Geuze: 'Plan gekozen waar niemand last van heeft'

20 januari 2015, 14:47

Wat de kroon op Borneo-Sporenburg zou moeten worden, dreigt volgens Adriaan Geuze te ontaarden in een koffievlek op een gestreken wit overhemd. De man achter het wereldberoemde stedenbouwkundig plan voor de wijk in Amsterdam is niet te spreken over de gevolgde procedure voor het nieuwe gebouw dat op de Ertskade wordt gerealiseerd.

Onlangs maakte de hoofdstedelijke stadsdeelgemeente Oost bekend dat ontwikkelaar Wonam een woontoren mag bouwen op de plek, waar volgens het masterplan van West 8 de derde ‘meteoriet’ in de wijk had moeten verrijzen. Op de kade van Sporenburg werd een krachtig en stoer gebouw voorzien, dat het passende sluitstuk zou vormen voor de (laagbouw)wijk.

Het vorige plan voor het zogeheten Fountainhead-gebouw (of De Stoel) kwam om financiële redenen nooit van de grond, waarna het project vanuit de gemeente werd doorgeschoven naar stadsdeel Oost. Deze organisatie schreef de door Wonam gewonnen tender voor ontwikkelaars uit, waarbij de stem van bewoners, het financiële bod en de mate van duurzaamheid als criteria golden.

Een verkeerde procedure en foute volgorde, volgens Geuze, die tot een slechte uitkomst zal leiden. “In plaats van een stedenbouwkundige herijking als tussenstop koos de stadsdeelgemeente voor een tender waarin geld duurzaamheid en een minimum aan overlast maatgevend waren.”

Zo klein mogelijk
Inwoners van Borneo-Sporenburg hebben tijdens de selectieprocedure inspraak gehad via een bewonersavond en zogeheten e-participatie. Hieruit is volgens Geuze én een aantal bewoners dat een open brief aan stadsdeelbestuurder Thijs Reuten heeft gestuurd, een opdracht geformuleerd die leidde tot een ‘zo klein mogelijk gebouw’.

“Er is gekozen voor een plan waar niemand last van heeft, een verkeerde keuze wat mij betreft”, zegt de stedenbouwkundige, die daarmee allerminst bedoelt dat de wensen en eisen van de omwonenden moeten worden genegeerd. “Ik ben een groot voorstander van actualisering van het oorspronkelijke stedenbouwkundige uitgangspunt en de situatie ligt nu eenmaal anders dan in de jaren negentig toen alles van bovenaf geregeld werd.”

Geuze heeft zelf ook met bewoners van de wijk om de tafel gezeten. “Ik heb met ondersteuning van plaatjes denkoefeningen gedaan om tot een zo goed mogelijk gebouw te komen, waarbij rekening is gehouden met zaken als wind- en schaduwhinder en belemmering van het uitzicht. De aanwezigen waren verrast door de resultaten”, zegt Geuze.

Verder kwam onder meer het creëren van groen en ontmoetingsplaatsen in de waterrijke maar dichte woonwijk aan de orde, iets waar in het winnende plan van Wonam ook veel ruimte voor is geschapen. “Kwalitatief wil ik niet over het plan oordelen, want er deden vooraanstaande ontwikkelaars met goede architecten aan de tender mee”, aldus de oprichter van West 8.

Telefoontje
Wel laat hij fijntjes weten dat geen van de partijen hem ooit heeft gebeld over de stedenbouwkundige randvoorwaarden. Van de gemeente Amsterdam heeft Geuze naar eigen zeggen nog voor het aflopen van zijn mandaat voor Borneo-Sporenburg al geen telefoontje meer gehad over de wijk, die over de hele wereld opzien heeft gebaard dankzij het vernieuwende stedenbouwkundig plan.

Geuze laat het er niet bij zitten, want hij wil voorkomen dat het gebouw dat de kroon op het plan zou moeten zijn, een ‘koffievlek op een gestreken wit overhemd’ wordt. Behalve een smet op de wijk is er dan volgens Geuze eveneens sprake van een dissonant in de rijke stedenbouwkundige geschiedenis van Amsterdam, waarin Borneo-Sporenburg ook een mooie plaats heeft veroverd.

“De wethouder heeft aangegeven behoefte te hebben aan een gesprek. Dat heeft nog niet plaatsgevonden, maar ik kijk er naar uit. Ik zal hem de uitgangspunten voor een goed gebouw voorleggen, zoals ik ook bij de bewoners heb gedaan en laat me nader informeren over de gevolgde procedure.”

Met het idee van een toren op de Ertskade heeft Geuze in ieder geval niet veel, of deze nu kwalitatief goed is of niet. “Een toren kun je ook op het KNSM-eiland neerzetten, of ergens anders, maar is totaal niet specifiek voor deze plek. Hier was een sculpturaal gebouw gepland.”

Trefwoorden

west 8 borneo-sporenburg adriaan geuze wonam amsterdam

1	Marco Vermeulen: de Maas heeft potentie om Central Park van Rotterdam te worden dinsdag, 23 mei
2	Caro van de Venne vertrekt bij Barcode Architects en richt nieuw bureau op dinsdag, 23 mei
3	Rotterdam wil 2.500 woningen en andere functies in Merwehaven woensdag, 24 mei
4	Opinie – de BNA staat voor belangrijke keuzes dinsdag, 23 mei
5	Kunstwerf siert cover Jaarboek Architectuur in Nederland 2022-2023 dinsdag, 23 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Awards

Adriaan Geuze

24 september 2018

West 8 wint prijsvraag heraanleg 't Zand

18 juni 2015

Geuze en Bey lid van Akademie van Kunsten

13 januari 2015

Wonam bouwt woontoren Ertskade Amsterdam

6 januari 2015

Bruggen Borneo Sporenburg in Amsterdam in de prijzen

21 november 2002

Toekomst voor Fountainhead onzeker

30 juni 2011

West 8 ontwerpt terminal en park Toronto

14 april 2015

Adriaan Geuze zondag te zien als Zomergast

12 augustus 2015

BAC toont film over geschiedenis De Steltloper

14 februari 2020

West 8 transformeert golfbaan Houston tot botanische tuin

21 september 2020

Adriaan Geuze benoemd tot hoogleraar landschapsarchitectuur TU Delft

24 februari 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Eerste bomen geplant bij Wonderwoods in Utrecht

26 mei, 1:36

Deze week zijn de eerste van driehonderd bomen geplant bij Wonderwoods in Utrecht. De beplanting van het ‘verticale bos’ is geïnspireerd op die van de Utrechts Heuvelrug.

Platform Woonopgave gelanceerd met scherpe analyse van woningbouwopgave

26 mei, 12:00

Een groep architecten heeft het initiatief genomen om Platform Woonopgave op te richten. Bij de lancering van het nieuwe platform in het Keilepand presenteerde het collectief een scherpe analyse van de woningbouwopgave.

Demontabel kantoren- en laboratoriumcomplex Matrix ONE van MVRDV geopend

25 mei, 4:07

Matrix ONE is het grootste van zeven gebouwen, die samen het Matrix Innovation Center op Amsterdam Science Park vormen. MVRDV heeft het gebouw ontworpen met een volledig demontabele structuur.

Rotterdam wil 30.000 woningen bouwen in Oostflank

25 mei, 3:03

Rotterdam wil 30.000 woningen bouwen in de gebieden die verbonden gaan worden door de nieuwe stadsbrug en de snelle tramlijn Kralingse Zoom en Zuidplein.

Boek brengt brutalistische gebouwen in Nederland in kaart

25 mei, 3:56

Donderdag is het boek BRUUT - Atlas van het brutalisme in Nederland gepresenteerd.

VDL Groep wil De Meeuw volledig overnemen

25 mei, 2:06

Volgens beide familiebedrijven kan De Meeuw zijn ingezette strategie voor een koppositie in de groeimarkt voor modulaire huisvesting uitvoeren met de investeringskracht van VDL Groep.