Martijn Horst en Peter Hermens van het winnende ontwerpteam Aardkundig Fundamentalisme

Juryvoorzitter Berno Strootman overhandigt prijs aan winaars

Titelpagina winnend plan

Pagina uit plan Aardkundig Fundamentalisme

Pagina uit plan Aardkundig Fundamerntalisme

Publicatie en houtsculptuur van kunstenaar Bart Ensing

Ontwerpteams op podium van Kunstlinie in Almere

Martijn Horst en Peter Hermens van het winnende ontwerpteam Aardkundig Fundamentalisme

Juryvoorzitter Berno Strootman overhandigt prijs aan winaars

Titelpagina winnend plan

Pagina uit plan Aardkundig Fundamentalisme

Pagina uit plan Aardkundig Fundamerntalisme

Publicatie en houtsculptuur van kunstenaar Bart Ensing

Ontwerpteams op podium van Kunstlinie in Almere

Inzending ‘Aardkundig Fundamentalisme’ van ontwerpteam Neder|land|schap en Werkend Landschap wint Eo Wijersprijsvraag

18 oktober 2023, 13:04

Het winnende plan werd gemaakt door een samenwerkend ontwerpteam bestaande uit: Anne van Geel, Peter Hermens en Maarten Schenk-Verbruggen van Werkend Landschap en Martijn Horst van Neder|land|schap.

Met het winnende ontwerp wordt, volgens de jury, een vernieuwende manier van denken geïntroduceerd. Met zeven stappen en vergezichten wordt een landschap getoond dat in balans, geheemd en geaard is. De aangedragen handvatten zijn, buiten het specifieke onderzoeksgebied de Achterhoek, ook in de rest van Nederland toepasbaar. Juryvoorzitter Berno Strootman: "Het voorstel viel op door de coherente kijk op het landsgrensoverschrijdende bodem- en watersysteem. Het team heeft oog voor de kracht van de regio, het regionale erfgoed en het belang van gebiedsidentiteit. Tegelijkertijd schuwen ze heilige huisjes niet."

Naast landschapsarchitect en voormalig Rijksadviseur Strootman bestond de landelijke jury uit Bregje van Wesenbeeck (Wetenschappelijk directeur bij Deltares en associate professor bij de Technische Universiteit Delft) en Mario Jacobs (Dijkgraaf van het waterschap Aa en Maas en voorzitter van NOVEX-gebied De Peel). Daarnaast waren er acht regionale juryleden, verdeeld over de vier studieregio’s: de Achterhoek, Midden-Zeeland, Oostelijk Flevoland en Rijn-Maasmonding.

Landschap in balans
De basis onder het winnende plan bestaat uit de waarneming dat het het aardkundig fundament van de Achterhoek met elke ontwikkeling steeds verder uit zicht raakt. Volgens de ontwerpers is daardoor de afgelopen decennia een landschap ontstaan waar regenwater te snel wordt afgevoerd en de natuur alleen door Europese regels beschermd kan worden. Bovendien splijt de infrastructuur het land, frustreert de woningbouw natuurlijke processen en claimt het gronden die beter voor andere doeleinden gebruikt kunnen worden. Het ontwerp opteert juist voor een landschap dat in balans is met de aarde en waar water, natuur, landbouw, infrastructuur en wonen geïntegreerd zijn. Om dat doel te bereiken en kracht bij te zetten hebben de ontwerpers een fictieve religie bedacht: het aardkundig fundamentalisme.

Het ontwerpteam bedrijft het plan zelf als volgt: "Aardkundig Fundamentalisme is een hulpmiddel om de schoonheid en draagkracht van het Achterhoekse landschap in te zien. Het geeft identiteit, brengt ons dichter bij de aarde en biedt perspectief op een landschap waar wij en ons nageslacht kunnen, willen en mogen wonen."

Reacties
Voor een succesvol vervolg en implementatie van een plan zijn positieve reacties van direct betrokken bestuurders van groot belang. Helga Witjes, de Gelderse gebiedsgedeputeerde voor de Achterhoek, liet zich in dat verband positief uit: "Mooi om te zien hoe dit winnende team vanuit de ondergrond inspiratie opdoet voor de inrichting van de Achterhoek. Deze manier van kijken vormt een mooie uitwerking van één van onze provinciale uitgangspunten voor de regionale gebiedsarrangementen, namelijk water en bodem sturend. In die zin vormt het een prachtige inspiratiebron, die we dan graag delen met andere regio’s."

Ook Emmeke Gosselink, boardlid 8RHK ambassadeurs en regionaal voorzitter stuurgroep Ruimtelijk Perspectief Achterhoek is positief: "Om de Achterhoek die mooie, groene geluksregio te laten blijven die het nu is, leggen we meerdere ruimtelijke puzzels bij elkaar. De ontwerpen uit de Eo Wijersprijsvraag geven ons veel inspiratie en richting voor ons verhaal voor de toekomst, op het gebied van wonen, droogte en landbouwtransitie. Met het winnen van de prijs hebben we goud in handen om, in termen van de winnaar; ‘fundamentalistische’ keuzes voor de toekomst te maken."

Inzendingen
In de slotronde maakten vijf regiowinnaars nog kans op de prijs. Dat waren de inzendingen ‘Tweestromenland’ (Rijn-Maasmonding), ‘Een ontdekkingsreis naar nieuw Zeeland’ (Midden-Zeeland), ‘Aardkundig Fundamentalisme’ en ‘Operatie Landschap’ (Achterhoek) en ‘De Flevotoop’ (Oostelijk Flevoland). Aan deze editie met als thema ‘Waar Wij Willen Wonen’ deden in de eerste ronde 31 en in de tweede ronde 11 ontwerpteams mee.

Annemiek Rijckenberg, voorzitter Eo Wijersstichting, is blij met de oogst: "Winnende inzenders kijken verder dan de opgaven klimaatadaptatie en natuur/stikstof. Ze durven over de langere termijn te denken met inzet van ‘oude’ kennis over bodem en water en nieuwe technieken voor schone teelten van de toekomst. Met denkrichtingen waar regio's nog niet durfden te gaan."

Tijdens de slotbijeenkomst overhandigde Rijckenberg de eindpublicatie aan vertegenwoordigers van de vier subsidieverstrekkende departementen (ministerie BZK, I&W, OCW en LNV). In de uitgave staan de elf inzendingen uit de tweede ronde en de lessen en aanbevelingen die naar voren zijn gekomen.

Eo Wijersprijsvraag
De Eo Wijersstichting – vernoemd naar bouwkundig ingenieur Leonard Wijers – is al ruim drie decennia een onafhankelijke pleitbezorger voor de inzet van het regionaal ontwerp bij de aanpak van bovenlokale vraagstukken. Aan de hand van het thema 'Waar Wij Willen Wonen' onderzochten ontwerpteams ditmaal hoe klimaatadaptatie en natuurverbetering samen een hefboom kunnen zijn voor aantrekkelijke steden en landschappen van de toekomst; het landschap waar wij willen wonen.

Bekijk hier alle inzendingen

Bekijk hier het winnende plan

De publicatie is (zolang de voorraad strekt) op te vragen via: eowijers@eowijers.nl

Trefwoorden

achterhoek regionaal ontwerp eo wijers-stichting landschap eo wijers-prijsvraag

1	Woontorens The Grace worden lager dan gepland vrijdag, 26 april
2	NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold dinsdag, 23 april
3	Den Haag deelt ontwikkelvisie voor gebied rond centraal station dinsdag, 23 april
4	Rijksmonumentaal Jachtslot Mookerheide heropend na restauratie door 1meter98 maandag, 22 april
5	Studio Modijefsky ontwerpt koekmakerij als wonderwinkel woensdag, 24 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Laatste regiowinnaars Eo Wijersprijs 2022-2023 bekend

3 oktober 2023

Eerste regiowinnaar Eo Wijersprijsvraag 2022-2023 bekend

11 september 2023

Geselecteerden tweede ronde Eo Wijers-prijsvraag bekend

10 februari 2023

Thema en deelnemende regio's Eo Wijersprijsvraag #12 bekend

11 juli 2022

Design Challenge voor opgaven in Henriëttewaard

26 januari

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Woontoren voor jongeren op Oostenburg vormt roestbruin accent langs het spoor

26 april, 3:50

In de Amsterdamse wijk Oostenburg is een ensemble van vier gebouwen opgeleverd. Blikvanger van het geheel is een door NEXT architects ontworpen woontoren voor jongeren.

EU Mies Award 2024 voor studiepaviljoen Technische Universiteit Braunschweig

26 april, 1:57

Het gebouw naar een ontwerp van de architecten Gustav Düsing en Max Hacke werd gekozen uit zeven finalisten. Een van de andere genomineerde projecten, de Gabriel García Márquez-bibliotheek in Barcelona, kreeg de Emerging Architecture Prize.

Sofie De Caigny nieuwe voorzitter Commissie Omgevingskwaliteit en Cultureel Erfgoed Rotterdam

26 april, 12:15

Vanaf 23 juni zal De Caigny deze functie voor een periode van drie jaar gaan vervullen. Ze volgt Esther Agricola op, die eveneens drie jaar lang voorzitter van de commissie is geweest.

Podcasts en publicatie over realiseren ruimtelijke kwaliteit bij stedelijke ontwikkeling

26 april, 10:47

Deze week hebben architect Willem Hein Schenk en publicist JaapJan Berg de podcastserie De Haarlems Sessies en de bijbehorende publicatie Sturen op Stadsarrangementen gelanceerd.