CPO bosrijk: Biobased bouwen met maximaal comfort

3 oktober 2024

CPO Bosrijk laat zien dat biobased bouwen met hout en stro op geen enkele manier afbreuk doet aan het comfort. Robbert Urlings van Architecten EN|EN is daar duidelijk over: “Het verlagen van de ecologische voetafdruk en het creëren van een prettige leefomgeving moeten hand-in-hand gaan.” Bouwen met geprefabriceerde Strotec-panelen biedt die mogelijkheid. De dragende biobased constructie en isolatie is in Eindhoven afgewerkt met het Sto-gevelsysteem met een houtvezelisolatieplaat, stucwerk en gevelstrips. Door de afwerking met gemêleerde gevelstrips heeft de gevel een robuust uiterlijk en is het gevelonderhoud voor bewoners tot een minimum beperkt.

Wie afgelopen jaren de Dutch Design Week heeft bezocht, kent ongetwijfeld de combinatie van het Strotec- en StoTherm Wood-systeem. Bouwen met prefab stropanelen is ook niet nieuw. In 2013 werd de eerste Nederlandse woning met stropanelen opgeleverd en het afgelopen decennium werd het systeem volwassen. Robbert Urlings is er vanaf het begin bij betrokken. Zijn collega’s bij Architecten EN|EN verdiepen zich in de ontwerpvrijheid, hij houdt zich bezig met de technische aspecten en de mogelijkheden om stro tot een serieus en breed inzetbaar bouwmateriaal te maken. “De liefde voor stropanelen en de toepassingen ontwikkelde zich toen we de mogelijkheden onderzochten. Nu wordt strobouw nog voornamelijk bij villa’s ingezet, zoals CPO Bosrijk, maar het heeft ook zeker potentie voor grotere nieuwbouwprojecten.”

Onterechte vooroordelen

Wie wil werken met stro loopt echter tegen vooroordelen aan, bijvoorbeeld ten aanzien van de brandveiligheid, maar Robbert weerlegt deze misconcepties. “Aangetoond is dat het niet brandgevaarlijker is dan andere HSB-systemen, omdat brand zich in geperst stro amper verspreid. Sterker nog: het vuur dooft vanzelf omdat er sprake is van een massieve gevelopbouw waar geen zuurstof bij komt. Bovendien worden de panelen aan de voor- en achterzijde ingepakt. De binnenzijde is bij Bosrijk afgewerkt met gipsplaten en de buitenkant met StoTherm Wood houtvezelplaten, minerale gevelstrips en stucwerk die de stro beschermen.”

Door de opbouw van de gevel doemt ook een tweede vraag op: welk effect heeft een massieve gevel op de bouwfysica? “Dat is vooral een vraagstuk, omdat we gewend zijn om spouwmuren te bouwen. Een biobased gevel stelt andere technische eisen; het systeem moet vochttransport van binnen naar buiten toelaten. Oftewel: het systeem moet waterdicht en dampopen zijn. Het Strotec-systeem is daar – inclusief stucafwerking - op ontworpen. De minerale gevelstrips, die een variant op stucwerk zijn, beschikken in combinatie met de houtvezelisolatieplaat ook over deze dampopen kwaliteiten.”

Aantrekkelijk en tijdloos
Een belangrijk argument voor de bewoners om te kiezen voor gevelstrips was het gevelonderhoud. In een boomrijke omgeving is op gevelstrips minder groene afzetting zichtbaar. Bovendien geven ze de villa’s een aantrekkelijk en tijdloos uiterlijk. De minerale strips zijn in langformaat toegepast. Door deze stootvoegloos te verwerken wordt de horizontale expressie van de gevel versterkt. Stucwerk – met dezelfde grijze basiskleur – komt terug in de rand van de verdiepingsvloer en bij de dakrand. Deze randen kregen extra reliëf door een schuurpleister te gebruiken.

Isolerende eigenschappen
Bovenal hebben de gevels van Bosrijk uitstekende isolerende eigenschappen én zijn ze bijzonder milieuvriendelijk. In veel landen is er een overschot aan stro; het is een afvalproduct uit de voedselketen. En de houtvezelplaten zijn een restproduct uit de houtindustrie. “Dat was ook een reden voor de opdrachtgevers om met stro-panelen te bouwen.” Alleen voor verdiepingsvloer werden concessies gedaan ten behoeve van het akoestische comfort. “Niet alle voordelen zijn benut”, zegt Robbert daarover. “Maar we zijn geen puristen en de bewoners wilden ook de akoestische kwaliteiten geborgd zien. Daarom rust een betonnen verdiepingsvloer op kalkstenen binnenmuren; de HSB-panelen beschikken namelijk niet over voldoende draagkracht om een betonnen vloer te dragen, voor een houten vloer hebben ze wel voldoende draagkracht.” Het dak is traditioneel geïsoleerd en heeft een Rc-waarde 7m2K/W. Voor de gevel kwam daar nog een schepje bovenop. Door de toevoeging van houtvezelisolatieplaten voldoet de gevel - met Rc-waarde 8.1 m2K/W - zeer ruim aan de eisen van het Bbl.

Ontwerp
Waar zijn ontwerpende collega’s wel rekening mee moeten houden zijn het volume en de overspanningen. “De totale geveldikte – inclusief StoTherm Wood systeem en afwerking - bedraagt 50cm. Dat lijkt fors, maar wil je deze waarden bereiken met traditionele bouw dan is de spouwmuur ook al snel 40 cm dik”, licht Robbert toe. “En ten aanzien van de ontwerpvrijheid: het Stotec-systeem kent vaste maten, maar maatwerk tot op de millimeter nauwkeurig is mogelijk, net als bij het Sto-systeem. Waar wel rekening mee gehouden moet worden is dat er massa nodig is om de panelen met stro te vullen. Daarom houden we een minimum paneelbreedte aan van 40 centimeter. En voor gevelopeningen gaan we uit van een maximale overspanning (zonder extra ingrepen) van 3 meter.”

Meer weten?
Biobased bouwen
Minerale gevelstrips

Locatie

Trefwoorden

stotherm wood strogevel minerale gevelstrips biobased houtvezel isolatieplaten cpo villa architecten en|en

Sto Isoned bv

Neem contact op

Staat van realisatie Onbekend

Start bouw 2022

Plaats Eindhoven

Meewerkende partijen

Architectarchitecten|en|enOpdrachtgeverBouwen In Eigen BeheerAannemerP. van Hulst b.v.FotograafBase Photography

Leveranciers

GevelSto Isoned bv

Neem contact op met Sto Isoned bv

Je bent momenteel niet ingelogd. Hierdoor is het alleen mogelijk om meer informatie per e-mail op te vragen. Wil je liever gebeld worden of documentatie per post ontvangen? Klik dan hier om in te loggen.
Heb je nog geen account? Maak dan hier een gratis account aan.

Voornaam

Achternaam

E-mailadres

Opmerkingen