Plan organische ontwikkeling Polaroidterrein

9 januari 2013, 17:09

De Stichting Archiprix en woningbouwcorporatie Domijn schreven een prijsvraag uit voor de transformatie van het Polaroidterrein in Enschede. Het winnende ontwerp van The Cloud Collective, Peter Hermens en Jaap van der Salm gaat uit van een organische ontwikkeling, in analogie met het onderhoud van een tuin.

De jury heeft het plan, ‘Handboek voor de kweek’ genoemd, een degelijke en beheersbare strategie voor de ontwikkeling van het voormalige industriële gebied genoemd. De ontwerpersgroep gebruikt tuinieren als metafoor voor het ontwikkelen en beheren van het landschap, de bouwblokken en de architectuur.

Planten
In plaats van vastomlijnd eindbeeld, stelt het collectief een aantal gereedschappen en een strategie voor, waarmee de eigenaars en gebruikers het gebied stapsgewijs kunnen revitaliseren. Ze stellen voor hoe, net als een tuin, de bodem vruchtbaar kan worden gemaakt, in welke volgorde er kan worden geplant, en hoe er vervolgens kan worden gekweekt, verzorgd en gesnoeid indien nodig.

The Cloud Collective, Hermens (IAA Stedenbouw en Landschap), en Van der Salm (H+N+S landschapsarchitecten) stellen voor bij de bestaande situatie eerst te bekijken welke elementen van waarde zijn, wat moet worden behouden, wat dient te worden gerestaureerd, waarop kan worden voortgebouwd en wat moet worden verwijderd. Het programma willen ze als een proces van natuurlijke opeenvolging ontwikkelen.

Katalysator
Het Polaroidterrein, een oud industrieel terrein, zou een stadstuin voor heel Oost-Enschede kunnen worden. De nieuwe groene ruimte verbindt de aangrenzende wijken met het nabij gelegen centrum en vormt een voedingsbodem voor bestaande en nieuwe programma’s. Met een functionele mix aan gebruikers kan het grote Gebouw Zuid katalysator voor stapsgewijze waardeontwikkeling zijn.

Fasen
Op korte termijn wordt het gebied ‘vergroend’ door overbodige elementen weg te halen, pionierplanten terug te brengen en het bestaande programma in de plinten van de gebouwen te plaatsen. Hierdoor komt de openbare ruimte tot leven, terwijl de corporatie minder onderhoudskosten heeft.

Op de middellange termijn ligt de focus op de transitie van pioniersfase naar stadstuin voor specifieke gebruikers en gewassen. Daarnaast krijgt de vervlechting met de omgeving aandacht. In de laatste fase kunnen de gebouwen aan de noordzijde van het terrein eventueel worden verwijderd, als de marktvraag hoog genoeg is. Nieuwe bebouwing houdt meer afstand tot Gebouw Zuid.

Open planproces
De ontwerpers verwachten dat er langzaam meer gewoond gaat worden in het gebied, totdat er een duurzaam evenwicht is ontstaan en het voormalige industriële terrein onderdeel van het stedelijk weefsel is geworden. De volgroeide stadstuin voedt bovendien nieuwe ontwikkelingen.

Het plan is gebaseerd op “architectonische en stedenbouwkundige lenigheid”, aldus de ontwerpers. De programmatische en ruimtelijke ontwikkeling worden beheerst in een open planproces. Publieke waarde en kwaliteit worden stapsgewijs, in de termen van de tuinman, “door middel van continu snoeien, aanleggen en verbeteren”, gecreëerd.

Trefwoorden

peter hermens jaap van der salm transformatie organische stedenbouw the cloud collective enschede polaroidterrein archiprix

1	Omgevingsvergunning voor twee woontorens op Katendrecht Rotterdam onherroepelijk woensdag, 2 april
2	Zeven nominaties BNA Beste Gebouw van het Jaar 2025 maandag, 31 maart
3	Team met Studio Nauta en Pieter Bedaux presenteert hun inzending voor M HKA maandag, 31 maart
4	Omgevingsvergunning nieuwbouwproject Groei! onherroepelijk maandag, 31 maart
5	Team met Groosman wint aanbesteding P+R Meijersplein in Rotterdam dinsdag, 1 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Themaperiode ‘Transformatie’ van start

12 februari 2013

Ontbijten over transformatie kantoren en gebieden

25 februari 2013

Multifunctionele Buitenplaats voor Oisterwijk

28 juli 2014

Combinatie IAA wint prijsvraag Twente Biennale

20 februari 2013

The Cloud Collective ontwerpt spoorpassage

15 oktober 2014

Maatwerkmeubel van The Cloud Collective

29 augustus 2012

Prijs voor visie New Orleans tijdens IWW

7 november 2011

Posad en Revier winnen prijsvraag Nieuw Elan

21 maart 2011

Acht bureaus gekozen voor Turks programma

11 september 2012

Toon alles

Andere nieuwsberichten

De Zwarte Hond ontwerpt ‘industriële’ leeromgeving voor Gilde Vakcollege

Gisteren, 11:00

Door de installaties en constructie in het zicht te laten, is het gebouw zelf ook leerobject in het bouwkundige onderwijs dat er ook gegeven wordt.

Zorgvuldige inpassing van twee woongebouwen in binnenstad van Hattem

3 april, 5:01

In het hart van Hattem is een achterbouw aan de hoofdwinkelstraat getransformeerd tot woningen. Het ontwerp van Groothuijse de Boer architecten voegt zich in de context van de bestaande stad en brengt tegelijkertijd een nieuwe ordening aan.

Coöperatie De Woonwolk ontwikkelt duurzaam woongebouw in Amsterdam-Noord

3 april, 2:57

Een Amsterdamse wooncoöperatie, De Woonwolk, wil in de wijk Buiksloterham een zeer duurzaam gebouw met ongeveer vijftig appartementen realiseren. In een ‘crowdlending’-actie haalde de coöperatie 100.000 euro voor het bouwproject op.

Benthem Crouwel Architects en Snøhetta ontwerpen Huis van Cultuur en Bestuur in Delfzijl

3 april, 9:33

Benthem Crouwel Architects en het Noorse Snøhetta zijn door de gemeente Eemsdelta geselecteerd voor het ontwerp van het Huis van Cultuur en Bestuur in Delfzijl. Het gebouw gaat onderdak bieden aan gemeentehuis, theater en bibliotheek.

Bureau LUX ontwerpt villa tussen de bomen van een bos

Gisteren, 09:20

Aan de rand van de Veluwe, in de gemeente Vaassen, heeft Bureau LUX architectuur en advies een villa ontworpen die zich tussen de bomen nestelt. Doordat de bosgrond tot aan de woning doorloopt, heb je binnen echt het gevoel middenin het bos te wonen.

Utrecht wil oude dieselmachines weren op bouwplaatsen

Gisteren, 09:05

De gemeente heeft besloten eisen te stellen aan de motoren van mobiele werktuigen bij een vergunningsaanvraag

ABN AMRO verwacht verdere stijging huizenprijzen

3 april, 12:46

De huizenprijzen stijgen dit en volgend jaar verder, na de recordhoogtes van vorig jaar.

Oproep aan klimaatminister voor steunmaatregelen zonnepanelen

1 april, 2:25

Consumenten- en milieuorganisaties vinden dat minister Hermans maatregelen moet nemen om zonnepanelen ook na afschaffing van de salderingsregeling aantrekkelijk te houden.