Guggenheim Bilbao

Video: twintig jaar Guggenheim Bilbao

29 september 2017, 15:53

Op 19 oktober is het precies twintig jaar geleden dat het Guggenheim Museum Bilbao zijn deuren opende. Het iconische, door architect Frank Gehry ontworpen gebouw gaf de Baskische stad zo’n impuls dat de term ‘Bilbao-effect’ ontstond. In de jaren erop probeerden verschillende onbekende steden zichzelf op de kaart te zetten met prestigieuze architectuurprojecten, meestal zonder succes.

Het museumgebouw met zijn gefragmenteerde gevel van titaniumplaten maakt deel uit van een grootschalige stadsvernieuwing, waaraan het economisch kwakkelende Bilbao zichzelf sinds de jaren tachtig aan had onderworpen. De stad in het noorden van Spanje kreeg onder meer een nieuwe haven en metro en een eigen universiteit. Cultuurgebouwen vormden het speerpunt in de vernieuwing.

Guggenheim Bilbao vormde de absolute bekroning en lokte in zijn eerste twee decennia twintig miljoen bezoekers naar de stad. Ook zorgde voor duizenden banen en andere vormen van inkomsten, wat weer bijdroeg aan een significante daling van de armoede. Misschien nog wel het belangrijkst is de trots die inwoners en vertegenwoordigers van Bilbao weer voelen over hun stad.

Veel andere onbekende en vaak niet al te florerende steden hebben geprobeerd het succes te kopiëren, door beroemde architecten (om niet te zeggen ‘starchitects’) als Santiago Calatrava, Zaha Hadid en ook Frank Gehry in te huren voor de soms meest absurde bouwprojecten. Vaak berustten deze acties op het misverstand dat alleen een spectaculair gebouw een stad naar een hoger plan zou kunnen trekken.

Waar dit toe leidt, bewijst bijvoorbeeld het National Centre for Popular Music in het Engelse Sheffield (ontworpen door Nigel Coates), dat een jaar na de opening in 1999 de deuren moest sluiten omdat het een commerciële mislukking was. Steden die net als Bilbao een veelomvattender en doordachter plan hadden, zoals Birmingham en Glasgow, boekten meer succes.

Gehry omschreef de perverse kant van het Bilbao-effect in een interview als volgt: “Sinds de opening van het Guggenheim komen er opdrachtgevers naar me toe met de vraag of ik het Bilbao-effect voor ze wil creëren. Als ik ze vervolgens vraag hoe het programma, de infrastructuur, het budget en de planning eruit ziet, antwoorden ze: maak je geen zorgen, dat komt later. Zorg jij gewoon voor het Bilbao-effect.”

https://youtu.be/rQZ1FHLFF8U

Trefwoorden

guggenheim museum frank gehry bilbao-effect guggenheim bilbao

1	Nominaties Publiek gebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 8 oktober
2	Flat Amsterdam-Noord 'aangekopt' met 53 seniorenwoningen donderdag, 9 oktober
3	Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas vrijdag, 10 oktober
4	‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’ vrijdag, 10 oktober
5	Vier genomineerden voor de Abe Bonnema Architectuurprijs 2025 woensdag, 8 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Video: Ingekorte versie documentaire BIG Time bij Close-up

1 december 2017

Video: Tegenlicht ‘City for Sale’

10 november 2017

Video: architecten in reclamefilmpjes

17 november 2017

Helsinki schrapt komst Guggenheim-museum

2 december 2016

Calatrava krijgt alsnog geld van Bilbao

17 maart 2009

Project uit ‘Bilbao-periode’ Gehry voltooid

9 oktober 2009

'Rivaal' voor Guggenheim Bilbao opent deuren

24 september 2008

'Bilbao-effect' naar Broadway

29 maart 2010

Foto's + video: LUMA Arles

30 juli 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch

Gisteren, 13:47

Het shortstayhotel met 34 studio’s is gebouwd op de plek van het gesloopte Hotel Terminus. De voorgevel is ontworpen op basis van een analyse van de voorgevel van het oude hotel.

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan masterplan transformatie havengebied New York

10 oktober, 4:34

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan de transformatie van een vijftig hectare omvattend havengebied in New York tot een maritieme haven en een woonwijk.