Nieuwe stadhuis is mijlpaal in verplaatsing van Kiruna

28 november 2018, 16:21

De in het verre noorden gelegen Zweedse stad Kiruna wordt drie kilometer verplaatst. In dat bijzondere verhaal is een mijlpaal bereikt met de opening van het nieuwe stadhuis, ontworpen door architectenbureau Henning Larsen Architects. Het gebouw is afgelopen donderdag officieel geopend door koning Carl XVI Gustaf van Zweden.

Er was eens een stad die door de aarde opgeslokt dreigde te worden. Ruim 150 kilometer boven de noordelijke poolcirkel ligt Kiruna, ontstaan doordat de aarde hier een van ’s werelds grootste ijzerertsaders herbergt. Echter, een eeuw aan mijnbouw heeft de grond onder en rond de stad gedestabiliseerd.

De aarde scheurt en er ontstaan diepe kloven en ‘sinkholes’, waarin volgens deskundigen de stad binnen een eeuw zal verdwijnen. In reactie op dat gevaar is in 2007 besloten Kiruna zeker drie kilometer naar het oosten te verplaatsen. De mijnbouwonderneming – een staatsbedrijf – ondersteunt de verplaatsing vanuit een speciaal daartoe opgericht fonds.

Breuk en behoud
Het verhuizen van de bewoners naar een nieuw stadscentrum en het slopen van het oude Kiruna betekent ook een breuklijn in geschiedenis en sociale structuren van Kiruna. Hechte buurten worden uiteengerafeld, het generatielange bezit van een familiewinkel wordt onderbroken. Het nieuwe stadhuis neemt dan ook een belangrijke plek in bij het behouden van identiteit en eenheid.

In 2012 schreven het gemeentebestuur van Kiruna en het mijnbouwbedrijf Luossavaara-Kiirunavaara (LKAB) een ontwerpwedstrijd uit voor een nieuw stadhuis, als eerste gebouw van het verplaatste stadscentrum. De competitie werd gewonnen door het Deense architectuurbureau Henning Larsen Architects, in samenwerking met Temagruppen, WSP en UiWE.

Gemeenschap
Het winnende concept is, zo legt het architectenbureau uit, een ode aan de geschiedenis van de stad en biedt een raamwerk voor de nieuwe gemeenschappen die zullen worden gevormd. In vorm en in naam verwijst het gebouw naar de hoekige geometrie van ijzermineralen, die de identiteit van Kiruna hebben bepaald. Kristallen (‘het kristal’) heet het nieuwe stadhuis, dat op 22 november is geopend.

Kristallen biedt onderdak aan zowel maatschappelijke als sociale functies. Rond de kern, die bestaat uit een schakeling van hoekige volumes, heeft het architectenbureau een ringvormig volume geplaatst. In deze metalen band zijn de kantoren van de gemeentelijke publieksdiensten geplaatst. Het hart van het gebouw biedt plek aan publiek toegankelijke expositieruimtes, workshops, vergaderruimten en dergelijke.

“Een fundamenteel goed voor het nieuwe stadscentrum”, noemt Louis Becker, partner en hoofdarchitect in Henning Larsen Architects de openbare ruimtes in het gebouw. “Het is een plek waar oude vrienden en buren elkaar kunnen treffen, voor een gevoel van sociale eenheid tijdens de overgangsperiode van Kiruna's verhuizing.”

Erfstukken
Van het oude stadhuis, ontworpen door de Zweedse architect Arthur von Schmalensee, heeft Henning Larsen de iconische klokkentoren verwerkt in het nieuwe ontwerp. Ook de originele deurklinken van de entree keren terug bij Kristallen.

Volgens het architectenbureau staan de toren en deurklinken op visuele wijze voor het heruitvinden van Kiruna’s identiteit; daarnaast vertegenwoordigen ze een fysieke voortzetting van Kiruna’s geschiedenis.

Trefwoorden

gemeentehuis kiruna henning larsen zweden henning larsen architects mijnbouw stadhuis publiek gebouw

1	Nieuwe fietsenstalling aan voorzijde station Amsterdam CS officieel geopend woensdag, 25 januari
2	Nieuwe woontoren voor Almere Duin naar ontwerp Zecc donderdag, 26 januari
3	Bouw houten kantoorgebouw op Zuidas opgeschort donderdag, 26 januari
4	OMA verbouwt museum voor Egyptische oudheden in Turijn vrijdag, 27 januari
5	Nieuwe gebouwen met 243 woningen op kop Schipholweg Haarlem maandag, 30 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Verplaatsing mijnbouwstad gaat van start

Zweedse mijnstad Kiruna verplaatst centrum

Gemeentehuis op Faeröer-eilanden overbrugt riviertje

Moesgaard Museum Aarhus officieel geopend

Definitief ontwerp entree Belevenspark Emmen

Architect Henning Larsen (87) overleden

Mies van der Rohe Award voor Harpa

Zweden krijgt grootste onderzoekscampus

Praemium Imperiale Award voor Henning Larsen

Team met B-architecten en Bressers Erfgoed ontwerpt stadhuis Roeselare

Vernieuwde publiekhal van gemeentehuis Moerdijk is groen en gastvrij

Traditioneel én atypisch woonhuis voor Nederlands echtpaar in Zweden

Andere nieuwsberichten

De Zwarte Hond presenteert transformatieplan voor Spuiboulevard Dordrecht

Vandaag, 17:29

Dordrecht krijgt aan de zuidelijke rand van de binnenstad een nieuw stedelijk woonmilieu met 500 woningen, verdeeld over drie bouwblokken in een groene omgeving.

Hendrick de Keyser verwerft modern landhuis uit 1956

Vandaag, 15:48

Het gezin van textielfabrikant Van Gelderen heeft zijn voormalige woonhuis in Enschede, ontworpen door architect Hein Salomonson, geschonken aan Hendrick de Keyser Monumenten.

BouwBeurs 2023 start maandag 6 februari

Vandaag, 12:22

In de Jaarbeurs in Utrecht vindt van 6 tot en met 10 februari BouwBeurs 2023 plaats. Centraal thema is de transitie in de bouw, met onderwerpen als circulair bouwen, natuurinclusief ontwerpen en digitalisering.

Oosterhout stap dichter bij nieuwe stadswijk Voltkwartier

Vandaag, 10:40

Voor het voormalige bedrijventerrein hebben Grosfeld Bekkers van der Velde Architecten, DELVA Landscape Architecture | Urbanism en De essentie een plan opgesteld.

Houweling Architecten breidt managementteam uit

Vandaag, 14:11

Sinds 1 januari vormen Wouter-Jan van Wezel en Marco Moretti samen met directeur en eigenaar Jan Houweling de leiding van het bureau uit Bleiswijk.

Grote steden bezorgd over omstandigheden nieuwbouw

Vandaag, 12:17

De huidige omstandigheden in de nieuwbouwsector leiden tot zorgen in de grote steden, die vanwege de woningnood grote ambities hebben.

Praag locatie voor 7e Iconic Houses Congres met excursies

Gisteren, 11:40

Het Iconic Houses Netwerk presenteert van 22 tot en met 26 mei zijn zevende internationale congres in Praag, met onder meer lezingen en een groot aantal bezoeken aan Tsjechische museumwoningen.

Woningcorporatie Ymere wil meer regie minister tegen bouwimpasse

Gisteren, 09:47

Directievoorzitter Erik Gerritsen zegt dat 'corporaties' staan te trappelen om de wooncrisis te helpen oplossen, maar ze kunnen het niet alleen.

Staatssecretaris na rapport PBL: strengere regels voor kringloopeconomie

27 januari, 2:30

Volgens het planbureau heeft het kabinet tot nu toe nauwelijks vooruitgang geboekt om toe te werken naar een circulaire economie.

Historische groei aantal zonnepanelen op woningdaken in 2022

27 januari, 11:22

Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling, meldt branchevereniging Netbeheer Nederland.

Ga naar het nieuws-archief