Lighthouse, Eindhoven
2 november 2023
Op Strijp-S middenin Eindhoven wordt historisch erfgoed van Philips getransformeerd tot internationale hotspot voor wonen en werken. Toren Niko, van architectenbureau De Zwarte Hond is een van de gebouwen die straks het meest in het oog springt. Het wordt met 109 meter en 35 verdiepingen de hoogste woontoren in de stad. Hoe zorg je op die hoogte voor comfort? Bewoners willen immers graag genieten van natuurlijke ventilatie zonder geluidsoverlast. Zogenoemde harbour windows en aluminium kozijnen dragen daaraan bij. Thermo Konstrukties ontwierp in samenwerking met Reynaers Aluminium de bijzondere aluminium oplossingen en bedacht een handige manier om de kozijnen in de gevel te hijsen, zodat het bouwproces veel sneller verloopt. Welke uitdagingen kwamen hierbij kijken? We spreken met Albert Derks, Joost Thissen en Peter de Beer over hun kennis en expertise voor deze prefab woontoren.
Toren Niko is de werknaam van het project. De woontoren zal straks Lighthouse heten en gaat plek bieden aan 333 huurappartementen in de vrije sector, variërend tussen 40 en 110 m2, en negen grotere penthouses. De geplande oplevering is begin 2025. “Ons werk is in februari 2023 begonnen. We zitten nu volop in de montage van raam- en deursystemen MasterLine 8 en Conceptsystem 77-FP. Elke negen dagen leveren we een verdieping op”, begint Joost Thissen, projectleider bij Thermo Konstrukties. Op de eerste woonlagen is men al bezig met het plaatsen van de keukens, terwijl er nog zo’n vijftien verdiepingen op de toren gebouwd moeten worden. Ondertussen is ook begonnen met de montage van vliesgevelsysteem ConceptWall 50 in de commerciële plint. “Normaal is zoiets het sluitstuk van de bouw, maar hoofdaannemer Stam + De Koning Bouw wil het pand al verwarmen in de afbouwfase en de stadsverwarming zit onderin”, vult Albert Derks, Directeur van Thermo Konstrukties, aan.
Wind- en waterdichtheid
Zo’n anderhalf jaar voor de start van de bouw zat Thermo Konstrukties al in een bouwteam aan tafel bij Stam + De Koning, om een ontwerp voor de kozijnen uit te denken. Albert Derks werkt al 35 jaar samen met Reynaers Aluminium. “Sinds ik eigenaar ben van Thermo Konstrukties werk ik alleen nog maar met hen”, vertelt Albert met een lach. Daarom werd al snel Peter de Beer gevraagd om mee te denken. Peter is adviseur Hang- en Sluitwerk bij Reynaers Aluminium. “Bij zo’n hoge toren is het vooral belangrijk om de wind- en waterdichtheid goed te borgen”, legt hij uit. “Daarom adviseerden we een type beslag dat in Nederland niet zoveel wordt toegepast. Er zitten meer sluitpunten in, zodat we beter kunnen regelen en afstellen. Op papier zou dit misschien niet hoeven, maar puur uit ervaring weten we dat wind heel veel doet op die hoogte. We willen natuurlijk niet dat bewoners achteraf last gaan krijgen van fluiten of van tocht.”
Alle zekerheid
Vervolgens is er in de fabriek van Thermo Konstukties één element gebouwd. Die werd getest in het testcentrum op de Reynaers Campus in Duffel. Joost Thissen: “We hebben hiervoor het meest gevoelige raam gekozen: een dubbel openslaand stolpraam met een dichting in het midden. Als die door de test kwam, dan zou de rest ook slagen.” Na uitgebreide duurtesten, AWW-, inbraak- en akoestische testen konden Thermo en Reynaers Aluminium de opdrachtgever alle zekerheid bieden. Ook op de bouwplaats wordt getest. Op de derde en de twaalfde verdieping plus helemaal bovenin. “Lekkages in gebouwen kunnen door allerlei factoren ontstaan: in het aluminium of in het stelkozijn, maar ook door de montage, het metselwerk of de buitengevel. We testen dus niet voor niets. Het scheelt problemen achteraf.”
Eigen hijsmateriaal
De kozijnen voor de 35 verdiepingen worden in de fabriek van Thermo Konstrukties in stelkozijnen geplaatst. “Dit kunnen we doen doordat we ons pand in Cuijk flink hebben uitgebreid”, legt Albert Derks uit. “We hebben er een aparte hal voor ingericht, want we weten dat er meer projecten gaan volgen. Dit wordt de nieuwe manier van bouwen.” De kant-en-klare elementen worden vervolgens op transport gezet naar Eindhoven. De prefab stelkozijnen zijn te groot om van binnenuit of over de steiger aan te voeren. Ze worden dus met een bouwkraan getakeld. Het risico is dat de grote elementen gaan torderen of zakken, zodat bijvoorbeeld lijmverbindingen scheuren en er lekkages ontstaan. Daarom heeft Thermo Konstrukties eigen hijsmateriaal ontworpen, uniek in Nederland. Joost Thissen: “Wij hijsen onder de lat van het glas. Beugels houden de platen op hun plaats, maar daar trekken wij niet aan. Het werkt veilig en snel. Binnen een minuut is het raam op z’n plaats.”
Geluidsarm ventileren
We vertrekken met de heren naar de bouwplaats van Toren Niko. We staan in een leeg appartement, zien onder ons de vele auto’s over de verkeersaders rondom de toren gaan, maar horen helemaal niets. Hoe krijg je een woning in de drukke binnenstad zo stil? Een van de oplossingen zijn de Harbour Windows, die Thermo Konstrukties speciaal heeft ontworpen. Hiermee kunnen bewoners geluidsarm ventileren, zo legt Joost uit. “Ze bestaan uit twee lagen met daartussen geperforeerde platen met steenwol. De lucht stroomt er in een S-vorm doorheen en vangt zo het geluid op. De appartementen aan de geluidsbelaste gevels krijgen minimaal één zo’n raam.” Het gebouw voldoet daarmee ook ruimschoots aan de geluidsnormen voor binnenstedelijk bouwen.
Het is de eerste keer dat Thermo Konstrukties deze oplossing toepast. De bouw van Toren Niko/Lighthouse is een mooi voorbeeld van samenwerking en innovatie in een steeds groeiende stad. Bewoners krijgen straks letterlijk en figuurlijk het allerhoogste comfort. “En wij zijn heel blij met deze kans om onze nieuwe elementen en natuurlijk het hijssysteem in praktijk te brengen”, zo besluit Albert Derks. “We hopen dat we dat nog veel vaker kunnen doen. Wij zijn er klaar voor.”