De voormalige ventilatiesteeg is omgevormd tot een centraal atrium

Het Kaaspakhuis aan de Kromme Gouwe

Veertig kilometer aan kaasplanken diende als basismateriaal voor de gevelbekleding van het atrium

Tussen behouden delen van de oorspronkelijke muren van de steeg zijn de glazen liften geplaatst

Rijmpjes voor het toenmalige personeel herinneren nu aan de gebouwgeschiedenis

Galerijen ontsluiten de loftappartementen vanuit het centrale atrium

De kapconstructie in een van de grootste appartementen tijdens de verbouwing

Het voormalige hoofdtrappenhuis

Exterieur Het Kaaspakhuis aan de Kromme Gouwe

Loggia's in de gevel dragen bij aan meer daglicht in de appartementen

Exterieur Het Kaaspakhuis

Het oorspronkelijke ritme van de vensters is behouden

Kaasopslag voor de transformatie

Kaaspakhuis De Producent voor de transformatie

Begane grond

Eerste verdieping

Tweede verdieping

Derde verdieping

Vierde verdieping

Kelder

De voormalige ventilatiesteeg is omgevormd tot een centraal atrium

Het Kaaspakhuis aan de Kromme Gouwe

Veertig kilometer aan kaasplanken diende als basismateriaal voor de gevelbekleding van het atrium

Tussen behouden delen van de oorspronkelijke muren van de steeg zijn de glazen liften geplaatst

Rijmpjes voor het toenmalige personeel herinneren nu aan de gebouwgeschiedenis

Galerijen ontsluiten de loftappartementen vanuit het centrale atrium

De kapconstructie in een van de grootste appartementen tijdens de verbouwing

Het voormalige hoofdtrappenhuis

Exterieur Het Kaaspakhuis aan de Kromme Gouwe

Loggia's in de gevel dragen bij aan meer daglicht in de appartementen

Exterieur Het Kaaspakhuis

Het oorspronkelijke ritme van de vensters is behouden

Kaasopslag voor de transformatie

Kaaspakhuis De Producent voor de transformatie

Begane grond

Eerste verdieping

Tweede verdieping

Derde verdieping

Vierde verdieping

Kelder

Loftwoningen in een Gouds kaaspakhuis

25 september 2017, 13:03

Kaas moet rijpen in koele, donkere ruimtes; mensen prefereren licht en ruimte. Met een aantal grote architectonische ingrepen heeft Mei architects and planners het monumentale kaaspakhuis De Producent in Gouda getransformeerd tot een comfortabel en markant woongebouw. Architectenweb kreeg een rondleiding van Mei.

De Producent ligt aan de Wachtelstraat, met de Kromme Gouwe voor de deur. Het deed zo’n honderd jaar dienst als kaaspakhuis, maar na de verhuizing van de productie kwam het leeg te staan. Architectenbureau Mei nam samen met White House Development het initiatief om het gebouw te herontwikkelen tot loftwoongebouw.

Ventilatiesteeg
Het voormalige kaaspakhuis is een rijksmonument; de buitenzijde is dan ook zoveel mogelijk intact gelaten. De grootste veranderingen worden zichtbaar als je het woongebouw betreedt. Om het voor bewoning geschikt te maken, moest Mei zorgen voor meer daglicht en buitenruimte in het pakhuis – of beter gezegd: de pakhuizen, want De Producent bestond uit twee gebouwen aan een smalle steeg. De muren van de steeg waren voorzien van kleine vensters, die dienden voor ventilatie.

Aan weerszijden van de oude ‘ventilatiesteeg’ heeft Mei delen van de vloer en muren weggenomen. Vervolgens is de steeg en de opening in het midden overkapt, waardoor een ruim atrium is gecreëerd. Middels de bestrating wordt de voormalige plattegrond getoond.Wie vanaf een van de kopse zijden door de smalle steeg loopt, wordt verrast door het open, lichte 'binnenhof'.

Vanuit het atrium worden de vier lagen met appartementen ontsloten. Een deel van de oorspronkelijke steeggevels aan weerszijden heeft Mei behouden, om daartussen twee glazen liften te plaatsen. “We hebben een route architecturale gecreëerd”, zegt architect Robert Winkel. “Je betreedt het gebouw via de smalle steeg en komt dan in het royale atrium. Je moet om de liftschacht heenlopen om naar boven te kunnen, waar je via een brug op de galerij komt. Als je daarover rondloopt, ervaar je het atrium echt.”

Kaasplanken
De geschiedenis van het gebouw en zijn gebruik heeft Mei voelbaar willen houden en door zoveel mogelijk elementen een nieuwe toepassing te geven. Zo zijn de wanden van het atrium afgewerkt met de planken waarop de kazen een eeuw lang hebben liggen rijpen. De kaasplanken zijn geïmpregneerd om aan brandwerendheidseisen te voldoen. Na de behandeling zijn de afdrukken van de kazen zichtbaar gebleven.

De ronde donkere plekken op de planken worden als het ware doorgezet in de onderzijde van de galerijen. Hier heeft Mei uitsparingen gemaakt die overeenkomen met de verschillende groottes van de kazen die hier werden gemaakt. De houten planken zijn her en der voorzien van korte rijmpjes, die samenhangen met de kaasproductie.

“We vonden in het bedrijfsarchief van De Producent een ganzenbordspel, waarop allerlei van deze teksten stonden”, vertelt Winkel. “Bij de kaasproductie was hygiëne uiterst belangrijk en met de rijmpjes werden de werknemers daar steeds aan herinnerd.” Ook de bakjes die ooit aan de planken hingen voor de administratie van het rijpingsproces zijn hergebruikt: als huisnummerbordjes.

Constructie
Om het gewicht van een miljoen kilo kaas te dragen bezat het pakhuis twee afzonderlijke constructies: een voor het gebouw en een voor de kazen. In de appartementen is zoveel mogelijk van de oorspronkelijke constructie hergebruikt en onafgewerkt in het zicht gehouden. Zo zijn in de woningen stalen kolommen en houten plafonds te zien. Indrukwekkend zijn de ingenieuze houten kapspanten in de lofts op de bovenste verdieping.

Een aantal loftappartementen grenst aan het hoofdtrappenhuis, dat met zijn originele betegelde muren en glas-in-loodramen grandeur uitstraalt. Het was de voormalige officiële ingang voor de kantoormedewerkers, bezoekers en arbeiders die hun loonzakje kwamen halen. Het trappenhuis is gerenoveerd en biedt de aangrenzende appartementen een tweede ingang.

Verschillende lofts
In totaal zijn 52 loftappartementen in Het Kaaspakhuis gerealiseerd. Ze zijn alle anders, variërend in grootte van circa 60 m² tot 180 m². Bij aankoop kreeg elke komende bewoner een persoonlijk gesprek met de architect aangeboden. Daardoor konden de kopers de grootte en indeling van hun appartement meebepalen.

Om verschillende woningindelingen mogelijk te maken, zijn strategisch loggia’s in de buitengevel geplaatst. De openingen in de gevel bij de loggia’s zijn voorzien van sponningen met dezelfde afmetingen als de oorspronkelijke vensters. Zo is het originele ritme van de kleine raampjes in de monumentale gevel behouden en herkennen de Gouwenaars van een afstand nog altijd hun kaaspakhuis.

Trefwoorden

kaaspakhuis transformatie mei architects and planners loftwoning hergebruik woongebouw gouda

1	'Eindhoven wordt groot internationaal treinknooppunt' woensdag, 23 september
2	Nog niet klaar, wel officieel geopend: Forum Rotterdam vrijdag, 25 september
3	Depot Boijmans van Beuningen klaar voor 'zilveren opening' donderdag, 24 september
4	Nominaties 'Zorggebouw van het Jaar 2020' bekend woensdag, 23 september
5	Een 'pakhuis' met veel maatwerk in de woningen dinsdag, 22 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Mei onthult plannen transformatie zijdefabriek in Naro-Forminsk, Rusland

Architectenweb Podcast – Gesprek met Robert Winkel over het zelf ontwikkelen van projecten

Winnaars ARC18 Awards bekend gemaakt

Fenix I – Imposant gebouw met twee draagconstructies

Nieuwe impressies van volledig houten woongebouw op Lloydpier

Blokkerlocatie Gouda herontwikkeld tot woongebied

Mei wint selectie herontwikkeling Fenixloods

MEI ontwerpt loftwoningen rond zwembassin

Mei biedt Kanaleneiland tactiele hoogbouw

Mei transformeert Stokvisgebouw Rotterdam

Mei ontwerpt volledig houten woongebouw

Vernieuwde Lijnbaan Rotterdam feestelijk geopend

Voormalige kazerne in Gouda wordt woonwijk

Andere nieuwsberichten

Nieuw interieurontwerp van Zenber voor bestaand schoolgebouw in IJburg

Gisteren, 17:03

De Amsterdam Liberal Arts & Sciences Academie heeft zijn intrek genomen in een bestaand schoolgebouw.

Dam & Partners ontwerpt houten kantoorgebouw op Zuidas

Gisteren, 16:12

Op de Zuidas in Amsterdam komt een 86 meter hoog houten kantoorgebouw naar ontwerp van Dam & Partners Architecten.

Office Winhov – genomineerd voor de Architect van het Jaar-prijs

Gisteren, 14:54

Office Winhov is genomineerd voor de prijs voor Architect van het Jaar 2020.

Mecanoo ontwerpt vernieuwing Haagse Centrale Bibliotheek

Gisteren, 12:53

Het ontwerp betreft onder andere een modernisering van het interieur en de indeling van het gebouw.

Utopische landschappen van Carlijn Kingma in Rijksmuseum Twenthe

Gisteren, 13:52

De tekeningen van Kingma zijn opgebouwd uit architectonische elementen en structuren.

Wiebes: discussie over kernenergierapport is juist goed

Gisteren, 09:29

Een vorig week gepresenteerd onderzoek naar de betaalbaarheid van kernenergie wordt in twijfel getrokken door experts.

Video: afsluitende talkshow Panorama4daagse

25 september, 4:50

Wordt het tijd voor een minister van ruimte? Die vraag wierp het College van Rijksadviseurs op tijdens een live talkshow in het kader van de Panorama4daagse.

'Groeiend tekort aan laadpalen in Nederland'

25 september, 9:56

Dat concludeert Enpuls, een onderdeel van netbeheerder Enexis dat zich specifiek bezighoudt met de energietransitie, na onderzoek.

Tweede Kamer twijfelt over slagkracht kabinet bij inrichting land

25 september, 9:14

Het kabinet wil de komende decennia een grotere rol gaan spelen bij de inrichting van Nederland, maar de Tweede Kamer vraagt zich af of de regering wel genoeg slagkracht hiervoor krijgt.