‘Meer aandacht voor cultuurhistorie lege kantoren’

13 maart 2013, 17:43

De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) wil dat er bij de discussie over leegstand in kantoren meer aandacht komt voor de cultuurhistorische waarde van de gebouwen. Om hier een begin mee te maken, heeft de dienst een cultuurhistorische quickscan laten maken van de kantorenvoorraad sinds 1945.

Volgens de laatste officiële metingen bedraagt de kantorenleegstand in Nederland 7,8 miljoen vierkante meter. Dat roept een hoop discussie op, met name over het transformatiepotentieel en de vraag ‘slopen of niet slopen?’ Volgens Erik Kleijn, hoofd gebouwd erfgoed bij de RCE en met het Nationaal Programma Herbestemming opdrachtgever voor de quickscan, ligt de focus in het debat nogal eenzijdig op het financiële rendement van een gebouw. “Er zijn genoeg andere aspecten waarop je waarde kunt toekennen aan een kantoorpand”, zegt Kleijn tegen Architectenweb. “De gebouwen representeren verschillende periodes, waarin allerlei veranderingen plaatsvonden. Bijvoorbeeld op sociaal gebied, maar ook in de manier van werken en de wijze waarop bedrijven en instanties zich aan de omgeving presenteerden. Die context kun je meewegen.” Op die manier krijgen kantoorgebouwen meer betekenis dan de anonieme dozen waarvoor veel mensen ze houden, denkt Kleijn. “Als je de geschiedenis induikt, kun je verklaringen vinden waarom een gebouw er op een bepaalde manier uitziet. Neem bijvoorbeeld de jaren zeventig, toen de energiecrisis veel invloed had op het materiaalgebruik.” Tien jaar
De quickscan is met name gericht op de naoorlogse kantorenbouw, toen het leeuwendeel van de huidige voorraad (tweederde verrees tussen 1980 en 2010) werd gebouwd. De periode sinds 1945 is verdeeld in tijdvakken van tien jaar. Opvallend zijn de grote verschillen per decennium tussen hoe er gedacht werd over bijvoorbeeld de inrichting van kantoren of de bepaling van hun locatie. “Dat weerspiegelt de enorme maatschappelijke en bedrijfskundige veranderingen sinds 1945”, zegt Kleijn. “Dus het lijkt me correct.” “Om de kantoren per decennium te bekijken is een pragmatische keuze en die blijft natuurlijk arbitrair, maar voor een quickscan volstaat die. Wat mij betreft komt er een vervolgstudie, waarbij een universiteit of andere onderzoeksinstelling de zaken verder kan verdiepen.” De RCE heeft met haar initiatief niet de bedoeling om kantoorgebouwen te gaan beschermen, benadrukt Kleijn. “We willen er puur de discussie mee stimuleren. Het zou een enorm winstpunt zijn als er vanuit cultuurhistorisch perspectief naar het leegstandsvraagstuk gekeken wordt.”

Trefwoorden

kantoren rijksdienst voor cultureel erfgoed transformatie herbestemming quickscan historie renovatie

1	Het Binnenhof – Gebouw C krijgt onder houten dakspanten extra werkplekken woensdag, 18 juni
2	Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel woensdag, 18 juni
3	Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen dinsdag, 17 juni
4	Arons en Gelauff en Civic Architects presenteren ontwerp The Emerald in Bajeskwartier dinsdag, 17 juni
5	Voormalige telefooncentrale herbestemd tot woon-werkgebouw met optopping woensdag, 18 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

Rijksbouwmeester: Nederland is uitgebouwd

23 september 2013

Extra subsidie voor herbestemming

18 april 2013

'Nederland bouwt lukraak kantoren'

22 april 2013

Leegstand kantoren verder opgelopen

25 februari 2014

Publicatie onderzoek naar waarde erfgoed

14 maart 2013

PvdA wil afwaardering lege kantoren

5 juni 2013

Geen verplichte afwaardering lege kantoren

6 juni 2013

'Leegstaande gebouwen naar gemeente'

18 november 2013

Kantoorlocatie Hoofddorp wordt woongebied

6 juni 2012

Amsterdam wil af van leegstaande kantoren

15 juni 2011

Studentencomplex voor Sloterdijk-gebied

19 december 2011

Schultz pleit voor rem op kantorenbouw

8 maart 2011

Sylvia Pijnenborg: “Slopen kan altijd nog”

12 maart 2013

Glazen balkons voor transformatie kantoorcomplex

7 september 2012

Den Haag wil woningen in leegstaande kantoren

24 oktober 2012

Rijk zoekt lege kantoren voor woningpilot

15 februari 2012

'Transformatie van kantoren gaat niet vanzelf'

14 oktober 2011

Handleiding voor transformatie kantoren

22 februari 2012

Ontbijten over transformatie kantoren en gebieden

25 februari 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Raad bepleit snellere omslag duurzame woningbouw, naast snelheid en betaabaarheid

Gisteren, 17:58

Bij de ambitie van kabinetten om 100.000 woningen per jaar te bouwen, raakt de aandacht voor duurzaamheid op de achtergrond. De raad bepleit in een advies dat de rijksoverheid richting geeft aan de omslag naar bouwen met duurzame materialen.

VORM en NS Stations tekenen overeenkomst voor deelgebied 3 Wisselspoor Utrecht

Gisteren, 11:18

VORM gaat deelgebied 3 van het herontwikkelingsgebied Wisselspoor in Utrecht herontwikkelen. In het gebied komen 512 woningen, een aantal parken en andere vormen van openbare ruimte.

Nog 5 dagen om jullie projecten in te sturen voor de Architectenweb Awards 2025!

Gisteren, 08:45

Eind deze week, om vrijdagavond 27 juni 2025, sluit de inzendtermijn voor de Architectenweb Awards 2025. Hebben jullie afgelopen jaar een project afgerond waar jullie trots op zijn? Stuur dat dan nu in!

Team aan de Schie geselecteerd voor volgende fase binnenstadscampus Erasmus MC

20 juni, 9:34

De aanbesteding voor de volgende fase van de binnenstadscampus van Erasmus MC in Rotterdam is gewonnen door Team aan de Schie, een combinatie van Vakwerk Architecten en Cepezed.

Koopwoningen bijna 10 procent duurder dan jaar eerder, stijging vlakt af

Gisteren, 10:46

Bestaande koopwoningen waren in mei 9,7 procent duurder dan in dezelfde maand vorig jaar. Dat melden het CBS en het Kadaster.

Prominente ontwikkelaars committeren zich aan bouw biobased woningen

19 juni, 9:42

Acht ontwikkelaars hebben afgesproken dat in 2028 minstens dertig procent van hun nieuwbouwwoningen tot vijf bouwlagen biobased zal zijn.

BoogieWood winnaar van de eerste Gouden Hijskraan

18 juni, 5:31

Op de vastgoedbeurs Provada heeft de gemeente Den Haag de Gouden Hijskraan 2025 uitgereikt aan het woningbouwproject BoogieWood.

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

18 juni, 10:09

Het warmtebedrijf moet inwoners van de Hofstad helpen om te stoppen met het gebruik van aardgas.

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

17 juni, 11:43

Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die heeft onderzocht hoe het kon gebeuren dat alle hellingen op 26 mei 2024 inzakten.

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

17 juni, 10:59

De gemeente wist niet dat de bouw van de vorig jaar ingestorte parkeergarage op sommige punten anders was uitgevoerd en deed daarom geen extra controles.

Ga naar het nieuws-archief