Transformatie Utrechtse Wijk Overvecht
23 juni 2022
Met een mozaïek aan functies en bewoners geven de drie woongebouwen, die samen "DeBuurt" vormen, invulling aan de transformatie plannen die de Gemeente Utrecht in de wijkaanpak "Samen voor Overvecht" geformuleerd heeft. Paul de Ruiter Architects gaf invulling aan deze visie en ontwierp de buitenste twee van de drie gebouwen. Met een combinatie van middenhuur, vrije huurwoningen en diverse zorgwoningen geeft DeBuurt concreet invulling aan deze ambitie. Zo wordt er ruimte geboden aan zo'n 343 ultra energiezuinige huurwoningen uiteenlopend van 40 m² tot 120 m². Daarnaast draagt DeBuurt ook bij aan de sociale cohese binnen de wijk. Zo bevindt zich in op de begane grond een koffiecorner met aangrenzend een sportschool. Ook omvat het project een publiek toegankelijke parkstrook en grote centrale hal die straks ruimte biedt aan uiteenlopende culturale activiteiten.
Gemengd stedelijk programma draagt bij aan positieve transformatie Overvecht
Overvecht kenmerkt zich door relatief veel hoogbouw in een park stedelijke omgeving. Maar liefst 170 nationaliteiten geven de buurt kleur. Hier ontwikkelt AM een gemengd stedelijk programma dat bijdraagt aan de positieve transformatie van deze wijk. DeBuurt bestaat straks uit drie unieke gebouwen waarbij Healthy Urban Living centraal staat. Paul de Ruiter Architects tekende voor het ontwerp van de buitenste twee gebouwen in nauwe afstemming met NL Architects, verantwoordelijk voor het middelste gebouw. Flux landscape architecture voegt hier het ontwerp van de openbare ruimte en de gemeenschappelijke groene binnentuinen aan toe.
Een bruisende, inspirerende en sociaal duurzame plek
Gezamenlijk maken we van DeBuurt een bruisende, inspirerende en sociaal duurzame plek met de focus op ondernemen, leren, gezondheid, cultuur en creativiteit. Door een grote diversiteit van woningtypes in het woonprogramma op te nemen, spelen we in op woonwensen van verschillende doelgroepen. Er is bewust gekozen om woningen en voorzieningen op de begane grond te combineren. Levendige binnenstraten en grote sociale veiligheid zijn het gevolg. De binnentuinen, de groenstrook aan het water en de autoluwe binnenstraten zijn de plekken waar bewoners elkaar ontmoeten. Naast deze buitenruimtes is de Superplint met monumentale centrale hal voor uiteenlopende activiteiten en aangrenzende restaurants een belangrijke ontmoetingsplek voor DeBuurt. Door de verbinding met het winkelcentrum versterkt de strook de centrumfunctie van het gebied. Zo wordt deze locatie straks niet alleen gevormd door bewoners en ondernemers uit Overvecht maar ook door smaakmakers uit andere delen van de stad. Het resultaat: een plek waar je prettig woont en werkt en die je uitdaagt om je talenten te ontplooien en benutten.
Gezond stedelijk wonen en leven
Een optimistische kijk op de wijk vormt de basis van het ontwerp van de gebouwen van Paul de Ruiter Architects. Het is de verscheidenheid aan bewoners dat een gebied levendigheid en kleur geeft.
DeBuurt bevat dan ook een grote diversiteit aan type woningen geschikt voor uiteenlopende doelgroepen zoals starters, doorstromers, gezinnen, senioren en bewoners met een zorgvraag. Dit zorgt voor een uitgebalanceerde woonomgeving. We maken verschillende ontmoetingsplekken waar bewoners met elkaar in contact kunnen komen, elkaar kunnen helpen en inspireren. Zo creëren we een levendige woonomgeving en vergroten we de interactie tussen de verschillende buurtbewoners waardoor de sociale cohesie bevordert wordt.
Herkenbaar silhouet vanuit het winkelcentrum Overvecht
De drie gesloten bouwblokken zijn als een ensemble ontworpen. Ze hebben samenhang door de gelijke breedte en hoogte van zes bouwlagen. Bovendien zijn alle drie de blokken in baksteen vormgegeven. Binnen deze krachtige basis is er een grote mate van diversiteit in materiaalgebruik en architectuur. Het herkenbare silhouet is vanuit het winkelcentrum Overvecht goed zichtbaar en nodigt uit om verder te ontdekken.
De blokken bieden ruimte aan 334 woningen tussen 40 en 120 m², die voor een belangrijk deel in de middeldure huur worden gerealiseerd. Het woonprogramma is divers en per blok gemengd, en wordt in de basis gevormd door 2-, 3- en 4-kamerappartementen geschikt voor jongeren, gezinnen en ouderen. Daarnaast zijn er zorgwoningen, woningen voor woongroepen en woon- werkwoningen. Alle woningen zijn bewoonbaar en bezoekbaar conform de ‘Utrechtse Standaard Toegankelijk’ en levensloop geschikt.
Om ruimte voor ontmoeting te creëren en buiten zijn te stimuleren is op de 2e verdieping van elk gebouw ruimte voor een collectieve binnentuin. Grote openingen in de bouwblokken verbinden de binnentuin visueel met de omgeving. De binnentuinen zijn alleen toegankelijk voor de bewoners en vormen het groene hart van elk blok. Naast het gebruik van de gemeenschappelijke binnentuin kunnen alle bewoners genieten van een eigen buitenruimte in de vorm van een (Frans) balkon, loggia of terras. De grondgebonden woningen van blok 1a en 1c hebben naast een balkon ook privé buitenruimte aan de straat. Deze zogenaamde margestrook draagt bij aan de levendigheid in de straat.
Elk blok heeft een eigen fietsenstalling die voor de veiligheid direct naast de algemene entree gelegen is. De bewoners van blok 1a en 1c beschikken daarnaast over een inpandige parkeergarage. Zij kunnen vanuit de garage binnendoor naar hun woning. De bewoners van blok 1b kunnen ook gebruik maken van deze garages. Dit zorgt voor extra beweging en levendigheid op straat.
Broedplaats voor talent en creativiteit
Een gezonde wijk is ook een plek waar je gestimuleerd wordt om het beste uit jezelf te halen. Daarom biedt ons ontwerp naast woningen ook een breed programma aan functies waarmee we talenten ontwikkelen; de “centrumfuncties”.
Deze bestaan uit de “Werkplaats”, waar ondernemerschap wordt gekoppeld aan het bieden van kansen voor verborgen talent. De “Cultuur Hub” waar je cultuur kunt ervaren en zelf geïnspireerd wordt om aan de slag te gaan en de “Eventspace”. Hier maak je kennis met je eigen talent via inspirerende exposities, lezingen en activiteiten. Daarnaast stimuleren we amateurtalent door de verschillende workshops cursussen en initiatieven uit de buurt te faciliteren.
Deze creativiteit, kracht en ondernemerszin, hebben we geconcentreerd in de Superplint van blok 1b. Samen met de aangrenzende horeca wordt dit dé nieuwe ontmoetingsplek voor DeBuurt waar het zowel overdag als ’s avonds bruist van de energie. Dat heeft een positief effect op het gevoel van veiligheid en draagt bij aan de versterking en verlevendiging van het Centrumgebied van Overvecht. De betaalbare huur van de Superplint maakt dit tot een aantrekkelijke plek voor ondernemende Utrecht. Voor de exacte invulling van deze functies werken we samen met een uniek team van Utrechtse ontwerpers, kunstenaars eventspecialisten en commerciële partijen. Zo wordt DeBuurt een gebied dat iets toevoegt en daarmee de kwaliteit en de kracht van Overvecht versterkt.
In de plint van blok 1a en 1c is ongeveer 300m2 per blok aan voorzieningen complementair aan het aanbod van Winkelcentrum Overvecht zoals kunstuitleen, fysiotherapie, een tandartspraktijk en overige diensten. Deze woon/werk omgevingen zijn aan de binnenstraat tegenover de Superplint gepositioneerd. Deze mix van functies en doelgroepen zorgt voor een levendige binnenstraat. Dit wordt versterkt doordat ook de hoofdentrees van de woonblokken aan de binnenstraten zijn gesitueerd. Zo is er altijd voldoende reuring en toezicht om de sociale veiligheid te garanderen.
Impuls aan duurzaamheid
DeBuurt geeft een impuls aan de duurzaamheid en wordt een voorbeeldproject in Utrecht. De woningen zijn all electric en dus gasloos. We hebben een maximale score op EPC en GPR behaald, -0,02 en 8,5. Deze scores zijn tot stand gekomen door de eigen opwekking van schone energie middels PV-panelen op het dak, een individuele WKO per woning. Goede geluidwering, per bewoner te stelling koeling, verwarming en ventilatie maken de gebouwen gezond. Daarnaast is er veel aandacht voor gebruikskwaliteit, toegankelijkheid en flexibiliteit van de woonblokken.