‘Levende’ brug als verbinding over het IJ

16 september 2019, 15:26

Een ‘levende’ brug met een park en woningen als verbinding over het IJ in Amsterdam. Dat voorstel doet de Duitse architect Dominik Philipp Bernátek voor de veelbesproken fiets- en voetgangersverbinding die de stad wil realiseren. De combinatie van functies maximaliseert het ruimtegebruik en verleent de brug attractiewaarde, meent Bernátek.

Momenteel buigt een commissie onder leiding van de Vlaamse architect Alexander d’Hooghe zich over een oeververbinding over het IJ, nadat Rijkswaterstaat vorig jaar ontwerpen voor een brug ter hoogte van het Java-eiland afkeurde. Eerder deze zomer mengde architect Syb van Breda zich in de discussie door een alternatief tunnelvoorstel te doen vanaf het centraal station naar Noord.

Bernatek ziet nog altijd heil in een brug – en wel tussen het Java-eiland en de huidige aanlanding van de veerpont aan de Zamenhofstraat in Noord. Wat de architect betreft wordt het meer dan ‘slechts’ een oeververbinding alleen; de brug levert ook een bijdrage aan het oplossen van de woningnood in Amsterdam én aan de noodzakelijke vergroening van de stad.

Vijftien meter
Het gaat om een slingerende en gestaag hellende brug, die oploopt tot een hoogte van vijftien meter in het midden. Op die manier kunnen schepen eronderdoor blijven varen, zegt Bernatek. “De brug is bovendien hoger dan de minimale eis van elf meter die Rijkswaterstaat stelt. De gebruikers hebben op het hoogste punt vrij uitzicht, ook omdat daar geen woningen zijn ingetekend.”

De architect ziet de brug als een integraal onderdeel van een door hem bedachte ‘Green Loop’, een doorlopende ring van aaneengeknoopte parken in Amsterdam. Deze hedendaagse en groene variant op de aloude stadsmuur of een singel draagt bij aan de verkoeling in de steeds warmer worden stad, levert meer parkruimte op voor de bewoners en helpt flora en fauna migreren.

Gebruikers hebben meerdere opties om de brug over te steken. Ze kunnen de hoge of lage kant van het brugdek (de aanloop van de brug is verdeeld in twee niveaus) nemen, om al gelang hun haast of stemming sneller of langzamer naar de overzijde te komen. Daarnaast biedt het park de optie om er te verblijven, ontspannen en rustig van het uitzicht genieten.

Bewoonbare brug
Bernátek is niet de eerste architect met een plan voor een bewoonbare brug over het IJ, Jan Galman was hem in 1848 voor, maar misschien is de tijdgeest hem gunstiger gezind dan zijn voorganger. Hij denkt aan een programma van maximaal duizend woningen, in allerlei typen. De manier waarop de brug gebouwd wordt, moet bijdragen aan de betaalbaarheid van de woningen.

“De brug bestaat uit geprefabriceerde modules van ieder negentig meter lang, die ieder zo breed als de brug zelf zijn. Ze kunnen ergens anders worden geproduceerd en per schip naar hun plek in het IJ worden vervoerd en vervolgens gemonteerd. Dat scheelt enorm in tijd en kosten, en het levert bijna geen overlast op voor het scheepvaartverkeer”, meent Bernatek.

De woningen bieden zicht op het water en de omgeving en zijn voorzien van buitenruimtes waarvan de mate van privacy door de bewoners zelf kan worden bepaald. Aan de straatkant, op enige afstand van de woningen, staat een tweede doorschijnende gevel met beweegbare panelen. Deze bieden de bewoners om hun balkon aan het zicht te onttrekken van voorbijgangers – of juist niet.

Expanding Universes on Shrinking Footprints
Het concept voor de hybride IJ-brug vloeit voort uit Bernáteks masterscriptie 'Expanding Universes on Shrinking Footprints', waarmee hij vorig jaar cum laude zijn mastertitel behaalde aan de TU Delft. In het verleden heeft Bernátek onder meer gewerkt voor NL Architects, momenteel is hij werkzaam bij het Duitse bureau Allmann Sattler Wappner Architekten.

Trefwoorden

amsterdam dominik philipp bernatek syb van breda & co architects ij-oever alexander d'hooghe ij oeververbinding ij-brug syb van breda brug

1	Rotterdam presenteert definitief ontwerp voor verbouwing Boijmans van Beuningen donderdag, 30 oktober
2	Spectaculaire overkapping voor vernieuwd Arnhems busstation Kronenburg maandag, 3 november
3	Oude werkplaats Rotterdamse haven getransformeerd tot 'basecamp' logistiek bedrijf donderdag, 30 oktober
4	Groot Egyptisch Museum naar ontwerp van Heneghan Peng en West 8 officieel geopend maandag, 3 november
5	Carlijn Kingma biedt voorproef nieuw werk in kunstgalerie Brutus donderdag, 30 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Financiering voor fietsbrug over het IJ in Amsterdam is rond

8 juli 2024

Oproep: maak op fietsbrug over IJ in Amsterdam ook plek voor ov

24 juli 2024

‘Realiseer een tunnel van Amsterdam CS naar Noord’

13 juli 2019

'Verbind NEMO en Marineterrein met brug van autonome boten'

7 augustus 2019

Zwaargewicht gaat adviseren over oeververbinding IJ

24 juni 2019

Rijkswaterstaat keurt ontwerpen IJ-brug af

6 november 2018

Schultz van Haegen fel tegen IJ-brug

22 maart 2017

Amsterdam wil twee bruggen over het IJ

22 december 2015

Advies: onderzoek fietsbruggen over het IJ

22 juni 2015

Alexander D'Hooghe: 'Ruimte is een zeer genereus medium'

7 november 2019

Adviescommissie stelt twee oeververbingen over IJ voor

6 december 2019

Video: Nederlands ontwerp voor hangendetuinbrug Dubai

6 maart 2020

Amsterdam neemt adviezen IJ-bruggen van commissie over

19 februari 2021

'Plan voor IJbruggen in de ijskast'

6 oktober 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Vakwerk Architecten uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2025

Gisteren, 22:00

Tijdens de uitreiking van de Architectenweb Awards 2025, op woensdagavond 5 november 2025 in het Keilepand in Rotterdam, is Vakwerk Architecten uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2024.

Fenix, kunstmuseum over migratie, is Publiek gebouw van het Jaar 2025

Gisteren, 21:55

Fenix, kunstmuseum over migratie, ontworpen door MAD, Bureau Polderman en EGM architecten, is op de prijsuitreiking van de Architectenweb Awards 2025 uiteroepen tot Publiek gebouw van het Jaar 2025.

Dijkmagazijn Scharwoude wint prijs voor Interieur van het Jaar 2025

Gisteren, 21:50

Dijkmagazijn Scharwoude, ontworpen door Common Practice, heeft op de prijsuitreiking van de Architectenweb Awards 2025 de prijs voor Interieur van het Jaar 2025 gewonnen.

Maggie’s Center Groningen onderscheiden als Zorggebouw van het Jaar 2025

Gisteren, 21:45

Maggie's Center Groningen, ontworpen door Marlies Rohmer Architecture & Urbanism, is bij de prijsuitreiking van de Architectenweb Awards 2025 onderscheiden als Zorggebouw van het Jaar 2025.

Corporatiewoning harder geraakt door klimaatverandering

1 uur geleden

Bewoners van de onderzochte woningen hebben bijvoorbeeld vaker last van hittestress door warme nachten en krijgen vaker te maken met wateroverlast bij hevige buien.

Arons en Gelauff benoemt drie associates

4 november, 12:05

Eva Heldeweg, Gijs Beckman en Thom Zijlstra zijn benoemd tot associate partner bij Arons en Gelauff architecten.

DigiBouw 2025 – enkele tips

4 november, 11:14

Op 19 en 20 november 2025 vindt in het Beatrixgebouw van de Jaarbeurs in Utrecht de tweede editie van DigiBouw plaats. Enkele tips voor sessies die voor architecten van toegevoegde waarde zijn.