Ondergronds bouwen - Intro

2 januari 2008, 13:53

Ondergronds bouwen is diep geworteld in de geschiedenis van het bouwen. In een periode van dreiging of zelfs oorlogsgevaar blijkt het bouwen onder het vaak een goede oplossing te zijn. Maar ook vanwege klimatologische omstandigheden of constructieve aspecten wordt voor ondergronds bouwen gekozen. Te denken valt aan opslagruimtes, het bouwen in woestijnen, het bomvrij bouwen en museumruimtes die constante temperatuur nodig hebben. Daarbij worden voor bepaalde vervoersmiddelen (zoals metro en trein) sinds 150 jaar complexe ondergrondse infrastructuren aangelegd.

Omdat verschillende functies (en ook marktpartijen) een steeds grotere claim op de ruimte leggen in Nederland wordt bouwgrond steeds schaarser in ons land. Daarom wordt intensief en innovatief dubbel grondgebruik door de nationale overheid gestimuleerd met aanzienlijke subsidies. Dit vindt zijn neerslag in de algehele kwaliteit van de bouwprojecten. Werden in het verleden een parkeergarage, een fietsenstalling of een technische ruimte nogal eens onder de grond ‘weggemoffeld’, steeds vaker worden kwalitatief hoogwaardige verblijfsruimten.

Ondergronds bouwen is vanwege de lage ligging van ons land technisch gecompliceerd. De grondwaterdruk oefent enorme krachten uit op de onder de grond te realiseren bouwconstructies. Ook de verschillende grondlagen kunnen tot complicaties leiden. Innovatief experimenteren met bijvoorbeeld diepwanden kan zelfs fataal zijn. Een project als de Haagse Tramtunnel lieten zien dat er ondanks het hoge niveau van Nederlandse civiele techniek nog flink wat kan misgaan. Ondergronds bouwen vraagt om een zorgvuldig draaiboek voor ontwerp en uitvoering. Hoe omvangrijker het project, des te beter moet worden afgestemd op datgene wat zich boven het maaiveld afspeelt. Zo is de aanleg van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam met de vele op lange palen gefundeerde gebouwen in de dicht bebouwde binnenstad nog los van het boren een bijzonder gecompliceerd proces. In ieder project bestaat wel een bepaalde relatie tussen de onder- en bovengrondse omgeving. Voor de ontwerper moet het een uitdaging zijn om deze samenhang vorm te geven en in technisch opzicht uit te werken.

Overzicht projecten

Ondergrondse infrastructuur betreft in veel gevallen de ondertunneling van een bepaald vervoerssysteem (trein, tram, metro of gemotoriseerd verkeer) in combinatie met voorzieningen als een parkeergarage, stations, perrons, vluchtwegen of commerciële functies.

Meer...
Projectenlijst:
de Noord-Zuidlijn, Amsterdam (Benthem Crouwel Architekten)
WTC Transportation Hub, New York (Santiago Calatrava en Nicolas Grimshaw)
Tramtunnel, Den Haag (OMA)
Buizendaktunnel, Deventer (Movares)
Kantoor Woonmaatschappij WBO, Oldenzaal (MAS architectuur)
Automatische ondergrondse parkeergarage, Den Haag
Earthships (Michael Reynolds)
Museum voor Grafische Vormgeving, Breda (Hans van Heeswijk)
Beurstraverse, Rotterdam

1	Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken vrijdag, 28 november
2	Nieuw voorstel voor renovatie en uitbreiding De Kuip woensdag, 26 november
3	MORE Architecture en Studio Nauta ontwerpen woontoren midden op Katendrecht donderdag, 27 november
4	Gemeenteraad stelt gebiedsvisie voor Bussum-Zuid vast donderdag, 27 november
5	Schiphol investeert tien miljard in nieuwe terminal en andere infrastructuur woensdag, 26 november

Gerelateerde nieuwsberichten

‘Schade ondergronds bouwen te voorkomen'

15 april 2009

Stations Noord-Zuidlijn ondergaan grote reparatie

8 december 2008

Kademuur grootste risico Noord-Zuidlijn

25 juni 2009

Prijzen ondergronds bouwen uitgereikt

2 februari 2009

Monumentale entree gaat ondergronds

1 maart 2010

'Verzakkingen Vijzelgracht door slechte staf'

15 september 2009

Prijs van Mipim voor plan Zwarts & Jansma

1 februari 2010

'Besluit aanleg Noord-Zuidlijn was verkeerd'

15 december 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Rijnboutt levert CityPromenade in Nieuwegein op

28 november, 4:30

Aan de oostzijde van het centrum van Nieuwegein is het project CityPromenade van Rijnboutt gereed gekomen.

Lisa De Visscher wordt nieuwe bouwmeester van Brussel

28 november, 3:31

Zij volgt in die rol Kristiaan Borret op, die de functie tien jaar lang vervulde. De Visscher leidde onder meer het tijdschrift A+ Architecture in Belgium en werkte als architect bij onder meer Neutelings Riedijk Architects.

Rustige baksteenarchitectuur geeft vernieuwd woonzorcentrum eenduidige uitstraling

28 november, 1:52

In Voorschoten is naar ontwerp van Woonwerk Architecten woonzorgcentrum Foreschate vernieuwd. Een deel van het complex onderging renovatie, een ander deel heeft plaatsgemaakt voor nieuwbouw.

Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken

28 november, 11:26

Met een omvang van 47.000 vierkante meter wordt het complex tussen het Schiekadeblok en het spoor het grootste private nieuwbouwkantoor van Nederland.

Amsterdam zoekt vastgoedpartij die 'werkcorporatie' wil opzetten

28 november, 5:16

De Werkcorporatie Amsterdam moet helpen om kleinschalige en betaalbare bedrijfsruimtes voor bijvoorbeeld meubelmakers en loodgieters in de stad te realiseren.

Woningbezit investeerders neemt verder af in derde kwartaal

28 november, 2:38

De verkoopgolf van huurwoningen door investeerders hield in het derde kwartaal van dit jaar aan.

Euromast drie maanden dicht voor grote opknapbeurt

28 november, 12:24

Tot en met april volgend jaar worden de buitenkant van de toren en het restaurant gerenoveerd.

Limburg onderscheidt architect Jo Coenen met erepenning

28 november, 10:49

Hij kreeg de onderscheiding voor zijn ‘uitzonderlijke verdiensten voor het vakgebied van de architectuur en stedenbouw in Limburg, Nederland en daarbuiten’.