Alvaro Siza

De Wilhelminapier met centraal 'New Orleans'

De plannen voor 'New Orleans' aan het begin van deze eeuw - toen nog met twee torens

'Ik mocht ontwerp 'New Orleans' niet aanpassen'

4 november 2010, 14:24

Komend weekend wordt New Orleans in Rotterdam officieel geopend. Het gebouw is ontworpen door Portugese architect Alvaro Siza. Architectenweb sprak telefonisch met de architect over zijn ontwerp. "Oorspronkelijk had het gebouw twee torens. Waarschijnlijk uit economische overwegingen is een toren geschrapt."

Na de door u ontworpen toren op het Céramique terrein in Maastricht is dit de tweede woontoren die u in Nederland heeft ontworpen. Wat zijn de uitdagingen die u hier tegenkomt bij het ontwerpen van woontorens?
“Nog voor je begint met ontwerpen is er al een heleboel bepaald. Het gebouwvolume, het programma, de regelgeving, enzovoorts. Dat is de grootste uitdaging.”

In ‘New Orleans’ worden woonprogramma gecombineerd met jazz-/filmtheater LantarenVenster. Woningbouw kan gezien worden als de ‘achtergrond’ van de stad, terwijl een theater als publiek gebouw in het stadbeeld naar voren kan treden. Hoe bent u met de verschillen in het programma omgegaan?
“Dat dilemma herken ik niet zo. Het is heel goed dat in het gebouw ook publiek programma is opgenomen. Dat maakt het gebouw gevarieerder dan het met alleen woningen was geweest. Het jazz-/filmtheater maakt het gebouw interessanter.”

Waarom heeft u een alzijdige toren ontworpen? De hoogbouw in de omgeving, zoals die van Mecanoo, Foster + Partners en Renzo Piano heeft juist een richting meegekregen.
“De vierkante toren werd gevraagd. De markt gebalanceerd met het programma dwingt je als architect, het gaat bijna automatisch, om een vierkante toren te ontwerpen. De situering van de toren op de Wilhelminapier is van belang. De toren van Foster staat aan de voorkant van het schiereiland, mijn gebouw staat in het centrum.”

Wat is uw referentie voor de bekroning van de toren? Heeft u naar New York gekeken?
“Ja, natuurlijk. Bij het ontwerpen van wolkenkrabbers kijk je naar Amerika. Daar werden ze voor het eerst ontworpen, in Chicago en later in New York. Daar is geschiedenis. De naam van het gebouw verwijst ook naar Amerika. Ik heb vooral gekeken naar de periode aan het eind van de negentiende eeuw, toen de eerste wolkenkrabbers werden ontworpen.”

De gevel van ‘New Orleans’ is bekleed met natuursteen. In Nederland is een dergelijke materialisatie vrij ongebruikelijk. Waarom hebt u voor dit materiaal gekozen? Of vroeg de opdrachtgever erom?
“Ik heb het zelf voorgesteld en de opdrachtgever ging ermee akkoord. Bij de toren die ik voor Vesteda op het Céramique terrein in Maastricht heb ontworpen, was het de opdrachtgever die erom vroeg.”

“Het is niet waar dat het in Nederland ongebruikelijk is om toe te passen. In de oude binnensteden zie veel plinten en statige gebouwen in natuursteen. Er zijn veel, heel veel gebouwen in natuursteen. Natuurlijk wordt het vanuit het buitenland aangevoerd. De stelling dat een lokaal materiaal gebruikt moet worden is echt iets van het verleden. Ik heb marmer voorgesteld uit Italie, waarop de opdrachtgever heeft voorgesteld het uit China te halen. In Italië, waar ze het materiaal zelf winnen, wordt inmiddels ook natuursteen uit China en India ingevoerd. Dat is goedkoper.”

“Dat ik natuursteen wilde hebben, heeft te maken met het beeld dat ik wilde. En dat komt op zijn beurt weer voort uit de fascinatie voor New York. Ik wilde een gebouw dat vanaf de grond tot de top in één materiaal uitgevoerd zijn worden.”

“Oorspronkelijk had het gebouw overigens twee torens. Het gebouw was bijna symmetrisch. De programma’s van de torens verschilde. Dat was mooi: wel symmetrisch, maar toch niet symmetrisch. Dat ontwerp vond ik leuker. Aan Central Park staat een symmetrische wolkenkrabber. Dat gebouw heeft een hogere basis, maar dat concept heb ik gebruikt. Waarschijnlijk uit economische overwegingen is een toren geschrapt. Omdat de bouwaanvraag al was behandeld en goedgekeurd, mocht ik het ontwerp niet aanpassen.”

Wat waren uw overwegingen bij het ontwerp van de balkons?
“Het balkon wordt overal in Nederland toegepast. Ik heb ervaring met het ontwerpen van sociale woningbouw in Nederland, in Den Haag. Daar waren de balkons verplicht, en hadden ze grote dimensies. In Nederland moet je ze gewoon opnemen in je ontwerp. De balkons van ‘New Orleans’ bieden wel extra beschutting. Vanwege de wind zullen er momenten zijn dat je er niet kunt zitten. Op andere momenten zal het er fantastisch zijn.”

Zowel in laagbouw als in de hoogbouw past u symmetrie toe. Kunt u hier iets over zeggen?
“In de meeste van mijn ontwerpen pas ik geen symmetrie toe, omdat het geen adequate oplossing is. Maar het hangt er vanaf. Soms is het wel passend. Zoals hier.”

Wat zijn uw ervaringen met het werken in Nederland. Hoe beoordeelt u de bouwcultuur?
“Ik heb eerder aan sociale woningbouw gewerkt in Nederland. Wat me opvalt is dat de bouw heel zorgvuldig gepland wordt. Er is heel veel ervaring met het bouwen en er is heel veel aandacht voor het (toekomstige, red.) onderhoud. Alles, tot en met de detaillering, wordt daarop afgestemd. De bouwkwaliteit is heel goed. De interieurs van de woningen worden niet afgewerkt. De kopers van de appartementen kunnen het naar hun smaak inrichten. Er worden alleen wat prefab elementen neergezet. Als architect kun je wel weer de entreeportaal ontwerpen. Het interieur van de bioscoop heb ik niet zelf ontworpen. Daar ben ik ook wel blij om. Dat heeft een ander bureau gedaan.”

Trefwoorden

new orleans alvaro siza rotterdam michiel van raaij

1	Een houten villa genesteld in het bos donderdag, 21 november
2	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
3	Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer donderdag, 21 november
4	Sereen toevluchtsoord hoog boven de stedelijke drukte woensdag, 20 november
5	Tijdelijke woningen voor Oekraïense vluchtelingen en starters in Eemnes vrijdag, 22 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Woongebouw Álvaro Siza op Overhoeks klaar

16 mei 2011

Gedrag torenbewoners onderzocht

20 juni 2011

Overeenkomst voor realisatie The Sax

18 maart 2016

Bouw woningen Siza Overhoeks van start

4 januari 2011

‘De Rotterdam: sober en subtiel met grandeur’

22 november 2013

Pakhuismeesteren wordt hotel met 'mercado'

25 maart 2015

Video: Álvaro Siza

29 juni 2012

Hoogste punt hoogste woontoren bereikt

27 mei 2010

Buro M2R ontwerpt interieur LantarenVenster

27 oktober 2010

Hoogste woontoren ‘New Orleans’ geopend

4 november 2010

Tentoonstelling Strik/Siza bij Vesteda

17 augustus 2010

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Team met MoederscheimMoonen en Felixx wint aanbesteding Insulindestraat Rotterdam

Gisteren, 17:18

MoederscheimMoonen Architects, Felixx en de ontwikkelaars GetYourKIKX en Sustain Real Estate Consultancy hebben als team de aanbesteding voor woningbouw gewonnen met het plan Via Insulae.

Woonzorggebouw van Bierman Henket met flexibele structuur

Gisteren, 16:00

In opdracht van woonzorgorganisatie Het Laar heeft BiermanHenket het gebouw Laarstede ontworpen, als uitbreiding van de bestaande locatie in Tilburg.

Definitief ontwerp voor vernieuwing Centrale Bibliotheek Rotterdam is klaar

Gisteren, 15:30

Het definitief ontwerp voor de nieuwe Centrale Bibliotheek in Rotterdam is klaar en zowel de omgevingsvergunning als de vergunning voor de warmte-koudeopslag in de bodem zijn definitief verleend. De vernieuwing start in het voorjaar van 2026.

Woongebouw MO*town Track 8 nabij station Sloterdijk opgeleverd

Gisteren, 15:15

Nabij station Amsterdam Sloterdijk is het door De Zwarte Hond ontworpen woongebouw MO*town Track 8 opgeleverd. Het complex telt 94 appartementen en heeft voorzieningen op de begane grond.

Makelaars: impact bankroeten op leegstand in winkelstraat beperkt

Gisteren, 13:40

Het toenemende aantal faillissementen in de detailhandel zorgt vooralsnog niet voor een explosieve toename van de leegstand in de Nederlandse winkelstraat.

Madlener wil verbreding A27 bij Zeewolde als eerste opstarten

Gisteren, 10:37

De minister wil de uitbreiding van de A27 tussen Zeewolde en Eemnes als eerste van zeventien gepauzeerde projecten laten doorgaan.

Coalitiepartijen willen nieuw onderzoek naar Lelylijn

25 november, 2:31

Coalitiepartijen VVD, NSC en BBB willen een nieuw onderzoek dat de Lelylijn koppelt aan de inrichting van Nederland op de lange termijn en de bouw van nieuwe woningen.

Onderzoek: overwaarde koopwoning klimt tot gemiddeld 220.000 euro

25 november, 9:35

De gemiddelde overwaarde op een koopwoning in Nederland is verder gestegen door de aanhoudende stijging van de huizenprijzen. Dit zou blijken uit berekeningen van marktonderzoeker Calcasa.