Opinie: Met aandacht wordt alles toegankelijker

5 april 2018, 9:54

Met verbijstering las ik afgelopen week in de krant dat het gemeentehuis in Zoetermeer na een grondige renovatie niet toegankelijk is voor inwoners in een rolstoel. Zelfs de publieksbalies zijn niet toegankelijk. En dat is nog maar een punt van de lange lijst van de toegankelijkheidsproblemen in het gemeentehuis. Hier was duidelijk geen aandacht voor toegankelijkheid bij de opdrachtgever en architect.

Tekst: Diet Hensums

Ruim een jaar geleden is het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een handicap van kracht geworden. Toegankelijkheid van openbare gebouwen en vervoer is hierin een belangrijk thema. Jammer genoeg zijn de problemen in Zoetermeer nog steeds eerder regel dan uitzondering. Ik vraag mij dan af hoe dat komt. Is het gebrek aan kennis? Zijn architecten bang dat ze beperkt worden in hun ontwerpmogelijkheden? Zijn opdrachtgevers bang voor te hoge kosten of is het gewoon onverschilligheid, gebrek aan aandacht?

De laatste maanden heb ik een aantal keren gemerkt dat juist prestigieuze openbare gebouwen met grote budgetten slecht toegankelijk zijn. Terwijl (openbare) gebouwen die met kleine budgetten zijn ge- of verbouwd juist veel aandacht hebben gehad voor toegankelijkheid. Dit voorjaar bezocht ik bijvoorbeeld zowel het Rijksmuseum in Amsterdam als het Princessehof (keramiekmuseum) in Leeuwarden. Beiden recent verbouwd. Het Rijksmuseum is voor mensen met een handicap een ontoegankelijk doolhof waar zelf de rolstoelingang onvindbaar is. Hoe onwelkom kun je je voelen. Terwijl het keramiekmuseum (met ik denk een fractie van het budget van het Rijks) maar met aandacht en creativiteit een goed toegankelijk en overzichtelijk museum is.

Ook kom ik geregeld in scholen en multifunctionele centra, ook hier bij de grote projecten met veel partijen, veel adviseurs en veel geld, vaak onvindbare ingangen, doolhoven, slechte akoestiek, niet te openen deuren, te hoge balies en onvindbare of onbereikbare rolstoeltoiletten. Dieptepunt bij veel scholen zijn de kantines en ontmoetingsruimten. Hier proberen veel architecten hun creatieve hoogstandjes uit te voeren die er bijna altijd toe leiden dat deze ruimten voor mensen met een handicap ontoegankelijk en gevaarlijk zijn.

Ook daar weer de onverwachte positieve ervaring bij een klein MFC in Oostwold, de Gaveborg. De deuren gaan letterlijk voor je open, geen drempels en heel overzichtelijk. Je stapt in een warm bad. Niet alleen de mensen met een handicap, maar ook alle andere deelnemers van de bijeenkomst die ik daar organiseerde viel het op. Ook hier weinig geld maar wel veel aandacht voor toegankelijkheid.

Met een klein beetje aandacht wordt een gebouw niet alleen toegankelijker voor mensen met een handicap, maar voor alle gebruikers.

Diet Hensums is adviseur bewonersparticipatie en zorg bij KAW. Vanuit de Groningse vestiging van het bureau helpt ze gemeenten, zorginstellingen en bewonersgroepen om zorg in relatie tot wonen vorm te geven. Omdat ze zelf een kind heeft dat in een rolstoel zit, ervaart ze regelmatig hoe toegankelijk gebouwen voor mindervaliden zijn.

Trefwoorden

kaw diet hensums toegankelijkheid

1	Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein woensdag, 24 december
2	2025 in negen renovatie-ontwerpen voor het Binnenhof dinsdag, 23 december
3	Architectuur als compromis dinsdag, 23 december
4	Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher dinsdag, 23 december
5	CO2-gestuurd ontwerpen is soms ook niet-natuurlijk ontwerpen (slot) dinsdag, 23 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Toegankelijk

11 oktober 2022

KAW ziet kansen in silo’s als waterkrachtcentrales

21 augustus 2019

Dementievriendelijk ontwerp van KAW voor monumentaal zorggebouw

5 september 2019

Kabinet: toegankelijk bouwen voor mensen met beperking

14 juni 2018

KAW geeft in Tilburg voorbeeld complexe, betaalbare woningbouw

12 maart 2019

Betaalbare woningen op locatie langs het spoor in Tilburg

19 maart 2019

Gevarieerde woningbouw van KAW voor Tivoli Eindhoven

20 mei 2019

KAW: woningnood aanpakken met energietransitie als breekijzer

15 juli 2019

KAW vernieuwt eenlaags schoolgebouw naar tweelaags IKC

26 september 2019

BNA werkt aan campagne voor toegankelijke gebouwen

18 augustus 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.