Een publiek gebouw voor reizigers en stad

8 september 2016, 15:40

De Openbaar Vervoer Terminal van Breda, ontworpen van Koen van Velsen architecten, is na vier jaar bouwen in zijn geheel opgeleverd en in gebruik genomen. Het omvangrijke complex wordt vandaag officieel geopend.

Weliswaar heeft de Openbaar Vervoer Terminal van Breda een herkenbare identiteit als station, het ruimtelijk complex is meer dan dat, stelt architect Koen van Velsen. Het complex biedt naast een bus- en treinstation een grote verscheidenheid aan functies, zoals appartementen, kantoorruimten, winkels, fietsenstallingen, een parkeerdak en openbare buitenruimten en pleinen.

Koen van Velsen architecten heeft het complex opgevat als een publiek gebouw voor zowel de reizigers als de stad. Het ontwerp is een reactie op zowel het complexe programma als de locatie, aldus het architectenbureau. Het heeft gestreefd naar een hechte verweving met de aangrenzende gebieden, aan weerszijden van het spoor.

Samenhangend geheel
Aan de noord- en zuidzijde maken publieke pleinen deel uit van het plan; ze sluiten aan op de binnenstedelijke bebouwing van Breda en vormen de overgang tussen stad en complex. De OV-Terminal heeft Van Velsen ontworpen als een herkenbaar baken in de stad, een sterke vorm die het omvangrijke en complexe programma samenbindt.

In het gebouw zorgen vides, openingen en doorzichten ervoor dat de reiziger zich eenvoudig kan oriënteren. Zichtlijnen en het contact tussen binnen en buiten maken het grote volume overzichtelijk. Tegelijkertijd kan de reiziger daardoor het omvangrijke gebouw als een samenhangend geheel en als onderdeel van de omgeving ervaren.

Materialisatie
Door middel van variatie in materiaalgebruik en detaillering heeft Van Velsen de verschillende functies een eigen karakter binnen het geheel gegeven. Zo geven de houten wanden, vloeren en plafonds een heel eigen sfeer aan het winkelgebied, ten opzichte van het natuursteen in de tunnel en een deel van het station.

De verschillen in materialisatie en detaillering dragen bij aan de herkenbaarheid en vindbaarheid van de functies, legt het architectenbureau uit. Daglicht valt gedoseerd in de terminal.

Stationshal met parkeerdak
Een grote stationshal biedt onderdak aan het trein- en busstation: een coherent en ruimtelijk interieur met vloeren, wanden en plafonds. De terminal met twintig halteplaatsen voor stad- en streekbussen grenst aan de treinperrons. Ook de verdiept gelegen ‘lobby’ sluit direct aan op de perrons en verbindt twee delen van de stad.

Het dak van de stationshal, boven de perrons, biedt parkeerruimte aan 720 auto’s voor reizigers, bewoners en medewerkers van de bedrijven en kantoren in het complex. Twee hellingbanen verbinden voor auto’s het parkeerdak met de openbare weg; doordat ze de stationshal doorkruisen biedt het verkeer de wachtende reizigers afleiding.

Het dak biedt zicht over de stad en – via de verdiept gelegen lichthoven met bomen – in de stationshal met de sporen en perrons. Boven het parkeerdak zorgt een tweede dak voor enige beschutting; door de grote uitsparingen blijft de lucht optimaal te ervaren.

Winkelen, werken, wonen
Het complex van de Openbaar Vervoer Terminal omvat voorts twee bewaakte en twee onbewaakte fietsenstallingen, samen goed voor zevenduizend plaatsen, een winkelgebied van 9.000 m2 en ruim 20.000 m2 kantoorruimte. In het winkelgebied ligt een evenementenplein; de kantoren, vijf bouwlagen aan casco ruimtes, zijn georganiseerd rondom een reeks lichthoven.

Vier woonblokken met in totaal 147 appartementen zijn gesitueerd op de hoeken van het complex. Ze zijn rond groene en geluidsluewe binnenplaatsen en terrassen georganiseerd; aan de andere zijde bieden de appartementen zicht op de openbare ruimte van de stationspleinen.

Lange historie
De Openbaar Vervoer Terminal is het middelpunt van een grootschalige stedenbouwkundige ontwikkeling, waarbij een voormalig industrie- en rangeerterrein wordt omgevormd tot een levendig stadskwartier. Het project is in fasen gerealiseerd terwijl het station in bedrijf bleef.

Nadat in 2003 het masterplan voor het gebied en in 2007 het beeldkwaliteitsplan bekend werden gemaakt, ging in 2008 de schop in de grond voor de aanleg van de spoortunnel onder de komende nieuwbouw van het station. In 2012 startte de bouw van de Openbaar Vervoer Terminal.

De eerste fase, het gebouwdeel aan de noordzijde van de sporen, is in 2015 opgeleverd en in gebruik genomen. Voor de tweede fase, het gebouwdeel aan de zuidzijde, was dat in juli 2016 het geval. Het hele complex wordt vandaag officieel geopend in bijzin van staatssecretaris Sharon Dijksma van het ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Trefwoorden

koen van velsen stedenbouwkundig plan retail openbaar vervoer terminal openbaar vervoer breda treinstation busstation kantoren appartementen koen van velsen architecten winkels woongebouw

1	MVRDV en Mecanoo bij finalisten in architectuurcompetitie voor ‘landmark’ woensdag, 7 mei
2	Cityförster en Atelier Gram ontwerpen woontoren met collectieve voorzieningen voor Tirana woensdag, 7 mei
3	Tijdelijke remise Museumtramlijn Amsterdam met verrassende ornamentiek dinsdag, 6 mei
4	Evenwichtige woonomgeving op voormalig fabrieksterrein Van Besouw Goirle dinsdag, 6 mei
5	Architectenweb organiseert Avond met De Zwarte Hond woensdag, 7 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Koen van Velsen Architect van het Jaar 2016

1 december 2016

Ede-Wageningen: transparant station onder houten bladerdak

9 september 2016

OV-terminal Breda BNA Beste Gebouw van het Jaar 2017

19 mei 2017

Aanbesteding station Breda kan beginnen

12 februari 2010

Ballast Nedam en Hurks bouwen station Breda

5 september 2011

Bouw nieuw station Breda van start

11 april 2008

Architectenselectie bekend nieuwe CS Breda

23 juni 2004

Eerste fase OV-terminal Breda voltooid

10 april 2015

Twee Snoeken ontwerpt Rijkskantoor Breda

13 april 2015

Miljoenenschikking over duurder station Breda

30 september 2015

Station Breda officieel opgeleverd

1 augustus 2016

Station Breda jaar later klaar

29 mei 2013

Bouw HSL-station Breda van start

2 maart 2012

Koen van Velsen blijft Spoorbouwmeester

31 januari 2012

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Video: het MIX-paviljoen in zijn groene omgeving

Gisteren, 15:24

Het omliggende landschap maakte integraal deel uit van het ontwerp, dat MIX architectuur voor zijn kantoor maakte. Na een paar jaar begint dat landschap te groeien en bloeien; Stijn Poelstra legde het paviljoen met landschap vast in een video.

De Hemelse Tuin van Studio Valkenier is een veelzijdige stadslandbouwboerderij

Gisteren, 13:41

In Amsterdam-Oost heeft Studio Valkenier een voormalige kinderboerderij getransformeerd tot een educatieve, duurzame en inclusieve stadslandbouwboerderij voor iedereen : De Hemelse Tuin.

Gevel Sombra-paviljoen door MVRDV beweegt mee met de zon

Gisteren, 10:51

Op de tentoonstelling Time Space Existence in Venetië opent zaterdag het Sombra-paviljoen. De gevel van het door MVRDV ontworpen paviljoen beweegt mee met de zon; de panelen openen of sluiten zich afhankelijk van de stand van het hemellichaam.

Het Nederlands paviljoen in Venetië als inclusieve sportbar

Gisteren, 10:16

Hoe kan architectuur sociale normen uitdagen en ruimten creëren voor nieuwe vormen van samenleven? Dat is de vraag die het Nieuwe Instituut stelt met ‘Sidelined: A Space to Rethink Togetherness’, de inzending voor de Architectuurbiënnale in Venetië.

Woningcorporaties dreigen met juridische stappen om kabinet aan afspraken te houden

Gisteren, 16:20

Het bevriezen van de huren van sociale huurwoningen heeft grote gevolgen juist voor woningzoekenden en huurders, stelt vereniging voor woningcorporaties Aedes.

Kamernet: studentenkamer is ruim zes procent duurder dan vorig jaar

Gisteren, 12:27

Amsterdam is de duurste studentenstad om in te wonen.

Herstel ‘onveilige’ vloer waterschapskantoor kost ruim tien miljoen

Gisteren, 11:24

Het Waterschap Rijn en IJssel heeft besloten alle vloeren van het hoofdkantoor in Doetinchem te renoveren, omdat ze onveilig zouden zijn.

Nationale Parken: kabinet laat ons vallen met schrappen financiering

7 mei, 4:18

De Nationale Parken vinden dat het kabinet “alle grenzen van redelijkheid en fatsoen overschrijdt” door de financiële bijdrage vrijwel volledig in te trekken.

Aedes: zo’n 140 corporaties schrappen investeringen

6 mei, 4:59

Meer dan de helft van de woningcorporaties moet een deel van de investeringen schrappen als gevolg van de huurbevriezing die het kabinet heeft aangekondigd. Dat verwacht corporatiekoepel Aedes.