Copyright: Olafur Eliasson - Kirk Kapital A/S hoofdkantoor in Velje ( Olafur Eliasson)
Copyright: Olafur Eliasson - Kirk Kapital A/S hoofdkantoor in Velje ( Olafur Eliasson)
Copyright: Odico - 3D-snijden van EPS ( Odico)
Copyright: Odico - 3D-snijden van natuursteen ( Odico)
Copyright: ELStudio - 3D-printen van keramiek ( ELStudio)
Copyright: ELStudio - 3D-printen van keramiek ( ELStudio)
Copyright: CyBe - 3D-printen van beton ( CyBe)
Copyright: CyBe - 3D-printen van beton ( CyBe)
Copyright: MX3D - 3D-printen van stalen brug ( MX3D)
Copyright: MX3D - 3D-printen van stalen brug ( MX3D)

‘Grootste drempel 3D-printen gebouwen is certificering’

13 oktober 2015, 15:56
Op donderdag 8 oktober hield Architectenweb een netwerkevent rond het 3D-printen van bouwkundige constructies. Een viertal sprekers ging in op het 3D-printen van piepschuim, keramiek, beton en staal. Hoever zijn de verschillende technieken? Een verslag.

Tekst Michiel van Raaij

Is het al mogelijk gebouwen 3D te printen in piepschuim, keramiek, beton en staal? Ja, antwoorden alle sprekers op het netwerkevent rond 3D-printen. De problemen die DUS Architects ondervindt met de sterkte van de kunststof die zij bij het printen van hun grachtenpand gebruiken, spelen bij het 3D-printen van piepschuim, keramiek, beton en staal veel minder, legden de sprekers uit.

Piepschuim
In zijn laboratorium op de RDM Campus in Rotterdam heeft Jelle Feringa van Odico vorig jaar een koepel gebouwd met 3D-gesneden piepschuim. Op trek moet je piepschuim niet belasten, vertelde Feringa, maar druk kan het als de beste opnemen. In Denemarken maakt Odico, het bedrijf dat hij mede oprichtte, momenteel de piepschuimen bekisting voor het beton van een kantoorgebouw naar ontwerp van Olafur Eliasson.

Keramiek
De 3D-geprinte keramische elementen die Erno Langenberg van ELStudio heeft ontwikkeld kunnen eveneens uitstekend drukkrachten opvangen. Ook hij heeft het materiaal al met een boogconstructie getest. Zet je het materiaal in als constructiemateriaal, dan kun je er bijvoorbeeld een tongewelf mee maken, zo stelt Langenberg zich voor. Door openingen in de elementen op te nemen kan er daglicht door het gewelf naar binnenvallen. In Afrika, waar de architect ook werkt, zou dit mogelijk zeer functionele gebouwen op kunnen leveren.

Beton
Ten opzichte van de andere sprekers heeft Berry Hendriks een net wat andere achtergrond: niet design of architectuur, maar de bouw. Met de start-up CyBe wil Hendriks de machines en software leveren om te 3D-printen in beton. Met de robotarm die CyBe nu gebruikt kan het bedrijf al met een snelheid van 600mm per seconde printen. Volgens Hendriks kan het bedrijf binnen een uur het ontwerp van bijvoorbeeld een muur uitwerken en printen. Het beton hardt zo snel uit dat na dat uur al een kanaalplaat op de wand gelegd kan worden. Om nog grotere objecten te kunnen printen werkt het bedrijf momenteel aan een portaalprinter.

Staal
MX3D is ontstaan vanuit de studio van designer Joris Laarman en wil grotere objecten in staal printen. Als poster project wil het bedrijf een brug over een van de Amsterdamse grachten bouwen. Eind deze week wordt de locatie hiervan bekend gemaakt. Het 3D-geprinte staal is qua sterkte vergelijkbaar met regulier staal, vertelde mede-oprichter Gijs van der Velden. Net als het 3D-printen van keramiek en beton, is het 3D-printen in staal nog volop in ontwikkeling. Voor alle aspecten van het onderzoek werkt MX3D met partners, zoals ArcelorMittal, Heijmans en Autodesk.

De grootste drempel richting de realisatie van een groot 3D-geprint stalen object is niet de techniek maar de certificering, benadrukte Van der Velden. Aan zoiets als een hekwerk worden niet zoveel eisen gesteld, gaf hij als voorbeeld, maar een brug moet natuurlijk bewezen zeer veilig zijn. Omdat met 3D-printen steeds andere objecten gemaakt worden, heeft het weinig zin om producten te certificeren, maar moet het proces gecertificeerd worden. MX3D is daarom al een jaar geleden gestart met het certificeringstraject, als tweede lijn naast de technische ontwikkeling. Over enkele jaren verwacht MX3D die certificering rond te hebben.

Combinatie van meerdere materialen
In het debat na afloop van de korte lezingen door de vier sprekers werd vanuit de zaal gevraagd of het mogelijk is de verschillende technieken te combineren. Zou het mogelijk zijn tegelijkertijd de stalen wapening en de betonnen constructie te printen, daar piepschuimen isolatie aan toe te voegen en het geheel af te werken met een geprint keramieken buitenblad? Volgens de sprekers is dat momenteel nog niet zo eenvoudig, door de grote verschillen in de gebruikte techniek.

Robots die meerdere functies uitvoeren, of tussendoor van kop wisselen, worden in de industrie al wel gebruikt, antwoordde Feringa, maar wat betreft het 3D-printen van gebouwen bestaat het nog niet. Nu het 3D-printen van individuele materialen vorm begint te krijgen, komt deze volgende opgave langzaam in beeld.

Nieuw vakmanschap
In zijn lezing liet Erno Langenberg zien dat het onderzoek naar 3D-printen van bouwkundige constructies pas sinds enkele jaren in een stroomversnelling is gekomen. Ook moet de complexiteit ervan niet onderschat worden, benadrukte hij. De ontwikkelingen gaan snel, maar hebben ook tijd nodig. Het zal daarom nog wel enige jaren duren voordat het mogelijk is verschillende materialen gecombineerd te 3D-printen.

Wat betreft 3D-printen zitten we nog in de pioniersfase, stelde Langenberg. Juist dat vindt hij waanzinnig interessant. Veel rond het 3D-printen van bouwkundige constructies moet nog uitgevonden worden. Voor architecten is dit het moment om hier een rol in te pakken, vindt Langenberg, die hoopt dat architecten met de opkomst van 3D-printen weer nauwer betrokken worden bij het bouwen zelf. Hier zou voor architecten een nieuw vakmanschap kunnen ontstaan.

Trefwoorden

odico mx3d cybe 3d-printen elstudio netwerkevenement

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Bouw 741 woningen in Max Euwe Kwartier Rotterdam gestart
19 december, 4:37

Bouw 92 meter hoge Victoriatoren in Eindhoven gestart
19 december, 11:41

Anne Schroën: aantal BNA-lidmaatschappen terug op oude niveau
19 december, 10:38

Groosman en Voids winnen selectie deelplan Beekhof in Stadsoevers Roosendaal
18 december, 12:29

Fijne feestdagen, en een mooi, gelukkig en succesvol 2025!
23 december, 9:00

Zonder ingrepen dreigt grote verstoring Noord-Hollands stroomnet
19 december, 1:58

Veel leegstaande kantoren Utrecht geschikt gemaakt voor bewoning
19 december, 9:33

Kamer roept Keijzer terug: toch nestvoorziening bij nieuwbouw
18 december, 11:08

SCP: solidariteit burgers op woonmarkt begrensd
18 december, 9:43

Advies: Nederland kan zorgvuldiger omgaan met oude zonnepanelen
17 december, 1:35
Ga naar het nieuws-archief
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
EeStairs | Design trappen - Balustrade - Ontwerp en constructie
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
Foreco Houtproducten
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
IsoBouw Systems bv
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf Ceiling Solutions B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Plastica Groep
Holonite B.V.
FALK®
Tata Steel Colorcoat®
Ontwerpers
Lidmaatschappen
Nieuwsbrieven
Specifier

Leveranciers
Lidmaatschappen
Adverteren

Architectenweb
Over ons
Contact

© 2002 - 2024 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan