'Station aan zee' en de stedelijke context

Nabij het dak

Onder het dak

Fietsenstalling

Parkeergarage

Verbindingsbrug

'Station aan zee' en de stedelijke context

Ingrijpende verbouwing stationsplein Oostende voltooid

10 december 2019, 16:04

Het station van Oostende en de omliggende ruimte, met de ligging bij de zee bijzonder gesitueerd, is in de afgelopen jaren grondig vernieuwd. Dietmar Feichtinger Architectes ontwierp onder meer een omvangrijk translucent dak, dat de nieuwe en vernieuwde functies overdekt, verbindt en verenigt.

In de loop der tijd is het station van Oostende – ruim honderd jaar geleden in opdracht van koning Leopold II gebouwd – een belangrijk vervoersknooppunt geworden. Elke dag kiezen hier duizenden passagiers hun weg via trein, tram, bus of veerboot. Dit heeft geleid tot een steeds complexere infrastructuur waarin een mix van gebouwen en parkeerplaatsen een plek heeft.

Dit vormde inmiddels een beperking voor verdere ontwikkeling, als meer en meer mensen het openbaar vervoer gaan gebruiken. De projectpartners, zoals de vervoerders NMBS en De Lijn, besloten te investeren in de renovatie van het station en schreven een ontwerpwedstrijd uit. Die werd gewonnen door het Frans-Oostenrijkse bureau Dietmar Feichtinger Architectes.

Grootschalig
In 2011 startte het grootschalige project ‘station aan zee’. Dit omvatte de herinrichting van de parkeerruimte en het tramstation, de renovatie van het treinstation binnen de mogelijkheden van de monumentale status, de constructie van nieuwe perrons en de realisatie van een groot dak boven de perrons, het tram- en busstation en de fietsenstallingen.

Voorts behoorde tot het project de gedeeltelijke sloop van gebouwen aan de waterkant, die te groot waren geworden, om plek te creëren voor een voetgangersgebied, de sloop en verplaatsing van de tramremise, en de verfraaiing van het stationsplein.

Ruimtelijkheid
De Albert I-promenade, de haven met grote vrachtschepen en het grote Maria Hendrika-park zijn allemaal elementen die Oostende een speciale sfeer verlenen, concludeerde Dietmar Feichtinger Architectes: “Ruimten met wijdsheid.” In hun ontwerp voor het vernieuwde stationsgebied hebben de architecten aansluiting bij die context gezocht.

Het vernieuwde stationsplein opent zich naar de stad en vormt een grote ruimte aan de haven. Hier vinden busperrons, tramlijnen en de fietsenstalling hun plek. De stalling, met plek voor 771 fietsen, ligt ondergronds en kent een reeks ronde atria, die licht en ventilatie bieden. Het tramstation is dichter naar het treinstation geplaatst.

Overzicht
Het omvangrijke dak, als het ware een breed opgespannen doek, is een uitbreiding die past bij de stedelijke schaal. Tegelijkertijd is het transparant en verfijnd in zijn uitdrukking en gaat het een dialoog aan met de monumentale en institutionele uitstraling van het bestaande stationsgebouw. Het dak overdekt, verbindt en verenigt, in al zijn lichtheid, aldus het architectenbureau.

Trappen, liften en de voetgangersbrug zijn aan het dak opgehangen. De tussenliggende ingangen zijn licht en luchtig, om aangename lange zichtlijnen te bieden tussen de hal, de perrons en beide zijden van de overkapping.

Ook alle stationsinstallaties – bewegwijzering, reclameborden, elektrische installaties – hangt aan het dak om het vloeroppervlak in de hal en op de perrons vrij te houden. Deze visuele en ruimtelijke helderheid zorgt voor continuïteit in de routes voor de reizigers, legt Dietmar Feichtinger Architectes uit.

Translucent sheddak
Het dak bestaat uit polycarbonaatpanelen op een stalen constructie, die volgens de architecten een minimale impact op de perrons en de hal heeft. Aan de stationszijde rust het dak op een oude gevelmuur, die bij de sloop van oudbouw bewaard is gebleven vanwege de monumentale status. Grenzend aan de nieuwe hal is deze ruimte op de begane grond ingericht met kiosken.

De translucente panelen in verschillende heldere tinten zorgen voor een aangename, heldere sfeer. Het gekleurde polycarbonaat filtert daarbij de zon. De panelen zijn onder een licht hoek geplaatst, wat het dak een dynamischer en luchtiger uitstraling verleent. De ruimten tussen de verticaal geplaatste panelen zorgen voor ventilatie.

Parkeer- en kantoorgebouw
Langs de perrons aan de westelijke zijde strekt zich een parkeergebouw als beëindiging van het station. Een verbindingsbrug vormt een directe verbinding tussen de treinperrons en de parkeergarage. Ter hoogte van de verbindingsbrug is een deel van de verdiepingsvloer ingericht als kantoorruimte voor de NMBS; de kantoren op deze 32 meter diepe vloer zijn georganiseerd rond binnenplaatsen.

Het zuidelijke deel van het parkeergebouw heeft vier parkeerniveaus. In totaal biedt het gebouw 670 parkeerplaatsen. Aan de centrumzijde heeft het pand een gevel uit metalen roosters, bij wijze van filter. Het kantoorgedeelte heeft een vliesgevel. De metalen roosters zijn hier voorlangs doorgezet om te fungeren als zonwering.

Voltooiing
In 2016 zijn, vijf jaar na de bouwstart, de eerste onderdelen van het plan opgeleverd: de parkeergarage, de nieuwe stationshal, het busstation en de fietsenkelder. Een jaar later werd het nieuwe tramstation voltooid en in 2018 werden de nieuwe treinperrons en het omvangrijke dak opgeleverd.

Dit jaar is met de sloop van de oude tramremise en de herinrichting van het plein de uitvoering van het ontwerp van Dietmar Feichtinger Architectes afgerond.

Trefwoorden

belgië tramstation parkeergarage vervoerknooppunt station fietsenstalling oostende stationsplein busstation openbaar vervoer dietmar feichtinger architectes

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
3	Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML vrijdag, 16 mei
4	Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren donderdag, 15 mei
5	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Vlaamse architectuur vertaald naar andere stedelijke contexten

21 januari 2020

Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust

16 april 2024

Bouw stationsproject Oostende gestart

16 september 2011

Nieuwe foto's van stationsplein en fietsenstalling Utrecht Centraal

12 september 2019

Station Lansingerland-Zoetermeer is heldere vervoershub

17 oktober 2019

Team met Koen van Velsen verbouwt station Groningen

27 mei 2019

Verbouwing station Maastricht van start gegaan

4 april 2019

Marco Vermeulen schetst toekomstig station: multifunctioneel en gelaagd

27 maart 2019

KCAP ontwerpt hoogstedelijk HS Kwartier Den Haag

13 maart 2019

Buro Sant en Co wint pitch stationsgebied Almere

16 januari 2019

WE-S ontwerpt sculpturale werkplaatsen voor gemeente Machelen

30 januari 2020

'Combinaties fiets en ov beter tegen files dan nieuwe wegen'

16 maart 2020

BOOM Landscape maakt winnend plan voor Delftse Houttuinenplein

12 april 2021

Utrecht reconstrueert monumentaal kunstwerk als waterplein

13 september 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Tentoonstelling rond werk Ma Yansong / MAD opent in Nieuwe Instituut

33 minuten geleden

Afgelopen weekend opende in het Nieuwe Instituut in Rotterdam de tentoonstelling Ma Yansong. Architectuur en emotie over het werk van de Chinese architect die afgelopen week met Fenix zijn eerste project in Nederland afrondde.

Stuur nu jullie project in voor de prijs voor Kantoorgebouw van het Jaar 2025

1 uur geleden

Hebben jullie een kantoorgebouw in Nederland ontworpen dat in de periode van 1 september 2024 tot en met 31 augustus 2025 opgeleverd of voltooid is? Stuur dat dan nu in voor de Architectenweb Awards 2025! Deadline is 27 juni 2025.

Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML

16 mei, 2:00

ASML, gemeente Eindhoven, Nudus en Sweco Architects hebben het Voorlopig Ontwerp Stedenbouwkundig Plan gepresenteerd voor een mogelijke uitbreiding van ASML aan de noordzijde van de Brainport Industries Campus.

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal

15 mei, 12:15

Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen

15 mei, 1:29

Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050

15 mei, 10:04

Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

14 mei, 5:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

14 mei, 9:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.