “Ouderen kunnen op de kinderen passen terwijl de ouders geld verdienen.” Verder zijn ouderen rijk aan kennis en ervaring. “Die kennis moet aan de jongere generatie worden doorgegeven”, vertelt Messori. Naar zijn mening kunnen ook dementerende ouderen een zinvolle bijdrage leveren aan de maatschappij.

“Wij bevinden ons nu in een crisis, dit is hét moment om veranderingen in gang te zetten”, stelt Messori. “Ik merk dat de mensen ook willen veranderen, zij zijn verder dan de overheid. Architecten kunnen er voor zorgen dat die nieuwe wereld ook daadwerkelijk komt”.

Trefwoorden

zorg d/dock

1	EGM architecten over uitwerking ontwerp Fenix: “Het was echt teamwork” woensdag, 16 juli
2	ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven woensdag, 16 juli
3	CO2-gestuurd ontwerpen is efficiënt ontwerpen. Levert dat ruimtelijk nog wat op? Jazeker! dinsdag, 15 juli
4	Aquon – transparant laboratorium met in houten hart plek voor ontmoeting dinsdag, 15 juli
5	Amsterdam bouwt nieuwe Jaap Eden IJshal dinsdag, 15 juli

Gerelateerde nieuwsberichten

Plan om drijvende ‘kathedraal’ te realiseren uit afvalmateriaal in Amsterdam

29 juni 2023

D/Dock lanceert app waarmee werkplek in hotel gereserveerd kan worden

10 september 2020

Inrichting meegenomen in integraal kleurconcept

13 november 2013

Rijke historie richtinggevend bij renovatie Krasnapolsky

20 juni 2016

Long stay-hotel biedt thuisgevoel

18 april 2016

D/DOCK realiseert 'lifestyle-werkomgeving'

6 januari 2016

Ontwerpen voor dementerenden

12 november 2013

Uitgebreid lezingenaanbod Material Xperience

4 februari 2015

Terugblik op 10 interviews over ouderenzorg

15 november 2013

Google: het gezonde kantoor

19 maart 2014

Flexibele leeromgeving voor Brede School Brunssum

23 april 2014

'Verpleeghuizen verspillen miljard per jaar'

6 maart 2015

Eerste steen Zorghotel De Eiken gelegd

25 oktober 2013

Ontwerpleidraad voor dementerenden ouderen

22 oktober 2013

Meer zelfstandigheid in woonzorgcentrum

17 oktober 2013

Oogziekenhuis: "Hier kent iedereen de interieurarchitect"

28 oktober 2013

Hoe het kantoor steeds meer als een hotel wordt (en andersom)

13 maart 2019

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Stedenbouwkundig structuurontwerp voor Blok III in Sloterdijk I Zuid goedgekeurd

18 juli, 1:30

In opdracht van een breed scala aan eigenaren zoals SBI Development, Bun Projectontwikkeling en AM Gebiedsontwikkeling) heeft Scope Spatial Strategy het stedenbouwkundig structuurontwerp van Blok III binnen Sloterdijk I Zuid ontwikkeld.

VORM ontwikkelt laatste twee kavels Eenhoorngebied Amsterdam

17 juli, 2:24

Op de kavels worden onder de projectnaam Portico twee bouwblokken met in totaal 88 woningen gerealiseerd. Marcel Lok_Architect en Studio Blad (landschap) zijn verantwoordelijk voor het ontwerp.

Multifunctioneel gebouw Floating Gardens in Sloterdijk biedt plek aan woningen en een IKC

17 juli, 12:18

In het gebouw zijn 192 appartementen en een IKC ondergebracht. Het gebouw en de woningen zijn ontworpen door Orange Architects, Bureau Rowin Petersma ontwierp de ‘alles-in-één-school’.

Architectenweb Sportzomer: Vincent van Heesch is een fanatiek tennisser

17 juli, 9:15

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tweede aflevering spreken we met Vincent van Heesch, die vaak op de tennisbaan is te vinden.

Aanpak Zuid-Hollandse verkeersader kost tientallen miljoenen meer

3 uur geleden

De reconstructie van de N211, een van de drukste provinciale wegen in Nederland, kost tientallen miljoenen euro's meer dan begroot.

Hermans kiest Schiermonnikoogroute voor stroomkabel naar Noordzee

18 juli, 11:09

Er moeten zware kabels door de Waddenzee komen om windenergie van de Noordzee aan land te brengen.

Hester Bijl wordt rector magnificus TU Delft

18 juli, 9:27

Bijl wordt de eerste vrouw die de technische universiteit in Delft gaat leiden.

Provincie komt bij BAM en SPIE uit voor onderhoud aan Zeelandbrug

17 juli, 1:39

Zeeland opende de aanbesteding in januari, maar geen partij meldde zich voor de klus.

Meerderheid Limburgers houdt rekening met nieuwe overstromingen

17 juli, 10:35

Bijna driekwart van de Limburgers denkt dat hun provincie de komende vijf jaar weer te maken krijgt met wateroverlast zoals overstromingen en stortbuien.