Boek verschenen over eerste vrouwelijke architecten in Nederland

6 november 2023, 13:53

Margaret Kropholler-Staal (1891-1966) staat bekend als de eerste Nederlandse vrouwelijke architect. Ze was echter niet de enige vrouw die dit beroep in die tijd uitoefende. In een nieuw boek beschrijft Erica Smeets-Klokgieters de opkomst van vrouwelijke architecten in ons land en de biografie van de 21 vrouwen die tot de eerste generatie behoren.

Staal-Kropholler realiseerde als ongediplomeerd architect in 1917 haar eerste werk. Minder bekend is dat Grada Wolffensperger (1887–1965) in datzelfde jaar als eerste vrouw haar universitaire studie bouwkunde voltooide aan de Technische Hogeschool in Delft. Dat vrouwen in de eerste decennia van de vorige eeuw überhaupt beroepen uitoefenden waarvoor een universitaire opleiding nodig is, was destijds nog zo bijzonder dat ze vermeld werden in het Vrouwenjaarboekje voor Nederland.

Veel van de eerste vrouwelijke architecten vonden hun uiteindelijke stiel via gerelateerde disciplines als meubel- en interieurontwerp, vakken die beter pasten bij het heersende vrouwbeeld uit die tijd. Zo ontwikkelde Staal-Kropholler zich van decoratief tekenaar, meubelontwerper en interieurarchitect uiteindelijk tot architect. Tot 1945 voltooiden 21 vrouwen hun architectenopleiding, van wie Lotte Beese, Jakoba Mulder en Koos Keegstra het bekendst zijn.

Riné Boeree
Tot de eerste generatie vrouwelijke architecten behoren veel opmerkelijk veel leden wier naam, ondanks hun pioniersrol, totaal onbekend zijn. Neem een Riné Boeree, Joop Ferguson of Greet van der Poest Clement. Auteur Smeets-Klokgieters is in hun levensverhalen en carrières gedoken en heeft die samengebracht in het boek Hulde aan onze kranige architecte! De opkomst van de eerste vrouwelijke architecten in Nederland.

Afzonderlijke hoofdstukken wijdt de auteur aan drie vrouwen, waaronder de eerste bouwkundig ingenieur Wolffensperger en de eerdergenoemde Boerée (betonspecialist bij de genie). Verder bevat het boek, naast een geschiedenis over de opkomst van vrouwelijke architecten in ons land, een apart hoofdstuk over architectenechtparen zoals Margaret Kropholler en Jan Staal, Koos Keegstra en Joop Pot, en Jan Kret en Harry Kammer.

Eerste complete overzicht
Hulde aan onze kranige architecte! (tevens in het Engels verkrijgbaar als Compliments to our brave architect!), door nai010 uitgevers omschreven als het eerste complete overzicht van de eerste vrouwelijke architecten in Nederland, is verkrijgbaar voor 34,95 euro.

Trefwoorden

nai010 uitgevers jakoba mulder grada wolffensperger margaret staal-kropholler lotte beese vrouwen boek koos keegstra

1	Nominaties Publiek gebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 8 oktober
2	Realisatieovereenkomst voor hoogbouwcomplex De Sax op Wilhelminapier getekend maandag, 6 oktober
3	We verdienen betere pers dinsdag, 7 oktober
4	Woontoren Cunabula naast Thialfstadion bereikt finish dinsdag, 7 oktober
5	Vier genomineerden voor de Abe Bonnema Architectuurprijs 2025 woensdag, 8 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Witte Mannen

12 oktober 2023

Programma over rolmodellen in de architectuur in Pakhuis de Zwijger

4 december 2023

Vrouwen achter Algemeen Uitbreidingsplan centraal in tentoonstelling

8 maart 2024

Expositie in Museum Het Schip belicht vrouwen van de Amsterdamse School

18 september

Platform voor architectuur & feminisme van start gegaan

8 februari 2023

Columns van Violette Schönberger gebundeld in boek

21 maart 2024

Nieuwe website viert gebouwen door vrouwelijke architecten

6 maart

Kunsthal toont bijdrage vrouwelijke ontwerpers aan modern en hedendaags design

3 juni 2022

STAR strategies + architecture ontvangt Franse ‘Vrouwen in architectuur’-prijs met vernieuwend woonproject

5 december 2024

De moraal van het inclusieve verhaal

19 april 2022

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam

15 mei

Boek belicht vrouwen in de architectuur

10 februari 2021

Boek ‘Bouwmaterialen 1940-1990’ gaat in op materiaalgebruik naoorlogse architectuur

15 mei 2024

Interview + video: lancering Mevr. De Architect

29 januari 2021

VAi wil vrouwelijke bijdrage aan ontwerp en architectuur zichtbaar maken

14 januari 2021

Meerstemmige geschiedenis en toekomst architectuur centraal tijdens symposium

22 november 2024

Een architect van fundamentele andersheid

16 september 2024

Boek over vergeten architect van de Nieuwe Haagse School

4 juni

Jubileumboek beschrijft het Rietveldpaviljoen in Amersfoort: de eerste kunsthal in Nederland

19 maart

Essays rond globalisering en architectuur na 1945

27 januari

Toon alles

Andere nieuwsberichten

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan masterplan transformatie havengebied New York

Gisteren, 16:34

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan de transformatie van een vijftig hectare omvattend havengebied in New York tot een maritieme haven en een woonwijk.

Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas

Gisteren, 13:56

Vastgoedinvesteerder Victory Group heeft plannen gepresenteerd voor de herontwikkeling van het hoofdkantoor van ABN AMRO op de Amsterdamse Zuidas.

Gortemaker Algra Feenstra voegt zorggebouw toe aan buurtschap

Gisteren, 11:52

Met het nieuwe expertisecentrum en servicegebouw ’t Spant komen zorg, ondersteuning en landschap samen.

‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’

Gisteren, 10:05

Alexander Pols reageert op het opiniestuk van collega-architect Alexander Straub over het congres ‘The Art of City Building: return to the Human Scale’.