Vanstiphout: 'De desintegratie van publieke planning'

29 mei 2012, 17:58

Iets meer dan een maand geleden ging in Rotterdam de 5e IABR van start. In AWM 48 reageert historicus Wouter Vanstiphout op de biënnale, waar hij met de tentoonstelling ‘Design as Politics’ zelf deel van uitmaakt. Volgens Vanstiphout toont Test Site Rotterdam het failliet van overheidsgedreven stedenbouw.

Tekst Roel Griffioen

“ZUS [curator van Test Site Rotterdam] is op dit moment in Rotterdam een belangrijkere partij met meer inhoud en autoriteit dan de Dienst Stadsontwikkeling”, zegt Wouter Vanstiphout: “Dat is natuurlijk te gek voor woorden. De Dienst, die de publieke belangen moet vertegenwoordigen, is kapot gereorganiseerd en heeft geen enkele samenhangende lijn meer in hoe ze omgaat met projectontwikkelaars, architecten of wat dan ook. Het gevolg is dat de projectontwikkelaars die in deze stad werken, de stad nauwelijks serieus nemen. Ze worden op geen enkele manier gedwongen, verleid, of geholpen om na te denken over de context, de identiteit van de stad, de lokale gevoeligheden, de publieke belangen. Het is gewoon een uitverkoop. ZUS weet door manipulatie, intimidatie, verleiding en puur fanatisme meer te bereiken voor de stad dan onze eigen ambtenaren en bestuurders."

"Er is in deze stad een soort onderhandelingscultuur ontstaan waarbij degene die betaalt, bepaalt. Er komt een kavel, iemand wil daar iets heel groots op neer zetten, en zegt tijdens de bouw: ‘Ik doe toch maar niets in de plint, dat kost me teveel.’ De welstand – waar ik zelf deel van uitmaak – of de supervisors sputteren tegen: ‘Maar het moet. Dat hebben we toch afgesproken?’ Dan stapt de ontwikkelaar naar de wethouder zegt: ‘Anders ga ik wel weg’. Robeco zit in een toren van nog geen 20 jaar oud, wil in een nieuwe toren tegenover het station. Dat wordt toegestaan, omdat ze anders dreigen weg te gaan. Deze stad slaagt er op geen enkele manier in om af te dwingen dat de leegstand niet vergroot wordt. In de Test Sites Istanbul en São Paolo die op de Biënnale worden gepresenteerd, zien we prachtige, blinkende, Nederlandse plannen, die je echt met trots vervullen. Daar werkt die Superdutchness nog. Dan kijk je naar Rotterdam, daar lijkt het een enorme armoede. Er wordt een model geëxporteerd dat werkt en echt laat zien wat ontwerp te bieden heeft, maar Rotterdam laat zien dat onze eigen overheden het laten lopen."

"Wat we in Rotterdam zien, is de desintegratie van de publieke planning. ZUS vult de ideeën- en machtsleegte die daardoor ontstaat gedeeltelijk op. Daar mogen we dankbaar voor zijn, maar tegelijk is de eenzame positie van ZUS het symptoom dat het grondig mis is. Wat ZUS doet is het aan de kaak stellen wat er niet klopt, en het dan maar zelf doet. Ik herken daar veel in, en het vervult me met hoop dat het uiteindelijk wel weer goed komt met de Nederlandse stedenbouw. Het wachten is op het moment dat de tijdelijke en plaatselijke aanvallen van ZUS en soortgelijke bureaus op het systeem, zich bestendigen in het stichten van een heel nieuw systeem, en we publieke planning weer zien als iets dat we niet alleen maar exporteren, maar ook in ons eigen land realiseren.”

Lees het volledige interview met Wouter Vanstiphout in AWM 48 dat vandaag is verschenen.

Trefwoorden

test site rotterdam iabr zus wouter vanstiphout

1	Kantoorgebouw in Maastricht gaat mix aan bewoners huisvesten maandag, 14 april
2	Rotterdam gestart met metamorfose Hofplein naar groen stadsplein dinsdag, 15 april
3	VenhoevenCS verrijkt campus TU/e met woongebouwen in moderne traditie vrijdag, 11 april
4	Een galerie waar wonen en tentoonstellen in elkaar overvloeien donderdag, 10 april
5	Samenwerkingsverband VORM wint tender wooncomplex Zaandam vrijdag, 11 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Ruim 132.000 bezoekers voor 5e IABR

18 december 2012

Omstreden Turkse brug klaar voor verkiezingen

14 februari 2014

Pierre Bayleprijs voor Wouter Vanstiphout

3 november 2014

Zomerprogramma Test Site Rotterdam

26 juni 2012

Dirk Sijmons curator 6e IABR

13 juni 2012

Architectuurjaar 2012 (2): 5e IABR

11 december 2012

Tweede deel Luchtsingel geplaatst

4 juli 2012

IABR: ZigZagCity toont 'vergeten' stadsplekken

20 april 2012

IABR: Making City handreiking van ontwerper

19 april 2012

IABR: Test Site Rotterdam

19 april 2012

IABR: Test Sites Istanbul en São Paulo

23 april 2012

IABR: overheid geeft leiding uit handen

20 april 2012

Ombouw kantoren in Rotterdam succesvol

11 september 2012

ZUS

2 september 2019

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Proeftuin Cajanus van team met HBB groep en FARO wint tender in Haarlem

Gisteren, 15:19

Met het winnende plan presenteert HBB Groep, in samenwerking met onder andere architectenbureau FARO, een toekomstbestendige wijk die zich kenmerkt door diversiteit in gemeenschappen en woningtypologieën en een circulair, Paris Proof ontwerp.

Rotterdam gestart met metamorfose Hofplein naar groen stadsplein

Gisteren, 13:01

De werkzaamheden om van het bekende plein in het centrum van de stad een groen stadsplein te maken zijn gestart. In de eerste helft van 2028 moet de gedaantewisseling, naar ontwerp van Juurlink+Geluk, compleet zijn.

Verlaten kade achter Schiehavenhallen vormt festivalhart Rotterdam Architectuur Maand

Gisteren, 11:10

Met behulp van onder meer gevonden en gedoneerd hout zal de kade door de bureaus Placebased, Gore Tengels en Studio Architectuur Maken worden omgetoverd tot het hart en testlocatie van de RA Maand.

Hilversumse Architectuurprijs voor projecten van Monadnock en De Koning Architecten

Gisteren, 10:15

De publieksprijs ging naar het historische pand aan de Kerkstraat dat is gerenoveerd door De Koning Architecten. De vakjury koos het groen-roze-gele wooncomplex Volante, ontworpen door Monadnock, als winnaar.

Huurders kunnen uit minder huizen kiezen, ook in middensegment

2 uur geleden

Door de krapte nam de gemiddelde prijs per vierkante meter voor het eerst sinds lange tijd harder toe dan de inflatie.

Minder geloof in afhandeling aardbevingsschade onder dit kabinet

Gisteren, 16:20

Het vertrouwen van de Groningers in de afhandeling van de schade door de gaswinning is afgenomen sinds het aantreden van het huidige kabinet, meldt onderzoeksgroep Gronings Perspectief.

Joost Wetzel benoemd tot associate bij Mei architects and planners

Gisteren, 11:15

Sinds zijn start bij het bureau in 2018 heeft Wetzel zich ontwikkeld tot divisieleider ‘Bestaand & Nieuw’, een divisie die zich richt op transformatieprojecten. Daarbij heeft hij zijn expertise uitgebreid met een focus op biobased bouwen en houtbouw.