Boek verschenen over eerste vrouwelijke architecten in Nederland

6 november 2023, 13:53

Margaret Kropholler-Staal (1891-1966) staat bekend als de eerste Nederlandse vrouwelijke architect. Ze was echter niet de enige vrouw die dit beroep in die tijd uitoefende. In een nieuw boek beschrijft Erica Smeets-Klokgieters de opkomst van vrouwelijke architecten in ons land en de biografie van de 21 vrouwen die tot de eerste generatie behoren.

Staal-Kropholler realiseerde als ongediplomeerd architect in 1917 haar eerste werk. Minder bekend is dat Grada Wolffensperger (1887–1965) in datzelfde jaar als eerste vrouw haar universitaire studie bouwkunde voltooide aan de Technische Hogeschool in Delft. Dat vrouwen in de eerste decennia van de vorige eeuw überhaupt beroepen uitoefenden waarvoor een universitaire opleiding nodig is, was destijds nog zo bijzonder dat ze vermeld werden in het Vrouwenjaarboekje voor Nederland.

Veel van de eerste vrouwelijke architecten vonden hun uiteindelijke stiel via gerelateerde disciplines als meubel- en interieurontwerp, vakken die beter pasten bij het heersende vrouwbeeld uit die tijd. Zo ontwikkelde Staal-Kropholler zich van decoratief tekenaar, meubelontwerper en interieurarchitect uiteindelijk tot architect. Tot 1945 voltooiden 21 vrouwen hun architectenopleiding, van wie Lotte Beese, Jakoba Mulder en Koos Keegstra het bekendst zijn.

Riné Boeree
Tot de eerste generatie vrouwelijke architecten behoren veel opmerkelijk veel leden wier naam, ondanks hun pioniersrol, totaal onbekend zijn. Neem een Riné Boeree, Joop Ferguson of Greet van der Poest Clement. Auteur Smeets-Klokgieters is in hun levensverhalen en carrières gedoken en heeft die samengebracht in het boek Hulde aan onze kranige architecte! De opkomst van de eerste vrouwelijke architecten in Nederland.

Afzonderlijke hoofdstukken wijdt de auteur aan drie vrouwen, waaronder de eerste bouwkundig ingenieur Wolffensperger en de eerdergenoemde Boerée (betonspecialist bij de genie). Verder bevat het boek, naast een geschiedenis over de opkomst van vrouwelijke architecten in ons land, een apart hoofdstuk over architectenechtparen zoals Margaret Kropholler en Jan Staal, Koos Keegstra en Joop Pot, en Jan Kret en Harry Kammer.

Eerste complete overzicht
Hulde aan onze kranige architecte! (tevens in het Engels verkrijgbaar als Compliments to our brave architect!), door nai010 uitgevers omschreven als het eerste complete overzicht van de eerste vrouwelijke architecten in Nederland, is verkrijgbaar voor 34,95 euro.

Trefwoorden

nai010 uitgevers jakoba mulder grada wolffensperger margaret staal-kropholler lotte beese vrouwen boek koos keegstra

1	Wooncomplex in zilver en goud voor Rotterdamse Wilhelminapier maandag, 24 maart
2	Start verbouwing van monumentale toren aan Coolsingel Rotterdam woensdag, 26 maart
3	Bouw van Schoemaker Toren in Delft gestart maandag, 24 maart
4	Buiksloterham – stedenbouw volgens Cityplot concept krijgt vorm woensdag, 26 maart
5	De Witte Panden in Rotterdam Noord – een tweede leven voor jaren 80-architectuur maandag, 24 maart

Gerelateerde nieuwsberichten

Witte Mannen

12 oktober 2023

Programma over rolmodellen in de architectuur in Pakhuis de Zwijger

4 december 2023

Vrouwen achter Algemeen Uitbreidingsplan centraal in tentoonstelling

8 maart 2024

Platform voor architectuur & feminisme van start gegaan

8 februari 2023

Columns van Violette Schönberger gebundeld in boek

21 maart 2024

Nieuwe website viert gebouwen door vrouwelijke architecten

6 maart

Kunsthal toont bijdrage vrouwelijke ontwerpers aan modern en hedendaags design

3 juni 2022

STAR strategies + architecture ontvangt Franse ‘Vrouwen in architectuur’-prijs met vernieuwend woonproject

5 december 2024

De moraal van het inclusieve verhaal

19 april 2022

Boek belicht vrouwen in de architectuur

10 februari 2021

Boek ‘Bouwmaterialen 1940-1990’ gaat in op materiaalgebruik naoorlogse architectuur

15 mei 2024

Interview + video: lancering Mevr. De Architect

29 januari 2021

VAi wil vrouwelijke bijdrage aan ontwerp en architectuur zichtbaar maken

14 januari 2021

Meerstemmige geschiedenis en toekomst architectuur centraal tijdens symposium

22 november 2024

Een architect van fundamentele andersheid

16 september 2024

Jubileumboek beschrijft het Rietveldpaviljoen in Amersfoort: de eerste kunsthal in Nederland

19 maart

Essays rond globalisering en architectuur na 1945

27 januari

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Beschut wonen in een coulissenlandschap

Vandaag, 09:30

Net buiten een dorp in De Peel wordt een nieuw landgoed ontwikkeld, waarin besloten landschapskamers ontstaan. In een van deze landschapskamers ligt een familiehuis, ontworpen door HilberinkBosch architecten in opdracht van de familie.

Space Encounters ontwerpt ShowDepot voor collectie De.Groen aan haven in Arnhem

Gisteren, 15:43

Net voorbij het punt dat de IJssel zich afsplitst van de Rijn, ligt een lang havenbekken met daarachter Industriepark Kleefse Waard (IPKW). Aan de kade daar verrijst komend jaar een hybride van tentoonstellingsruimte en depot voor collectie De.Groen.

Strategische visie van MVRDV voor ‘kwaliteitssprong’ Roosendaal

Gisteren, 14:05

De gemeenteraad van Roosendaal heeft op 17 maart RSD40 goedgekeurd, een strategische toekomstvisie tot 2040 voor de stad, dorpen en buitengebieden van de gemeente. Dit plan is ontwikkeld door een team onder leiding van MVRDV.

Nieuwe Bibliotheek Bonaire ademt couleur locale

Gisteren, 11:28

Toegankelijk, uitnodigend en vol lokale inspiratie: de langverwachte community library van Bonaire heeft deze maand officieel de deuren geopend. Het ontwerp van het Groningse bureau includi geeft kleur en warmte aan deze huisvesting.

Wateroverlast en bodemdaling kunnen woningbouw bedreigen

Gisteren, 10:36

Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) deed onderzoek naar de gevolgen van bodemdaling en wateroverlast in gebieden waar gebouwd kan worden.

Organisaties willen sneller actie van politiek in stikstofcrisis

Gisteren, 10:02

Verschillende organisaties vinden dat het kabinet nu echt vaart moet maken met het aanpakken van de stikstofcrisis.

Kampen begint kort geding tegen Enexis om aansluiting schoolgebouw

26 maart, 10:56

De gemeente Kampen spant een kort geding aan tegen netbeheerder Enexis omdat die een nieuw duurzaam Kindcentrum niet zou kunnen aansluiten op het stroomnet.

Ballast Nedam ziet nettowinst en omzet stijgen

25 maart, 4:37

Ballast Nedam zag de nettowinst vorig jaar verdrievoudigen tot 74 miljoen euro. De omzet steeg licht tot 1,2 miljard euro.

Provincies willen drinkwaterbesparing in nieuwe huizen

25 maart, 10:02

Provincies vragen om regels die ervoor moeten zorgen dat bij de bouw en renovatie van huizen waterbesparende technieken worden toegepast.

Parijs stemt voor autovrij maken van 500 straten

24 maart, 10:30

Parijzenaars hebben er in een referendum voor gestemd om vijfhonderd straten in de stad af te sluiten voor auto’s. Slechts 4% van de stemgerechtigden bracht een stem uit.

Ga naar het nieuws-archief