Abonneer je nu op onze nieuwsbrieven!

Abonneren

Nee, bedankt

Ja, denk met me mee rond de
materialisering van mijn project

Zweedse mijnstad Kiruna verplaatst centrum

7 maart 2013, 13:31

De Zweedse mijnstad Kiruna gaat zijn centrum verplaatsen. Aan het plan voor deze bijzondere ingreep werkt een Nederlandse architect mee. Architectenweb sprak met hem.

De 17.000 inwoners tellende plaats, zeer noordelijk gelegen in Zweden, dankt zijn bestaan aan de naastgelegen mijn. “Dat is de grootste ijzerertsmijn van Europa”, zegt Koen Kragting van White Arkitekter in Stockholm. “Er wordt voornamelijk aan de Duitse markt geleverd.”

Het centrum van Kiruna ligt in een zogeheten deformatiezone, een gebied dat wegens de ontginning van de mijn getroffen kan worden door bijvoorbeeld aardverschuivingen. Daarom is in 2007 besloten het centrum fasegewijs te verplaatsen. Voor het bijbehorende plan is een prijsvraag uitgeschreven, waarbij White deze week als winnaar werd aangewezen.

Oostwaarts
Het Zweedse bureau maakte in samenwerking met het Noorse Ghilardi + Hellsten Architects een plan, waarbij het centrum oostwaarts wordt verplaatst. Ruggengraat in dit proces vormt de Malmvägen, de centrale verkeersader waarlangs de nieuwe bebouwing komt te liggen. Vanaf 2016 worden eerst de belangrijkste functies als het stadhuis ‘verhuisd’.

“Het stadhuis, waarvoor een ontwerpprijsvraag is uitgeschreven, komt tegenover een nieuw treinstation te staan. Samen vormen zij het hart van het nieuwe centrum. Later volgen ook het ziekenhuis, het ijshockeystadion en uiteindelijk alle functies in het huidige centrum”, zegt Kragting.

In bovenstaande ontwerpen wordt het toekomstige Kiruna voorgesteld als een lint. “Vanaf de hoofdstraat is de natuur nog maar drie blokken weg, wat voor de inwoners erg belangrijk is. Zij kunnen op die manier zo op de ski’s stappen. Maar het ligt niet vast dat het er zo uit komt te zien, het plan vormt meer de basis voor toekomstige ontwikkeling”, aldus de architect.

De planners hebben er rekening mee gehouden dat Kiruna in andere richtingen kan groeien. Belangrijk onderdeel van het flexibele proces is de dialoog met inwoners van het stadje. Een deel van hen zal moeten verhuizen en daarom worden hun eisen en wensen vanaf het begin meegewogen. “Daarvoor zullen we een platform ontwikkelen”, zegt Kragting.

Zollverein
Waar bij de prijsvraag het jaar 2033 als ijkpunt gold, heeft het winnend team gedacht ‘richting 2100’. Daarbij wordt ook een groei van het toerisme in het ijskoude Kiruna niet uitgesloten. Zo komen er al veel toeristen af op het Noorderlicht en het nabijgelegen ijshotel. “Stel dat de mijn raakt uitgeput, dan kan hier misschien een soort Zollverein van worden gemaakt.”

Er zal een nieuw transportsysteem worden geïntroduceerd in de stad: een kabelbaan met gondels. “Deze zijn milieuvriendelijk, stil en kunnen zich over moeilijk toegankelijk gebied als het terrein rond de mijn verplaatsen. Daarnaast is het eenvoudiger om de route aan te passen dan bij een tramlijn”, zegt Kragting.

Hoewel White Arkitekter in Nederland niet veel bekendheid geniet, is het met zevenhonderd medewerkers, 115 (!) partners en twaalf vestigingen het grootste architectenbureau van Scandinavië. Kragting, voorheen werkzaam bij Neutelings Riedijk en KCAP, werkt bij deze opdracht in een multidisciplinair team van ongeveer dertig mensen.

Trefwoorden

kiruna koen kragting transformatie white arkitekter zweden

1	Interview Marcel van Engelen: “Amsterdam ontwikkelt zich tot een sorteermachine” woensdag, 24 juli
2	Een winnende transformatie en trage architectuur maandag, 22 juli
3	Houten woonhuis in Muiden door Moke Architecten en la4sale woensdag, 24 juli
4	Multifunctioneel gebouw door KAAN Architecten in Parijs opgeleverd dinsdag, 23 juli
5	MVRDV presenteert opgeleverd hoogbouwproject Pixel in Abu Dhabi woensdag, 24 juli

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuwe stadhuis is mijlpaal in verplaatsing van Kiruna

28 november 2018

Verplaatsing mijnbouwstad gaat van start

22 mei 2014

Nieuw congrescentrum voor Stockholm

14 maart 2011

Andere nieuwsberichten

Nieuwbouw Ashram College in Alphen aan den Rijn in gebruik genomen

Gisteren, 13:42

Het door Broekbakema ontworpen gebouw is gerealiseerd naast het verouderde en te slopen onderkomen van deze grote middelbare school voor mavo, havo en vwo. Na de sloop van de oude school wordt een nieuw schoolplein aangelegd.

Drie woongebouwen op kunstmatige terp aan de Waal door EGM architecten

Gisteren, 11:29

In de Dijkzone langs de Waal in Nijmegen is afgelopen jaar het door EGM architecten ontworpen woningbouwproject Loyd opgeleverd. Het gaat om een ensemble van drie gebouwen met in totaal 78 woningen.

Zomerserie: Architect in... Zwitserland

Gisteren, 09:30

Deze zomer interviewt Architectenweb Nederlandse architecten die wonen en werken in het buitenland. In de derde aflevering spreken we Pank van ’t Hoog, die werkzaam is bij architectenbureau 3BM3 in Genève.

Nominaties Dutch Daylight Award 2024 bekend

25 juli, 3:31

Verdeeld over twee categorieën komen negen projecten in aanmerking voor de tweejaarlijkse prijs voor toepassing van daglicht in architectuurprojecten.

Bouwer Heijmans profiteert van woningvraag en verhoogt winstdoel

Gisteren, 14:34

Bouwconcern Heijmans heeft dankzij de grote vraag naar nieuwbouwwoningen een goed eerste halfjaar achter de rug.

Overijssel wil op bedrijventerrein af van cluster-eis windturbines

Gisteren, 10:38

De nieuwe coalitie in de provincie stelde die eis vorig jaar vast om verrommeling van het landschap te voorkomen.

Omgevingsdienst legt woningbouwproject Amsterdam stil om lawaai

25 juli, 2:06

Volgens de omgevingsdienst is de herrie onacceptabel, omdat in de buurt veel woningen staan.

Bouwconcern BAM profiteert van woningvraag Nederland

25 juli, 9:01

De omzet van BAM steeg in de eerste zes maanden met 6 procent naar 3,1 miljard euro.

Zuid-Holland ziet natuur toenemen, in tegenstelling tot CBS-data

24 juli, 1:36

Volgens de dichtstbevolkte provincie van Nederland (3,8 miljoen inwoners) is in de afgelopen twee jaar 114 hectare nieuwe natuur ingericht.

Oproep: maak op fietsbrug over IJ in Amsterdam ook plek voor ov

24 juli, 10:34

Gebeurt dat niet, dan ontstaat er een ‘forse en echt onacceptabele achteruitgang’ voor de ov-reiziger, aldus de Reizigers Advies Raad van de Vervoerregio Amsterdam.

Ga naar het nieuws-archief