Forse kritiek oud-winnaars op Prix de Rome

30 januari 2014, 16:50

Een groep voormalige winnaars van de Prix de Rome voor architectuur heeft forse kritiek op de selectiemethode voor de editie van dit jaar. De architecten vinden dat het nieuwe systeem met ‘scouts’ ten koste gaat van het open karakter dat de prijs tot nu toe had.

Negen oud-winnaars van de Prix de Rome architectuur hebben het fonds in december 2013 een brief gestuurd waarin ze hun ongenoegen uitten over de gewijzigde procedure. Voorheen konden jonge architecten de eindronde van de prestigieuze prijs halen op basis van een anonieme voorcompetitie.

Sinds deze editie dragen 35 professionele scouts op basis van een portfolio ieder maximaal twee kandidaten voor, gevolg van een procedurele wijziging uit 2012. Dit is volgens het Mondriaan Fonds gedaan ‘vanuit de gedachte dat een prijs als de Prix de Rome iets is waar je niet jezelf voor opgeeft, maar waarvoor anderen je voordragen op basis van je talent’. Vorig jaar heeft het fonds de organisatie van de prijs overgenomen van de Rijksacademie van Beeldende Kunsten.

“Met de nieuwe procedure hopen we juist meer talentvolle architecten te scouten die voor de prijs in aanmerking komen. De lijst scouts is breed samengesteld, uit verschillende disciplines, regio’s en leeftijden”, laat het Mondriaan Fonds aan Architectenweb weten. “Uit de ervaringen met de Prix de Rome voor beeldende kunsten bleek dat een aantal genomineerden blij was met de voordrachten, ze zouden nooit zichzelf hebben aangemeld.”

Verrassende winnaar
Volgens Gianni Cito (Moke Architecten), die de Prix de Rome architectuur in 2001 won en de brief ondertekende, is de nieuwe opzet niet voordelig voor architecten. “In het oude systeem maakte het niet uit of je uit Oost-Groningen of Amsterdam kwam, pas afgestudeerd of ervaren was, maar telde alleen het werk”, zegt hij.

“Op die manier kwam er ook wel eens een verrassende winnaar naar boven, soms zelfs tot diens eigen verbazing. Nu is er sprake van een selectie met scouts, waardoor het systeem niet meer gelijkwaardig is. Het gaat er nu veel meer om wie er in je netwerk zit, of je de scout kent en hoe je portfolio eruit ziet”, aldus Cito.

De vergelijking met beeldend kunstenaars snijdt volgens hem geen hout. “Een beeldend kunstenaar is veel minder afhankelijk van een opdrachtgever. Die staat ’s ochtends op en werkt gewoon aan zijn kunst, of er nu een opdrachtgever is of niet. Een architect heeft die opdrachtgever wel nodig voor zijn werk. Ik snap niet dat ze bij het Mondriaan Fonds dit verschil niet zien.”

Steun Rijksbouwmeester
Tot de andere ondertekenaars van de brief behoren oud-winnaars Olv Klijn (2010), Ronald Rietveld (2006) en Bert Dirrix (1990). Ook Jan Willem Schrofer, oud-directeur van de Rijksacademie die de Prix de Rome in 1985 nieuw leven heeft ingeblazen, heeft zijn naam aan de brief verbonden. Rijksbouwmeester Frits van Dongen heeft zijn steun uitgesproken voor het pleidooi van de oud-winnaars.

Het Mondriaan Fonds is op basis van de brief tegemoet gekomen aan de laureaten. Het fonds heeft besloten ‘aan de jury zowel de voordrachten van de scouts voor te leggen als de voordrachten door derden, waaronder ook van architecten die zichzelf voordragen’. Aanvankelijk konden laatstgenoemde partijen hun voordracht alleen bij de scouts neerleggen.

Toch denkt Cito dat deze tegemoetkoming niet voldoende is om een ‘eerlijke’ competitie zoals voorheen te garanderen. Hij hoopt, ondanks dat de inschrijvingstermijn voor dit jaar inmiddels is verstreken, dat het fonds de procedure nog zal aanpassen. “Gebeurt het niet deze keer, dan maar de volgende editie”, aldus Cito.

Trefwoorden

gianni cito mondriaan fonds prix de rome

1	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 10 september
2	10 nieuwe steden dinsdag, 9 september
3	Rijksbouwmeester: tijd van nieuwe steden bouwen ligt achter ons maandag, 8 september
4	Transformatie Arnhems postgebouw tot rijkskantoor De Nieuwe Post van start woensdag, 10 september
5	STAR strategies + architecture realiseert langs Seine vijf woontorens met aanpasbare woningen maandag, 8 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Shortlist Prix de Rome 2014 bekend

15 april 2014

Volgend jaar weer Prix de Rome architectuur

12 december 2017

Procedure Prix de Rome Architectuur aangepast

13 januari 2016

Donna van Milligen Bielke wint Prix de Rome

15 oktober 2014

Overzicht ontwerpen Prix de Rome

16 oktober 2014

Bert Dirrix verkozen tot Architect van het Jaar (+video)

18 december 2015

Longlist Prix de Rome architectuur bekend

12 februari 2014

Prix de Rome gericht op Hoogstraat Rotterdam

16 juni 2014

Ronald Rietveld wint de prixderome.nl 2006

23 juni 2006

Europese erkenning Nederlandse architecten

15 september 2011

Olv Klijn wint PRIXDEROME.NL 2010

9 juni 2010

Prix de Rome 2014 architectuur van start

5 december 2013

Prix de Rome 2010: de ontwerpen (2)

28 mei 2010

Toon alles

Andere nieuwsberichten

JKMM Architects wint prijsvraag voor nieuw architectuur- en designmuseum Helsinki

4 uur geleden

Het bureau werd bij de anonieme prijsvraag geselecteerd uit liefst 624 inzendingen. Het gebouw moet vanaf 2030 een nieuw herkenningspunt worden voor de Eteläsatama-haven in het zuiden van de stad.

Behandelcentrum van atelier PRO is poortgebouw voor wijk

Vandaag, 14:15

Nieuw gebouw voor Eijkman Kliniek in Nijkerk is ontworpen door atelier PRO.

Wij Maken Nederland organiseert verkiezingsdebat over nieuwe Nota Ruimte

Vandaag, 13:31

Op maandag 6 oktober organiseert het onafhankelijk netwerk van stad- en landmakers Wij Maken Nederland een verkiezingsdebat over de Nota Ruimte.

Natrufied Architecture wint prijsvraag voor biobased geluidsscherm

Vandaag, 11:51

Het ontwerp Zacht Zicht werd gekozen uit negentien inzendingen voor de Start-up Challenge 2025. Het scherm bestaat uit een houten draagstructuur, waarin vezelgewassen zijn verwerkt.

Aartsen wil doelen circulaire economie ‘actualiseren’

Vandaag, 10:38

"We gaan kijken wat er nodig is om het aan de ene kant realistisch te maken, zonder dat je weer zwabberbeleid gaat krijgen", zegt de demissionair staatssecretaris.