Werkstatt

8 september 2022, 9:40

Duurzaamheid wordt tot zover vaak gezien als een technische opgave. De ‘duurzaamste’ gebouwen staan vol met installaties. Vanaf haar start bestond bij Werkstatt de intuïtie dat dat anders kon en dat er veel te halen viel in de vernieuwing van het materialenpalet. De bulk van de gebruikte materialen zou niet-extractief moeten zijn, stelt het bureau, dus hernieuwbaar. Het gaat dan om materialen als hout, kalkhennep, cellulose, stro, en dergelijke. Beton en staal zijn enorm kostbaar als je de impact op het milieu daarvan meerekent. Zo wil Werkstatt ze dan ook behandelen.

https://vimeo.com/747431570

Voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022 heeft een onafhankelijke jury vijf nominaties aangewezen: Architectuur Maken, Bedaux de Brouwer Architecten, Orange Architects, Team V Architectuur en Werkstatt.

Van de genomineerden zijn de afgelopen periode videoportretten gemaakt. Iedere architect en ruimtelijk ontwerper in Nederland roepen wij nu op om zijn/haar stem uit te brengen op de genomineerde die deze prijs wat haar/hem betreft het meeste verdient.

De genomineerde architect, of collectief van architecten, dat de meeste stemmen ontvangt, zal tijdens de feestelijke prijsuitreiking op 12 oktober van dit jaar de prijs voor Architect van het Jaar 2022 uitgereikt krijgen.

Naast de eer is aan de Architect van het Jaar 2022 ook ook een geldprijs van 5.000 euro verbonden, mogelijk gemaakt door Reynaers Aluminium en Forster.

Bekijk de vijf nominaties en breng jouw stem

De nominaties zijn gekozen door een onafhankelijke jury bestaande uit architect Marianne Loof (LEVS Architecten), landschapsarchitect Steven Delva (Delva Landscape Architecture & Urbanism), stedenbouwkundige Tess Broekmans (Urhahn) en ontwikkelaar Tobias Verhoeven (Synchroon).

Werkstatt
We moeten toe naar een heel andere manier van bouwen, waarin we echt andere bouwmaterialen gebruiken. Uiteindelijk zouden we ernaar toe moeten dat bij de bouw van nieuwe gebouwen helemaal geen CO2 meer uitgestoten wordt, stelt de jury. In het meest ideale scenario zou de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer zelfs afnemen terwijl we bouwen.

Bij Werkstatt ziet de jury een diepe motivatie om architectuur vanuit basis, vanuit het materiaal waarmee we bouwen, te herdenken. Daarbij vindt de jury het interessant dat het bureau een eigen werkplaats heeft waarin het, werkend en denkend vanuit die materialen, via maquettes en mock-ups aan haar projecten werkt.

Bij de transitie waar we voor staan is het belangrijk dat experimenten opgeschaald worden. De jury is dat ook enthousiast dat Werkstatt aan steeds grotere projecten werkt en hoopt dat deze nominatie voor het bureau een steun in de rug vormt.

Duurzaamheid wordt tot zover vaak gezien als een technische opgave. De ‘duurzaamste’ gebouwen staan vol met installaties. Vanaf haar start bestond bij Werkstatt de intuïtie dat dat anders kon en dat er veel te halen viel in de vernieuwing van het materialenpalet. Zelf werkte het al met hout en andere biobased materialen. Het houten Oerhuis in Leende is bijvoorbeeld geïsoleerd met cellulosevlokken. Bij een ander huis, een vrijstaande woning in Oudega, kwam het bureau ook in aanraking met kalkhennep. De architecten van het bureau hebben zelf meegebouwd aan dit huis en zijn bijzonder enthousiast over dit bouwmateriaal. Het groeit hier in Nederland en is hernieuwbaar. Ook kan er massief mee gebouwd worden, dus zonder lagen, zodat een eerlijke en directe architectuur kan ontstaan, met ook nog een ademende constructie.

In een groter project, de Body Building in Eindhoven, heeft Werkstatt nu opnieuw kalkhennep toegepast, zij het dat het materiaal daar geprefabriceerd is. De kalkhennep is daar gemonteerd op massief houten panelen en is afgewerkt met kalkstuc.

Voor Werkstatt is kalkhennep maar één van de mogelijk materialen waarmee gebouwd wordt. Het werkt bijvoorbeeld ook graag met stro of heel andere biobased materialen. De draagconstructie blijft vaak van hout. De nieuwe kapschuur van De Genneper Hoeve, een biologische boerderij net buiten Eindhoven, is daar een goed voorbeeld van.

Werkstatt spreekt zelf van niet-extractieve materialen. Dus materialen die hernieuwbaar zijn, die weer aangroeien. Bij de materialisering van gebouwen zou de bulk van de gebruikte materialen niet-extractief moeten zijn, stelt het bureau. Beton en staal zijn enorm kostbaar als je de impact op het milieu daarvan meerekent. Zo wil Werkstatt ze dan ook behandelen. Bouwen zonder beton en staal lukt niet altijd, maar het bijna niet gebruiken is wel mogelijk.

Ondertussen wordt het portfolio van Werkstatt steeds diverser en werkt het bureau aan steeds grotere projecten. Zo heeft het voor een collectief van particuliere opdrachtgevers (CPO) een buurt met in totaal veertig woningen ontworpen. Het project, dat Meer & Deel genoemd is, kent grondgebonden en gestapelde woningen. Met veranda’s, wintertuinen en balkons oriënteren de woningen zich op een gedeelde tuin. “Met genuanceerde overgangen tussen privé- en gedeelde ruimte worden bewoners uitgedaagd om deel te nemen aan het collectief, terwijl privé sferen gewaarborgd blijven”, stelt Werkstatt. “Door slim voorzieningen zoals de tuin, energievoorziening, klusruimte, fietsenbergingen en bijvoorbeeld een logeerkamer met elkaar te delen, kunnen de woningen compact en betaalbaar blijven.”

Werkstatt heeft lang gestreden om voor een woongenootschap een plek te krijgen op Strijp-S in Eindhoven. Dat is nu eindelijk gelukt, Klein Zwitserland heet het. In samenwerking met Trudo en architectenbureau Atelier to the Bone werkt Werkstatt aan een plan voor ruim honderd woningen. Een coöperatieve manier van ontwikkelen en beheren van gebouwen levert daarbij niet alleen blijvend betaalbare woningen op, ziet Werkstatt, maar vormt ook een goede basis om tot werkelijk duurzame architectuur te komen – voorbij de individuele belangen naar gezamenlijke, gedeelde belangen.

Meer informatie: www.werkstatt.nu

Trefwoorden

floor frings nominatie werkstatt architect van het jaar raoul vleugels architectenweb awards niels groeneveld

1	Realisatie woongebouw Atlas I naast Essalammoskee in Rotterdam-Zuid gestart woensdag, 10 december
2	Pixelgevel van MVRDV versterkt uitstraling modulaire woontorens in Singapore maandag, 8 december
3	Kollhoff & Pols realiseert 58 woningen in monumentale panden Den Haag dinsdag, 9 december
4	Architecten tonen voorstellen voor woningbouw in tussenruimtes Wallengebied donderdag, 11 december
5	Gebouwen niet slopen, maar langzaam laten rijpen donderdag, 11 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Lezingenprogramma Architect@Work met onder andere Paolo Russo (Stefano Boeri Architetti) en Michaël Ghyoot (Rotor)

24 augustus 2022

Jonge Maaskantprijs 2021 voor Raoul Vleugels en Niels Groeneveld

23 april 2021

Vijf nominaties voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022

8 september 2022

CPO meer&deel grote winnaar Dirk Roosenburgprijs 2025

17 oktober

Een open parkvilla met een veelheid aan belevingen

19 december 2023

Kalkhennep fungeert als 'zwart zaad' in tijdelijke hotelkamer

31 juli 2023

Nieuwe Gezichten: Werkstatt

17 november 2022

Werkstatt – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2022

27 september 2022

Slotlab onderzoekt innovatieve technieken bij herbouw kasteel

22 maart 2021

Video: Hungry for Design

23 oktober 2020

Toon alles

Andere nieuwsberichten

MVRDV werkt aan renovatie boeddhistisch klooster in Franse Dordogne

Vandaag, 11:37

Naar ontwerp van MVRDV en het plaatselijke architectenbureau MoonWalkLocal ondergaat het boeddhistische klooster Plum Village in de Franse Dordogne een grote renovatie.

Studio for New Realities ontwerpt twee woongebouwen in District U

Vandaag, 10:00

De transformatie van het voormalige Unilever-terrein in Vlaardingen gaat een nieuwe fase in nu gestart is met de bouw van de eerste woningbouwprojecten.

Wanden uit leemsteen verbinden woning met Limburgs landschap

Vandaag, 09:00

In de landelijke omgeving van Weert, in het noorden van Limburg, heeft De Nieuwe Context een woning ontworpen waar wanden uit leemsteenblokken de verbinding tussen binnen en buiten manifest maken.

Nieuwe gebouwen zorgen voor 1.100 woningen in Pompenburg Rotterdam

Gisteren, 14:34

In het gebied Pompenburg in Rotterdam verrijzen de komende jaren nieuwe gebouwen met in totaal 1.100 woningen. Het gaat om drie gebouwen met vier torens van maximaal 140 meter hoog.

RIVM: verbeterde luchtkwaliteit leidde tot afname sterfte

Vandaag, 12:27

Een verbeterde luchtkwaliteit heeft ervoor gezorgd dat er tussen 1995 en 2019 een kwart minder mensen zijn overleden na dagen met verhoogde concentraties van luchtverontreinigende stoffen.

Zuid-Holland: met dubbel agrarisch ruimtegebruik stroom voor 700.000 huizen

Vandaag, 11:06

De provincie heeft laten uitzoeken waar de combinatie van landbouw en zonnepanelen in theorie mogelijk is.

Miljarden extra nodig voor aanleg landelijk waterstofnetwerk

Gisteren, 15:13

Volgens de Algemene Rekenkamer zijn de verwachte opstartverliezen meer dan drie keer zo hoog als het beschikbare subsidiebedrag van 750 miljoen euro.

Brussel wil snellere vergunningen voor elektriciteitsprojecten

Gisteren, 13:39

De Europese Commissie wil dat elektriciteitsnetwerken van lidstaten beter op elkaar aansluiten.

Zeeland stopt samenwerking met aannemers over aanpak Zeelandbrug

10 december, 1:56

Volgens de provincie heeft de aannemerscombinatie een kostenraming gepresenteerd die fors boven het eerder vastgestelde budget van 5,5 miljoen euro ligt.

Verbreding Betuwelijn in Duitsland duurt nog minstens tien jaar

10 december, 12:30

De bedoeling is dat er in Duitsland meer dan zeventig kilometer spoor bijkomt, elf stations worden omgebouwd en 47 viaducten en bruggen worden aangepast.

Ga naar het nieuws-archief