Slot Schaesberg

Lab Lei

Lab Licht

Lab Kap

Lab Haard

Slot Schaesberg, Lab VR

Slot Schaesberg

Slotlab onderzoekt innovatieve technieken bij herbouw kasteel

22 maart 2021, 12:57

De herbouw van Slot Schaesberg in Landgraaf is aangegrepen voor onderzoek naar het gebruik van innovatieve technieken en materialen in combinatie met traditionele ambachten. Over resultaten van dit project, Slotlab, is een online publicatie verschenen.

Bij Landgraaf staat de ruïne van Slot Schaesberg, een kasteelhoeve en buitenplaats uit de 17^e eeuw. Momenteel herbouwt de stichting Slot Schaesberg de toren van het kasteel, met behulp van oude ambachten en materialen.

Het project Slotlab onderzoekt daarbij de mogelijkheden van nieuwe technologieën en productiemethodes voor duurzame vervaardiging en toepassing van lokale materialen. Slotlab is een initiatief van Simone de Waart (Material Sense) en Machiel Spaan (M3H Architecten), in samenwerking met Aryan Klein (stichting Slot Schaesberg).

Vijf deelprojecten
Het onderzoek wordt uitgevoerd via vijf deelprojecten, die elk zijn gericht op een specifiek bouwdeel of element, zo leggen De Waart en Spaan uit. Voor elk deelproject – Kap, Lei, Haard, Licht en Virtual Reality – hebben de initiatiefnemers een ontwerper of architect uitgenodigd. In elk van deze ‘sub-labs’ zijn ontwerpers, bouwindustrie en onderwijs aan elkaar gekoppeld.

Voor het Lab Licht, bijvoorbeeld, heeft ontwerper Teresa van Dongen onderzocht hoe microben uit de slotgracht als energiebron zijn te gebruiken voor een lichtinstallatie. De benodigde electrode heeft Van Dongen ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit van Gent; de armatuur is deels ambachtelijk vervaardigd door een smid. Het ontwerp is gebaseerd op een traditionele olielamp.

In het Lab Lei heeft ontwerper Daria Biryukova nieuwe, speciaal gevormde dakleien ontwikkeld. Die worden vervaardigd uit onder meer restmateriaal van de productie van dakleien: een omvangrijke reststroom. De vormgeving van de nieuwe daklei is gebaseerd op gesprekken met een dakpanfabrikant; er is een nieuwe 3D-printtechniek ontwikkeld om met steenstof te printen.

Resultaten gepubliceerd
Verder zijn ook labs gewijd aan de digitale reconstructie en vervaardiging van bouwdelen en ornamenten, met als concreet project een historische open haard, en de vervaardiging van een demontabele, circulaire houten kapconstructie voor het helmdak van de poorttoren, waartoe architectenbureau Werkstatt historische ingenieursideeën combineert met hedendaagse technieken.

Het Virtual Reality Lab maakt de experimenten, mock-ups en schaalmodellen van de overige labs telkens zichtbaar, ook in hun onderlinge samenhang. Met alle labs hopen De Waart en Spaan een nieuwe bijdrage te leveren aan de reconstructie van cultureel erfgoed.

De resultaten van Slotlab zijn onlangs gepubliceerd als digitale uitgave. Hierin zijn interviews met de initiatiefnemers, ontwerpers en architecten opgenomen, alsook links naar video’s van de maakprocessen, achtergronden en een virtuele tour door de kasteelhoeve.

Slot en lab
Slot Schaesberg is oorspronkelijk gebouwd in de 16^e en 17^e eeuw en was volgens de stichting een van de beste en omvangrijkste voorbeelden van de Maaslandse renaissance. Na de Franse tijd raakte het in verval en werd in 1968 grotendeels afgebroken wegens instortingsgevaar. Vanaf 2012 is het terrein weer toegankelijk gemaakt.

Het idee voor Slotlab volgde uit een Open Oproep van IBA Parkstad in 2014. Het project ging op 31 maart 2015 van start met de onthulling van een 3D-geprint schaalmodel van de toren. De daadwerkelijke bouw van de toren wordt uitgevoerd door ruim 80 vrijwilligers, die zo ambachtelijke vakkennis opdoen.

Trefwoorden

3d scannen iba parkstad teresa van dongen kasteel material sense slotlab m3h architecten daria biryukova slot schaesberg reconstructie werkstatt simone de waart machiel spaan kasteelhoeve landgraaf 3d printen virtual reality

1	Omgevingsvergunning voor twee woontorens op Katendrecht Rotterdam onherroepelijk woensdag, 2 april
2	Zeven nominaties BNA Beste Gebouw van het Jaar 2025 maandag, 31 maart
3	Team met Studio Nauta en Pieter Bedaux presenteert hun inzending voor M HKA maandag, 31 maart
4	Strategische visie van MVRDV voor ‘kwaliteitssprong’ Roosendaal donderdag, 27 maart
5	De waarde van tijd donderdag, 27 maart

Gerelateerde nieuwsberichten

Gebouw met semizelfstandige jongerenwoningen voor Houthaven

11 januari 2021

Stimuleringsfonds toont jong talent op DDW

16 augustus 2016

Dutch Design Awards 2015 uitgereikt

26 oktober 2015

DAE Graduation Show: aandachtig en zintuiglijk

24 oktober 2014

Crowdfundings-actie voor herstel plafond van Cuypers geslaagd

8 oktober 2019

Kwetsbare ontwerptekeningen van Van Doesburg tijdelijk te zien in Wenen

12 februari 2020

Zuiderkerkprijs 2016 naar De Smaragd

8 december 2016

Architecten ontwikkelen plan voor Schuttersbosch

14 november 2016

M3H presenteert blok voor jonge bewoners in Houthavens

28 juli 2023

Amsterdamse Nieuwbouwprijs voor Kraaipanschool

28 oktober 2014

Landschapskunst en experiment tegelijk

7 juli 2014

Woongebouwen in droogstapelsysteem naar ontwerp M3H opgeleverd

1 juli 2021

ABN AMRO: investeringen bouwsector in robots zullen snel toenemen

3 februari 2022

Woonblok Senang in Indische Buurt Amsterdam opgeleverd

13 oktober 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Algemeen en artistiek directeur Aric Chen verlaat Nieuwe Instituut

Gisteren, 17:07

Aric Chen heeft aangekondigd per 27 juni 2025 het Nieuwe Instituut in Rotterdam te verlaten voor een nieuwe uitdaging.

Omgevingsvergunning voor twee woontorens op Katendrecht Rotterdam onherroepelijk

Gisteren, 13:02

Op ‘de pols van Katendrecht’ in Rotterdam komt een gebouw met twee woontorens naar ontwerp van KCAP. Woongebouw De Bund weerspiegelt, in vormgeving en materialisering, de voormalige robuuste industriële gebouwen in het havengebied.

LEVS, Metabolic en Copper8 publiceren studie CO2-impact locatiekeuze

Gisteren, 10:41

Om snel en betaalbaar te kunnen bouwen, wordt zowel binnen- als buitenstedelijk gebouwd. Daarbij ontbreekt vaak de sturing op CO2-impact, terwijl juist de locatiekeuze en het woningtype bepalend zijn voor de uitstoot.

Team met Groosman wint aanbesteding P+R Meijersplein in Rotterdam

1 april, 4:04

Het winnende ontwerp voorziet in een strategisch gelegen herkenningspunt als mobiliteitshub, dat bovendien een voorbeeld moet worden van circulair en toekomstbestendig bouwen.

Oproep aan klimaatminister voor steunmaatregelen zonnepanelen

1 april, 2:25

Consumenten- en milieuorganisaties vinden dat minister Hermans maatregelen moet nemen om zonnepanelen ook na afschaffing van de salderingsregeling aantrekkelijk te houden.