‘Levende’ brug als verbinding over het IJ

16 september 2019, 15:26

Een ‘levende’ brug met een park en woningen als verbinding over het IJ in Amsterdam. Dat voorstel doet de Duitse architect Dominik Philipp Bernátek voor de veelbesproken fiets- en voetgangersverbinding die de stad wil realiseren. De combinatie van functies maximaliseert het ruimtegebruik en verleent de brug attractiewaarde, meent Bernátek.

Momenteel buigt een commissie onder leiding van de Vlaamse architect Alexander d’Hooghe zich over een oeververbinding over het IJ, nadat Rijkswaterstaat vorig jaar ontwerpen voor een brug ter hoogte van het Java-eiland afkeurde. Eerder deze zomer mengde architect Syb van Breda zich in de discussie door een alternatief tunnelvoorstel te doen vanaf het centraal station naar Noord.

Bernatek ziet nog altijd heil in een brug – en wel tussen het Java-eiland en de huidige aanlanding van de veerpont aan de Zamenhofstraat in Noord. Wat de architect betreft wordt het meer dan ‘slechts’ een oeververbinding alleen; de brug levert ook een bijdrage aan het oplossen van de woningnood in Amsterdam én aan de noodzakelijke vergroening van de stad.

Vijftien meter
Het gaat om een slingerende en gestaag hellende brug, die oploopt tot een hoogte van vijftien meter in het midden. Op die manier kunnen schepen eronderdoor blijven varen, zegt Bernatek. “De brug is bovendien hoger dan de minimale eis van elf meter die Rijkswaterstaat stelt. De gebruikers hebben op het hoogste punt vrij uitzicht, ook omdat daar geen woningen zijn ingetekend.”

De architect ziet de brug als een integraal onderdeel van een door hem bedachte ‘Green Loop’, een doorlopende ring van aaneengeknoopte parken in Amsterdam. Deze hedendaagse en groene variant op de aloude stadsmuur of een singel draagt bij aan de verkoeling in de steeds warmer worden stad, levert meer parkruimte op voor de bewoners en helpt flora en fauna migreren.

Gebruikers hebben meerdere opties om de brug over te steken. Ze kunnen de hoge of lage kant van het brugdek (de aanloop van de brug is verdeeld in twee niveaus) nemen, om al gelang hun haast of stemming sneller of langzamer naar de overzijde te komen. Daarnaast biedt het park de optie om er te verblijven, ontspannen en rustig van het uitzicht genieten.

Bewoonbare brug
Bernátek is niet de eerste architect met een plan voor een bewoonbare brug over het IJ, Jan Galman was hem in 1848 voor, maar misschien is de tijdgeest hem gunstiger gezind dan zijn voorganger. Hij denkt aan een programma van maximaal duizend woningen, in allerlei typen. De manier waarop de brug gebouwd wordt, moet bijdragen aan de betaalbaarheid van de woningen.

“De brug bestaat uit geprefabriceerde modules van ieder negentig meter lang, die ieder zo breed als de brug zelf zijn. Ze kunnen ergens anders worden geproduceerd en per schip naar hun plek in het IJ worden vervoerd en vervolgens gemonteerd. Dat scheelt enorm in tijd en kosten, en het levert bijna geen overlast op voor het scheepvaartverkeer”, meent Bernatek.

De woningen bieden zicht op het water en de omgeving en zijn voorzien van buitenruimtes waarvan de mate van privacy door de bewoners zelf kan worden bepaald. Aan de straatkant, op enige afstand van de woningen, staat een tweede doorschijnende gevel met beweegbare panelen. Deze bieden de bewoners om hun balkon aan het zicht te onttrekken van voorbijgangers – of juist niet.

Expanding Universes on Shrinking Footprints
Het concept voor de hybride IJ-brug vloeit voort uit Bernáteks masterscriptie 'Expanding Universes on Shrinking Footprints', waarmee hij vorig jaar cum laude zijn mastertitel behaalde aan de TU Delft. In het verleden heeft Bernátek onder meer gewerkt voor NL Architects, momenteel is hij werkzaam bij het Duitse bureau Allmann Sattler Wappner Architekten.

Trefwoorden

amsterdam dominik philipp bernatek syb van breda & co architects ij-oever alexander d'hooghe ij oeververbinding ij-brug syb van breda brug

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
3	Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML vrijdag, 16 mei
4	Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren donderdag, 15 mei
5	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Financiering voor fietsbrug over het IJ in Amsterdam is rond

8 juli 2024

Oproep: maak op fietsbrug over IJ in Amsterdam ook plek voor ov

24 juli 2024

‘Realiseer een tunnel van Amsterdam CS naar Noord’

13 juli 2019

'Verbind NEMO en Marineterrein met brug van autonome boten'

7 augustus 2019

Zwaargewicht gaat adviseren over oeververbinding IJ

24 juni 2019

Rijkswaterstaat keurt ontwerpen IJ-brug af

6 november 2018

Schultz van Haegen fel tegen IJ-brug

22 maart 2017

Amsterdam wil twee bruggen over het IJ

22 december 2015

Advies: onderzoek fietsbruggen over het IJ

22 juni 2015

Alexander D'Hooghe: 'Ruimte is een zeer genereus medium'

7 november 2019

Adviescommissie stelt twee oeververbingen over IJ voor

6 december 2019

Video: Nederlands ontwerp voor hangendetuinbrug Dubai

6 maart 2020

Amsterdam neemt adviezen IJ-bruggen van commissie over

19 februari 2021

'Plan voor IJbruggen in de ijskast'

6 oktober 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML

16 mei, 2:00

ASML, gemeente Eindhoven, Nudus en Sweco Architects hebben het Voorlopig Ontwerp Stedenbouwkundig Plan gepresenteerd voor een mogelijke uitbreiding van ASML aan de noordzijde van de Brainport Industries Campus.

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal

15 mei, 12:15

Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam

15 mei, 11:31

Op zaterdag 7 juni wordt de architectuurgids Gebouwen door Vrouwen: Rotterdam gepresenteerd. In het boek zijn vijftig Rotterdamse gebouwen te zien die door vrouwen zijn ontworpen, of waar ze een flinke bijdrage aan hebben geleverd.

AFFR biedt voorpremière van film Universal Language tijdens Rotterdam Architectuur Maand

15 mei, 10:15

In de film staat de Canadese stad Winnepeg centraal, maar dan in een setting dat Perzisch naast Frans de dominante taal van Canada is.

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen

15 mei, 1:29

Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050

15 mei, 10:04

Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

14 mei, 5:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

14 mei, 9:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.