‘Oudere ouderen’ probleem voor krimpregio's

16 juli 2013, 11:48

Nederland kan een dubbele vergrijzing tegemoet zien. Dat is goed nieuws voor bijvoorbeeld de vrijetijdssector, maar geeft vooral in de krimpgebieden problemen in de zorgsector en op de woningmarkt, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Het aandeel 65-plussers in de Nederlandse bevolking neemt naar verwachting toe van zestien procent in 2012 tot vijfentwintig procent in 2040; daarbinnen stijgt vooral het aantal ‘oudere ouderen’ sterk: in 2040 is veertien procent van de Nederlandse bevolking 75-plusser. Die voorspelling doet het PBL in zijn vandaag verschenen rapport ‘Vergrijzing en Ruimte: gevolgen voor de woningmarkt, vrijetijdsbesteding, mobiliteit en regionale economie’.

Verscherpte verschillen
De huidige ‘jonge ouderen’ (65-75 jaar) zijn volgens het rapport van het PBL veel actiever en kapitaalkrachtiger dan eerdere generaties ouderen. Dat kan positieve gevolgen hebben als bestedingen aan vrijetijdsactiviteiten en een verlichting van de ochtendspits doordat de, weliswaar mobielere, ouderen verspreider reizen. Slecht nieuws is er vooral voor de krimpregio’s op het platteland. Hier veroorzaakt vergrijzing het meeste pijn, zowel in de zorgsector als op de woningmarkt. Vergrijzing gaat de verschillen tussen stad en platteland verscherpen, voorspelt het rapport. In absolute aantallen wonen de meeste ouderen in de steden, en met name in de Randstad. Relatief gezien neemt het aandeel ouderen juist het meest toe op het platteland, in veel gemeenten tot meer dan dertig procent van de bevolking. Vooral krimpregio’s vergrijzen snel doordat tegelijkertijd de jongeren naar de steden verhuizen.

Woningmarkt
Op de woningmarkt zijn ouderen volgens het planbureau duidelijk minder actief geworden. Mede door hun toegenomen eigenwoningbezit willen zij nauwelijks nog verhuizen. Over tien tot vijftien jaar komen er langzamerhand veel woningen van babyboomers vrij, vooral door overlijden. Zonder ingrijpen kan het dan toenemende woningaanbod leiden tot verdere waardedaling van woningen, grotere verhuurbaarheidsproblemen en een groeiende leegstand, stelt het PBL. Het planbureau ziet hier vooral dreigende wolken boven de (toekomstige) krimpregio’s. Daar staat tegenover in de Randstad meer vrijkomende woningen van babyboomers de doorstroming op de woningmarkt kan gaan verbeteren.

Zorgverlening
Dat ook een steeds kleiner aandeel van de Nederlandse bevolking tot de potentiële beroepsbevolking behoort, heeft nadelige gevolgen voor zowel het financiële draagvlak voor sociale voorzieningen, als de leefbaarheid van het platteland. De sterkst vergrijzende delen van Nederland zullen het meest te lijden hebben van de krimpende beroepsbevolking waaruit de zorg- en andere dienstverleners zouden moeten komen. Volgens het PBL kan op korte termijn - als de nieuwe golf ouderen nog relatief minder hulpbehoevend zijn – horizontale mantelzorg veel opvang bieden. Op langere termijn kunnen investeringen in technologische oplossingen, zoals domotica, en organisatorische oplossingen, zoals ambulante diensten en zorgcoöperaties ervoor zorgen dat ouderen langer in hun dorp blijven wonen. Paradoxaal genoeg, stelt het planbureau, komen technologische investeringen eerder van de grond in regio’s met een hogere bevolkingsdichtheid (en daarmee groter draagvlak) dan in plattelandsregio’s waar de urgentie juist groter is. “De opgaven van vergrijzing en demografische krimp stapelen zich in deze regio’s”, aldus het PBL.

Trefwoorden

krimpregio pbl woningmarkt woningaanbod krimp zorg krimpgebieden mobiliteit vergrijzing planbureau voor de leefomgeving

1	Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken vrijdag, 28 november
2	Nieuw voorstel voor renovatie en uitbreiding De Kuip woensdag, 26 november
3	MORE Architecture en Studio Nauta ontwerpen woontoren midden op Katendrecht donderdag, 27 november
4	Gemeenteraad stelt gebiedsvisie voor Bussum-Zuid vast donderdag, 27 november
5	Schiphol investeert tien miljard in nieuwe terminal en andere infrastructuur woensdag, 26 november

Gerelateerde nieuwsberichten

'Leegstand dreigt op het platteland'

7 maart 2014

Bevolkingkrimp Limburg tot stilstand gekomen

28 augustus 2013

Kabinet stimuleert bouw 'mantelzorgwoning'

5 juni 2014

Waarde serviceflats soms paar honderd euro

18 juli 2013

'Huizenprijzen dalen met 5,5 procent'

26 juli 2013

'Ouderen willen huis uit voor seniorenwoning'

22 juli 2013

Krimp-provincies willen nieuwe koers

23 juni 2016

Video: Het grijze goud

7 februari 2014

'Verpleeghuizen verspillen miljard per jaar'

6 maart 2015

Overijssel krimpt sneller dan rest Nederland

30 mei 2013

Flexibele herontwikkeling St. Anna-terrein Venray

19 december 2012

Steeds meer mensen die alleen wonen

23 april 2013

Barchem zet dorp met succes te koop

31 mei 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nederlands Fotomuseum toont fotografische verbeelding van Rotterdam

3 uur geleden

Op 7 februari opent het Nederlands Fotomuseum zijn deuren in het voormalige pakhuis Santos in Rotterdam. Een van de openingstentoonstellingen is Rotterdam in focus. Fotografie van de stad 1843.

Vocus Architecten verbouwt historische tramremise tot supermarkt

4 uur geleden

In Elburg heeft Vocus Architecten een voormalige tramremise getransformeerd tot supermarkt. De twee historische bouwdelen uit het einde van de achttiende eeuw zijn gerenoveerd en er is een nieuw entreegebouw aan het complex toegevoegd.

Veel Nederlandse winnaars bij de Archello Awards 2025

Vandaag, 12:00

Vooral in de categorieën rond woningbouw, scholenbouw en publieke gebouwen wisten Nederlandse bureaus veel prijzen te winnen.

Ibelings van Tilburg geeft boerderij met monumentale schuur in Zoetermeer woonbestemming

Vandaag, 11:34

Het woonhuis behield zijn functie, in de monumentale Groningse driekapsschuur zijn tien woningen gerealiseerd en op het erf achter de schuur is een houten schuurwoning gebouwd, mede om het plan financieel levensvatbaar te maken.

Gelderland wil duurzame ‘havenhub’ aanleggen bij IJzendoorn

Vandaag, 13:13

Bij een Clean Energy Hub kunnen binnenvaartschepen schonere brandstoffen zoals bio-LNG bunkeren en groene stroom laden.

Schoof ziet actiepunten in klimaatadvies burgerberaad

Vandaag, 10:22

De demissionair premier herkent de wens van het kabinet voor een ‘haalbaar en betaalbaar’ klimaatbeleid in de aanbevelingen van 175 burgers.

Besluit over verdwijnen dorp Moerdijk halfjaar uitgesteld

Gisteren, 15:27

Het Rijk en de provincie Noord-Brabant willen pas in juni een besluit nemen over uitbreiding van het haven- en industriegebied in Moerdijk.

Amsterdam overweegt hogere toeristenbelasting in herbestemming panden te stoppen

Gisteren, 10:30

Het stadsbestuur overweegt de toeristenbelasting te verhogen als de landelijke btw-verhoging niet leidt tot een daling van het aantal toeristenovernachtingen.

Amsterdam zoekt vastgoedpartij die 'werkcorporatie' wil opzetten

28 november, 5:16

De Werkcorporatie Amsterdam moet helpen om kleinschalige en betaalbare bedrijfsruimtes voor bijvoorbeeld meubelmakers en loodgieters in de stad te realiseren.