Gesprek met Joost Ector over het ontwerpen van ontmoetingen

4 december

Deze week is de honderdste en laatste column van architect Joost Ector verschenen. Een goede aanleiding voor een gesprek over opiniërend schrijven over architectuur, over hoe zijn column zijn eigen ontwerpbenadering heeft aangescherpt, en over het ontwerpen van de ontmoetingen tussen mensen, om zo kennisuitwisseling en kennisontwikkeling te faciliteren.

https://www.buzzsprout.com/297197/episodes/18292338

Ruim tien jaar geleden benaderde Joost Ector, architect en partner bij Ector Hoogstad Architecten, de redactie van Architectenweb met het idee voor een maandelijkse column. Hij had eerder veel geschreven en zocht naar een manier om dat weer op te kunnen pakken. Achterliggend idee was dat het hem zou helpen om gedachten echt af te maken, iedere maand weer. Terugkijkend concludeert hij dat de column voor hem ook zo heeft uitgepakt.

Duurzaamheid had Joost altijd gezien als een vanzelfsprekend onderdeel van zijn ontwerpen, maar ook niet meer dan dat. Met het schrijven van de columns ontdekte hij echter dat duurzaamheid een plek meer op de voorgrond verdiende. Toen hij op het bureau voorstelde om de duurzaamheid van hun projecten explicieter te maken, werd daar direct enthousiast op gereageerd. Zo hebben de columns er uiteindelijk voor gezorgd dat de ambitie rond duurzaamheid op het bureau is aangescherpt.

De ambitie van het bureau op dat vlak wordt goed geïllustreerd in het ontwerp van het nieuwe Veiligheidscentrum in Apeldoorn. Alle duurzame trefwoorden zijn daarop van toepassing: circulair, biobased, natuurinclusief, klimaatadaptief en energieneutraal. Bijzonder is dat de materialen van het gebouw dat nu op de locatie staat, hergebruikt worden in het nieuwe gebouw.

Een ander goed voorbeeld is het houten gemeentehuis in de Krimpenerwaard dat Ector Hoogstad Architecten samen met DOOR architecten heeft ontworpen. Richting de toekomst ziet Joost weinig beperkingen in het opschalen van het bouwen met hout. De iets dikkere constructie en het wat kleinere stramien levert in plattegronden wat hem betreft geen problemen op. Terwijl de voordelen van bouwen met hout voor iedereen evident zijn en (toekomstige) gebruikers er zonder uitzondering enthousiast over zijn.

Onder Joosts leiding heeft Ector Hoogstad Architecten zich ontwikkeld tot een architectenbureau met een brede portefeuille met als een van de zwaartepunten het ontwerp van gebouwen voor onderwijsinstellingen, onderzoeksinstellingen en kennisinstellingen. Een speerpunt van het bureau daarbij is het stimuleren van ontmoetingen, zodat er kennisuitwisseling en kennisontwikkeling plaats kan vinden. In de podcast is Joost stellig in dat die ontmoetingen te ontwerpen zijn.

Het gaat erom routes door gebouwen te ontwerpen en bijvoorbeeld op kruispunten dan ontmoetingsplekken te maken, legt Joost uit. Onderin een atrium, op de plek waar de trappen daaruit samenkomen, is vaak een goede plek voor ontmoeting. Maar iedere opgave is anders en vraagt om eigen antwoorden, legt hij uit. In het ontwerpproces ontstaat vaak een idee over wat het ontwerp een organisatie zou kunnen bieden, wat voor routes en ontmoetingsplekken. De kansen die hij met zijn team ziet, probeert hij dan in het ontwerp te verzilveren.

Het componeren van ruimtes, daar gaat het voor Joost uiteindelijk om. Hoe daglicht in de ruimte valt, hoe de ruimte zich verhoudt tot andere ruimtes, hoe je er doorheen beweegt, hoe de ruimte klinkt, hoe die gematerialiseerd is… er zijn zoveel aspecten die een rol spelen. Dat maakt het architectenvak voor Joost zo boeiend.

In de tweede helft van de podcast gaat het gesprek ook nog over die andere naamgever van het bureau: Jan Hoogstad. Ook hij ontwierp graag routes door zijn gebouwen. Maar de nadruk die Jan Hoogstad legde op de geometrie van een gebouw, dat heeft Joost niet. Ook had Jan Hoogstad de neiging ontwerpen helemaal alleen te willen maken. Ook dat heeft Joost niet, integendeel, ontwerpen is op het bureau echt teamwork geworden. Daar is hij trots op.

Deze podcast wordt mede mogelijk gemaakt door AGC. Halverwege de podcast vertelt Anton Peters van AGC over hoe je als architect het kleurbeeld van glas kunt ontwerpen. De combinatie van dubbel en triple glas in een gevel vraagt daarbij extra aandacht.

De bij de podcast gebruikte foto is gemaakt door architectuurfotograaf Marcel van der Burg en toont ontmoetingsruimtes in het door Ector Hoogstad Architecten ontworpen gebouw voor Mindlabs in Tilburg.

Beschikbaarheid

Beluister je de podcast via Apple Podcasts? Laat ons daar in de comments dan weten wat je ervan vindt: dat helpt ons om daar beter gevonden te worden!

Is de podcast via jouw favoriete app daarvoor nog niet te beluisteren? Laat ons dan via redactie@architectenweb.nl weten welke app je gebruikt, dan proberen we ‘m ook daarop beschikbaar te maken.