Plan organische ontwikkeling Polaroidterrein

9 januari 2013, 17:09

De Stichting Archiprix en woningbouwcorporatie Domijn schreven een prijsvraag uit voor de transformatie van het Polaroidterrein in Enschede. Het winnende ontwerp van The Cloud Collective, Peter Hermens en Jaap van der Salm gaat uit van een organische ontwikkeling, in analogie met het onderhoud van een tuin.

De jury heeft het plan, ‘Handboek voor de kweek’ genoemd, een degelijke en beheersbare strategie voor de ontwikkeling van het voormalige industriële gebied genoemd. De ontwerpersgroep gebruikt tuinieren als metafoor voor het ontwikkelen en beheren van het landschap, de bouwblokken en de architectuur.

Planten
In plaats van vastomlijnd eindbeeld, stelt het collectief een aantal gereedschappen en een strategie voor, waarmee de eigenaars en gebruikers het gebied stapsgewijs kunnen revitaliseren. Ze stellen voor hoe, net als een tuin, de bodem vruchtbaar kan worden gemaakt, in welke volgorde er kan worden geplant, en hoe er vervolgens kan worden gekweekt, verzorgd en gesnoeid indien nodig.

The Cloud Collective, Hermens (IAA Stedenbouw en Landschap), en Van der Salm (H+N+S landschapsarchitecten) stellen voor bij de bestaande situatie eerst te bekijken welke elementen van waarde zijn, wat moet worden behouden, wat dient te worden gerestaureerd, waarop kan worden voortgebouwd en wat moet worden verwijderd. Het programma willen ze als een proces van natuurlijke opeenvolging ontwikkelen.

Katalysator
Het Polaroidterrein, een oud industrieel terrein, zou een stadstuin voor heel Oost-Enschede kunnen worden. De nieuwe groene ruimte verbindt de aangrenzende wijken met het nabij gelegen centrum en vormt een voedingsbodem voor bestaande en nieuwe programma’s. Met een functionele mix aan gebruikers kan het grote Gebouw Zuid katalysator voor stapsgewijze waardeontwikkeling zijn.

Fasen
Op korte termijn wordt het gebied ‘vergroend’ door overbodige elementen weg te halen, pionierplanten terug te brengen en het bestaande programma in de plinten van de gebouwen te plaatsen. Hierdoor komt de openbare ruimte tot leven, terwijl de corporatie minder onderhoudskosten heeft.

Op de middellange termijn ligt de focus op de transitie van pioniersfase naar stadstuin voor specifieke gebruikers en gewassen. Daarnaast krijgt de vervlechting met de omgeving aandacht. In de laatste fase kunnen de gebouwen aan de noordzijde van het terrein eventueel worden verwijderd, als de marktvraag hoog genoeg is. Nieuwe bebouwing houdt meer afstand tot Gebouw Zuid.

Open planproces
De ontwerpers verwachten dat er langzaam meer gewoond gaat worden in het gebied, totdat er een duurzaam evenwicht is ontstaan en het voormalige industriële terrein onderdeel van het stedelijk weefsel is geworden. De volgroeide stadstuin voedt bovendien nieuwe ontwikkelingen.

Het plan is gebaseerd op “architectonische en stedenbouwkundige lenigheid”, aldus de ontwerpers. De programmatische en ruimtelijke ontwikkeling worden beheerst in een open planproces. Publieke waarde en kwaliteit worden stapsgewijs, in de termen van de tuinman, “door middel van continu snoeien, aanleggen en verbeteren”, gecreëerd.

Trefwoorden

peter hermens jaap van der salm transformatie organische stedenbouw the cloud collective enschede polaroidterrein archiprix

1	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
2	Een houten villa genesteld in het bos donderdag, 21 november
3	Museum Kruithuis ’s-Hertogenbosch officieel geopend na zorgvuldige transformatie dinsdag, 19 november
4	Sereen toevluchtsoord hoog boven de stedelijke drukte woensdag, 20 november
5	Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer donderdag, 21 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Themaperiode ‘Transformatie’ van start

12 februari 2013

Ontbijten over transformatie kantoren en gebieden

25 februari 2013

Multifunctionele Buitenplaats voor Oisterwijk

28 juli 2014

Combinatie IAA wint prijsvraag Twente Biennale

20 februari 2013

The Cloud Collective ontwerpt spoorpassage

15 oktober 2014

Maatwerkmeubel van The Cloud Collective

29 augustus 2012

Prijs voor visie New Orleans tijdens IWW

7 november 2011

Posad en Revier winnen prijsvraag Nieuw Elan

21 maart 2011

Acht bureaus gekozen voor Turks programma

11 september 2012

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Documentaire: architect Lyongo Juliana op zoek naar hedendaagse Caribische architectuur

Gisteren, 17:17

De documentaire Kombiná volgt architect Lyongo Juliana, die al 25 jaar werkt in het Caribische deel van Nederland. Op donderdag 23 januari 2025 wordt de film vertoond in Pathé de Munt, Amsterdam.

Bouw EDGE Coolsingel in Rotterdam officieel gestart

Gisteren, 16:32

Het ontwerp van Nudus verwijst naar een kleiner kantoorgebouw dat oorspronkelijk op die plek stond; dat was ontworpen door J.J.P Oud en later door Wim Quist vernieuwd.

Charlotte Dahmen en Marlene Kossmann winnen Euregionale Prijs voor Architectuur

Gisteren, 16:00

Charlotte Dahmen en Marlene Kossmann (RWTH Aachen) hebben de 34e editie van de Euregionale Prijs voor Architectuur gewonnen. Ze krijgen de eerste prijs uitgereikt voor hun afstudeerproject 'Wo Wir Alt Werden'.

Team V maakt ontwerp voor renovatie en uitbreiding Hout- en Meubileringscollege Amsterdam

Gisteren, 15:03

Het bestaande gebouw aan de Arlandaweg in Sloterdijk wordt uitgebreid met een grotendeels uit hout opgetrokken nieuwbouw. Een nieuw atrium in het huidige gebouw gaat beide bouwdelen met elkaar verbinden.

Coalitiepartijen willen nieuw onderzoek naar Lelylijn

Gisteren, 14:31

Coalitiepartijen VVD, NSC en BBB willen een nieuw onderzoek dat de Lelylijn koppelt aan de inrichting van Nederland op de lange termijn en de bouw van nieuwe woningen.

Onderzoek: overwaarde koopwoning klimt tot gemiddeld 220.000 euro

Gisteren, 09:35

De gemiddelde overwaarde op een koopwoning in Nederland is verder gestegen door de aanhoudende stijging van de huizenprijzen. Dit zou blijken uit berekeningen van marktonderzoeker Calcasa.