Varen groeit beter op protestantse kerk

27 juli 2009, 9:59

Bijzondere varens blijken graag op oude muren en kerken te groeien. Vooral protestante kerken zijn een goede locatie voor varen, volgens Fenneke van der Vegte, die namens advies- en ingenieursbureau Arcadis gemeenten en bedrijven adviseert hoe ze met de natuur moeten omgaan bij bouw- of restauratieprojecten in steden.

De bijzondere vegetatie op en rond oude gebouwen in steden is verklaarbaar. ,,De mortel tussen de bakstenen is verweerd en poreus. Daar kunnen planten goed in wortelen. Op muren en stoepranden zie je hele groene vlakken. Dit mos dient als voedingsbodem voor andere planten.''
Volgens Van der Vegte hebben varens de voorkeur voor bepaalde plekken. ,,Op protestantse kerken in steden groeien meer varens dan op rooms-katholieke kerken.'' De verklaring is simpel: ,,In rooms-katholieke kerken werd vaker gestookt. Het gebouw is warmer en daar houden varens niet van.''

Op het mos op de werven en bruggen in Utrecht groeien verschillende soorten varens. ,,Heel bijzonder is de tongvaren'', zegt ecologe van der Vegte. ,,Deze plant is een beschermde soort.' Onlangs maakte de gemeente bekend dat de werven in Utrecht in slechte staat zijn. De stad trekt miljoenen uit voor restauratie. ,,Samen met gemeentes bedenken we de meest creatieve oplossingen om planten en dieren te behouden en toch een stedelijk gebied te ontwikkelen.'' Veel werfmuren in Utrecht worden opnieuw gemetseld. ,,De mortel die nu wordt gebruikt is een stuk harder en het duurt vaak minstens tien jaar voordat hier weer varens op kunnen wortelen'', zegt Van der Vegte.

David van Raaij van de gemeente Utrecht kent het probleem. ,,Soms krabben we op sommige plekken een beetje van het metselwerk weg, zodat de begroeiing weer een kans krijgt.'' Met beschermde planten is Van Raaij uiterst voorzichtig. Bij de restauratie van een werfmuur worden ze voor aanvang van het project weggehaald en op een andere plek gestekt. ,,Op het moment dat de restauratie is afgerond, brengen we de planten weer terug naar hun oude plek'', aldus Van Raaij.

Niet alleen planten vragen soms om creatieve oplossingen, maar ook dieren. De rugstreeppad is een dier dat het liefst leeft in een zanderige omgeving. ,,Bij grote bouwprojecten en op braakliggende terreinen in de stad duikt dit beschermde dier op'', zegt Van der Vegte. ,,Prachtig, maar ook lastig.'' Als de rugstreeppad opduikt in een bouwproject, moeten alle bouwactiviteiten worden stilgelegd. ,,We zorgen er dan bijvoorbeeld met schermen voor dat het dier niet op het bouwterrein kan komen.''

Bij de aanleg van snelwegen is de bouw van een ecoduct in Nederland al een normaal verschijnsel. Toch worden er iedere keer weer nieuwe trucs bedacht om natuur en ontwikkeling te laten samengaan. ,,In de bossen langs de A12 bij Driebergen leven boommarters, die zich verplaatsen via bomen en andere hoogtes.'' Rijkswaterstaat heeft om die reden een matrixbord boven de snelweg afgedicht zodat de boommarters over de snelweg heen naar de andere kant van hun leefgebied kunnen klimmen.
Bron: ANP

Trefwoorden

kerkmuren utrecht vegetatie varen werven arcadis werf

1	2025 in acht podcasts door Michiel van Raaij maandag, 29 december
2	2025 in tien columns door Joost Ector maandag, 29 december
3	2025 in tien columns door Marjolein van Eig dinsdag, 30 december
4	2025 in tien columns door Jarrik Ouburg over Japan / Nederland dinsdag, 30 december
5	Architectenweb Awards 2025 – een terugblik woensdag, 31 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuwste kerk is een huiskamer

11 maart 2010

Nieuw leven voor oude gebouwen

31 juli 2009

Recessie treft Arcadis bij gebouwen

5 augustus 2009

Kerktoren IJsselstein voortaan zonder vlag

18 augustus 2009

Kerken gaan voor digitaal en duurzaam

19 maart 2010

Minder kerken dicht dan gedacht

30 januari 2012

Bacteriën beteugelen uitbreiding van Sahara

23 april 2009

Sneller bouwen bij aparte leefgebieden dieren

18 juni 2009

Kilometerslange Parkpergola in Leidsche Rijn

4 juni 2009

Toestand Utrechtse werven erg slecht

10 juli 2009

Proef met natuur op bouwterrein van start

16 juli 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.