Boek verschenen over eerste vrouwelijke architecten in Nederland

6 november 2023, 13:53

Margaret Kropholler-Staal (1891-1966) staat bekend als de eerste Nederlandse vrouwelijke architect. Ze was echter niet de enige vrouw die dit beroep in die tijd uitoefende. In een nieuw boek beschrijft Erica Smeets-Klokgieters de opkomst van vrouwelijke architecten in ons land en de biografie van de 21 vrouwen die tot de eerste generatie behoren.

Staal-Kropholler realiseerde als ongediplomeerd architect in 1917 haar eerste werk. Minder bekend is dat Grada Wolffensperger (1887–1965) in datzelfde jaar als eerste vrouw haar universitaire studie bouwkunde voltooide aan de Technische Hogeschool in Delft. Dat vrouwen in de eerste decennia van de vorige eeuw überhaupt beroepen uitoefenden waarvoor een universitaire opleiding nodig is, was destijds nog zo bijzonder dat ze vermeld werden in het Vrouwenjaarboekje voor Nederland.

Veel van de eerste vrouwelijke architecten vonden hun uiteindelijke stiel via gerelateerde disciplines als meubel- en interieurontwerp, vakken die beter pasten bij het heersende vrouwbeeld uit die tijd. Zo ontwikkelde Staal-Kropholler zich van decoratief tekenaar, meubelontwerper en interieurarchitect uiteindelijk tot architect. Tot 1945 voltooiden 21 vrouwen hun architectenopleiding, van wie Lotte Beese, Jakoba Mulder en Koos Keegstra het bekendst zijn.

Riné Boeree
Tot de eerste generatie vrouwelijke architecten behoren veel opmerkelijk veel leden wier naam, ondanks hun pioniersrol, totaal onbekend zijn. Neem een Riné Boeree, Joop Ferguson of Greet van der Poest Clement. Auteur Smeets-Klokgieters is in hun levensverhalen en carrières gedoken en heeft die samengebracht in het boek Hulde aan onze kranige architecte! De opkomst van de eerste vrouwelijke architecten in Nederland.

Afzonderlijke hoofdstukken wijdt de auteur aan drie vrouwen, waaronder de eerste bouwkundig ingenieur Wolffensperger en de eerdergenoemde Boerée (betonspecialist bij de genie). Verder bevat het boek, naast een geschiedenis over de opkomst van vrouwelijke architecten in ons land, een apart hoofdstuk over architectenechtparen zoals Margaret Kropholler en Jan Staal, Koos Keegstra en Joop Pot, en Jan Kret en Harry Kammer.

Eerste complete overzicht
Hulde aan onze kranige architecte! (tevens in het Engels verkrijgbaar als Compliments to our brave architect!), door nai010 uitgevers omschreven als het eerste complete overzicht van de eerste vrouwelijke architecten in Nederland, is verkrijgbaar voor 34,95 euro.

Trefwoorden

nai010 uitgevers jakoba mulder grada wolffensperger margaret staal-kropholler lotte beese vrouwen boek koos keegstra

1	The Pulse of Amsterdam op de Zuidas officieel opgeleverd vrijdag, 15 november
2	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
3	Team onder leiding van KAAN Architecten ontwerpt geavanceerd onderzoeksgebouw in Lausanne maandag, 18 november
4	Museum Kruithuis ’s-Hertogenbosch officieel geopend na zorgvuldige transformatie dinsdag, 19 november
5	48 grondgebonden woningen op bosrijke locatie Almere Duin vrijdag, 15 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Witte Mannen

12 oktober 2023

Programma over rolmodellen in de architectuur in Pakhuis de Zwijger

4 december 2023

Vrouwen achter Algemeen Uitbreidingsplan centraal in tentoonstelling

8 maart

Platform voor architectuur & feminisme van start gegaan

8 februari 2023

Columns van Violette Schönberger gebundeld in boek

21 maart

Kunsthal toont bijdrage vrouwelijke ontwerpers aan modern en hedendaags design

3 juni 2022

De moraal van het inclusieve verhaal

19 april 2022

Boek belicht vrouwen in de architectuur

10 februari 2021

Boek ‘Bouwmaterialen 1940-1990’ gaat in op materiaalgebruik naoorlogse architectuur

15 mei

Interview + video: lancering Mevr. De Architect

29 januari 2021

VAi wil vrouwelijke bijdrage aan ontwerp en architectuur zichtbaar maken

14 januari 2021

Een architect van fundamentele andersheid

16 september

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Een houten villa genesteld in het bos

2 uur geleden

Het ontwerp van Kumiki Architecture voor Bosvilla Oostvoorne is erop gericht dat de familiewoning als het ware opgaat in de natuur. De volumes van de benedenverdieping liggen iets verzonken en de gevel is bekleed met gebrand hout.

Mecanoo presenteert bouwfoto’s van het Doris Duke Theatre in Becket, Massachusetts

Vandaag, 15:17

De bouw van het nieuwe Doris Duke Theatre in het Amerikaanse Becket, Massachusetts naar ontwerp van Mecanoo vordert gestaag.

Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer

Vandaag, 13:15

De belangrijkste ingrepen zijn het terugplaatsen van de hoofdentree naar het Lange Voorhout en het verbouwen van het deel tussen het monument en de uit 1997 stammende bouwdeel door Aldo en Hannie van Eyck.

Prestigieuze Galerij der Koningen in Museo Egizio na herontwerp door OMA officieel geopend

Vandaag, 11:15

Het ontwerp door David Gianotten en Andreas Karavanas van OMA, in samenwerking met Andrea Tabocchini Architecture (ATA), plaatst de sculpturen in een heldere eigentijdse interpretatie van hun oorspronkelijke architectonische context.

Tekort aan grond blijft bouw sociale huurwoningen dwarszitten

3 uur geleden

Vorig jaar lukte het corporaties om meer woningen te bouwen, maar het waren er volgens branchekoepel Aedes toch nog steeds veel te weinig.

Tender voor woonblokken op twee van de laatste kavels Eenhoorngebied Amsterdam

Vandaag, 14:41

Gezocht wordt naar een partij die op de kavels 2a en 6 voor 8.858 m² aan woningen en voorzieningen wil realiseren.

Woonbond stapt uit overleg over huren in sociale sector

Gisteren, 16:08

Volgens de belangenorganisatie voor huurders blijft het kabinet koersen op een torenhoge huurstijging. Dat is voor de bond onacceptabel.

Ruim 3.000 huurwoningen minder op de markt

Gisteren, 09:35

Sinds de introductie van de Wet betaalbare huur deze zomer zijn per saldo meer dan 3.000 huurwoningen van de markt verdwenen. Met name het aanbod van duurdere huurwoningen is afgenomen.