‘Oudere ouderen’ probleem voor krimpregio's

16 juli 2013, 11:48

Nederland kan een dubbele vergrijzing tegemoet zien. Dat is goed nieuws voor bijvoorbeeld de vrijetijdssector, maar geeft vooral in de krimpgebieden problemen in de zorgsector en op de woningmarkt, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Het aandeel 65-plussers in de Nederlandse bevolking neemt naar verwachting toe van zestien procent in 2012 tot vijfentwintig procent in 2040; daarbinnen stijgt vooral het aantal ‘oudere ouderen’ sterk: in 2040 is veertien procent van de Nederlandse bevolking 75-plusser. Die voorspelling doet het PBL in zijn vandaag verschenen rapport ‘Vergrijzing en Ruimte: gevolgen voor de woningmarkt, vrijetijdsbesteding, mobiliteit en regionale economie’.

Verscherpte verschillen
De huidige ‘jonge ouderen’ (65-75 jaar) zijn volgens het rapport van het PBL veel actiever en kapitaalkrachtiger dan eerdere generaties ouderen. Dat kan positieve gevolgen hebben als bestedingen aan vrijetijdsactiviteiten en een verlichting van de ochtendspits doordat de, weliswaar mobielere, ouderen verspreider reizen. Slecht nieuws is er vooral voor de krimpregio’s op het platteland. Hier veroorzaakt vergrijzing het meeste pijn, zowel in de zorgsector als op de woningmarkt. Vergrijzing gaat de verschillen tussen stad en platteland verscherpen, voorspelt het rapport. In absolute aantallen wonen de meeste ouderen in de steden, en met name in de Randstad. Relatief gezien neemt het aandeel ouderen juist het meest toe op het platteland, in veel gemeenten tot meer dan dertig procent van de bevolking. Vooral krimpregio’s vergrijzen snel doordat tegelijkertijd de jongeren naar de steden verhuizen.

Woningmarkt
Op de woningmarkt zijn ouderen volgens het planbureau duidelijk minder actief geworden. Mede door hun toegenomen eigenwoningbezit willen zij nauwelijks nog verhuizen. Over tien tot vijftien jaar komen er langzamerhand veel woningen van babyboomers vrij, vooral door overlijden. Zonder ingrijpen kan het dan toenemende woningaanbod leiden tot verdere waardedaling van woningen, grotere verhuurbaarheidsproblemen en een groeiende leegstand, stelt het PBL. Het planbureau ziet hier vooral dreigende wolken boven de (toekomstige) krimpregio’s. Daar staat tegenover in de Randstad meer vrijkomende woningen van babyboomers de doorstroming op de woningmarkt kan gaan verbeteren.

Zorgverlening
Dat ook een steeds kleiner aandeel van de Nederlandse bevolking tot de potentiële beroepsbevolking behoort, heeft nadelige gevolgen voor zowel het financiële draagvlak voor sociale voorzieningen, als de leefbaarheid van het platteland. De sterkst vergrijzende delen van Nederland zullen het meest te lijden hebben van de krimpende beroepsbevolking waaruit de zorg- en andere dienstverleners zouden moeten komen. Volgens het PBL kan op korte termijn - als de nieuwe golf ouderen nog relatief minder hulpbehoevend zijn – horizontale mantelzorg veel opvang bieden. Op langere termijn kunnen investeringen in technologische oplossingen, zoals domotica, en organisatorische oplossingen, zoals ambulante diensten en zorgcoöperaties ervoor zorgen dat ouderen langer in hun dorp blijven wonen. Paradoxaal genoeg, stelt het planbureau, komen technologische investeringen eerder van de grond in regio’s met een hogere bevolkingsdichtheid (en daarmee groter draagvlak) dan in plattelandsregio’s waar de urgentie juist groter is. “De opgaven van vergrijzing en demografische krimp stapelen zich in deze regio’s”, aldus het PBL.

Trefwoorden

krimpregio pbl woningmarkt woningaanbod krimp zorg krimpgebieden mobiliteit vergrijzing planbureau voor de leefomgeving

1	Groen licht in Haarlem voor groot woningbouwproject Spaarnepoort woensdag, 9 april
2	Nieuwe stappen in herontwikkelingsplan voormalig industriële locatie in Maastricht dinsdag, 8 april
3	Rotterdam krijgt nieuw Collectiecentrum in Zevenkamp woensdag, 9 april
4	Twee rijksmonumentale pakhuizen met zorg verbouwd en verduurzaamd door Studio Groen+Schild dinsdag, 8 april
5	Een galerie waar wonen en tentoonstellen in elkaar overvloeien donderdag, 10 april

Gerelateerde nieuwsberichten

'Leegstand dreigt op het platteland'

7 maart 2014

Bevolkingkrimp Limburg tot stilstand gekomen

28 augustus 2013

Kabinet stimuleert bouw 'mantelzorgwoning'

5 juni 2014

Waarde serviceflats soms paar honderd euro

18 juli 2013

'Huizenprijzen dalen met 5,5 procent'

26 juli 2013

'Ouderen willen huis uit voor seniorenwoning'

22 juli 2013

Krimp-provincies willen nieuwe koers

23 juni 2016

Video: Het grijze goud

7 februari 2014

'Verpleeghuizen verspillen miljard per jaar'

6 maart 2015

Overijssel krimpt sneller dan rest Nederland

30 mei 2013

Flexibele herontwikkeling St. Anna-terrein Venray

19 december 2012

Steeds meer mensen die alleen wonen

23 april 2013

Barchem zet dorp met succes te koop

31 mei 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Samenwerkingsverband VORM wint tender wooncomplex Zaandam

11 april, 3:57

Met project POOORT heeft het samenwerkingsverband van VORM de tender gewonnen voor de bouw van 320 woningen in Zaandam. In de voorgestelde bebouwing heeft KAW drie karakteristieke poorten getekend die toegang bieden tot een autovrij binnengebied.

VenhoevenCS verrijkt campus TU/e met woongebouwen in moderne traditie

11 april, 9:00

Aan de noorzijde van de campus van de TU Eindhoven is een nieuw ensemble gerealiseerd naar ontwerp van VenhoevenCS, bestaande uit twee schijven en een laagbouw ertussen.

Een galerie waar wonen en tentoonstellen in elkaar overvloeien

10 april, 3:31

De Jan van Hoof Galerie in ’s-Hertogenbosch is een bijzondere combinatie van galerie en woonhuis. Reset Architecture en Thomas Kemme Architecten kregen de opdracht om de keuken aan te pakken en een centrale, informele ontmoetingsplek te creëren.

Laatste fase in grote gebiedsontwikkeling Merwehoofd gestart

10 april, 2:27

In Papendrecht is gestart met de bouw van appartementengebouw Merwestate. De woontoren is een ontwikkeling van VOF Merwehoofd (VORM en BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling); het ontwerp is gemaakt door Rudy Uytenhaak + Partners Architecten.

Keijzer wil soepeler huurregels om hogere huren mogelijk te maken

10 april, 5:51

Op die manier wil ze de verkoop van huurwoningen tegengaan, schrijft de BBB-minister in een brief aan de Tweede Kamer.

Nieuw ziekenhuis Roosendaal mag er komen, met aanpassingen

9 april, 4:54

Ziekenhuis Bravis mag definitief een nieuwe locatie in Roosendaal bouwen. De Raad van State wil wel dat het gebouw iets kleiner wordt.

Broekbakema wint tender voor nieuwe cleanroom van TU Eindhoven

8 april, 11:45

Het gebouw wordt een innovatief centrum voor onderzoek rond nanofabricage. Broekbakema formuleerde voor het ontwerp een duidelijke visie in de Layers of Brand, vertelt het bureau.