Mysterieus ‘stealth’ buitenhuisje gerealiseerd op Buitenplaats Koningsweg

22 mei 2024, 15:09

Op Buitenplaats Koningsweg, aan de rand van de Veluwe, zijn elf architectonische buitenhuisjes gebouwd. Op steenworp afstand van een oude radartoren is een buitenhuisje gerealiseerd dat in zijn vormgeving verwijst naar stealth vliegtuigen. Het buitenhuisje is ontworpen door Sander van Schaik Architect in samenwerking met Robert-Jan de Kort Architect.

Net ten noorden van Arnhem, aan de zuidelijke rand van Nationaal Park De Hoge Veluwe, is een voormalig kazerneterrein naar ontwerp van Buro Harro en MVRDV getransformeerd tot Buitenplaats Koningsweg. Het is een combinatie van culturele enclave, landschappelijke woonbuurt en architectonisch vakantiepark geworden.

In de Tweede Wereldoorlog bouwde de Duitse bezetter het kazerneterrein als onderdeel van militair vliegveld Fliegerhorst Deelen. Om de vliegtuighangars aan het zicht van de geallieerden te onttrekken, werden deze vermomd als grote boerderijen. Het militaire verleden van de Buitenplaats is daardoor niet direct zichtbaar, maar ligt verscholen onder de oppervlakte, leggen de architecten uit.

Na de oorlog werd op het terrein nog een aantal gebouwen gerealiseerd. Een daarvan is de Radartoren. Het bescheiden gebouwtje werd gebruikt als een opleidingsgebouw voor de Radio Radarschool. Op het dak stond een imposante radarinstallatie – een enorme stalen constructie met als hoogste punt de kenmerkende antenne.

Stealth
Bij de prijsvraag die uitgeschreven werd rond de realisatie van de elf buitenhuisjes op Buitenplaats Koningsweg werden de architecten en hun opdrachtgevers uitgedaagd om met het thema van camouflage, dat zo’n grote rol speelt in deze omgeving, aan de slag te gaan. Sander van Schaik Architect en Robert-Jan de Kort Architect vertaalden dit thema bij de locatie op steenworp afstand van de Radartoren naar een ‘stealth’ buitenhuisje dat de naam ‘Onder de Radar’ kreeg.

“Het verblijf vertoont met zijn matzwarte gefacetteerde voorkomen gelijkenissen met de F117 Nighthawk: het iconische straalvliegtuig dat ontwikkeld is in de jaren ‘80 en dat met behulp van stealth technologie onzichtbaar kon blijven voor de radar”, verklaren de architecten.

“De radartoren is een overblijfsel van een belangrijke en fascinerende geschiedenis, maar is zonder haar installatie niet meer als zodanig herkenbaar. Met de komst van het verblijf ‘Onder de Radar’ wordt op een kunstzinnige manier het militaire verleden van de buitenplaats weer zichtbaar gemaakt. De verblijf vormt met zijn zwarte hoekige een mysterieuze gestalte. Met zijn neergeklapte roosters lijkt het verblijf zojuist op de bosbodem geland te zijn.”

“Aan de binnenzijde zijn zwarte stalen profielen niet weggewerkt maar nadrukkelijk zichtbaar. Samen met de kunststof roosters geven zij het interieur een utilitair en industrieel karakter, alsof je in de binnenkant van een machine bent. De zwarte geveldelen zijn zeer gesloten, twee kleine openingen zorgen voor voldoende ventilatie maar geven geen zicht op de omgeving. Het dak wordt gevormd door een groot raam. De slaapplaats hieronder biedt een spectaculair zicht op de wuivende bomen en de sterrenhemel.”

Lichte constructie
De draagconstructie bestaat uit vier lichte stalen spanten en is omkleed met houten gevelelementen. Door het geringe gewicht kon het verblijf op schroefpalen gefundeerd worden, waardoor de bodem minimaal geroerd werd, een voorwaarde om dicht bij een volwassen boom te kunnen bouwen. Het gebouw maakt gebruik van low-tech oplossingen om een aangenaam binnenklimaat te creëren.

De gevel is bekleed met zwart EPDM, waardoor het gebouw onder invloed van de zon snel opwarmt. Strategisch gepositioneerde gevelopeningen en roosters in de verdiepingsvloeren garanderen een vrije luchtstroom van onder naar boven door het gebouw. Het schoorsteen-effect dat hierdoor optreedt zorgt in de zomer voor een efficiënte afvoer van overtollige warmte langs de bovenzijde en een aanvoer van frisse lucht aan de onderzijde van het gebouw.

Trefwoorden

buitenplaats koningsweg robert-jan de kort architect de kort van schaik sander van schaik architect stealth vakantiewoning folly buitenhuis recreatiewoning

1	Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor vrijdag, 19 december
2	Faillissement V&D laat nog altijd sporen na in winkelgebieden donderdag, 18 december
3	KAAN Architecten breidt bureauleiding uit donderdag, 18 december
4	Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen maandag, 22 december
5	Caroline Voet publiceert ontwerphandboek over Dom Hans van der Laan donderdag, 18 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Een verblijf tussen de boomkruinen

15 februari 2024

Een buitenhuisje dat zich heeft ingegraven

6 juni 2024

Heuvelinkprijs 2024 toegekend aan buitenhuisje Onder de Radar

7 juni 2024

Tien ontwerpen geselecteerd voor Buitenplaats Koningsweg

24 december 2021

NVM: vakantiehuisjes veel minder gewild, wel weer duurder

18 juni 2024

Gesloten recreatieverblijf de Ooggetuige maakt toch contact met buitenwereld

12 juli 2024

In beeld: Folly Art Norg 2024

5 augustus 2024

Nefkens Park: een voorbeeldige herbestemming van Post 65-architectuur

24 november 2021

Langlopende herbestemming Buitenplaats Koningsweg door MVRDV en Buro Harro afgerond

17 september 2024

Pastorij getransformeerd tot Ontmoetingscentrum

22 december 2014

Schipper Bosch: “Wij nemen de tijd om een levendig stuk Amersfoort te realiseren”

6 maart 2019

Zes slaaphuisjes geven bijzondere beleving van Vuurtoreneiland

14 augustus 2024

'Oneindige' ruimtelijke ervaring op Rotterdam CS

8 juni 2016

TALKS: nieuw lezingenprogramma van start in Rotterdam

28 oktober 2013

Dijkmagazijn duurzaam herbestemd tot gastenverblijf

2 juli

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Harro de Jong over het delen van echte landschappen

21 mei 2024

Gerelateerde bedrijven

Robert-Jan de Kort Architectuur

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

Vandaag, 09:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

Gisteren, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

Vandaag, 13:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

Gisteren, 17:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.