Forse kritiek oud-winnaars op Prix de Rome

30 januari 2014, 16:50

Een groep voormalige winnaars van de Prix de Rome voor architectuur heeft forse kritiek op de selectiemethode voor de editie van dit jaar. De architecten vinden dat het nieuwe systeem met ‘scouts’ ten koste gaat van het open karakter dat de prijs tot nu toe had.

Negen oud-winnaars van de Prix de Rome architectuur hebben het fonds in december 2013 een brief gestuurd waarin ze hun ongenoegen uitten over de gewijzigde procedure. Voorheen konden jonge architecten de eindronde van de prestigieuze prijs halen op basis van een anonieme voorcompetitie.

Sinds deze editie dragen 35 professionele scouts op basis van een portfolio ieder maximaal twee kandidaten voor, gevolg van een procedurele wijziging uit 2012. Dit is volgens het Mondriaan Fonds gedaan ‘vanuit de gedachte dat een prijs als de Prix de Rome iets is waar je niet jezelf voor opgeeft, maar waarvoor anderen je voordragen op basis van je talent’. Vorig jaar heeft het fonds de organisatie van de prijs overgenomen van de Rijksacademie van Beeldende Kunsten.

“Met de nieuwe procedure hopen we juist meer talentvolle architecten te scouten die voor de prijs in aanmerking komen. De lijst scouts is breed samengesteld, uit verschillende disciplines, regio’s en leeftijden”, laat het Mondriaan Fonds aan Architectenweb weten. “Uit de ervaringen met de Prix de Rome voor beeldende kunsten bleek dat een aantal genomineerden blij was met de voordrachten, ze zouden nooit zichzelf hebben aangemeld.”

Verrassende winnaar
Volgens Gianni Cito (Moke Architecten), die de Prix de Rome architectuur in 2001 won en de brief ondertekende, is de nieuwe opzet niet voordelig voor architecten. “In het oude systeem maakte het niet uit of je uit Oost-Groningen of Amsterdam kwam, pas afgestudeerd of ervaren was, maar telde alleen het werk”, zegt hij.

“Op die manier kwam er ook wel eens een verrassende winnaar naar boven, soms zelfs tot diens eigen verbazing. Nu is er sprake van een selectie met scouts, waardoor het systeem niet meer gelijkwaardig is. Het gaat er nu veel meer om wie er in je netwerk zit, of je de scout kent en hoe je portfolio eruit ziet”, aldus Cito.

De vergelijking met beeldend kunstenaars snijdt volgens hem geen hout. “Een beeldend kunstenaar is veel minder afhankelijk van een opdrachtgever. Die staat ’s ochtends op en werkt gewoon aan zijn kunst, of er nu een opdrachtgever is of niet. Een architect heeft die opdrachtgever wel nodig voor zijn werk. Ik snap niet dat ze bij het Mondriaan Fonds dit verschil niet zien.”

Steun Rijksbouwmeester
Tot de andere ondertekenaars van de brief behoren oud-winnaars Olv Klijn (2010), Ronald Rietveld (2006) en Bert Dirrix (1990). Ook Jan Willem Schrofer, oud-directeur van de Rijksacademie die de Prix de Rome in 1985 nieuw leven heeft ingeblazen, heeft zijn naam aan de brief verbonden. Rijksbouwmeester Frits van Dongen heeft zijn steun uitgesproken voor het pleidooi van de oud-winnaars.

Het Mondriaan Fonds is op basis van de brief tegemoet gekomen aan de laureaten. Het fonds heeft besloten ‘aan de jury zowel de voordrachten van de scouts voor te leggen als de voordrachten door derden, waaronder ook van architecten die zichzelf voordragen’. Aanvankelijk konden laatstgenoemde partijen hun voordracht alleen bij de scouts neerleggen.

Toch denkt Cito dat deze tegemoetkoming niet voldoende is om een ‘eerlijke’ competitie zoals voorheen te garanderen. Hij hoopt, ondanks dat de inschrijvingstermijn voor dit jaar inmiddels is verstreken, dat het fonds de procedure nog zal aanpassen. “Gebeurt het niet deze keer, dan maar de volgende editie”, aldus Cito.

Trefwoorden

gianni cito mondriaan fonds prix de rome

1	Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord donderdag, 14 augustus
2	Architectenweb Sportzomer: Mark Hereijgers hervond zichzelf na jarenlang obsessief sporten maandag, 11 augustus
3	Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving woensdag, 13 augustus
4	Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck dinsdag, 12 augustus
5	In beeld: Folly Art Norg 2025 vrijdag, 15 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Shortlist Prix de Rome 2014 bekend

15 april 2014

Volgend jaar weer Prix de Rome architectuur

12 december 2017

Procedure Prix de Rome Architectuur aangepast

13 januari 2016

Donna van Milligen Bielke wint Prix de Rome

15 oktober 2014

Overzicht ontwerpen Prix de Rome

16 oktober 2014

Bert Dirrix verkozen tot Architect van het Jaar (+video)

18 december 2015

Longlist Prix de Rome architectuur bekend

12 februari 2014

Prix de Rome gericht op Hoogstraat Rotterdam

16 juni 2014

Ronald Rietveld wint de prixderome.nl 2006

23 juni 2006

Europese erkenning Nederlandse architecten

15 september 2011

Olv Klijn wint PRIXDEROME.NL 2010

9 juni 2010

Prix de Rome 2014 architectuur van start

5 december 2013

Prix de Rome 2010: de ontwerpen (2)

28 mei 2010

Toon alles

Andere nieuwsberichten

In beeld: Folly Art Norg 2025

15 augustus, 11:31

De Drentse folly-expositie bestaat dit keer uit twintig bouwwerken langs een route door het Norger esdorpenlandschap, plus een 21e extra folly die is neergezet in het informatiepunt aan de Dorpshuisstraat.

Brug door West 8 verbindt stadshart Den Helder met Willemsoord

14 augustus, 9:18

Eind juli is in Den Helder de door West 8 ontworpen Nieuwe Brug geopend. De brug voor fietsers en voetgangers vormt een belangrijke schakel in de verbinding tussen de stad en de voormalige scheepswerf Willemsoord.

Architectenweb Sportzomer: roeien brengt Indira van ’t Klooster in contact met de omgeving

13 augustus, 9:16

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tiende aflevering spreken we met Indira van ’t Klooster, die naast haar werk als directeur van Arcam roeit.

Nieuwe Instituut verwerft archief Aldo en Hannie van Eyck

12 augustus, 9:22

Tot het materiaal dat is toegevoegd aan de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw behoren 23 maquettes van werken als het Burgerweeshuis in Amsterdam, de Pastoor van Arskerk in Den Haag en het Sonsbeekpaviljoen in Arnhem.