Hoofdtentoonstelling IABR

Transitieatelier Jeux des Joules

Clemence Seilles & Théo Demans - Cakes Slices

Maike van Stiphout - What are we waiting for?

Extinction Rebellion - Beacon

Laura Aroja - Regained

Barend Koolhaas - Minimal Car

Nieuwe Vroenten: A Taste for Change

IABR 2024: naar een duurzamer en rechtvaardiger gebouwde omgeving

1 juli 2024, 16:25

Afgelopen weekend is de elfde editie van de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR) van start gegaan. Onder het thema Nature of Hope vindt tot en met 13 oktober een uitgebreid programma plaats, met onder meer een hoofdtentoonstelling in het Nieuwe Instituut.

De hoofdtentoonstelling biedt een caleidoscopisch, internationaal overzicht van hoe we kunnen komen tot een duurzamere en rechtvaardigere gebouwde omgeving. Daarbij gaat de meeste aandacht uit naar de materiaaltransitie, de overgang van 'fossiele' bouwmaterialen naar hergebruikte en vooral biobased materialen. Op verschillende plekken is daarbij aandacht voor het bouwen met aarde. Daarnaast is er veel aandacht voor water- en bodemsturend ontwerpen en voor natuurinclusief ontwerpen, waarbij verschillende cases in Rotterdam worden uitgelicht. Verder gaat de tentoonstelling in op allerlei andere thema's, van het stoppen met slopen tot de kansen die wooncoöperaties bieden.

In de tentoonstelling wordt naast ruimtelijk ontwerp hier en daar ook relevante kunst getoond. Zien we daar de handtekening van directeur Saskia van Stein? In de tentoonstelling rond Disney en de invloed daarvan op onze stedelijke omgeving, die Van Stein maakte voordat ze directeur werd bij de IABR, zag je die combinatie van ruimtelijk ontwerp en relevante kunst ook terug. Het biedt een welkome verdieping en verbreding van het perspectief. In deze hoofdtentoonstelling is bijvoorbeeld een aangrijpende klimaatprotesttotem uit Marokko te zien; materialen die onder invloed van de elementen op een prachtige manier zijn beschimmeld of waar magnifieke kristallen uit zijn gegroeid; en een altaarstuk waarmee DS Landschapsarchitecten zijn praktische gidsen rond natuurinclusief ontwerpen presenteert.

Centraal in de tentoonstellingsruimte is een plek gemaakt waar kleinere en grotere bijeenkomsten kunnen worden gehouden, met een bank die eruitziet als een grote taart en gemaakt is uit allerlei hergebruikte materialen. Het was misschien interessant geweest als dat concept ook driedimensionaal was getrokken, dat er in de tentoonstelling ruimtelijke structuren opgetrokken waren uit biobased materialen. Nu moeten de bezoekers het vooral met samples van die materialen doen, met maquettes en al dan niet bewegende beelden ervan. Voor ruimtelijk ontwerpers prima, voor het bredere publiek misschien een beperking. Een bijzonder interessant object dat op volledige grootte een centrale plek heeft gekregen in de tentoonstelling is de tensegrity-toren die klimaatactivisten in een kwartier op kunnen bouwen en die vervolgens met iemand bovenin niet zomaar afgebroken kan worden. Boeiend dat die constructie – uit staven voor de drukbelasting en kabels voor de trekbelasting – nu zo ingezet wordt.

De tentoonstelling eindigt met wat we met z'n allen uit alle macht willen voorkomen, maar wat misschien onvermijdelijk is, dat de opwarming van de aarde voorbij de +1 graden Celsius schiet en al over vijftig jaar op de 2,5 graden Celsius zit. Hoe zou Rotterdam er dan uit kunnen zien? In een serie beelden, die je als postkaarten kunt meenemen, schetst de Independent School for the City een inktzwart scenario waarin het centrum van Rotterdam van een smooth city doorgeschoten is naar een gated city, waarin Rotterdam-Zuid wordt overspoeld door klimaatvluchtelingen die onder erbarmelijke omstandigheden leven, en waarin de Rotterdamse haven een patchwork is geworden van duurzame initiatieven, te midden van de restanten van de fossiele industrie en nederzettingen van meer klimaatvluchtelingen. Bij al die bijdragen die zo hoopvol stemmen over de mogelijkheden om tot een CO₂-neutrale, natuurinclusieve en rechtvaardige stedelijke omgeving te komen is het een terechte waarschuwing: bij deze transitie hebben we geen tijd te verliezen!

Publieksprogramma
Het publieksprogramma van de IABR bestaat uit verschillende symposia, rondleidingen, lezingen en elke woensdagmiddag in de zomer de gratis kinderworkshop ‘Wonderbouwlijke Toekomst’. De activiteiten vinden plaats in het Nieuwe Instituut en bij verschillende Botanical Monuments (zie alinea’s onder het volgende kopje). Op 11 juli is in het Essenburgerpark, een van de Botanical Monuments ‘Samenwerken in het Essenburgpark’, een lunch waar de bijzondere verhalen van het park worden verteld.

Tot de activiteiten behoren verder rondleidingen door de curatoren van Nature of Hope Janna Bystrykh (6 juli), Catherine Koekoek (14 juli), Noortje Weenink (4 augustus), Alina Paias en Hani Salih. Onder het publieksprogramma valt ook de Practice Place: een ontmoetingsruimte waar gesprekken plaatsvinden en nieuwe allianties worden gevormd voor vernieuwing van de architectuursector. De bijeenkomsten worden gedocumenteerd in een 'levend archief’ dat als nieuw narratief wordt gepresenteerd in het laatste weekend van de biënnale. De eerste Practice Place-bijeenkomst, Bodem/Leven, vindt plaats op 12 juli.

Botanical Monuments
De Botanical Monuments zijn ruim 25 groene locaties in de stad. Een voorbeeld daarvan is Trompenburg, een botanische tuin van 8 hectare met bomen, vaste planten, bloembollen, een voedselbos en een woestijnkas. Of het Hefpark: dankzij buurtbewoners en vrijwilligers groeien op dit voorheen braakliggende terrein olijfbomen en tomaten en bloeien de boterbloemen. In het Hefpark staat de installatie Tailor-Made Water: een op maat ontworpen installatie van lokale en hergebruikte materialen waarmee regenwater opgevangen wordt voor bewatering van de (moes)tuinen.

Ontwerp- en onderzoekspraktijk Dérive onderzoekt naar aanleiding van Nature of Hope de samenhang tussen de vele kleine en groene initiatieven die in opkomst zijn in Rotterdam en stedenbouwkundige masterplannen. Hoe kunnen inspanningen om van Rotterdam een natuurinclusieve stad te maken effectiever en zichtbaarder worden gemaakt? Waar zitten de blinde vlekken?

Trefwoorden

iabr nature of hope internationale architectuur biënnale rotterdam nieuwe instituut saskia van stein architectuurbiënnale rotterdam

1	EVA architecten transformeert Girokantoor Leeuwarden tot woongebouw vrijdag, 10 januari
2	Consortium Fullhouse transformeert voormalig gemeentekantoor Westersingel Rotterdam woensdag, 8 januari
3	Waaiervormige woonbuurt op Cruquiseiland naar integraal ontwerp van KCAP woensdag, 8 januari
4	Woonzorgensemble met dorpse opzet langs het Damsterdiep woensdag, 8 januari
5	Houten markthal vormt sluitstuk vernieuwing Marktplein Apeldoorn donderdag, 9 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Ministerie van OCW geeft subsidie aan Panorama Oekraïne

14 december 2023

De Jonge onderzoekt versterking positie architect bij woningbouw

18 oktober 2023

Wel rijkssusidie voor Nieuwe Instituut, maar gemeentelijke subsidie dreigt te verdwijnen

4 juli 2024

Architectuur Overal wil zichtbaarheid en politieke relevantie architecten vergroten

4 juli 2024

IABR 2024 in teken van thema Nature of Hope

14 juli 2023

Open brief vanuit Ministerie van Maak! met belangrijkste conclusies

9 november 2022

Wat valt er te leren van Ministerie van Maak?

1 november 2022

Rotterdam regelt ruimtelijk beleid op binnenstedelijke Nieuwe Maas in Wateratlas

15 juli 2024

Depot Boijmans en IABR-tentoonstelling onder winnaars Dutch Design Awards

28 oktober 2022

IABR biedt caleidoscopisch beeld van duurzame toekomst

30 september 2022

Nieuwe expositieruimte in Rotterdam opent met expo over sociale wooncomplexen

13 november 2024

Woningbouwplannen gezocht voor 'grootste maquette ooit'

7 juli 2022

IABR organiseert presentaties en discussies tijdens WaterWeek

29 april 2022

Data en volledig curatorenteam IABR 2022 bekend

28 januari 2022

Zomerprogramma Test Site Rotterdam

26 juni 2012

Tentoonstellingsprogramma IABR bekend

6 maart 2012

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Herontwikkeling voormalig Slotervaartziekenhuis voltooid met nieuwe dakopbouw

1 uur geleden

Met de oplevering van de nieuwe dakopbouw eind 2024 is de herontwikkeling van het voormalige Slotervaartziekenhuis in Amsterdam afgerond. Het renovatieontwerp is gemaakt door INBO, de dakopbouw is ontworpen door MVSA Architects.

Lab-S verbouwt jaren 30-villa in relatie met natuur

2 uur geleden

De eigenaren van een karakteristieke villa uit de jaren 1930, gelegen aan de rand van de Veluwe, wilden hun woning uitbreiden, waarbij de oorspronkelijke architectuur goed uit de verf moest komen.

Implicaties van AI voor landschapsarchitectuur en stedelijk ontwerp belicht in boek

Vandaag, 11:35

Wat betekent de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) voor landschapsarchitectuur en stedelijk ontwerp? In het pas verschenen boek Powered by AI zoomen ‘scape magazine en de gasthoofdredacteuren van LOLA Landscape Architects in op dit vraagstuk.

EVA architecten transformeert Girokantoor Leeuwarden tot woongebouw

10 januari, 2:32

In april wordt gestart met de transformatie van het voormalige Girokantoor in Leeuwarden naar een woongebouw. Het uit 1973 stammende gebouw, oorspronkelijk ontworpen door Abe Bonnema, gaat vanaf eind dit jaar plaats bieden aan 59 appartementen.