Tweede prijs voor ontwerp Caruso St John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke en SteenhuisMeurs bij tender Tilburgse spoorzone

3 september, 10:00

Onlangs werd bekend dat het team van Nudus, Bedaux de Brouwer Architecten en Stramien de tender voor de herontwikkeling van de Wagenmakerij en de Koepelhal in de Tilburgse Spoorzone heeft gewonnen. Het ontwerp van Caruso St John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke (ADVMB) en SteenhuisMeurs eindigde op de tweede plaats. De inzending laat zien hoe de samenhang tussen monument en nieuwbouw ook vorm had kunnen krijgen.

Met hun inzending zochten de drie bureaus naar een manier om de toe te voegen nieuwbouw op een organische manier voort te laten komen uit het bestaande complex. Daarmee werd een antwoord gezocht op de ontwerpvraag van de gemeente Tilburg naar zowel de restauratie en heractivering van het complex als de toevoeging van 300 appartementen.

De Wagenmakerij en Koepelhal vormen de afsluiting van de herontwikkeling van de Spoorzone in Tilburg. Ooit domineerde de Centrale Werkplaats van de Staatsspoorwegen deze plek. Nu herinneren nog enkele monumentale hallen aan dit roemruchte industriële verleden. Na het sluiten van de werkplaats bleef het gebied lang afgesloten van de rest van stad. Maar het maakte de laatste jaren een opzienbarende bloei door. Die transformatie tot een dynamisch stadsdeel werd begeleid met kwalitatief hoogstaande architectuur waarvan natuurlijk de LocHal, maar bijvoorbeeld ook het Spoorpark dat voortkwam uit een burgerinitiatief getuigen.

Samenhang tussen monument en nieuwbouw
Het plan van Caruso St. John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke (ADVMB) en SteenhuisMeurs wil oud en nieuw op een vanzelfsprekende manier verbinden. De monumentale hallen blijven herkenbaar en krijgen een nieuwe betekenis als publieke stadsruimtes, evenementenlocaties en culturele iconen. De nieuwbouw voegt stedelijke dichtheid toe, maar is ontworpen als onderdeel van een geheel. Er is een ruimtelijke verbinding gezocht met, bijvoorbeeld, de historische rolwagenbaan. Ook zijn de schaalverhoudingen van de nieuwbouw zorgvuldig afgestemd op de bestaande, industriële gebouwen.Het beoogde doel was om een ensemble te creëren waarin erfgoed en nieuwbouw elkaar versterken. De hallen behouden hun open en lichte karakter en tegelijk ontstaat ruimte voor eigentijdse woon- en werkfuncties. Tilburg zou hiermee een centrumzone krijgen die het verleden eert én die ruimte maakt voor de stad van morgen. De gesloten fabriek zou moeten transformeren naar een doorwaadbare wereld van cultuur, wonen en publieke ruimte.

Erfgoed als drager
In het plan van Caruso St. John, Ard de Vries & Donna van Milligen Bielke (ADVMB) en SteenhuisMeurs zijn de kwaliteiten van het erfgoed het voornaamste uitganspunt. Grote open ruimtes worden behouden en waar nodig hersteld. De rolwagenbaan wordt opnieuw zichtbaar en vormt de ruggengraat van het plan. Nieuwe toevoegingen zijn terughoudend en reversibel zodat het karakter van de hallen behouden blijft. Ruimtelijkheid, daglicht en constructieve elegantie blijven zichtbaar en maken nieuwe functies en gebruik mogelijk.

Publieke routes en stedelijke plekken
De verweving met de stad vormt een belangrijke kerngedachte in het ontwerp. De voormalige rolwagenbaan verandert in een publieke binnenstraat die de Spoorzone verbindt met het stationsplein en de omliggende wijken. Onderweg ontvouwt zich een reeks verschillende plekken: patio’s die intieme buitenruimtes vormen, een wintertuin die beschutting biedt en een stedelijk plein binnen de Wagenmakerij. De route eindigt in de Koepelhal, die als grote zaal geschikt is voor uiteenlopende evenementen. Zo ontstaat een netwerk van plekken voor dagelijks gebruik en grootschalige manifestaties.

Wonen als collectieve ervaring
Naast cultuur en evenementen vormt wonen een belangrijk onderdeel van het programma. Twee nieuwe woontorens, gepositioneerd bij het station en de Spoorzone, markeren de toegang tot de rolwagenbaan. Ze vormen verticale accenten in contrast met de horizontale hallen en versterken de skyline van Tilburg.Het ontwerp van de torens staat in het teken van collectiviteit: op de begane grond komen een wintertuin, werk- en ontmoetingsruimtes, sportvoorzieningen en commerciële functies die inspelen op het publieke karakter. Ook op hogere verdiepingen zijn gemeenschappelijke terrassen en verblijfsruimtes.Het woningaanbod is divers. De zuidtoren biedt vooral sociale en middeldure huurwoningen. In de noordtoren zijn vrije sectorwoningen voorzien. Het leidt tot een breed bewonerspalet – van starters tot gezinnen, stedelijke professionals en ouderen. Dankzij een flexibel raster kunnen plattegronden per verdieping worden aangepast. Dat maakt variatie in grootte, typologie en woonstijl mogelijk.

Trefwoorden

steenhuismeurs spoorzone tilburg tilburg donna van milligen bielke caruso st john tender ard de vries architecten

1	Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken vrijdag, 28 november
2	Nieuw voorstel voor renovatie en uitbreiding De Kuip woensdag, 26 november
3	MORE Architecture en Studio Nauta ontwerpen woontoren midden op Katendrecht donderdag, 27 november
4	Gemeenteraad stelt gebiedsvisie voor Bussum-Zuid vast donderdag, 27 november
5	Schiphol investeert tien miljard in nieuwe terminal en andere infrastructuur woensdag, 26 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Nudus, Bedaux de Brouwer en Stramien winnen tender voor sluitstuk Spoorzone Tilburg

23 augustus

Column

Achterblijvers op de bank

10 december 2024

Vertical – woontoren met beplanting en woontoren met nestgelegenheid

17 maart

Tentoonstelling Unravel in Stedelijk naar ontwerp van Donna van Milligen Bielke & Ard de Vries

3 december 2024

SteenhuisMeurs belicht het Groene Hart in nieuw boek

12 september 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Gedeelde eersteprijswinnaars bij 35e editie Euregionale Architectuur Prijs

30 minuten geleden

De 35e van de Euregionale Architectuur Prijs (EAP) heeft twee gedeelde eersteprijswinnaars opgeleverd.

Buurtblok Kootpark van MNNR Architects beantwoordt Uithoornse woningvraag

1 uur geleden

Aan de Sportlaan in Uithoorn heeft MNNR Architects, in opdracht van ALDI Vastgoed en woningcorporatie Eigen Haard, een inclusief woongebouw met voorzieningen gerealiseerd.

Expositie over eerste tijdelijke woningen in vijftigjarig Almere

3 uur geleden

Maandag om 16.00 uur wordt in het Stadsarchief Almere de tentoonstelling ‘De eerste sleutels van Almere, van Bivak tot Schoolwerf (1975-1976)’ geopend.

Rijnboutt levert CityPromenade in Nieuwegein op

28 november, 4:30

Aan de oostzijde van het centrum van Nieuwegein is het project CityPromenade van Rijnboutt gereed gekomen.

Amsterdam overweegt hogere toeristenbelasting in herbestemming panden te stoppen

4 uur geleden

Het stadsbestuur overweegt de toeristenbelasting te verhogen als de landelijke btw-verhoging niet leidt tot een daling van het aantal toeristenovernachtingen.

Amsterdam zoekt vastgoedpartij die 'werkcorporatie' wil opzetten

28 november, 5:16

De Werkcorporatie Amsterdam moet helpen om kleinschalige en betaalbare bedrijfsruimtes voor bijvoorbeeld meubelmakers en loodgieters in de stad te realiseren.

Woningbezit investeerders neemt verder af in derde kwartaal

28 november, 2:38

De verkoopgolf van huurwoningen door investeerders hield in het derde kwartaal van dit jaar aan.

Euromast drie maanden dicht voor grote opknapbeurt

28 november, 12:24

Tot en met april volgend jaar worden de buitenkant van de toren en het restaurant gerenoveerd.

Limburg onderscheidt architect Jo Coenen met erepenning

28 november, 10:49

Hij kreeg de onderscheiding voor zijn ‘uitzonderlijke verdiensten voor het vakgebied van de architectuur en stedenbouw in Limburg, Nederland en daarbuiten’.