2012: geen crisis maar nieuwe realiteit

24 december 2012, 14:52
In het jaar dat Nederland gebukt ging onder een nieuwe recessie, spraken architecten liever van een nieuwe realiteit. Voorbij zijn de grote opdrachten voor ontwikkelaars of woningcorporaties, kleinschaligheid is het nieuwe toverwoord.

Tekst Ronnie Weessies

Voor architecten was 2012 een annus horribilis, zei projectontwikkelaar (en zelf architect) Rudy Stroink bij de bekendmaking van de Architect van het Jaar. Ja, het vijfde op rij, dacht de cynische toehoorder. Hoewel cynisch, architecten leven al langer in een realiteit die zeker dit jaar ook voelbaar is geworden voor andere partijen.

Eind november meldde de BNA dat de architectenbranche eind dit jaar qua omzet en aantal werknemers gehalveerd is ten opzichte van 2008, een proces dat zich over de afgelopen jaren uitgesmeerd heeft voltrokken. Ook in 2012 sneuvelden weer vele bureaus, met Merkx+Girod als meest prominente voorbeeld.

Maar dit jaar waren, meer dan in de voorgaande jaren, ook opdrachtgevers en andere spelers in het bouwproces aan de beurt. Stroink zag zijn eigen TCN ineenstorten en concurrent Eurocommerce ging failliet. Daarnaast kwamen woningcorporaties in flinke moeilijkheden en zagen gemeenten hun vermogen danig slinken.

Nederland zit in een recessie en dat merkt iedereen. Niet alleen doordat mensen worden getroffen door de bezuinigingsmaatregelen van het nieuwe kabinet, ook worden de bestaande handelswijzen kritischer bekeken. Tv-programma De Slag om Nederland en de Vestia-affaire maakten bijvoorbeeld (nogmaals) duidelijk hoe roekeloos er soms bestuurd wordt.

Eerder inspelen
We moeten de zaken anders aanpakken, zo klinkt het nu, er moeten dingen veranderen. Architecten bevinden zich aan de voorkant van het bouwproces, waardoor zij economische schommelingen als eerste merken. Daardoor worden zij vroeg getroffen wanneer het tegenzit, maar kunnen ze eveneens eerder inspelen op de nieuwe situatie.

Architectenweb heeft dit jaar het trefwoord ‘economische crisis’ geschrapt uit de nieuwsberichten, omdat vanuit het veld werd aangegeven dat hiervan wat architecten betreft geen sprake meer is. Zij hebben het liever over een nieuwe realiteit, met andere opgaven en manieren van doen.

Transformatie en hergebruik van gebouwen staat al langer op de agenda. Zo werden dit jaar een hotel in een oud Utrechts kantoorgebouw en een tot opvanghuis verbouwd politiebureau in Leeuwarden opgeleverd. Daarnaast speelde het Schieblock een centrale rol tijdens de 5e IABR en zijn aan verschillende herbestemmingsprojecten prijzen toegekend.

Kleinschaligheid
Het toverwoord in de architectuur is momenteel kleinschaligheid, met name voor jonge architecten. Tijdens de TIEN keer TIEN-avonden (eerste / tweede) passeerde een enorme diversiteit aan dit soort opdrachten en concepten de revue, van de Noorderparkbar tot een strategie voor meer biodiversiteit in een aantal Rotterdamse wijken.

De architecten integreren alle thema’s van het moment in hun ontwerpen, vooral wat betreft tijdelijkheid en duurzaamheid. Daarbij werken ze zelf op flexibeler wijze; bureaus bestaan vaak uit niet meer dan twee vaste medewerkers. Die verdunning is terug te zien in het aantal architectenbureaus: dat is blijkens CBS-cijfers verdubbeld sinds 2007.

Hoewel deze nieuwe realiteit spannende visies oplevert, moeten we de situatie niet idealiseren, vertelde Joep van der Veen, winnaar van de Jonge Architectenprijs. Hij doet het net als veel concullega’s met een bescheiden werkvoorraad en heeft ‘ook een gezin te onderhouden’.

Het prijzengeld zei de medeoprichter van Bokkers van der Veen Architecten te gebruiken om een nieuwe medewerker te betalen. Iedereen in de zaal kon er om lachen.

Trefwoorden

jaaroverzicht

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Samenwerkingsverband met Blink en WE architecten wint tender Markthuis Papendrecht
2 uur geleden

BURA en De Urbanisten aan de slag met masterplan voor Schiehaven Noord
Gisteren, 14:18

Benthem Crouwel en Snøhetta geven eerste indruk van Huis van Cultuur en Bestuur Eemsdelta
Gisteren, 11:01

Research en Diagnostiek Centrum Adore op Zuidas in gebruik genomen
Gisteren, 10:00

Flexkoop komt niet van de grond op woningmarkt, zegt NHG
4 uur geleden

Zuid-Holland zoekt met spoed nieuwe plek voor archeologisch depot
Gisteren, 13:05

Ruim een op de drie Nederlanders vindt woning niet hittebestendig
Gisteren, 11:47

'Bouwplaatsen worden steeds interessanter voor criminelen'
10 juli, 2:32

NVM: prijzen mogelijk sterker omhoog na verkoopgolf huurhuizen
10 juli, 11:18

Evelien Peeters nieuwe managing director Witteveen+Bos Belgium
9 juli, 3:17
Ga naar het nieuws-archief
ATAG Nederland
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Kingspan Light & Air
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
Houthandel van Dam
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
IsoBouw Systems bv
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
VOLA Nederland BV
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Holonite B.V.
AXOR + hansgrohe
FALK®
Tata Steel Colorcoat®
Ontwerpers
Lidmaatschappen
Nieuwsbrieven
Leveranciers
Lidmaatschappen
Adverteren

Architectenweb
Over ons
Contact

© 2002 - 2025 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan