Guggenheim Bilbao

Video: twintig jaar Guggenheim Bilbao

29 september 2017, 15:53

Op 19 oktober is het precies twintig jaar geleden dat het Guggenheim Museum Bilbao zijn deuren opende. Het iconische, door architect Frank Gehry ontworpen gebouw gaf de Baskische stad zo’n impuls dat de term ‘Bilbao-effect’ ontstond. In de jaren erop probeerden verschillende onbekende steden zichzelf op de kaart te zetten met prestigieuze architectuurprojecten, meestal zonder succes.

Het museumgebouw met zijn gefragmenteerde gevel van titaniumplaten maakt deel uit van een grootschalige stadsvernieuwing, waaraan het economisch kwakkelende Bilbao zichzelf sinds de jaren tachtig aan had onderworpen. De stad in het noorden van Spanje kreeg onder meer een nieuwe haven en metro en een eigen universiteit. Cultuurgebouwen vormden het speerpunt in de vernieuwing.

Guggenheim Bilbao vormde de absolute bekroning en lokte in zijn eerste twee decennia twintig miljoen bezoekers naar de stad. Ook zorgde voor duizenden banen en andere vormen van inkomsten, wat weer bijdroeg aan een significante daling van de armoede. Misschien nog wel het belangrijkst is de trots die inwoners en vertegenwoordigers van Bilbao weer voelen over hun stad.

Veel andere onbekende en vaak niet al te florerende steden hebben geprobeerd het succes te kopiëren, door beroemde architecten (om niet te zeggen ‘starchitects’) als Santiago Calatrava, Zaha Hadid en ook Frank Gehry in te huren voor de soms meest absurde bouwprojecten. Vaak berustten deze acties op het misverstand dat alleen een spectaculair gebouw een stad naar een hoger plan zou kunnen trekken.

Waar dit toe leidt, bewijst bijvoorbeeld het National Centre for Popular Music in het Engelse Sheffield (ontworpen door Nigel Coates), dat een jaar na de opening in 1999 de deuren moest sluiten omdat het een commerciële mislukking was. Steden die net als Bilbao een veelomvattender en doordachter plan hadden, zoals Birmingham en Glasgow, boekten meer succes.

Gehry omschreef de perverse kant van het Bilbao-effect in een interview als volgt: “Sinds de opening van het Guggenheim komen er opdrachtgevers naar me toe met de vraag of ik het Bilbao-effect voor ze wil creëren. Als ik ze vervolgens vraag hoe het programma, de infrastructuur, het budget en de planning eruit ziet, antwoorden ze: maak je geen zorgen, dat komt later. Zorg jij gewoon voor het Bilbao-effect.”

https://youtu.be/rQZ1FHLFF8U

Trefwoorden

guggenheim museum frank gehry bilbao-effect guggenheim bilbao

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april
4	Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust dinsdag, 16 april
5	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Video: Ingekorte versie documentaire BIG Time bij Close-up

1 december 2017

Video: Tegenlicht ‘City for Sale’

10 november 2017

Video: architecten in reclamefilmpjes

17 november 2017

Helsinki schrapt komst Guggenheim-museum

2 december 2016

Calatrava krijgt alsnog geld van Bilbao

17 maart 2009

Project uit ‘Bilbao-periode’ Gehry voltooid

9 oktober 2009

'Rivaal' voor Guggenheim Bilbao opent deuren

24 september 2008

'Bilbao-effect' naar Broadway

29 maart 2010

Foto's + video: LUMA Arles

30 juli 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nominaties Gouden Piramide 2024 bekend

Gisteren, 15:46

Er zijn vijf projecten genomineerd voor de Rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap. Dat heeft Atelier Rijksbouwmeester donderdag bekendgemaakt.

Een appartementengebouw met acht verschillende woningen

Gisteren, 14:50

OPEN architects + planners en Solid architecture ontwierpen voor een collectief van particulieren in Delft een woongebouw met bijzondere ruimtelijk kwaliteit.

'Gat' naast Hulstkampgebouw op Noordereiland opgevuld met woningbouw

Gisteren, 13:57

Naar ontwerp van V8 Architects is er een gebouw met vier luxe appartementen neergezet. Aan de achterkant van dit pand, waar voorheen een parkeerplaats lag, heeft het bureau nog eens een blok met 24 appartementen gerealiseerd.

HOH Architecten maakt tentoonstelling in Shibaura House Tokio

Gisteren, 11:35

De tentoonstelling toont het werk en de werkwijze van HOH en reflecteert op de Japanse verhouding tot sloop-nieuwbouw. Ze omvat een presentatie op de begane grond, alsook een interventie in de gevel van het Shibaura House.

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

Gisteren, 16:31

Zo komt er van 2025 tot en met 2027 jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van de bestaande woningvoorraad en het versnellen van de woningbouw.

De Jonge: invoering Omgevingswet tot nu toe ‘rustig en stabiel’

Gisteren, 12:28

Bijna vierhonderd tekortkomingen zijn gemeld, die ‘(enige) hinder’ voor gebruikers opleverden.

Amsterdam verbiedt bouw nieuwe hotels

Gisteren, 09:14

Met deze aanscherping verdwijnen de laatste uitzonderingen waardoor het nog mogelijk was om een nieuw hotel te bouwen in de stad.

Gelderland steekt 17 miljoen in verbeteren leefbaarheid dorpen

17 april, 3:27

Met name dorpen hebben volgens de provincie te maken met vergrijzing, jongeren die wegtrekken en daarmee samenhangend verdwijnende voorzieningen.

TU Delft heeft spijt van actie tegen journalistiek platform

17 april, 9:21

Delta zag zich genoodzaakt een stuk van de eigen site te halen, nadat onder meer de juridische afdeling van de universiteit had gedreigd met gerechtelijke stappen.