Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2025
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Post-Growth City
Symposium
Prijsuitreiking Architectenweb Awards 2024
Impressie van een feestelijke avond
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Studio Nauta
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
De Zwarte Hond
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Uitreiking van Architectenweb Awards 2020
Impressie van de prijsuitreiking via Zoom
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Berendsen Interieurbeplanting
Erven van Nederland
Specialisten in ruimtelijk ontwerp die een waardevol perspectief geven aan locaties en generatie.
Isoklinker Nederland BV / Thermosteen
Importeur van keramische steenstrips
Karakter Erfgoed
Parazon
LOSNING ICT
Expert in ICT voor architecten & bouw
LOSNING ICT
Expert in ICT voor architecten & bouw
Erven van Nederland
Specialisten in ruimtelijk ontwerp die een waardevol perspectief geven aan locaties en generatie.
Karakter Erfgoed
Isoklinker Nederland BV / Thermosteen
Importeur van keramische steenstrips
Parazon
Compofloor
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Oresti Sarafopoulos over het ontwerpen van een kantoorgebouw met bijna geen installaties
Gesprek met Aldo Trim over complexe binnenstedelijke hoogbouw
Gesprek met Job Floris over het ontwerpen van gelaagde architectuur
Gesprek met Francesco Veenstra over de ruimtelijke opgaven in Nederland
Gesprek met Daan Roggeveen over zijn werk in Nederland en in China
Gesprek met Job Floris over het ontwerpen van gelaagde architectuur
Gesprek met Aldo Trim over complexe binnenstedelijke hoogbouw
Gesprek met Francesco Veenstra over de ruimtelijke opgaven in Nederland
Gesprek met Jalal Fitoury over de gevels van hoogbouw
Gesprek met Daan Roggeveen over zijn werk in Nederland en in China
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Innovatieve ventilatie bij Inholland Sluisbuurt
V House – Sculpturale designvilla – Hilversum
L House – Minimalistische villa - Marbella
Harbour Resort Sint Annaland
Toekomstbestendig Kindcentrum Aan de Oosterplas
Woningen Deurningerstraat Enschede
Sluisbuurt
Luxury Bosvilla – Villa in LA-stijl – Waalre
Esdal College Borger
ROC Mondriaan Aspasialaan
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Bolon Artisan
100% Zweeds
Harbour Fenster
Innovatieve aluminium geveloplossing voor gevels met zware geluidbelasting
Terrasprofiel entero 4.0
Innovatief materiaal ontmoet innovatief ontwerp
De reliëfplaten en ribbel panelen van HTS
Creëer een uniek accent voor jouw interieurproject met HTS
TWIN Flush deur 100mm
Wand-dikke glasdeur voor optimale geluidsisolatie
Lichtgewicht Solar groendak
Groendak óf zonnepanelen? Kiezen hoeft niet meer!
SafeWood FRX
Brandvertragende houten gevelbekleding
Sonorex (brandwerende) geluidschotten
Akoestische en brandveilige ruimtes voor een comfortabel verblijf
Tijd voor champagne en mokka
JUNG A 550 & A FLOW
Nieuw - WoodFrame Slim Meranti
Profielen uit post-consumer meranti hardhout uit Nederlandse sloopprojecten, FSC Recycled
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Sport- en speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Architecten Masterclass Stalen puien
BLAStcafé: de blik van landschapsarchitect Steven Delva
5TRACKS Offices – Platform_C, Stationslaan 226, Breda
Dé 6 beste oplossingen voor een log ontwerpproces
Online
Design District Rotterdam
Van Nelle Fabriek, Van Nelleweg 1 3044 BC Rotterdam
Land Art Weekend in Flevoland
Diverse locaties in Flevoland
Jubileumfeest: 25 Jaar EeStairs
EeStairs
BAIpraat: Microwonen
Toonzaal (Willem Twee), Prins Bernhardstraat 4, 5211 HE 's-Hertogenbosch
Seminar Grenzeloos bouwen in Duitsland
Siemensstraße 31, Kleve, Duitsland
The World - and Zoetermeer - according to Weeber
CKC & Partners, Leidsewallen 80, 2722 PC Zoetermeer
Dé 6 beste oplossingen voor een log ontwerpproces
Online
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Medior Conceptontwikkelaar/ Ontwerper – Fulltime
TPAHG zoekt een ervaren architect
stagiair visuele communicatie
Ervaren BIM modelleur/Architect bij van Bergen Kolpa Architecten
Communicatie medewerker (medior)
Senior BIM-coördinator
Junior ontwerper (32-40 u per week)
Junior ruimtelijk ontwerper
Junior Architect position at ADS74
Vacature nederlandstalige Architect bij heren 5 Architecten Amsterdam
Slangen + Koenis Architecten zoekt: Architect
Ontwerper / BIM modelleur
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Copyright: Marlies Rohmer Architects & Urbanists
Video: Maggie’s Centre Groningen
19 oktober 2018, 15:55
In Groningen wordt hard gewerkt aan de realisatie van het eerste Maggie’s Centre van Nederland. In het gebouw op het terrein van het UMCG worden kankerpatiënten vanaf 2020 op verschillende wijzen gesteund in hun ziekteproces. Het gebouw is ontworpen door
Marlies Rohmer Architects & Urbanists
, tuin- en landschapsarchitect
Piet Oudolf
ontwierp het omringende landschap.
Het Maggie’s Centre-concept is afkomstig uit Groot-Brittannië, waar sinds 1996 verschillende van dit soort centra gerealiseerd zijn. Maggie Keswick Jencks, de vrouw van architectuurcriticus Charles Jencks, kreeg in 1993 te horen dat ze borstkanker had. Tijdens haar behandeling miste ze een plek waar ze terecht kon met al haar vragen, angsten, verdriet en hoop.
De Maggie’s Centres in het Verenigd Koninkrijk zijn voornamelijk ontworpen door wereldberoemde architecten als Rem Koolhaas, Frank Gehry en Zaha Hadid. In 2016 werd bekend dat in Groningen als eerste plek in Nederland ook een Maggie’s Centre gebouwd gaat worden. Het complex verrijst op de hoek van de noordzijde van het UMCG-terrein, net buiten het stadscentrum.
Thuisgevoel
Het doel van het Maggie’s Centre is om een plek te creëren waar een thuisgevoel heerst en waar de architectuur een rol speelt in het genezingsproces. Voor
het centrum in Groningen
is een stelsel van uiteenlopende ruimtes bedacht die patiënten het gevoel moeten geven dat ze de controle over hun leven weer in handen hebben, meldt het architectenbureau van Marlies Rohmer.
Het ontwerp wordt gekenmerkt door contrasten als extravert-intiem, open-gesloten en licht-donker. Geïnspireerd door de kloostertypologie is er een stelsel van intieme, informele tot uitnodigende collectieve ruimtes ontworpen, naar gelang de verschillende gemoedstoestanden van cliënten, een differentiatie aan sferen. De keuze ligt bij de bezoeker of er behoefte is aan afzondering of sociale interactie.
Het interieurontwerp moet niet alleen troosten en beschermen, maar ook uitdaging en optimisme uitstralen. Elementen als vuur (open haard), geluid (akoestiek, piano), natuur (tuinieren, uitzicht), licht en lucht, materiaal en textuur en kleur spelen hierbij een rol. Integratie van meubilair (zoals inbouwkasten) moet het huiselijk gevoel versterken.
(tekst gaat verder onder de video)
https://youtu.be/N0Qnem-MlAY
Twee ‘gezichten’
Het gebouw kent twee ‘gezichten’. De zuidwestelijke gevel heeft een meer gesloten opzet en is opgebouwd uit geornamenteerde baksteen rozetten. In deze gevels bevinden zich puien in combinatie met opengewerkt metselwerk. De achtergelegen ruimtes, waarin adviserende en begeleidende hulp wordt geboden, worden zo voorzien van natuurlijk daglicht en de nodige privacy.
De noordoostgevel bestaat volledig uit glas en opent zich naar het landschap. De beleving van alle seizoenen is het uitgangspunt. Een stelsel van terrassen met verspringende vlonders biedt uitzicht op het water dat omzoomd is door een rietkraag. Een overgangszone in de vorm van verspringende pergola’s laat binnen en buiten vloeiend in elkaar overlopen. De pergola’s bieden beschutting tegen zon en fel daglicht, dat veel bezoekers niet kunnen verdragen.
Naast een zorgcentrum zal het Maggie’s Centre ook bestaan uit een ‘Research, E-Health & Education Centre'. Dit deel bevindt zich in de westvleugel en beschikt over een eigen ingang. De basis van het gebouw is een flexibele kolommenstructuur, die berekend is op toekomstige functiewijzigingen. Ruimtes kunnen worden gekoppeld en kunnen multifunctioneel worden gebruikt.
Drie miljoen
In totaal is er drie miljoen euro nodig voor de realisatie van het Maggie’s Centre Groningen. Eén miljoen is inmiddels al opgehaald,
meldde RTV Noord
deze week.
https://youtu.be/ciV73EGVIWU
Trefwoorden
maggie's centre
zorg
marlies rohmer architects
piet oudolf
marlies rohmer
groningen
charles jencks
umcg
Best gelezen
1
Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd
dinsdag, 13 mei
2
Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna
woensdag, 14 mei
3
Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML
vrijdag, 16 mei
4
Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren
donderdag, 15 mei
5
Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur
maandag, 12 mei
Gerelateerde nieuwsberichten
Vossius Gymnasium verbouwd door Marlies Rohmer met passend antwoord
2 maart 2021
Eerste Maggie's Centre van Nederland in gebruik genomen
10 juli 2024
Lageropgeleiden helpen meer in omgeving
23 november 2018
Ontwerpers Maggie's Centre Groningen bekend
6 december 2016
Maggie's Centre OMA geopend
3 oktober 2011
Schotse architectuurprijs voor Maggie's Center
21 november 2006
Tweede Stirling Prize voor Richard Rogers
19 oktober 2009
Paviljoen voor chemokuur in buitenlucht
4 september 2015
Koninklijke onderscheiding voor Piet Oudolf
29 oktober 2018
Overdekte markthal in de luwte van de Groningse Grote Markt
2 november 2018
Sportcentrum Europapark open voor publiek
14 november 2018
Architectuurhistoricus Charles Jencks (80) overleden
15 oktober 2019
KAAN Architecten geselecteerd voor onderwijscentrum RuG
9 maart 2020
Beeldessay – van Groninger Museum tot Groninger Forum – 25 jaar architectuur
3 juli 2020
Team Felixx maakt plan Healthy Ageing Campus UMCG en RuG
2 oktober 2020
Tentoonstelling over Piet Oudolf en LOLA Landscape in Schunck
4 mei 2021
Woonhuis Charles Jencks wordt museum en archief
17 juni 2021
Bouw studentenwoontoren bij UMCG in Groningen van start
18 juni 2021
KAAN Architecten presenteert ontwerp Onderwijscentrum RuG
3 september 2021
Eerste paal Universitair Centrum voor Psychiatrie Groningen geslagen
29 april 2022
Piet Oudolf ontvangt Sikkens Prize 2022
3 oktober 2022
Elephant en Taller ontwerpen permanente huisvesting University College Groningen
10 oktober 2022
Nieuw busknooppunt bij UMCG Groningen in gebruik genomen
20 oktober 2022
Bouw eerste Maggie's Centre in Nederland gaat van start
9 januari 2023
Vossius Gymnasium verbouwd door Marlies Rohmer met passend antwoord
2 maart 2021
Eerste Maggie's Centre van Nederland in gebruik genomen
10 juli 2024
Lageropgeleiden helpen meer in omgeving
23 november 2018
Ontwerpers Maggie's Centre Groningen bekend
6 december 2016
Maggie's Centre OMA geopend
3 oktober 2011
Schotse architectuurprijs voor Maggie's Center
21 november 2006
Tweede Stirling Prize voor Richard Rogers
19 oktober 2009
Paviljoen voor chemokuur in buitenlucht
4 september 2015
Koninklijke onderscheiding voor Piet Oudolf
29 oktober 2018
Overdekte markthal in de luwte van de Groningse Grote Markt
2 november 2018
Sportcentrum Europapark open voor publiek
14 november 2018
Architectuurhistoricus Charles Jencks (80) overleden
15 oktober 2019
KAAN Architecten geselecteerd voor onderwijscentrum RuG
9 maart 2020
Beeldessay – van Groninger Museum tot Groninger Forum – 25 jaar architectuur
3 juli 2020
Team Felixx maakt plan Healthy Ageing Campus UMCG en RuG
2 oktober 2020
Tentoonstelling over Piet Oudolf en LOLA Landscape in Schunck
4 mei 2021
Woonhuis Charles Jencks wordt museum en archief
17 juni 2021
Bouw studentenwoontoren bij UMCG in Groningen van start
18 juni 2021
KAAN Architecten presenteert ontwerp Onderwijscentrum RuG
3 september 2021
Eerste paal Universitair Centrum voor Psychiatrie Groningen geslagen
29 april 2022
Piet Oudolf ontvangt Sikkens Prize 2022
3 oktober 2022
Elephant en Taller ontwerpen permanente huisvesting University College Groningen
10 oktober 2022
Nieuw busknooppunt bij UMCG Groningen in gebruik genomen
20 oktober 2022
Bouw eerste Maggie's Centre in Nederland gaat van start
9 januari 2023
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Stuur nu jullie project in voor de prijs voor Kantoorgebouw van het Jaar 2025
23 minuten geleden
Hebben jullie een kantoorgebouw in Nederland ontworpen dat in de periode van 1 september 2024 tot en met 31 augustus 2025 opgeleverd of voltooid is? Stuur dat dan nu in voor de Architectenweb Awards 2025! Deadline is 27 juni 2025.
Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML
16 mei, 2:00
ASML, gemeente Eindhoven, Nudus en Sweco Architects hebben het Voorlopig Ontwerp Stedenbouwkundig Plan gepresenteerd voor een mogelijke uitbreiding van ASML aan de noordzijde van de Brainport Industries Campus.
Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal
15 mei, 12:15
Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.
Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam
15 mei, 11:31
Op zaterdag 7 juni wordt de architectuurgids Gebouwen door Vrouwen: Rotterdam gepresenteerd. In het boek zijn vijftig Rotterdamse gebouwen te zien die door vrouwen zijn ontworpen, of waar ze een flinke bijdrage aan hebben geleverd.
Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen
15 mei, 1:29
Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.
PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050
15 mei, 10:04
Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.
MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes
14 mei, 5:51
De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.
Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen
14 mei, 9:39
Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland: aanleg windmolens op land stokt
13 mei, 12:03
Volgens de RVO is vorig jaar maar voor 127 megawatt aan windmolens bijgebouwd.
Sociale veiligheid TU Delft volgens peiling nog ver te zoeken
12 mei, 5:20
Van de ruim vijfhonderd medewerkers die de vragenlijst invulden, zegt 43 procent in het afgelopen jaar grensoverschrijdend gedrag te hebben ervaren.
Ga naar het nieuws-archief
Ronnie Weessies
Redacteur
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur