Brede School Zandkampen
2 februari 2011
De school wordt gebouwd aan een bestaand park, binnen de bestemmingsplanlijnen van de school. De huidige school wordt ontsloten op de weg de Zandkampen, die een hoofdontsluiting is voor de omliggende wijk. Er zal een tijdelijke situatie ontstaan op de Zandkampen, waarbij bouwverkeer wordt gescheiden van de toestroom van kinderen. De scheiding zal gemaakt worden dmv hekken of een meer gesloten houten bouwafrastering. Daarnaast komt het gebouw op de plaats waar nu tijdelijke gebouwen staan.
In de brede school Zandkampen worden gehuisvest een openbare basisschool (10 klassen), christelijk basisschool (14 klassen), peuterspeelzaal, kinderdagverblijf en buitenschoolse opvang. Het bestaande schoolgebouw wordt gemoderniseerd en gerenoveerd. Daarnaast wordt het uitgebreid met nieuwbouw van een multifunctionele huisvesting waarbij de grote zaal een belangrijke plaats in neemt. De grote zaal wordt overdag gebruikt als gymzaal voor de scholen. Buiten de reguliere schooltijden kunnen de diverse multifunctionele ruimten, waaronder de gymzaal, gebruikt worden door de kinderopvang organisatie. Tevens gaat het gebouw dienst doen als wijkvoorziening voor diverse huurders zoals sportverenigingen, muziekverenigingen en overige culturele en maatschappelijke organisaties. De school wordt gebouwd op voortschrijdend inzicht. Het betreft een brede school, die de toekomst openlaat voor meer gebruikers. In het ontwerp van de school zit een enorme overstek, nu wordt daar de fietsenstalling gepland, mocht er meerdere participanten of een groei van de school komen, dan is er de mogelijkheid om zes extra klaslokalen te bouwen onder deze overkraging.
De Situatie De school wordt gebouwd in een park, een groene omgeving waar dagelijks veel passanten door heen gaan. Vanuit het concept van de school wordt er uitgegaan naar maximale openheid naar dit park. Het gebouw moet als een paviljoen in het park staan. In het landschappelijk ontwerp is hier rekening mee gehouden. Er is uitgegaan van een brede haag van 1,5 m breed, met daarin een draadhekwerk. Omdat de school midden in een woonwijk ligt zal de sociale controle op de school groot zijn. Daarbij gaan we uit van een gemetselde plint op de begane grond, die zowel bestendig is tegen spelende kinderen en vandalisme.
In de bouw van de school gaan we uit van duurzame materialen; voor de begane grond, metselwerk en de verdieping bestaat uit een houtskeletbouw met een onderhoudarme Rockpanel afwerking. Het interieur wordt gemaakt van zoveel mogelijk Cradle to Cradle (C2C) producten.
De school is een uitbreiding van een bestaande school. De huidige school stamt uit de jaren 70, er is weinig tussentijds onderhoud gepleegd aan deze bestaande locatie. Er ligt een taak deze twee scholen in het interieur aan elkaar te knopen, daarnaast moet er een fysieke verbinding tussen de twee locaties worden gemaakt, die eveneens een symbolische waarde heeft. Om deze twee werelden aan elkaar te knopen wordt er een derde architectuur ingezet als intermediair die een droogloop verzorgt tussen beider scholen. Dit geheel wordt gefaseerd uitgevoerd. De bestaande school wordt gerenoveerd waarbij met name toiletgroepen, installaties en verouderde kleurstellingen worden opgewaardeerd naar eigentijdse invullingen.
De uitwerking De school ‘De Zandkampen’ staat in een park, midden in een woonwijk uit de jaren 70. Deze groene setting heeft voor ons als bureau inspirerend gewerkt. Al lopend door het park werd het jeugdsentiment gewekt. Beelden van prachtige boomhutten kwamen naar boven. Het concept van de boomhut werd zo de leidraad van het ontwerp, een idee dat bij de directieleden van beide scholen meteen weerklank vond.
De uitwerking van de school bestaat uit een donkere bakstenen plint met verticale raamopeningen. Deze gemetselde penanten met raamopeningen, zijn de abstractie van het donkere stammenbos waarop vrijelijk een massa van hout is gebouwd. Deze massa van hout ‘de boomhut’, wordt tevens gedragen door een eerste orde van bomen, die de randen ondersteunen. Deze kolommen zijn willekeurig onder de massa geplaatst en zetten het idee van de boomhut extra kracht bij. De gevelopeningen zijn eveneens om die reden op willekeurige wijze in het houten volume geplaatst. Ze verspringen ten opzichte van elkaar en ‘dansen’ zo over de gevel. Net als in een echte boomhut zit er een klep op de raamopeningen. Deze kleppen hebben we materiaaltechnisch abstract uitgewerkt, maar in esthetische zin zijn het nog steeds kleppen die worden gedragen door uitzetstokken.
Het idee van de boomhut heeft ook geleid tot het gebruik van bijpassend gevelmateriaal. Een leverancier van een gevelmateriaal raakte over ons idee dermate enthousiast, dat hij speciaal voor dit project aparte gevelelementen heeft gemaakt. Het lijkt alsof de planken van de gevel gevonden voorwerpen zijn die tegen de gevel zijn getimmerd. In verschillende hoogtes, lengtes, kleuren en bevestigingsmethode zijn de planken aan de gevel bevestigd.
Een boomhut is geen boomhut als de binnenkant daar niet op is afgestemd. Aan de binnenkant is de ervaring even rijk als aan de buitenkant. Zo is in het plan niet alleen gekeken naar de functionaliteit van de ruimtes, maar ook naar hoe het conceptueel aansluit op het idee van de boomhut. Zo is het entreegebied, waar alle gezamenlijke functies liggen, uitgevoerd in een donkere vloerbedekking, die een glinsterende steenslag in zich heeft. Hier moet het de sfeer van aarde oproepen. In de andere ruimtes op de begane grond, waar de onderwijsfuncties zitten, is voor een vloer gekozen met de print van een grasweide. Dit zijn de speelweides waar de kinderen van de peuterspeelzaal en de BSO hun vertier vinden. Op de verdieping is een vloer toegepast, passend bij de afwerking van de houten doos. Een vloer met de print van houten planken, geeft de bezoeker de ervaring van een boomhut. De trappen naar deze verdieping zijn eveneens uitgevoerd in dit materiaal.
Alles bij elkaar levert dit ontwerp een fantasierijke wereld op die, voor kind en leraar, een ‘natuurlijke’ bron van inspiratie is.