Campagnebeeld tentoonstelling: Michel de Klerk, prijsvraagontwerp, perspectief, architectonische fantasie monumentaal gebouw in Hollandse omgeving, motto 'Herfst' 1915, collectie Nieuwe Instituut

Toren op arbeiderspaleis Het Schip, Michel de Klerk, 1917-1921

Woningbouwcomplex aan de Vrijheidslaan, Michel de Klerk, 1921-1923

Panoramashot van volkswoningbouwcomplex De Dageraad in Amsterdam Zuid, Michel de Klerk en Piet Kramer, 1918-1923

De Klerk achter zijn tekentafel op het bureau Baanders aan de Herengracht, 1922, fotograaf onbekend, collectie Nieuwe Instituut

De Klerk met zijn zoontje, fotograaf onbekend, collectie Nieuwe Instituut

De Klerk, tweede van rechts, tussen de beeldhouwers (v.l.n.r.) H.A. van den Eynde, Hildo Krop, Toon Radecker en Joop Lunteren, tijdens het werk aan de sculptuur van het Scheepvaarthuis in A'dam, ca. 1914, fotograaf onbekend, collectie Nieuwe Instituu

Michel de Klerk, Klok voor woonhuis ‘Bileken’, 1914, collectie Stedelijk Museum Amsterdam

Michel de Klerk, Omslag voor tijdschrift Wendingen, jaargang 1 no. 2, 1918, collectie Museum het Schip

Michel de Klerk, Embleem 'Eigen Haard' voor een woningbouwcomplex ('Het Schip') aan het Spaarndammerplantsoen (derde blok), de Zaanstraat, de Hembrugstraat en de Oostzaanstraat in Amsterdam, 1920, collectie Nieuwe Instituut

Michel de Klerk, Leunstoel, 1918, collectie Centraal

Michel de Klerk, Hanenkast, 1910, collectie Museum Het Schip

Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School

Oostzaanstraat 45, Amsterdam

Van 17 november 2023 tot 1 september 2024 presenteert Museum Het Schip de tentoonstelling Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School. Honderd jaar na het overlijden van de wereldberoemde architect viert de tentoonstelling zijn talent en zijn enorme, nog altijd voortdurende invloed. De Klerk was niet alleen een idealistisch en visionaire architect die kunstwerken schiep om in te wonen, maar een groot kunstenaar in bredere zin: ook zijn tekeningen en toegepaste kunst spreken nog altijd tot de verbeelding. De tentoonstelling besteedt aandacht aan zijn rijke oeuvre, inspiratiebronnen en leven in het Amsterdamse bohémien- en kunstenaarsmilieu van de jaren twintig.

Honderd jaar geleden, op 24 november 1923, stierf Michel de Klerk op zijn 39ste verjaardag aan een longontsteking. Hij was één van de grootste architecten die de wereld heeft gekend – in zijn tijd werd hij al de Rembrandt onder de architecten genoemd. In binnen- en buitenland zijn er boeken, tijdschriften en artikelen over hem verschenen waarin vooral zijn sociale hart en zijn fantasievolle volkswoningbouw centraal staan.

Met het Amsterdamse bohemien- en kunstenaarsmilieu, waarin De Klerk zich begin twintigste eeuw bewoog, deelde hij de hang naar vernieuwing. Van bouwwerken wilde hij kunstwerken maken. De Klerk was dan ook de wegbereider en inspirator van de Amsterdamse School. Zonder hem had de beweging die bekend staat om zijn expressieve stijl vol symboliek, niet bestaan. De Klerk wilde schoonheid aan de arbeiders schenken: “Niets is mooi genoeg voor de arbeider die al zo lang zonder schoonheid heeft moeten leven.” Zijn arbeiderspaleizen Het Schip en De Dageraad zijn vanwege die vooruitstrevende benadering en tijdloze schoonheid nog altijd wereldberoemd.

Minder bekend is dat De Klerk onder meer ook een getalenteerde meubelmaker, ontwerper en tekenaar was. De tentoonstelling Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School viert die veelzijdigheid. Naast zijn architectuur nemen zijn meubels, decors, tekeningen en schilderijen een belangrijke plaats in. Bezoekers ontdekken wie Michel de Klerk was. Als idealistisch architect en kunstenaar, maar ook als mens, vriend en collega. De tentoonstelling geeft een inkijkje in zijn leven, de reizen die hij maakte en de mensen waarmee hij zich omringde.

Op de tentoonstelling zijn maquettes van zijn gebouwen, stukken uit de eigen collectie van Het Schip en van andere musea en particulieren te zien. Bijzondere nieuwe aanwinsten zijn een secretaire, omslagontwerpen, aquarellen en een schilderij van De Klerk. Films, foto’s en correspondentie geven inzicht in zijn dagelijks leven en de ideeën die hij deelde met vrienden en collega’s.

De tentoonstelling is ingedeeld in elf thema’s: van De Klerks jonge jaren in de Joodse buurt van Amsterdam, via onder meer zijn opleiding, familie, vrije kunstenaarschap, werkgevers, inspiratiebronnen, plannen en bouwwerken, vrienden en collega’s tot zijn nationale en internationale roem. En de rijke tentoonstelling reikt verder. Zo zijn er collectiestukken te zien van architecten met wie De Klerk samenwerkte en die door hem zijn geïnspireerd. Ook is de eerste maanden werk van kleindochter Nanna de Klerk te zien, die als kunstenaar in de voetsporen van haar wereldberoemde grootvader is getreden.

Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerd boek met een overzicht van leven en werk van Michel de Klerk, aangevuld met citaten van zijn uitspraken. Daarnaast zijn er teksten in opgenomen van vrienden en collega’s, waaronder de architecten Berlage, Wijdeveld en Jan Wils, wethouder Floor Wibaut en Arie Kepler, hoofd van de Gemeentelijke Woningdienst.

bron: Museum Het Schip

Trefwoorden

nanna de klerk berlage floor wibaut michel de klerk arie kepler jan wils museum het schip wijdeveld amsterdamse school

Organisator Museum Het Schip

Type Expositie

Locatie Oostzaanstraat 45, Amsterdam

Website hetschip.nl

Kosten 15 euro, o.a. museumjaarkaart: gratis

Andere evenementen

27 jun — 7 sep

Foto-expositie Dromen zonder Drempels

In de pergola’s van RAUM, op het Berlijnplein te Utrecht

Vanaf vrijdag 27 juni is op het Berlijnplein in Utrecht de fotoexpositie Dromen zonder Drempels te zien, een initiatief van RAUM. De expo laat zien hoe buitenspelen eruitziet als álle kinderen mee kunnen doen.

14 jan — 16 jan

Polyclose - 14 t/m 16 januari 2026

Flanders Expo (hal 1, 4 & 6) Maaltekouter 1 B-9051 Gent (België)

Polyclose is de Europese vakbeurs voor raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek

14 jun — 25 jul

Tentoonstelling ‘Gemene Gronden’ in de expositiezaal INTRO

Hillevliet 90 3074 KD Rotterdam

De tentoonstelling toont schaalmodellen van negen Rotterdamse sociale wooncomplexen waarin gedeelde buitenruimtes een essentiële rol spelen voor de gemeenschap.

15 mei — 17 aug

Hortamuseum: ‘(G)een motief,’

Amerikaansestraat 27, 1060 Sint-Gillis, Brussel, België

In zijn nieuwe tentoonstelling ‘(G)een motief’ werpt het Hortamuseum in Brussel een nieuw licht op hoe motieven, kleuren, decoraties en ornamenten zich vernieuwden en transformeerden tussen 1910 en 1940.