Ondergronds bouwen - Intro

2 januari 2008, 13:53

Ondergronds bouwen is diep geworteld in de geschiedenis van het bouwen. In een periode van dreiging of zelfs oorlogsgevaar blijkt het bouwen onder het vaak een goede oplossing te zijn. Maar ook vanwege klimatologische omstandigheden of constructieve aspecten wordt voor ondergronds bouwen gekozen. Te denken valt aan opslagruimtes, het bouwen in woestijnen, het bomvrij bouwen en museumruimtes die constante temperatuur nodig hebben. Daarbij worden voor bepaalde vervoersmiddelen (zoals metro en trein) sinds 150 jaar complexe ondergrondse infrastructuren aangelegd.

Omdat verschillende functies (en ook marktpartijen) een steeds grotere claim op de ruimte leggen in Nederland wordt bouwgrond steeds schaarser in ons land. Daarom wordt intensief en innovatief dubbel grondgebruik door de nationale overheid gestimuleerd met aanzienlijke subsidies. Dit vindt zijn neerslag in de algehele kwaliteit van de bouwprojecten. Werden in het verleden een parkeergarage, een fietsenstalling of een technische ruimte nogal eens onder de grond ‘weggemoffeld’, steeds vaker worden kwalitatief hoogwaardige verblijfsruimten.

Ondergronds bouwen is vanwege de lage ligging van ons land technisch gecompliceerd. De grondwaterdruk oefent enorme krachten uit op de onder de grond te realiseren bouwconstructies. Ook de verschillende grondlagen kunnen tot complicaties leiden. Innovatief experimenteren met bijvoorbeeld diepwanden kan zelfs fataal zijn. Een project als de Haagse Tramtunnel lieten zien dat er ondanks het hoge niveau van Nederlandse civiele techniek nog flink wat kan misgaan. Ondergronds bouwen vraagt om een zorgvuldig draaiboek voor ontwerp en uitvoering. Hoe omvangrijker het project, des te beter moet worden afgestemd op datgene wat zich boven het maaiveld afspeelt. Zo is de aanleg van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam met de vele op lange palen gefundeerde gebouwen in de dicht bebouwde binnenstad nog los van het boren een bijzonder gecompliceerd proces. In ieder project bestaat wel een bepaalde relatie tussen de onder- en bovengrondse omgeving. Voor de ontwerper moet het een uitdaging zijn om deze samenhang vorm te geven en in technisch opzicht uit te werken.

Overzicht projecten

Ondergrondse infrastructuur betreft in veel gevallen de ondertunneling van een bepaald vervoerssysteem (trein, tram, metro of gemotoriseerd verkeer) in combinatie met voorzieningen als een parkeergarage, stations, perrons, vluchtwegen of commerciële functies.

Meer...
Projectenlijst:
de Noord-Zuidlijn, Amsterdam (Benthem Crouwel Architekten)
WTC Transportation Hub, New York (Santiago Calatrava en Nicolas Grimshaw)
Tramtunnel, Den Haag (OMA)
Buizendaktunnel, Deventer (Movares)
Kantoor Woonmaatschappij WBO, Oldenzaal (MAS architectuur)
Automatische ondergrondse parkeergarage, Den Haag
Earthships (Michael Reynolds)
Museum voor Grafische Vormgeving, Breda (Hans van Heeswijk)
Beurstraverse, Rotterdam

1	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
2	Een houten villa genesteld in het bos donderdag, 21 november
3	Museum Kruithuis ’s-Hertogenbosch officieel geopend na zorgvuldige transformatie dinsdag, 19 november
4	Team onder leiding van KAAN Architecten ontwerpt geavanceerd onderzoeksgebouw in Lausanne maandag, 18 november
5	Sereen toevluchtsoord hoog boven de stedelijke drukte woensdag, 20 november

Gerelateerde nieuwsberichten

‘Schade ondergronds bouwen te voorkomen'

15 april 2009

Stations Noord-Zuidlijn ondergaan grote reparatie

8 december 2008

Kademuur grootste risico Noord-Zuidlijn

25 juni 2009

Prijzen ondergronds bouwen uitgereikt

2 februari 2009

Monumentale entree gaat ondergronds

1 maart 2010

'Verzakkingen Vijzelgracht door slechte staf'

15 september 2009

Prijs van Mipim voor plan Zwarts & Jansma

1 februari 2010

'Besluit aanleg Noord-Zuidlijn was verkeerd'

15 december 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Meerstemmige geschiedenis en toekomst architectuur centraal tijdens symposium

22 november, 3:50

Op maandag 2 december organiseert Arcam in Pakhuis de Zwijger Amsterdam het symposium Hervertellingen. Het symposium draait om het meerstemmiger maken van de geschiedenis en toekomst van de Amsterdamse architectuur.

Tijdelijke woningen voor Oekraïense vluchtelingen en starters in Eemnes

22 november, 1:46

In Eemnes zijn ruim veertig tijdelijke woningen voor Oekraïense vluchtelingen en jonge starters naar ontwerp van Studio Selva opgeleverd. Met name in het ontwerp voor openbare ruimte naar manieren gezocht om het gemeenschapsgevoel te bevorderen.

De Warren ontvangt Ammodo Architecture Award

22 november, 10:48

De Ammodo Architecture Award is een nieuwe internationale architectuurprijs om de wereldwijde ontwikkeling van toonaangevende sociaal en ecologisch verantwoorde architectuur te stimuleren.

Een houten villa genesteld in het bos

21 november, 5:31

Het ontwerp van Kumiki Architecture voor Bosvilla Oostvoorne is erop gericht dat de familiewoning als het ware opgaat in de natuur. De volumes van de benedenverdieping liggen iets verzonken en de gevel is bekleed met gebrand hout.