Slot Schaesberg

Lab Lei

Lab Licht

Lab Kap

Lab Haard

Slot Schaesberg, Lab VR

Slot Schaesberg

Lab Lei

Lab Licht

Lab Kap

Lab Haard

Slot Schaesberg, Lab VR

Slot Schaesberg

Slotlab onderzoekt innovatieve technieken bij herbouw kasteel

22 maart 2021, 12:57

De herbouw van Slot Schaesberg in Landgraaf is aangegrepen voor onderzoek naar het gebruik van innovatieve technieken en materialen in combinatie met traditionele ambachten. Over resultaten van dit project, Slotlab, is een online publicatie verschenen.

Bij Landgraaf staat de ruïne van Slot Schaesberg, een kasteelhoeve en buitenplaats uit de 17^e eeuw. Momenteel herbouwt de stichting Slot Schaesberg de toren van het kasteel, met behulp van oude ambachten en materialen.

Het project Slotlab onderzoekt daarbij de mogelijkheden van nieuwe technologieën en productiemethodes voor duurzame vervaardiging en toepassing van lokale materialen. Slotlab is een initiatief van Simone de Waart (Material Sense) en Machiel Spaan (M3H Architecten), in samenwerking met Aryan Klein (stichting Slot Schaesberg).

Vijf deelprojecten
Het onderzoek wordt uitgevoerd via vijf deelprojecten, die elk zijn gericht op een specifiek bouwdeel of element, zo leggen De Waart en Spaan uit. Voor elk deelproject – Kap, Lei, Haard, Licht en Virtual Reality – hebben de initiatiefnemers een ontwerper of architect uitgenodigd. In elk van deze ‘sub-labs’ zijn ontwerpers, bouwindustrie en onderwijs aan elkaar gekoppeld.

Voor het Lab Licht, bijvoorbeeld, heeft ontwerper Teresa van Dongen onderzocht hoe microben uit de slotgracht als energiebron zijn te gebruiken voor een lichtinstallatie. De benodigde electrode heeft Van Dongen ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit van Gent; de armatuur is deels ambachtelijk vervaardigd door een smid. Het ontwerp is gebaseerd op een traditionele olielamp.

In het Lab Lei heeft ontwerper Daria Biryukova nieuwe, speciaal gevormde dakleien ontwikkeld. Die worden vervaardigd uit onder meer restmateriaal van de productie van dakleien: een omvangrijke reststroom. De vormgeving van de nieuwe daklei is gebaseerd op gesprekken met een dakpanfabrikant; er is een nieuwe 3D-printtechniek ontwikkeld om met steenstof te printen.

Resultaten gepubliceerd
Verder zijn ook labs gewijd aan de digitale reconstructie en vervaardiging van bouwdelen en ornamenten, met als concreet project een historische open haard, en de vervaardiging van een demontabele, circulaire houten kapconstructie voor het helmdak van de poorttoren, waartoe architectenbureau Werkstatt historische ingenieursideeën combineert met hedendaagse technieken.

Het Virtual Reality Lab maakt de experimenten, mock-ups en schaalmodellen van de overige labs telkens zichtbaar, ook in hun onderlinge samenhang. Met alle labs hopen De Waart en Spaan een nieuwe bijdrage te leveren aan de reconstructie van cultureel erfgoed.

De resultaten van Slotlab zijn onlangs gepubliceerd als digitale uitgave. Hierin zijn interviews met de initiatiefnemers, ontwerpers en architecten opgenomen, alsook links naar video’s van de maakprocessen, achtergronden en een virtuele tour door de kasteelhoeve.

Slot en lab
Slot Schaesberg is oorspronkelijk gebouwd in de 16^e en 17^e eeuw en was volgens de stichting een van de beste en omvangrijkste voorbeelden van de Maaslandse renaissance. Na de Franse tijd raakte het in verval en werd in 1968 grotendeels afgebroken wegens instortingsgevaar. Vanaf 2012 is het terrein weer toegankelijk gemaakt.

Het idee voor Slotlab volgde uit een Open Oproep van IBA Parkstad in 2014. Het project ging op 31 maart 2015 van start met de onthulling van een 3D-geprint schaalmodel van de toren. De daadwerkelijke bouw van de toren wordt uitgevoerd door ruim 80 vrijwilligers, die zo ambachtelijke vakkennis opdoen.

Trefwoorden

3d scannen iba parkstad teresa van dongen kasteel material sense slotlab m3h architecten daria biryukova slot schaesberg reconstructie werkstatt simone de waart machiel spaan kasteelhoeve landgraaf 3d printen virtual reality

1	Nieuwe fietsenstalling aan voorzijde station Amsterdam CS officieel geopend woensdag, 25 januari
2	Nieuwe woontoren voor Almere Duin naar ontwerp Zecc donderdag, 26 januari
3	De brutalistische Bunker en zijn 'Maaskantse' toren maandag, 23 januari
4	Space Encounters geeft bestaande gezinswoning gelaagdheid dinsdag, 24 januari
5	Gentrificatie-compensatie dinsdag, 24 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Gebouw met semizelfstandige jongerenwoningen voor Houthaven

Stimuleringsfonds toont jong talent op DDW

Dutch Design Awards 2015 uitgereikt

DAE Graduation Show: aandachtig en zintuiglijk

Crowdfundings-actie voor herstel plafond van Cuypers geslaagd

Kwetsbare ontwerptekeningen van Van Doesburg tijdelijk te zien in Wenen

Zuiderkerkprijs 2016 naar De Smaragd

Architecten ontwikkelen plan voor Schuttersbosch

Amsterdamse Nieuwbouwprijs voor Kraaipanschool

Landschapskunst en experiment tegelijk

Woongebouwen in droogstapelsysteem naar ontwerp M3H opgeleverd

ABN AMRO: investeringen bouwsector in robots zullen snel toenemen

Woonblok Senang in Indische Buurt Amsterdam opgeleverd

Andere nieuwsberichten

Jolijn Valk gaat niet voor tweede termijn als BNA-voorzitter

27 januari, 3:11

In juli legt ze de voorzittershamer van de branchevereniging voor architecten neer, zo heeft ze donderdag tijdens een ledenraadbijeenkomst bekendgemaakt. Valk was sinds 2021 voorzitter van de BNA.

OMA verbouwt museum voor Egyptische oudheden in Turijn

27 januari, 1:37

OMA heeft de prijsvraag voor de verbouwing van Museo Egizio in Turijn gewonnen. Belangrijkste ingreep in het winnende voorstel is dat de binnenhof en nog zes ruimtes in het gebouw weer een openbaar karakter krijgen.

Site Practice en ZUS winnen prijsvraag Fritz District in München

27 januari, 10:43

Een groot, leegstaand kantoorgebouw in het zuidoosten van de stad wordt ‘opgeknipt’ en herontwikkeld tot een kleine buurt met een mix van wonen, werken, dagbesteding, kleinschalige detailhandel en horeca.

Goirlese ontwerpbureaus nemen intrek in kantoorpand Black Barn

27 januari, 9:15

De Black Barn, zoals het kantoorpand in Goirle is genoemd, is ontworpen als een ingetogen schuurvolume met zwart gebeitste houten gevels en een zinken dak. Het interieur is georganiseerd rond een grote kastwand.

Staatssecretaris na rapport PBL: strengere regels voor kringloopeconomie

27 januari, 2:30

Volgens het planbureau heeft het kabinet tot nu toe nauwelijks vooruitgang geboekt om toe te werken naar een circulaire economie.

Historische groei aantal zonnepanelen op woningdaken in 2022

27 januari, 11:22

Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling, meldt branchevereniging Netbeheer Nederland.