Eindexamenexpositie DAE: zoeken naar ruimte
2 november 2017, 12:07
‘Mined’, zo had de Design Academy Eindhoven (DAE) de eindexamenexpositie genoemd. Een samentrekking van ‘mine’ en ‘mind’, die de lading van de expositie moest dekken. Want, zo legde directeur Opleiding Onderzoek en Organisatie Juriënne Ossewold uit, als er iets deze verse lichting kenmerkt, is het zelfonderzoek, uitdiepen van nabijgelegen thema’s, en die verbinden met de grote thema’s die momenteel in de wereld spelen. Empathie, urgentie en engagement.
Of dat dit jaar nu sterker is dan voorgaande jaren werd in de expositie, die van 21 tot en met 29 oktober liep, niet meteen duidelijk. Alleen al de omvang – meer dan 160 afgestudeerden – leidde tot grote variatie. Wel viel snel op dat er veel conceptuele projecten werden getoond, dat beeldschermen en media ruim vertegenwoordigd waren, maar ook dat er nog altijd veel ontwerpers zich gefascineerd wijden aan materiaalonderzoek. En opvallend veel van de jonge ontwerpers heeft nagedacht over het gebruik van (publieke) ruimte.
Monumenten
Ontwerpen voor monumenten waren er in verschillende vormen. Patricio Nusselder stelde een monument voor de turfgronden en het Nederlandse landschap voor. Het bouwwerk uit turf laat de bezoeker zowel de geschiedenis van het turfsteken als het daaruit resulterende gecultiveerde boerenland ervaren.
Luïsa Jacobse heeft drie monumentale, geometrische objecten ontworpen, die elk op andere manier gebruik maken van absorptie, breking of reflectie van zonlicht door water. Bedacht voor de buitenruimte van geestelijke zorginstelling onderzoeken de drie ruimtelijke interventies zowel de letterlijke als figuurlijke betekenis van reflectie.
Daan Wubben bedacht The Moving Memento, waarbij het herdenken vooral in de actie zit. Witte stenen van verschillende vorm worden geteld en uitgelegd in patronen, waarbij elke steen voor een aantal slachtoffers staat. Het resultaat maakt de abstracte cijfers – ‘339 vluchtelingen verdronken in de Middellandse Zee’ – inzichtelijk. Het monument is tijdelijk en kan opnieuw worden gelegd op een andere locatie voor een andere ramp.
Rust in de stad
Alice Bleton heeft twee ruimtelijke uitbreidingen in de stedelijke omgeving bedacht. Een komt voort uit de observatie dat de binnenhoven van Parijse woonblokken weliswaar licht en lucht brengen, maar als gebruiksruimte voor de bewoners niet bereikbaar zijn. Met Lightening the Interspaces stelt zij gezamenlijke balkons en platforms in deze binnenhoven voor, om de leefruimte van maar ook het onderlinge contact tussen de bewoners te vergroten. Voor degene die zich juist wil terugtrekkenen en een andere blik op de stad wil krijgen, heeft zij de Monade Pod bedacht: een semi-transparante constructie die bovenop gebouwen kan worden geplaatst.
De stedelijke omgeving krijgt rustpunten met ontwerpen van Zoë Jacobs en Timo Wuchner. Jacobs ruimt het volle straatbeeld op met haar Human Cabinet, straatmeubilair waarin mensen zichzelf een moment kunnen opbergen. Het kan op zichzelf staan of in muren worden verwerkt.
Geïnspireerd door de houten constructies die in het verleden werden gebruikt voor zoutwinning, kwam Wuchner tot het ontwerp Kur. Het betreft een wand voor de openbare ruimte, bestaande uit een metalen constructie die is gevuld met takken van de sleedoorn, waarover via een pompsysteem continu zout water wordt gesprenkeld. De omgeving rond deze wanden raakt vervuld van een gezonde en verfrissende ‘zeelucht’.
Pragmatisch
Een ontwerp met potentie is Align van Milou Bergs: een bijzonder praktische en esthetische oplossing voor fietsparkeren. Fietsenrekken vormen een van de vele functionele objecten in het straatbeeld en zijn ook wanneer ze niet worden gebruikt een obstakel. De Align van Bergs is echter een in de stoep verzonken constructie; rij het voorwiel er in en een standaard komt omhoog die het achterwiel vasthoudt. Juist in zijn eenvoud en efficiëntie een geweldig ontwerp.
Voor appartementbewoners heeft Elise Weegel een ‘composteertrommel’ bedacht. De container schommelt bij het vullen, waardoor het organisch afval wordt gemengd en zuurstof toegevoegd. Ook de plantsoenendienst kan hier zijn afval in kwijt.
Heel praktisch is ook Desert Pioneer van Thom Bindels, bedacht voor vluchtelingen die in woestijngebieden verblijven. De kartonnen honingraatconstructie – licht van gewicht en makkelijk te vervoeren – kan worden uitgevouwen en gevuld met grond. Zo fungeert de Desert Pioneer om erosie tegen te gaan, water vast te houden en als plek waar zaden kunnen ontkiemen.
Binnenruimte
Simone Smelt heeft een ontwerp dat inspeelt op de ruimte in huis. Je woont klein, maar hebt behoefte aan ruimteljkheid; is het opwekken van de suggestie van ruimte voldoende om onze geest tot rust te brengen? Raak haar spiegel aan en achter het oppervlak lijkt een diepe tunnel te ontstaan door een spel met licht en spiegeling. Fasinerend en poëtisch.
Een kastmeubel dat bestaat uit vakken in vakken, die heen en weer kunnen worden geschoven en (deels) zijn voorzien van semi-transparante zijden bekleding. Het bergmeubel Layers of Mind van Seoyoon Kwon is een weerspiegeling van onze geest. Door de gelaagdheid van doeken en de mogelijkheid om onderdelen te verschuiven kun je meer of minder van de inhoud – van jezelf – laten zien.