Jan Linzelviaduct vanaf de geluidswal

De coupure

De rotonde

Jan Linzelviaduct in de richting van de rotonde

Jan Linzelviaduct, richting Ypenburg

Het veiligheidsscherm

Jan Linzelviaduct, fragment zuid-west

Jan Linzelviaduct, fragment noord-oost

Jan Linzelviaduct, onderlangs richting Vlietzone

Aanlanding Vlietzone

Situatie

Plattegrond en aanzicht

Jan Linzelviaduct maakt elegante sprong over A4 bij Den Haag

28 juli 2020, 12:10

Met de opening van het Jan Linzelviaduct over de A4 is de snelfietsroute tussen Ypenburg en de binnenstad van Den Haag compleet. De asymmetrie van de situatie, de grote overspanningen en beperking van verkeershinder tijdens de bouw waren leidend voor de vormgeving en technische uitvoering, vertelt Quist Wintermans Architekten.

Het 335 meter lange viaduct, vernoemd naar de in 2019 overleden oud-oorlogsvlieger Jan Linzel, ligt tussen de verkeersknooppunten Ypenburg en Prins Clausplein. Het fietsviaduct verbindt ook twee verschillende werelden, legt Quist Wintermans Architekten uit: de kleinschalige woonbuurt Bosweide aan de Ypenburg-zijde, verscholen achter een aarden geluidswal, en de groene, weidse Vlietzoom aan de Haagse zijde.

Asymmetrisch
Deze plek gaf de architecten de associatie met een bedding, met de snelweg als een ‘rivier voor auto’s’ tussen groene oevers. De geluidswal is als een stadswal waarachter de bevolking zich veilig voelt. Een al aanwezige coupure in de wal versterkt dit idee, aldus Quist Wintermans Architekten.

De verschillende karakters van de ‘oevers’ heeft het architectenbureau tot uitdrukking gebracht in een asymmetrische vormgeving van het viaduct. Bij de coupure, die wordt gevormd door schuin achterover hellende wanden van schanskorven, komen verschillende fietsroutes samen. Hier verankert de brug zich in het talud van de wal en omarmen de zijvlakken een fietsrotonde.

Vanaf deze plek steekt de brug de snelweg over om 335 meter verderop te landen en geruisloos op te gaan in de open groenzone van de Vliet, vertellen de architecten. Aan deze kant begeleidt een begroeide grondwal de fietsbrug en houdt haar vanaf de naastgelegen golfbaan zoveel mogelijk uit het zicht.

Rank en langgerekt
Vanaf de snelweg gezien verjongt het zijvlak van het viaduct vanuit de geluidswal richting de Vlietzoom, wat de horizontale beweging visueel versterkt. Het zijvlak heeft een lichtgrijze kleur en een hellingshoek die het hemellicht vangt, waardoor de verlopende vorm nog eens sterk tot uitdrukking komt, leggen de architecten uit.

Om de horizontaliteit en rankheid van het viaduct te benadrukken en een overspanning zonder steunpunten te suggereren, zijn alle elementen op en onder het lichtgrijze zijvlak in antraciet uitgevoerd. Zes prefab betonnen pijlers in omgekeerde V-vorm dragen het dek. Ze zijn in de rijrichting van de A4 geplaatst en staan terug ten opzichte van het dekrand. De opleggingen van het dek op de pijlers heeft het bureau met een speciaal ontwikkeld detail verborgen onderin het dek.

Hellend scherm
Ook het veiligheids- en comfortscherm op het dek is antracietkleurig uitgevoerd. De naar buiten hellende vlakken van het scherm geven de gebruikers uitzicht op de skyline van Den Haag en voorkomen het gevoel opgesloten te zijn. De hellende vlakken sluiten aan op de hellende schanskorven van de snede van waaruit ze vertrekken.

Het scherm bestaat uit geperforeerde aluminium panelen. Aan de zuidwestzijde heeft het architectenbureau de ruitvormige perforaties tot een hoogte van twee meter deels dichtgezet, zodat fietsers minder last hebben van harde wind. In de buisvormige handregel geïntegreerde leds verlichten het brugdek.

Constructie
In overleg met constructeur ABT hebben de architecten gekozen voor een constructie in stalen kokers. Daarmee konden ze de gewenste esthetische uitstraling en de grote overspanning realiseren. Tevens kon worden voldaan aan eisen met betrekking tot het beperken van verkeershinder tijdens de bouw en onderhoud tijdens de levensduur.

De kokerliggerbrug, waarin 900 ton staal is verwerkt, oogt vanaf de snelweg licht en slank. Vanuit het perspectief van de gebruikers – de fietsers en voetgangers – is de brug open en transparant.

Het dek van het viaduct bestaat uit negen delen: vier voor de twee grootste overspanningen over de snelweg en vijf delen voor de aanbruggen langs de golfbaan in de Vlietzoom. De grootste overspanning is tussen de pijler in de middenberm van de A4 en het landhoofd bij Ypenburg; ze bestaat uit twee brugdelen van 54 en 31 meter. De vijf aanbruggen hebben overspanningen van 35 meter, vertelt Quist Wintermans Architekten.

De brugdelen zijn in Zeeland gebouwd en vervolgens naar hun bestemming getransporteerd. De delen zijn met kranen op de steunpunten geplaatst en vervolgens constructief met elkaar verbonden. De enige dilataties bevinden zich bij de landhoofden. Hiermee is de gewenste, naadloze uitstraling gewaarborgd en het onderhoud boven de snelweg tot een minimum teruggebracht.

Samenwerking
Het Jan Linzelviaduct is op 9 juli geopend. De sprong over de A4 betekent de voltooiing van het Trekfietstracé, de snelfietsroute tussen Ypenburg en de binnenstad van Den Haag.

Voor de realisatie van het viaduct werkten de architecten samen met Dura Vermeer Infra Regio Zuidwest, staalbouwer Hillebrand en ABT. “Het meest trots zijn we op het feit dat we het beeld dat we in de tenderfase gezamenlijk hebben neergezet één-op-één hebben kunnen realiseren”, zegt Quist Wintermans Architekten.

Trefwoorden

viaduct hillebrand jan linzelviaduct abt quist wintermans architekten ypenburg dura vermeer infra trekfietstracé snelfietsroute infrastructuur den haag

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
3	Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML vrijdag, 16 mei
4	Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren donderdag, 15 mei
5	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Modulair en demontabel expogebouw voor A16 Rotterdam

10 maart 2020

Nieuw Dura Vermeer Inspiration Centre is “duurzaam en gezond”

15 oktober 2020

Den Haag kiest voor viaduct in snelle fietsroute

3 januari 2018

Ensemble van bruggen bij Antwerpen door Ney & Partners en Omgeving

6 maart 2019

Maurice Nio ontwerpt ‘gedraaide’ fietsbrug in Prato

15 maart 2019

Quist Wintermans Architekten ontwerpt slingerende Weerwaterbrug

6 december 2018

Maand van de Architectuur Den Haag over de publieke zaak

19 augustus 2020

Ingetogen brug voor lokaal verkeer Muiden

20 november 2015

Eerste verkeer over nieuwe Botlekbrug gereden

14 juli 2015

Plannen tweede ronde Prins Clausbrug gekozen

19 februari 2015

Nieuwe fietsbrug ingehangen bij Tilburg

17 juli 2013

Dura Vermeer biedt flexibele woonruimte in een compact volume

14 juli 2021

Een elegante en duurzame verbinding over het Weerwater

13 juni 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML

16 mei, 2:00

ASML, gemeente Eindhoven, Nudus en Sweco Architects hebben het Voorlopig Ontwerp Stedenbouwkundig Plan gepresenteerd voor een mogelijke uitbreiding van ASML aan de noordzijde van de Brainport Industries Campus.

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal

15 mei, 12:15

Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam

15 mei, 11:31

Op zaterdag 7 juni wordt de architectuurgids Gebouwen door Vrouwen: Rotterdam gepresenteerd. In het boek zijn vijftig Rotterdamse gebouwen te zien die door vrouwen zijn ontworpen, of waar ze een flinke bijdrage aan hebben geleverd.

AFFR biedt voorpremière van film Universal Language tijdens Rotterdam Architectuur Maand

15 mei, 10:15

In de film staat de Canadese stad Winnepeg centraal, maar dan in een setting dat Perzisch naast Frans de dominante taal van Canada is.

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen

15 mei, 1:29

Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050

15 mei, 10:04

Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

14 mei, 5:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

14 mei, 9:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.