‘Meer aandacht voor cultuurhistorie lege kantoren’

13 maart 2013, 17:43

De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) wil dat er bij de discussie over leegstand in kantoren meer aandacht komt voor de cultuurhistorische waarde van de gebouwen. Om hier een begin mee te maken, heeft de dienst een cultuurhistorische quickscan laten maken van de kantorenvoorraad sinds 1945.

Volgens de laatste officiële metingen bedraagt de kantorenleegstand in Nederland 7,8 miljoen vierkante meter. Dat roept een hoop discussie op, met name over het transformatiepotentieel en de vraag ‘slopen of niet slopen?’ Volgens Erik Kleijn, hoofd gebouwd erfgoed bij de RCE en met het Nationaal Programma Herbestemming opdrachtgever voor de quickscan, ligt de focus in het debat nogal eenzijdig op het financiële rendement van een gebouw. “Er zijn genoeg andere aspecten waarop je waarde kunt toekennen aan een kantoorpand”, zegt Kleijn tegen Architectenweb. “De gebouwen representeren verschillende periodes, waarin allerlei veranderingen plaatsvonden. Bijvoorbeeld op sociaal gebied, maar ook in de manier van werken en de wijze waarop bedrijven en instanties zich aan de omgeving presenteerden. Die context kun je meewegen.” Op die manier krijgen kantoorgebouwen meer betekenis dan de anonieme dozen waarvoor veel mensen ze houden, denkt Kleijn. “Als je de geschiedenis induikt, kun je verklaringen vinden waarom een gebouw er op een bepaalde manier uitziet. Neem bijvoorbeeld de jaren zeventig, toen de energiecrisis veel invloed had op het materiaalgebruik.” Tien jaar
De quickscan is met name gericht op de naoorlogse kantorenbouw, toen het leeuwendeel van de huidige voorraad (tweederde verrees tussen 1980 en 2010) werd gebouwd. De periode sinds 1945 is verdeeld in tijdvakken van tien jaar. Opvallend zijn de grote verschillen per decennium tussen hoe er gedacht werd over bijvoorbeeld de inrichting van kantoren of de bepaling van hun locatie. “Dat weerspiegelt de enorme maatschappelijke en bedrijfskundige veranderingen sinds 1945”, zegt Kleijn. “Dus het lijkt me correct.” “Om de kantoren per decennium te bekijken is een pragmatische keuze en die blijft natuurlijk arbitrair, maar voor een quickscan volstaat die. Wat mij betreft komt er een vervolgstudie, waarbij een universiteit of andere onderzoeksinstelling de zaken verder kan verdiepen.” De RCE heeft met haar initiatief niet de bedoeling om kantoorgebouwen te gaan beschermen, benadrukt Kleijn. “We willen er puur de discussie mee stimuleren. Het zou een enorm winstpunt zijn als er vanuit cultuurhistorisch perspectief naar het leegstandsvraagstuk gekeken wordt.”

Trefwoorden

kantoren rijksdienst voor cultureel erfgoed transformatie herbestemming quickscan historie renovatie

1	Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op maandag, 13 oktober
2	David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid woensdag, 15 oktober
3	Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch maandag, 13 oktober
4	Kantoorgebouw door Arthur Staal aan de Schinkel gerenoveerd en uitgebreid woensdag, 15 oktober
5	Gezicht van de tijd woensdag, 15 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Rijksbouwmeester: Nederland is uitgebouwd

23 september 2013

Extra subsidie voor herbestemming

18 april 2013

'Nederland bouwt lukraak kantoren'

22 april 2013

Leegstand kantoren verder opgelopen

25 februari 2014

Publicatie onderzoek naar waarde erfgoed

14 maart 2013

PvdA wil afwaardering lege kantoren

5 juni 2013

Geen verplichte afwaardering lege kantoren

6 juni 2013

'Leegstaande gebouwen naar gemeente'

18 november 2013

Kantoorlocatie Hoofddorp wordt woongebied

6 juni 2012

Amsterdam wil af van leegstaande kantoren

15 juni 2011

Studentencomplex voor Sloterdijk-gebied

19 december 2011

Schultz pleit voor rem op kantorenbouw

8 maart 2011

Sylvia Pijnenborg: “Slopen kan altijd nog”

12 maart 2013

Glazen balkons voor transformatie kantoorcomplex

7 september 2012

Den Haag wil woningen in leegstaande kantoren

24 oktober 2012

Rijk zoekt lege kantoren voor woningpilot

15 februari 2012

'Transformatie van kantoren gaat niet vanzelf'

14 oktober 2011

Handleiding voor transformatie kantoren

22 februari 2012

Ontbijten over transformatie kantoren en gebieden

25 februari 2013

Toon alles

Andere nieuwsberichten

CPO meer&deel grote winnaar Dirk Roosenburgprijs 2025

Gisteren, 15:37

Het project naar ontwerp van Tom van Tuijn Stedenbouw, Werkstatt en Volle Grond kreeg zowel de vakjury- als publieksprijs.

Gedetailleerde 3D-geprinte maquette toont ruimtelijke ontwikkeling Amsterdam

Gisteren, 14:56

In het WTC op de Amsterdamse Zuidas is een gedetailleerde maquette van de stad Amsterdam geplaatst. In de 3D-geprinte en interactieve maquette zijn bekende plekken en gebouwen te zien, maar ook gebieden die tussen nu en 2030 worden ontwikkeld.

Woongebouwen door VdpArchitecten vormen nieuwe 'voorkant' Groningse Oosterparkwijk

Gisteren, 13:48

Aan de Oosterhamrikkade in Groningen is dit jaar woongebouw Talent opgeleverd. Het complex, dat net als het naastgelegen gebouw Karaat is ontworpen door VdpArchitecten, bestaat uit 108 middeldure huurwoningen.

Het Cultuurfonds kent subsidie toe aan biobased paviljoen voor Amsterdamse Bos ontworpen door Space Encounters

Gisteren, 11:07

Het Cultuurfonds stelt € 100.000 beschikbaar voor het Amsterdamse Bosnest. Het paviljoen is ontworpen door Space Encounters en wordt volledig gebouwd met biobased materialen uit het Amsterdamse Bos.

Sweco neemt groot Belgisch architectenbureau over

Gisteren, 16:23

Het 150 medewerkers tellende assar architects ontwierp onder meer het nieuwe hoofdkantoor van de NAVO in Brussel.

IMF: geen forse huizenprijsdaling bij einde hypotheekrenteaftrek

Gisteren, 12:14

Een mogelijke afschaffing van de hypotheekrenteaftrek in Nederland heeft waarschijnlijk een prijsremmende werking, stelt de Nederlandse bestuurder van het IMF Marnix van Rij

EIB: 75.000 nieuwe voltijdse arbeidskrachten nodig in de bouw

Gisteren, 10:11

Volgens het instituut wordt het tekort aan vakmensen in de bouw steeds groter, vooral omdat de energietransitie een enorme extra vraag naar arbeid creëert.