‘Meer aandacht voor cultuurhistorie lege kantoren’

13 maart 2013, 17:43

De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) wil dat er bij de discussie over leegstand in kantoren meer aandacht komt voor de cultuurhistorische waarde van de gebouwen. Om hier een begin mee te maken, heeft de dienst een cultuurhistorische quickscan laten maken van de kantorenvoorraad sinds 1945.

Volgens de laatste officiële metingen bedraagt de kantorenleegstand in Nederland 7,8 miljoen vierkante meter. Dat roept een hoop discussie op, met name over het transformatiepotentieel en de vraag ‘slopen of niet slopen?’ Volgens Erik Kleijn, hoofd gebouwd erfgoed bij de RCE en met het Nationaal Programma Herbestemming opdrachtgever voor de quickscan, ligt de focus in het debat nogal eenzijdig op het financiële rendement van een gebouw. “Er zijn genoeg andere aspecten waarop je waarde kunt toekennen aan een kantoorpand”, zegt Kleijn tegen Architectenweb. “De gebouwen representeren verschillende periodes, waarin allerlei veranderingen plaatsvonden. Bijvoorbeeld op sociaal gebied, maar ook in de manier van werken en de wijze waarop bedrijven en instanties zich aan de omgeving presenteerden. Die context kun je meewegen.” Op die manier krijgen kantoorgebouwen meer betekenis dan de anonieme dozen waarvoor veel mensen ze houden, denkt Kleijn. “Als je de geschiedenis induikt, kun je verklaringen vinden waarom een gebouw er op een bepaalde manier uitziet. Neem bijvoorbeeld de jaren zeventig, toen de energiecrisis veel invloed had op het materiaalgebruik.” Tien jaar
De quickscan is met name gericht op de naoorlogse kantorenbouw, toen het leeuwendeel van de huidige voorraad (tweederde verrees tussen 1980 en 2010) werd gebouwd. De periode sinds 1945 is verdeeld in tijdvakken van tien jaar. Opvallend zijn de grote verschillen per decennium tussen hoe er gedacht werd over bijvoorbeeld de inrichting van kantoren of de bepaling van hun locatie. “Dat weerspiegelt de enorme maatschappelijke en bedrijfskundige veranderingen sinds 1945”, zegt Kleijn. “Dus het lijkt me correct.” “Om de kantoren per decennium te bekijken is een pragmatische keuze en die blijft natuurlijk arbitrair, maar voor een quickscan volstaat die. Wat mij betreft komt er een vervolgstudie, waarbij een universiteit of andere onderzoeksinstelling de zaken verder kan verdiepen.” De RCE heeft met haar initiatief niet de bedoeling om kantoorgebouwen te gaan beschermen, benadrukt Kleijn. “We willen er puur de discussie mee stimuleren. Het zou een enorm winstpunt zijn als er vanuit cultuurhistorisch perspectief naar het leegstandsvraagstuk gekeken wordt.”

Trefwoorden

kantoren rijksdienst voor cultureel erfgoed transformatie herbestemming quickscan historie renovatie

1	Gemeente Haarlemmermeer kiest plan Ons Erf voor deelgebied Lincolnpark Hoofddorp woensdag, 3 december
2	De mythe van de architect dinsdag, 2 december
3	Veel Nederlandse winnaars bij de Archello Awards 2025 dinsdag, 2 december
4	Ibelings van Tilburg geeft boerderij met monumentale schuur in Zoetermeer woonbestemming dinsdag, 2 december
5	Nederlands Fotomuseum toont fotografische verbeelding van Rotterdam dinsdag, 2 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Rijksbouwmeester: Nederland is uitgebouwd

23 september 2013

Extra subsidie voor herbestemming

18 april 2013

'Nederland bouwt lukraak kantoren'

22 april 2013

Leegstand kantoren verder opgelopen

25 februari 2014

Publicatie onderzoek naar waarde erfgoed

14 maart 2013

PvdA wil afwaardering lege kantoren

5 juni 2013

Geen verplichte afwaardering lege kantoren

6 juni 2013

'Leegstaande gebouwen naar gemeente'

18 november 2013

Kantoorlocatie Hoofddorp wordt woongebied

6 juni 2012

Amsterdam wil af van leegstaande kantoren

15 juni 2011

Studentencomplex voor Sloterdijk-gebied

19 december 2011

Schultz pleit voor rem op kantorenbouw

8 maart 2011

Sylvia Pijnenborg: “Slopen kan altijd nog”

12 maart 2013

Glazen balkons voor transformatie kantoorcomplex

7 september 2012

Den Haag wil woningen in leegstaande kantoren

24 oktober 2012

Rijk zoekt lege kantoren voor woningpilot

15 februari 2012

'Transformatie van kantoren gaat niet vanzelf'

14 oktober 2011

Handleiding voor transformatie kantoren

22 februari 2012

Ontbijten over transformatie kantoren en gebieden

25 februari 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Amsterdam schrijft architectenprijsvraag uit voor nieuwbouw theater De Meervaart

Gisteren, 16:45

Behalve het nieuwe gebouw, dat in een hoek van de Sloterplas komt te staan, behelst de prijsvraag ook een herinrichting van de zuidwestoever van het meer.

Barcode Architects presenteert opgeleverd stadskantoor van Dresden

Gisteren, 14:53

Het door Barcode Architects en Tchoban Voss Architekten ontworpen stadskantoor van Dresden is geopend. Het 34.000 vierkante meter omvattend gebouw maakt deel uit van de vernieuwing van het Ferdinandplatz in het centrum van de Duitse stad.

MIX architectuur en MAAK space ontwerpen landschappelijk woonveld in Leidschendam

Gisteren, 13:45

MIX architectuur en MAAK space ontwierpen in opdracht van ontwikkelaar Blauwhoed een landschappelijk woonveld met 64 grondgebonden woningen dat onderdeel is van de gebiedsontwikkeling Vlietvoorde in Leidschendam.

Nieuwbouw Algemeen Ziekenhuis Diest in gebruik genomen

Gisteren, 11:55

Het door archipelago ontworpen gebouw wordt omringd door groen, een conditie waarvan gebruik is gemaakt door veel uitzicht te creëren. Ook is op het maaiveld een colonnade gerealiseerd, die de overgang van binnen naar buiten verzacht.